۰۶ ارديبهشت ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۷:۳۰
کد خبر ۱۰۵۴۵۷
تاریخ انتشار: ۱۹:۳۱ - ۰۷-۰۱-۱۳۸۹
کد ۱۰۵۴۵۷
انتشار: ۱۹:۳۱ - ۰۷-۰۱-۱۳۸۹

همه چیز درباره انتخابات پارلمانی عراق و آرایش نیروها برای تشکیل دولت بعدی

علاوی پیش از این و در زمان نخست وزیری عراق، به شدت از ایران انتقاد می کرد و مدعی بود تهران از گروه های شبه نظامی شیعه حمایت می کند اما هم اکنون خبرهایی منتشر شده که نشان می دهد علاوی به دنبال مناسب سازی روابط با تهران است.
اعلام نتایج دومین دوره انتخابات پارلمانی عراق پس از سقوط صدام با جنجال فراوان همراه شده است.

به گزارش عصر ایران ، نتیجه رسمی شمارش کل آرای انتخابات پارلمانی عراق از پیروزی ائتلاف العراقیه به رهبری ایاد علاوی حکایت دارد.

نتایج انتخابات

کمیسیون برگزاری انتخابات عراق اعلام کرد که فهرست العراقیه توانسته است بیشترین کرسی های پارلمان عراق را در اختیار خود بگیرد.

براساس نتایج انتخابات، فهرست العراقیه 91 کرسی و پس از  آن فهرست دولت قانون به رهبری نوری المالکی نخست وزیر 89 کرسی را از آن خود کردند.

 فهرست نوری المالکی بیشترین رای را در استان بغداد و استان های شیعه نشین جنوب را کسب کرد و علاوی در استان های شمالی و غربی که اکثریت ساکنان آنها را عرب های سنی تشکیل می دهند، بیشترین رای رابه خود اختصاص داد.

همچنین فهرست ائتلاف ملی عراق متشکل از شیعیان مذهبی به رهبری عمار حکیم -رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق- که دارای روابط خوبی با ایران است ، در جایگاه سوم قرار گرفت و 70 کرسی پارلمان را از آن خود کرد.

فهرست ائتلافی دو  تشکل سیاسی کردها یعنی حزب دموکرات (به ریاست مسعود بارزانی) و اتحادیه میهنی(به ریاست جلال طالبانی) نیز تنها 43 کرسی پارلمان را کسب کردند.

نتیجه اعلام شده از سوی کمیسیون برگزاری انتخابات می بایست توسط دادگاه عالی عراق تایید شود.

  فهرست های اصلی

 فهرست العراقیه به رهبری ایاد علاوی نخست وزیر اسبق:  مجموعه ای متشکل از نیروهای تکنوکرات، شیعه سکولار  و عرب های سنی مذهبی و سکولار است.  شخص علاوی ، شیعه اما سکولار و نزدیک به کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و مصر .

فهرست دولت قانون به رهبری نوری المالکی نخست وزیر کنونی:  مجموعه ای از نیروهای سیاسی شیعه، حزب الدعوه، عشایر جنوب و حامیان نوری المالکی .

 فهرست ائتلاف ملی عراق به رهبری عمار حکیم رئیس مجلس اعلای اسلامی: متشکل از نیروهای مذهبی شیعه، مجلس اعلای اسلامی ، حزب بدر،  هواداران مقتدی صدر، احمد چلبی و ابراهیم الجعفری نخست وزیر سابق.

 فهرست ائتلاف کردها : متشکل از دو حزب اصلی کردهای عراق یعنی حزب دموکرات به ریاست مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق و اتحادیه میهنی به ریاست جلال طالبانی رئیس جمهور عراق.

اظهارات علاوی پس از اعلام نتایج

ایاد علاوی پس از اعلام رسمی پیروزی اش در انتخابات  اظهار داشت که دستش را به سوی همه دراز می کند و قلبش را برای همه گروه ها و ائتلاف باز می کند.

