افت واردات قطعه به کشور اگرچه از یک نگاه، نشان دهنده افزایش داخلی سازی در خودروسازی کشور است، اما از دید دیگر، به مسائل و مشکلاتی که تحریم‌ها در راه تامین قطعات خودروسازان داخلی به وجود آورده اند، نیز مربوط مي‌شود.

دنیای اقتصاد: رشد صادرات و کاهش واردات خودرو، در کنار افت توامان صدور و ورود قطعات منفصله (CKD) در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، نتیجه فعالیت 11 ماه امسال خودروسازان و قطعه‌سازان کشور است.

بنابر آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران، واردات خودرو به کشور طی 11 ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، در حالی از نظر ارزش با افتی 49/24 درصدی مواجه شده است که تا پایان بهمن‌ماه، 34 هزار و 875 دستگاه انواع خودروهای خارجی از مرزهای ایران عبور کرده‌اند.

ارزش کل خودروهای وارداتی به کشور طی 11 ماه امسال،240 میلیون و 695 هزار دلار است.

اگرچه بازار خودرو ایران هم‌اکنون میزبان برندهای مختلف خودروسازان خارجی است، اما طبق آمار گمرک، برندهای کره‌جنوبی، ژاپن و آلمان میهمانان عمده این بازاربه حساب می‌آیند، به نحوی که از مجموع 34 هزار و 875 دستگاه خودرو وارد شده، 21 هزار و 804 دستگاه معادل 55/62 درصد کل، متعلق به کره‌جنوبی بوده و هفت هزار و 98 دستگاه نیز که معادل 36/20 درصد وارداتی‌ها می‌شود، در اختیار برندهای ژاپنی است.

همچنین یک هزار و 654 دستگاه یعنی 75/4 درصد از کل خودروهای وارداتی به کشور طی 11 ماه امسال نیز به برندهای آلمانی مربوط مي‌شود.

اما طبق آمار گمرک، از جنبه کشورهای مبدا واردکننده خودرو به ایران، کره در شرایطی باز هم اول است که امارات متحده عربی جایگاه دوم را به خود اختصاص داده و کویت نیز مکان سوم را در اختیار دارد، به نحوی که تا پایان بهمن ماه امسال 15 هزار و 872 دستگاه خودرو به ارزش 249 میلیون و 298 هزار دلار از طریق کره وارد بازار خودرو ایران شده و هشت هزار و 852 دستگاه خودرو نیز به ارزش 213 میلیون و 798 هزار دلار از طریق امارات متحده‌عربی به ایران وارد شده است.
کویت نیز که در آمار 11 ماه امسال به جمع سه کشور عمده صادرکننده خودرو به ایران آمده، در مجموع سه هزار و 315 دستگاه خودرو به ارزش 65 میلیون و 889 هزار دلار، به ایران صادر کرده است.

کشورهایی نظیر امارات متحده عربی و کویت، خودروساز به حساب نمی آیند، اما به دلیل اینکه برخی واردکنندگان حقیقی، اقدام به واردات خودرو از این کشورها مي‌کنند، نام امارات و کویت نیز در لیست گمرک ایران، در ردیف صادرکنندگان خودرو به کشور قرار مي‌گیرد.

واردات خودرو از این کشورها در شرایطی صورت مي‌گیرد که این موضوع در برخی موارد، مشکلاتی را نیز در زمینه ارائه خدمات پس از فروش برای مشتریان ایجاد مي‌کند، به نحوی که برخی واردکنندگان حقوقی، از ارائه این خدمات به خودروهای وارد شده توسط افراد حقیقی، شانه خالی مي‌کنند.

افت واردات CKD

اما نگاهی نیز به آمار واردات قطعات منفصله (CKD) بیندازیم. بنابر آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، طی 11 ماه امسال در مجموع 170 هزار و 247 تن انواع قطعه به ارزش یک میلیارد و 770 میلیون دلار وارد کشور شده است. این در شرایطی است که آمار مزبور، از کاهش 6/12 درصدی ارزش واردات قطعه در مقایسه با سال گذشته حکایت دارد.

همچنین از لحاظ وزنی نیز، قطعات وارد شده به کشور طی 11 ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افتی 64.7 درصدی را تجربه کرده است.

افت واردات قطعه به کشور اگرچه از یک نگاه، نشان دهنده افزایش داخلی سازی در خودروسازی کشور است، اما از دید دیگر، به مسائل و مشکلاتی که تحریم‌ها در راه تامین قطعات خودروسازان داخلی به وجود آورده اند، نیز مربوط مي‌شود.

در حال حاضر اگر نگاهی به آمار تولید برخی خودروهای مونتاژی کشور بیندازیم، در برخی موارد مانند ریو، نیسان رونیز و تندر-90، با کاهش تولید مواجه مي‌شویم و این موضوع از عدم تامین به موقع قطعات خودروهای موردنظر، نشات مي‌گیرد.

