۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۹:۲۸
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۱۳۷۳۱
تاریخ انتشار: ۱۷:۳۰ - ۲۰-۰۲-۱۳۸۹
کد ۱۱۳۷۳۱
انتشار: ۱۷:۳۰ - ۲۰-۰۲-۱۳۸۹

گسل فیروزکوه؛ فعال اما آرام

این کارشناس لرزشهای فیروزکوه را خطری برای پایتخت نداست و افزود: به رغم برخی شایعات، گسل فیروزکوه خطری برای تهران محسوب نمی شود و این شهر را گسلهای دیگری نظیر کهریزک و مناطق شمال تهران تهدید می کند زیرا در زمان قاجار فعالیتی شدید از خود نشان داده و چند سالی از دوره بازگشت این پدیده در پایتخت می گذرد که هراس موجود ناشی از این نظریه است.

مهر: یک کارشناس ژئوفیزیک گفت: گسل فیروزکوه خطری برای تهران محسوب نمی شود و این شهر را گسلهای دیگری نظیر کهریزک و مناطق شمالی تهران تهدید می کند زیرا در زمان قاجار فعالیتی شدید از خود نشان داده و هراس موجود ناشی از این نظریه است.

زمین لرزه از جمله حواث طبیعی مخرب محسوب می شود که به گفته بسیاری از دانشمندان علوم مختلف زمین شناسی، ژئوفیزیک و عمران به خودی خود بلایی طبیعی نیست اما زمانی این رویداد به حادثه ای ناگوار مبدل می شود که تمهیدات لازم برای رویارویی با آن اندیشیده و متعاقبا اجرا نگردد.

در حال حاضر تمامی علوم روز دنیا از پیش بینی این حاثه ناتوان هستند و گمانه زنیهای چند ماه اخیر پیرامون وقوع زلزله ای بزرگ در پایتخت همگی از بررسیهای فعالیت گسلهای اطراف تهران و تاریخ این پدیده نشئت می گیرد.
 
یکی از گسلهای مهم اطراف تهران در مناطق شمال شرق این استان قرار دارد که در چند ماه اخیر فعالیتهایی مداوم با لرزشهای بسیار را در سامانه های لرزه نگار مستقر در این شهرستان به ثبت رسانده و نگرانیهایی را برای اهالی فیروزکوه ایجاد کرده بود اما نکته جالب سکوت این گسل همزمان با آغاز شایعات در حال زمزمه پایتخت می باشد گویی زمین، ترسی بر جان انسان انداخته و در سکوت به این وحشت مستمر، خنده ای همراه با سخره بر لب دارد.
 
تصور غلط خطی بودن شکل گسلها
 
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد همدان پیرامون این پدیده طبیعی اظهار داشت: به رغم تصور بسیاری از هموطنان که گسل را به عنوان خطی ممتد می شناسند عارضه طبیعی مذکور به صورت پهنه یا گستره است.
 
 
عباس عباس زاده ادامه داد: این گستره ها نقاط ضعف کره زمین محسوب شده و با توجه به قائده ضربه پذیری نواحی کم توان در هر مقوله ای، محل استقرار گسلها ضعیف و مکان بروز قدرت نهفته این کره خاکی هستند.
 
این کارشناس پیرامون گسل فیروزکوه خاطرنشان کرد: در مناطق شمال شرق استان تهران گسلی از "آبیک" قزوین تا فیروزکوه کشیده شده است که بخشی از آن به راندگی "فشم" به "مشاء" موسوم است که این عارضه در سال 1972 میلادی توسط سازمان زمین شناسی کشور معرفی و مورد بررسی چندین دانشمند ایرانی و خارجی قرار گرفت تا اینکه "بربریان" بین سالهای 1982 تا 1983 گسل مشاء را به عنوان مجموعه گسلهای متعدد با طول 400 کیلومتر و از شاهرود تا آبیک شناسایی و معرفی نمود که در حال حاضر تمامی نقاط مسکونی شمال شرق استان تهران بر روی آن واقع است.
 
شباهتهای اعجاب انگیز دو زمین لرزه در فاصله زمانی دو دهه
 
وی در تشریح زمین لرزه های چند ماه اخیر شهرستان فیروزکوه یادآور شد: بر اساس اسناد ثبت شده در منابع معتبر، زمین لرزه های فیروزکوه از آخرین روز دی ماه سال گذشته به همراه پس لرزه های با بزرگی کمتر از زلزله اصلی آغاز و تا امروز ادامه داشته است و مناطق شمالی این شهرستان بیش از سایر نقاط، تمرکز پدیده مذکور را به خود دید و وحشت شهروندان را موجب گشت.
 
عباس زاده در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر که چرا زمین لرزه های این شهرستان در ساعاتی خاص رخ داده است، عنوان کرد: این پرسش از جمله علامت سئوالات اذهان مردم است که آیا ساعتی خاص برای وقوع زمین لرزه وجود دارد اما در پاسخ به این پرسش باید گفت که در بروز این رویداد شاید امکان تمرکز لرزشها در ساعاتی خاص وجود داشته باشد ولی تعیین فاصله زمانی مشخص در این خصوص امکان پذیر نیست.
 
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد همدان با اشاره به تاریخچه زمین لرزه های فیروزکوه افزود: با نگاهی به تاریخ زمین لرزه های شهرستان فیرزوکوه درمی یابیم که 20 سال پیش و در بامداد 30 دی 1368این پدیده با بزرگی 5/5 ریشتر و در نقطه شمالی رخ داد و این اواخر در بامداد 30 دی 1388 شاهد تکرار آن در همان مناطق هستیم.
 
لرزه های کوچک سودمند برای مناطق روی گسل
 
مدرس علوم ژئوفیزیک دانشگاه آزاد دماوند لرزشهای کوچک و متوسط را برای مناطق زلزله خیز سودمند دانست و گفت: لرزه هایی کوچک و متوسط که به طور متوالی در مناطق زلزله خیز پدید می آید در تعدیل انرژی زمین و جلوگیری از بروز آن به شکل واحد، قوی و مخرب موثر است که خوشبختانه این مهم در فیروزکوه به وقوع پیوسته است.
 
عباس زاده بابیان اینکه گسل فیروزکوه همچنان فعال است، عنوان کرد: بررسیهای مختلف از فعال بودن گسلهای شهرستان فیروزکوه خبر می دهد که تحرکات اخیر گواهی بر "جنبا" بودن این شهرستان است و آرام بودن لرزه ها در چند روز اخیر دلیلی بر
غیر فعال بودن گسلهای منطقه ای نیست.
 
 
وی زمین لرزه ها را به چند گونه مختلف تقسیم و خاطرنشان کرد: زمین لرزه های هر منطقه را می توان در چند قسم مورد بررسی قرار داد نخست زمین لرزه های القایی که از بارگذاری یا باربرداری آب در سامانه هایی مانند سد طی فصول مختلف و یا انفجارهای معادن مختلف نشئت می گیرد.
 
این کارشناس بیان داشت: برخی لرزه ها ایجاد شده نیز از فعالیتهای مختلف انسانی نظیر راه اندازی دستگاههای سنگین پرس، شلیک ادوات جنگی زرهی و گذر خوروهای بزرگ جثه به شکل دینامیک منشعب می شود اما آنچه ممکن است ویرانی را به دنبال داشته باشد زمین لرزه های تکتونیکی می باشد و نکته قابل توجه ثبت همه این موارد به عنوان زلزله در سامانه های لرزه نگاری مستقر در مناطق مختلف است که حساسیت بیش از حد این دستگاه را نشان می دهد اما نوع دقیق لرزشها را نامشخص باقی می گذارد.
 
تکنولوژِیهای برتر عامل تحریک گسلها نیستند
 
عباس عباس زاده دخالت انسان در ایجاد زمین لرزه های تکتونیکی را صریحا رد کرد و اظهار داشت: اگر یک پهنه لرزشی را به برگی از درخت شبیه بدانیم رگبرگ اصلی شاخه بزرگ گسل و ریزبرگها، شاخه های کوچک محسوب می شوند و تاثیر پذیری شاخه اصلی از ریز شاخه ها بعید به نظر می سد اما بروز عکس این رخداد امکان پذیر است که این قانون را همبستگی تکتونیکی می نامند.
 
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد همدان ادامه داد: در گذشته و امروز شایعاتی در بین مردم رواج یافته که ممکن است بروز برخی زمین لرزه ها در مناطق مختلف جهان ناشی از آزمایشات هسته ای باشد اما این گفته کاملا مردود و غیر علمی است.
 
مدرس علوم ژئوفیزیک دانشگاه آزاد دماوند با اشاره به برخی کشورهای دنیا گفت: ایجاد حرارت و قدرت ناشی از آزمایشات هسته ای در کشورهایی نظیر ایالات متحده به نظر یک بیننده تلویزیونی وحشتناک و گسترده است اما این میزان توانایی برای زمین ناچیز بوده و تاثیری بر گسلهای زلزله ای نمی گذارد.
 
وی با قیاسی بین تواناییهای زلزله، بمب اتم و آتشفشان عنوان کرد: اگر مقایسه ای بین بمب اتم، زلزله و آتشفشان داشته باشیم می توان دریافت اگر بزرگترین انفجار اتمی تاریخ جهان که در هیروشیما به وقوع پیوست را یک واحد در نظر بگیریم بروز آرامترین نوع آتشفشان (پله) در دقیقه چندین میلیون برابر واحد مذکور انرژی از خود ساطع می کند و انرژی صادره از یک زمین لرزه در 15 ثانیه چندین میلیون برابر توان آتشفشان فوق است و با این تفاصیر تاثیر فعالیت انسانی بر گسلهای زمین در حد صفر خواهد بود.
 
فیروزکوه در عین فعالیت آرام است
 
این کارشناس لرزشهای فیروزکوه را خطری برای پایتخت نداست و افزود: به رغم برخی شایعات، گسل فیروزکوه خطری برای تهران محسوب نمی شود و این شهر را گسلهای دیگری نظیر کهریزک و مناطق شمال تهران تهدید می کند زیرا در زمان قاجار فعالیتی شدید از خود نشان داده و چند سالی از دوره بازگشت این پدیده در پایتخت می گذرد که هراس موجود ناشی از این نظریه است. 
 
فرماندار شهرستان فیروزکوه نیز از نبود لرزش در دو ماه اخیر خبر داد و گفت: پس از زمین لرزه ای که به بزرگی چهار ریشتر شهرستان فیروزکوه را در ابتدای سال جدید لرزاند حتی یک پس لرزه کوچک نیز رخ نداده است.
 
 
سعید افشار نادری ادامه داد: در زمان وقوع زلزله و پس لرزه های متوالی بعد از آن، کمی وضعیت نقاط مختلف شهرستان فیروزکوه ملتهب و هراس بر مردم این شهرستان چیره شده بود اما خوشبختانه این وضعیت در حال حاضر بر فضای فیروزکوه حاکم نیست.
 
این مسئول با بیان اینکه ستاد بحران شهرستان همچنان فعال است، خاطرنشان کرد: به رغم آرامش این روزهای شهرستان فیروزکوه که محصول آرامش زمین می باشد ستاد بحران این شهرستان همچنان آمادگی خود را برای مقابله با حوادث احتمالی حفظ کرده است.
 
به رغم شایعات پایتخت که در آن همه از نزدیکی زلزله ای بزرگ سخن به میان می آورند، گسل فیروزکوه که تا دو ماه پیش تحرکات بسیاری را از خود نشان می داد در آرامشی ظاهری بسر می برد اما کارشناسان امر آرامش فعلی این گسل را با فعالیتهای درونی عجین می دانند.
 
به هر روی آمادگی و تقابل مناسب در برابر این رویداد طبیعی می تواند واژه بلا را از کنار آن حذف و تلفات مالی و جانی را به حداقل برساند کارکردهای که در کشورهایی به مراتب زلزله خیزتر از ایران انجام گرفته و تاثیر گذاری خود را به اثبات رسانده است.
 
شهرستان فیروزکوه در منتهی الیه شمال شرقی استان تهران و در طول جغرافیایی 52:46 و عرض جغرافیایی 35:28 واقع شده است.
 
این شهرستان از شمال و شرق به استان مازندران، از جنوب و جنوب شرقی به استان سمنان و از غرب به شهرستان دماوند محدود می گردد و بر اساس اطلاعات سرشماری سال 1385 جمعیت این شهرستان 39 هزار و 284 نفر بوده است که 15 هزار و 124 نفر ساکن مناطق روستایی و 24 هزار و160 نفر ساکن مناطق شهری بوده اند.
ارسال به دوستان
وبگردی