علاوی که پیش از این و در سال های 2004 تا 2005 ، نخست وزیری عراق را برعهده داشت ادامه داد: با هر کسی که خواهان مشارکت در ساختن عراق است همکاری می کند تا بتواند  بر نزاع ها و درگیری های فرقه ای سیاسی چیره شود.

وی در کنفرانس مطبوعاتی نیز گفت آماده است با همه طرف های پیروز و غیرپیروز انتخابات برای تشکیل کابینه آینده همکاری کند چرا که نتایج انتخابات به این معنی است که فهرست ما یعنی العراقیه می بایست کابینه آینده را  تشکیل دهد.

وی افزود: عراق آماده است تا دست برادری خود را برای همه کشورهای همسایه سوریه، عربستان ، ترکیه ، ایران، اردن و کویت  براساس ارتباط و عدم دخالت در امور داخلی دراز کند .

ایاد علاوی گفت : ارتباطی با فهرست ائتلاف دولت قانون نداریم ولی ارتباطاتی با ائتلاف کردستان، صدری ها ، مجلس اسلامی عراق ، گروه ها و شخصیت های عراقی تماس هایی داریم.

وی اضافه کرد: آمادگی صدری ها و مجلس اسلامی عراق را برای ائتلاف دریافت کرده ایم. از کاندیداتوری جلال طالبانی  برای تصدی دوباره پست ریاست جمهوری عراق نیز حمایت می کنیم.

نوری مالکی: تقلب بزرگی رخ داده است

در همین حال نوری المالکی نخست وزیر عراق پس از اعلام نتایج شمارش کل آرای انتخابات پارلمان عراق گفت که این نتایج، نهایی نیستند.

وی که پس از اعلام نتایج انتخابات در کنفرانس مطبوعاتی سخن می گفت، تاکید کرد که " به طور حتم ائتلاف تحت رهبری وی نتایج انتخابات را نمی پذیرد."

مالکی اضافه کرد: نتیجه اعلام شده برای انتخابات نشان دهنده بروز تقلب بزرگی است.

مالکی سپس شاهدی را نیز برای ادعای تقلب مطرح کرد و گفت: آیا می شود که وزیر دفاع از میان کارکنان وزارتخانه خود تنها 82 رای را به دست آورد این در حالی است که  هزاران نفر وابسته به وزارت دفاع هستند.
عبدالقادر العبیدی وزیر دفاع عراق از کاندیداهای فهرست دولت قانون به رهبری نوری المالکی بود.

وی همچنین خبر داد که فهرست دولت قانون تحت رهبری وی به دنبال تشکیل کابینه نیز خواهد بود.

هواداران نوری المالکی: تهدید به نافرمانی مدنی

جمعی هواداران نوری المالکی نخست وزیر عراق دیروز جمعه ساعاتی قبل از اعلام نتیجه انتخابات، مقابل ساختمان استانداری بغداد تجمع کردند و خواستار بازشماری دستی آرای انتخابات پارلمانی عراق شدند.
آنها دست نوشته هایی را در دست داشتند که در آن "تقلب" در انتخابات محکوم شده بود.

شرکت کنندگان در این تجمع  تهدید کردند در صورتی که خواسته آنان برای بازشماری دستی آرای انتخابات محقق نشود دست به نافرمانی مدنی خواهند زد.

قاسم موسوی سخنگوی طرح برقراری امنیت در بغداد نیز گفت که نیروهای امنیتی عراق مقررات منع آمد و شد را اعمال نکرده اند اما آماده مقابله با هر گونه ناآرامی احتمالی هستند.
برخی منابع خبری نیز اظهار نگرانی کرده اند در صورتی که بازندگان انتخابات عراق ، نتایج را نپذیرند این کشور دوباره با موجی از ناآرامی و خشونت روبه رو شود.

موضع آمریکا

بی جی کرولی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پس از اعلام نتایج انتخابات عراق، با تبریک برگزاری موفق این انتخابات اعلام کرد که ناظران داخلی و خارجی هیچ نشانه ای از بروز تقلب گسترده یا خطرناک در انتخابات گزارش نکرده اند.

سفیرآمریکا در بغداد و فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق نیز اعلام کردند هیچ دلیلی از بروز "تقلب گسترده" در انتخابات پارلمانی عراق وجود ندارد.

در بیانیه ای که به امضای کریستوفر هیل سفیر آمریکا و ژنرال رای اودیرنو فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق منتشر شد، آمده است که آنها نتیجه ای را که ناظران عراقی و بین المللی به آن رسیده اند یعنی اینکه تقلب گسترده ای رخ نداده را تایید می کنند.

براساس توافق های گذشته نیروهای نظامی آمریکا می بایست در ماه سپتامیر آینده عملیات های مسلحانه خود را در عراق متوقف کنند و در پایان سال 2011 نیزعراق را به طور کامل ترک کنند.

موضع سازمان ملل متحد

آد میلکرت نماینده سازمان ملل متحد در بغداد نیز در واکنش به اعلام نتایج شمارش کل آرای انتخابات عراق، آن را موفق و معتبر توصیف کرد و از همگان خواست تا نتیجه انتخابات را  هر چه که باشد بپذیرند.

آینده ائتلاف فهرست های مختلف

پارلمان عراق داری 325 کرسی است که میان فهرست های پیروز در هر استان توزیع خواهند شد.
نتایج اعلام شده از انتخابات عراق نشان می دهد که هیچ یک از فهرست ها نمی تواند به تنهایی کابینه آینده را تشکیل دهد و مجبور به ائتلاف با بیش از یک فهرست دیگر است تا بتواند از پارلمان  رای اعتماد بگیرد.

همچنین ممکن است برخی از گروه های تشکیل دهنده ائتلاف ها نیز به تنهایی با فهرست پیروز ائتلاف کند که در این میان مستعد ترین گروه، هواداران مقتدی صدر هستند.

براساس قانون، فهرست پیروز در انتخابات پارلمانی مسول تشکیل کابینه می شود و یک نفر را برای تصدی پست نخست وزیری معرفی می کند. براین اساس ایاد علاوی رهبرفهرست العراقیه مسول تشکیل کابینه خواهد شد. وی به احتمال بسیار با فهرست های ائتلاف کردستان و ائتلاف ملی عراق (به رهبری حکیم) ائتلاف می کند تا بتواند کابینه آینده عراق را تشکیل داده و از پارلمان رای اعتماد بگیرد.

به نظر می رسد مهمترین هدف علاوی تصدی پست نخست وزیری آینده عراق باشد و برای این منظور حاضر به هر گونه ائتلاف و توافقی با تمامی فهرست ها به جز فهرست رقیب اصلی یعنی دولت قانون به رهبری نوری المالکی باشد.

در مرتبه بعدی معلوم نیست آیا شیعیان که با دو فهرست ائتلاف ملی و دولت قانون رتبه های دوم و سوم را کسب کرده اند، آیا به دنبال سمت تصدی ریاست جمهوری عراق خواهند رفت یا اینکه به سمت ریاست پارلمان بسنده خواهند کرد.

همچنین ممکن است به دلیل اینکه شخص علاوی شیعه است، تنها به حضور در معاونت های ریاست جمهوری ، نخست وزیری و ریاست پارلمان رضایت دهند.

این در حالی است که جلال طالبانی در دوره ریاست جمهوری خود کارنامه قابل قبولی را از خود به جا گذشته و حمایت اکثریت را از خود دارد.

در دیگر سو در روزهای اخیر دو فهرست حکیم و نوری المالکی اعلام کردند که در پارلمان با یکدیگر ائتلاف خواهند کرد تا بزرگترین فراکسیون پارلمانی را در عراق تشکیل دهند. در این صورت این دو فهرست می توانند 163 کرسی را در اختیار خود بگیرند که این تعداد مناسب تشکیل کابینه است.

در صورتی که ایاد علاوی نتواند دولت ائتلافی تشکیل دهد رئیس جمهور عراق، رهبر فهرست بعدی یعنی نوری المالکی را مسول تشکیل کابینه خواهد کرد.
به همین دلیل علاوی سخت می کوشد تا از فهرست های مختلف - به جز فهرست نوری مالکی- یارگیری کند تا با به دست آوردن حد نصاب لازم ، مانع از افتادن بازی به دست نوری مالکی شود. او حتی در این راه می تواند چشم امید به گروه های قعر جدولی داشته باشد مانند اقلیت ها که 8 کرسی را به خود اختصاص داده اند یا جماعت اسلامی کردستان با 2 کرسی.

همچنین این سوال مطرح است که دو فهرست اصلی شیعه یعنی ائتلاف ملی و دولت قانون سعی خواهند کرد تا مانع از شکل گیری دولت ائتلافی علاوی شوند یا اینکه حداقل ائتلاف ملی عراق به رهبری حکیم به دولت ائتلافی علاوی خواهد پیوست؟

به نظر می رسد حکیمی ها بیشتر متمایل به دومین گزینه باشند.یعنی از یک سو با گروه مالکی در مجلس ائتلاف کنند و در بزرگترین فراکسیون پارلمانی سهیم شوند و از دیگر سو با علاوی ببندند و چند وزراتخانه را در دولت به دست بیاورند. همچنین فهرست حکیم تاکنون از ادعای تقلب نوری المالکی حمایت نکرده و همین نشانه ای از تمایل این فهرست به ائتلاف با علاوی و مشارکت در کابینه است.
 
وضعیت ائتلاف ها در انتخابات گذشته

در انتخابات گذشته، شیعیان مذهبی به صورت یکپارچه فهرستی را با عنوان " ائتلاف عراق یکپارچه" ارائه دادند و توانستند بیشترین کرسی های پارلمان را از آن خود کنند ؛ یعنی دو فهرست کنونی ائتلاف ملی (حکیم) و دولت قانون (نوری المالکی) در قالب یک فهرست و با عنوان "ائتلاف یکپارچه عراق" به رهبری مرحوم سید عبدالعزیز حکیم درانتخابات شرکت کردند و توانستند بیشترین رای را کسب کنند و تشکیل کابینه را برعهده بگیرند.
همین ائتلاف نیز در ابتدا ابراهیم جعفری و سپس نوری المالکی را برای سمت نخست وزیری معرفی کرد.

همچنین در انتخابات دوره گذشته ، عرب های سنی و هواداران ایاد علاوی به طور جداگانه فهرست ارائه کردند که به ترتیب در جایگاه سوم و چهارم قرار گرفتند که برای انتخابات فعلی، این دو فهرست باهم ائتلاف و فهرستی واحدی را تحت نام العراقیه ارائه کردند.

دو حزب اصلی کردهای عراق یعنی حزب دموکرات و اتحادیه میهنی در انتخابات فعلی به مانند گذشته عمل کردند و با ائتلاف با یکدیگر، فهرست واحدی را ارائه کردند.

البته در دوره گذشته ائتلاف کردستان پس از فهرست شیعیان (عراق یکپارچه) ، در جایگاه دوم قرار داشت اما ائتلاف کردستان در انتخابات فعلی ، پس از فهرست های ایاد علاوی (العراقیه)، نوری المالکی (دولت قانون) و حکیم (ائتلاف ملی)، در جایگاه چهارم قرار گرفت.

ائتلاف کردستان همچنان به عنوان یکی از مهمترین گروه ها برای موفقیت تشکیل کابینه مورد توجه فهرست پیروز درانتخابات قرار دارد.

اشتباه استراتژیک شیعیان

واگذاری نتیجه انتخابات به نیروهای سکولار و عرب های سنی و شکست نوری المالکی از ایاد علاوی را می توان در انشقاق شیعیان مذهبی دراین دوره از انتخابات دانست. شیعیان مذهبی اگر به مانند انتخابات گذشته، در این دوره نیز در فهرست واحدی وارد رقابت های انتخابات می شدند به آسانی پیروز انتخابات و مسولیت تشکیل کابینه را برعهده می گرفتند.

همچنین به طور حتم ائتلاف عرب های سنی با ایاد علاوی نیز سهم به سزایی را در پیروزی وی ایفا کرد چرا که فهرست علاوی انتخاب نخست عرب های سنی بود.

انتخابات عراق و رابطه با ایران

از میان فهرست های پیروز در انتخابات عراق ، فهرست های ائتلاف ملی عراق به رهبری عمار حکیم رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق و فهرست دولت قانون به رهبری نوری المالکی نخست وزیر به ترتیب رابطه گرمی با ایران دارند.

این درحالی است که فهرست العراقیه به رهبری ایاد علاوی رابطه بهتری با کشورهای عربی چون عربستان سعودی و مصر دارد.

علاوی چند روز قبل از برگزاری انتخابات به عربستان سعودی سفر کرد و با ملک عبدالله پادشاه این کشور دیدار کرد . این در حالی است که پادشاه عربستان تاکنون دیداری با نوری المالکی نخست وزیر عراق را نداشته است.

علاوی پیش از این و در زمان نخست وزیری عراق، به شدت از ایران انتقاد می کرد چرا که مدعی بود تهران از گروه های شبه نظامی شیعه حمایت می کند اما هم اکنون خبرهایی منتشر شده که نشان می دهد علاوی به دنبال مناسب سازی روابط با تهران است.

علاوی قرار بود قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی به ایران نیزسفر کند اما به دلیل نامعلومی این دیدار انجام نشد.

همه مدعی تقلب

دومین دوره انتخابات پارلمانی عراق پس از سرنگونی صدام را شاید بتوان از یک نظر استثنایی دانست چرا که تمامی طرف های اصلی و رقیب در انتخابات، مدعی تقلب شدند.

در ابتدا که نتایج اولیه شمارش بخش هایی از آرا اعلام شد و فهرست نوری المالکی صدرنشین بود، علاوی به شدت مدعی بروز تقلب بود ولی پس از تغییر صدرنشین و اعلام نام فهرست علاوی به عنوان پیروز انتخابات، این بار نوری المالکی مدعی بروز تقلب شد و خواسته  بازشماری آرای انتخابات را مطرح کرد.

موضع ایران

مقامات ایرانی در روزهای پس از برگزاری انتخابات که نتایج اولیه حکایت از پیروزی مالکی بود به شدت از برگزاری انتخابات و نتایج آن استقبال می کردند اما پس از اعلام نتایج اظهار نظری از آنها مشاهده نشد.

البته حسن کاظمی قمی سفیر ایران در بغداد پس از اعلام نتایج شمارش کل آرای انتخابات پارلمانی عراق گفت: نخست وزیر عراق نسبت به شمارش مجدد برخی صندوق‌ها در برخی مناطق درخواستش را تکرار کرده که در چارچوب قانون به آنها باید رسیدگی شود. وی همچنین پیش بینی کرد که تشکیل دولت جدید در عراق با تأخیر انجام خواهد شد.


علاوی کیست؟

 ویکی پدیا علاوی را چنین معرفی می کند: ایاد علاوی نخست وزیر سابق عراق و رهبر جنبش وفاق ملی در سال ۱۹۴۵ از پدری عراقی و مادری لبنانی که هر دو شیعه بودند به دنیا آمد.

ایاد علاوی که پس از سرنگونی رژیم صدام حسین در سال ۲۰۰۳ از سوی نیروهای آمریکایی به عنوان یکی از اعضای ۲۵ گانه «مجلس الحکم» شورای حکومت انتقالی عراق انتخاب شده بود، در تاریخ۲۸ ژوئن به سمت نخست وزیر و اولین رئیس دولت عراق پس از صدام حسین برگزیده شد و قدرت را از پل برمر حاکم آمریکایی عراق تحویل گرفت و تا هنگام پیروزی ائتلاف عراق یک‌پارچه در انتخابات پارلمانی و معرفی ابراهیم جعفری به عنوان نخست وزیر جدید عراق این سمت را بر عهده داشت.

علاوی مدتها عضو حزب بعث بود و در هنگام اقامت برای ادامه تحصیل در انگلستان ارتباط نزدیکی با سیا و ام آی ۶ سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس داشت.
وی در سال ۱۹۷۸ در انگلیس مورد سوءقصد عوامل اطلاعاتی عراق قرار گرفت. در سال ۱۹۹۰ جنبش وفاق ملی عراق را که جریانی مخالف حکومت عراق وقت عراق بود بنیان نهاد که بسیاری از بعثیون سابق به آن پیوستند. علاوی سه سال نیز در اردن زندگی کرد و با کشورهای مصر، اردن و امارات ارتباط نزدیکی دارد.

ائتلاف العراقیه به رهبری او هم اکنون حدود ۹۱ کرسی‌ پارلمان عراق را در اختیار دارد.

شیعه بودن و بعثی بودن او موجب شده تا به نوعی سمبل اتحاد شیعه و سنی در عراق باشد. علاوی در هنگام پایان جنگ از معدود افرادی بود که با اقدام نیروهای ائتلاف در انحلال حزب بعث و ارتش عراق مخالف بود و آن را باعث افزایش هرج و مرج می‌دانست. اعتراض شدید او به حمله نظامی گسترده ارتش آمریکا به فلوجه نیز موجب افزایش محبوبیت او در بین مردم عراق شد.

 آخرین خبر / هشتم فروردین 89

با وجود حکم دادگاه فدرال عراق مبنی بر اینکه فراکسیونی می تواند دولت جدید را تشکیل دهد که بتواند اکثریت پارلمانی رادر اختیار بگیرد، نه گروهی که در انتخابات به پیروزی رسیده است، ایاد علاوی رئیس فهرست العراقیه که تنها دو کرسی بیشتر از ولت قانون به رهبری نوری المالکی نخست وزیر به دست آورده، مدعی است که فراکسیون وی دولت را تشکیل خواهد داد.

انتظار می رود این حکم، بحث و جدل را به ویژه درباره جریان سیاسی که بر اساس قانون اساسی عراق حق تشکیل دولت آینده را دارد، پایان دهد.

در این حال ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی همگام با العراقیه تلاشهای گسترده ای را برای تشکیل ائتلافهایی که زمینه تشکیل دولت آینده به ریاست وی را فراهم کند، آغاز کرده است.

مالکی تاکید کرده بود نتایج نهایی اعلام شده از سوی کمیسیون عالی انتخابات عراق را نخواهد پذیرفت و در این زمینه به دادگاه فدرال شکایت کرده است.

گزارشها حاکی است که نمایندگان ائتلاف دولت قانون و ائتلاف ملی عراق به رهبری عمار حکیم، امکان ائتلاف و تشکیل یک گروه سیاسی واحد را بررسی می کنند.

ائتلاف ملی عراق هفتاد کرسی به دست آورده است که اکثر آن به نمایندگان وابسته به جریان صدر به رهبری مقتدی صدر است و همین سبب هئیتی از ائتلاف ملی و دولت قانون در حال رایزنی با مقتدی صدر هستند تا موافقت وی را برای ایجاد همپیمانی میان دو ائتلاف مهم شیعه به دست آورند.

دولت قانون و ائتلاف ملی عراق در صورت ائتلاف با یکدیگر می توانند فراکسیونی با 159 نماینده را تشکیل دهند و برای تشکیل دولت به 163 رای نیاز است، یعنی آنها در صورت ائتلاف فقط نیاز به جذب چهار نماینده دیگر دارند؛ پارلمان عراق که 325 نماینده دارد.

ارسال به دوستان
وبگردی