فرانسه در صدر واردات CKD

طبق آمار گمرک، فرانسه صاحب بیشترین درصد قطعات وارداتی به ایران است و ژاپن و چین نیز در رده های بعدی قرار دارند.

طی 11 ماه امسال ارزش کل قطعات وارداتی از فرانسه به ایران590 میلیون و 652 هزار دلار است و این رقم، 37/33 درصد از کل قطعات وارد شده به کشور را تا پایان بهمن ماه، شامل مي‌شود.

ژاپن نیز که 27 درصد از قطعات وارداتی به کشور طی 11 ماه امسال را در اختیار دارد، به ارزش 479 میلیون و 549 هزار دلار، قطعه وارد ایران کرده است.

واردات قطعه از فرانسه و ژاپن به کشور در شرایطی است که طی 11 ماه امسال، چین نیز توانسته رقمی معادل 129 میلیون و 958 هزار دلار قطعه در اختیار خودروسازی ایران قرار دهد و این موضوع از سهم 34/7 درصدی چینی‌ها در قطعات وارداتی به ایران طی 11 ماه امسال حکایت مي‌کند.

این موضوع در شرایطی است که قطعات چینی همواره مورد اعتراض مصرف کنندگان و حتی خود تولیدکنندگان بوده و هست، تا جایی که هم اکنون مراکز ارائه کننده خدمات پس از فروش خودروسازان نیز نسبت به ورود قطعات بی‌کیفیت چینی به بازار لوازم یدکی کشور، هشدار داده و ابراز نگرانی مي‌کنند.

فراوانی و قیمت پایین، دلیل اصلی رویکرد به قطعات چینی به شمار مي‌رود.

بيشتر خودروها به عراق رفت

هرچند براساس آمار گمرک، صادرات خودرو در 11 ماه سال جاری نسبت به ماه‌های گذشته تا حدودی افزایش داشته، با این حال خودروسازان هنوز نتوانسته‌اند برنامه صادراتی سال گذشته را محقق کنند و از برنامه صادراتی سال جاری نیز عقب هستند، به‌طوری‌که بر اساس آمار اعلام شده از سوی گمرک در 11 ماه گذشته سال جاری خودروسازان در مجموع موفق به صادرات 38هزار و 577 دستگاه انواع خودرو سواری به ارزش 257 میلیون دلار شدند که آمار مذکور از رشد 29/40 درصدی صادرات خودرو از لحاظ تعداد و رشد 17 درصدی صادرات از لحاظ وزن حکایت دارد.

از سوی دیگر طی این مدت اکثر خودروهای داخلی به کشورهای عراق، ترکیه و مصر صادر شده، به طوری که در مجموع 31‌هزار و 186 دستگاه انواع خودرو به عراق،سه هزار و 770 دستگاه به ترکیه و يك‌هزار و 25 دستگاه نیز به مصر صادر شده است.

هرچند آمار ارائه شده از سوی گمرک نشان دهنده رشد صادرات خودرو سواری در 11 ماه سال جاری است، اما برخلاف خودرو آمار مذکور از کاهش چشمگیر صادرات قطعات ckd حکایت دارد، به طوری که در 11 ماه سال جاری خودروسازان در مجموع موفق به صادرات دو هزار و 768 تن قطعات CKD به ارزش 14 میلیون و 140 هزار دلار شدند که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزن با کاهش 13/65‌ درصدی و از لحاظ ارزش نیز با کاهش 74 درصدی مواجه بوده است.

کاهش صادرات قطعات CKD در حالی است که خودروسازان در حال حاضر در شش کشور مصر، ونزوئلا، سنگال، بلاروس، آذربایجان و سوریه سایت تولیدی راه‌اندازی کرده‌اند و قطعات صادراتی نیز به منظور تولید خودروهای داخلی به این سایت‌ها ارسال می‌شود که کاهش صادرات قطعات CKD نشان‌دهنده کاهش تولید در این کشورها است، از سوی دیگر با توجه به اینکه اکثر قطعات CKD از سوی خودروسازان به سایتهای تولیدی ارسال مي‌شود مي‌توان گفت که قطعه سازان در مدت زمان مذکور صادرات قابل توجهی نداشته‌اند.

کاهش صادرات قطعات CKD در 11 ماه سال جاری موجب شد تا قطعات ارسالی تنها به سه کشور دارای سایت سوریه، ونزوئلا و مصر ارسال شود، که این امر بیانگر آن است که در 11 ماه سال جاری هیچ قطعه‌ای برای دیگر سایت‌ها ارسال نشده است که با این شرایط مي‌توان گفت در مدت زمان مذکور تولید در سایر کشورهای دارای سایت متوقف یا با کاهش چشمگیری همراه بوده است.

بر اساس آمار مذکور در 11 ماه سال جاری در مجموع 11 میلیون و 579 هزار دلار قطعه به سوریه، یک میلیون و 600 هزار دلار به ونزوئلا و 795 دلار قطعه نیز به مصر صادر شده است.

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه