قیمت تمام شده بنزین وارداتی لیتری 800 تومان

حجت‌الاسلام والمسلمین میرتاج‌الدینی در نشست ماهانه پژوهشکده اقتصاد روند کنونی رشد مصرف انرژی را برای اقتصاد کشور زیانبار دانست و از ناچیز بودن تورم ناشی از هدفمند کردن یارانه‌ها خبر داد.

به گزارش وزارت امور اقتصادی و دارایی، سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی که در جمع کارشناسان اقتصادی کشور و در محل سازمان امور مالیاتی سخن می‌گفت، افزود: همه گروه‌ها در خصوص هدفمند‌سازی یارانه‌ها اتفاق نظر دارند و در لزوم اجرای آن شکی وجود ندارد.

معاون پارلمانی رئیس جمهور افزود: قیمت بنزین تحویلی برای کشتی در خلیج فارس 600 تا 700 تومان در هر لیتر و هزینه حمل آن تا شهرها 100 تومان برآورد می‌شود یعنی هزینه تمام شده آن 800 تومان است در حالی که دولت آن را به ازای هر لیتر 100 تومان عرضه می‌کند.

وی افزود: ترکیه همین بنزین را خریداری می‌کند و بر روی آن مالیات می‌بندد و به لیتری 1800 تا 2 هزار تومان می‌فروشد اما در ایران به جای دریافت مالیات از مصرف بنزین به آن یارانه می‌دهیم و این یارانه در واقع برای مصرف بیشتر بنزین و آلوده کردن محیط زیست پرداخت می‌شود.

میرتاج‌الدینی در خصوص نحوه مصرف انرژی در دهک‌های مختلف جمعیتی به ارایه آمار پرداخت و در این زمینه گفت: در لزوم اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها این نکته را باید گفت که در حال حاضر سه دهک بالای جامعه از 70 درصد یارانه‌ها برخوردار می‌شوند و برعکس 7 دهک جامعه از 30 درصد یارانه‌ها استفاده می‌کنند که این یک نوع بی‌عدالتی است.

وی افزود: طبق ماده 135 و 95 قانون برنامه چهارم توسعه دولت مکلف به استقرار عدالت اجتماعی است و بر این اساس با اجرای برنامه جامع فقر‌زدایی و عدالت اجتماعی، نابرابری‌ها باید کاهش یافته و فاصله دهک‌های درآمدی و توزیع نابرابر درآمدها باید رفع شود.

معاون پارلمانی رئیس جمهور با تبیین جایگاه صندوق توسعه ملی در تبدیل ثروت کشور به سرمایه‌های زاینده افزود: صندوق توسعه ملی که براساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری طراحی شده برای ایجاد عدالت بین نسلی در استفاده از درآمدهای نفت و گاز است که حداقل 20 درصد درآمدهای نفت و گاز قبل از مصرف به این صندوق واریز شود و به گونه‌ای برنامه‌ریزی انجام شود که تبدیل به سرمایه‌های زاینده، اقتصادی، ایجاد نظام تأمین اجتماعی و اصلاح ساختارها شود تا نسل‌های آینده نیز از آن برخوردار شوند.

وی سپس به تشریح مبنای دوم نظری برای اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها پرداخت و در این خصوص گفت: انحراف شدید از استفاده یارانه حامل‌های انرژی در کشور و مسیر غلط افزایش بی‌رویه انرژی است و ادامه این مسیر انحرافی به بن‌بست منجر می‌شود و در صورت ادامه روند فزاینده مصرف انرژی تا سال 1403 دیگر نفتی برای صادرات نخواهد بود و از صادرات کنونی بیش از دو میلیون بشکه در روز کمتر از 30 هزار بشکه برای صادرات باقی نخواهد ماند.

میرتاج‌الدینی در خصوص حجم مصرف گاز کشور نیز آمارهای قابل تاملی ارایه کرد و دراین خصوص گفت: مصرف گاز کشور در حال حاضر روزانه حدود 500 میلیون مترمکعب و در اوج آن 530 میلیون مترمکعب است.

وی افزود: حجم واردات گاز ما از کشور ترکمنستان روزانه در حدود 20 میلیون مترمکعب وحجم صادرات نیز به ترکیه در حدود 25 میلیون متر مکعب است که نشان می‌دهد در تولید و مصرف گاز در نقطه سر به سر قرار داریم.

وی سپس به قرارد های عظیم صنعت گاز کشور با پیمانکاران داخلی که با حضور رییس جمهور در عسلویه به امضا رسید اشاره کرد و افزود: با راه‌اندازی هر فاز میدان گازی عسلویه 25 میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید روزانه کشور افزوده می‌شود که با اجرای مجموعه 8 فاز آن 200 میلیون متر مکعب به تولید گاز کشور افزوده خواهد شد.

وی گفت: روند فزاینده مصرف بی‌رویه گاز با توجه به پایین بودن قیمت آن در داخل کشور موجب افزایش مصرف آن خواهد شد.

معاون پارلمانی رییس جمهور گفت: ایران دومین دارنده ذخایر گازی جهان است اما کمتر از یک درصد از صادرات گاز دنیا را به خود اختصاص داده و اگر بتوانیم تنها 10 درصد یعنی 50 میلیون مترمکعب گاز مصرفی را صرفه‌جویی کنیم رقم قابل توجهی صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت.

معاون پارلمانی رئیس جمهور افزود: در سال 85 مصرف انرژی در کشور 65 میلیارد دلار بود که اکنون این رقم به بیش از 100 میلیارد دلار افزایش یافته و درآمد ناخالص داخلی از 196 به 300 میلیارد دلار در این مدت افزایش یافته است.

میرتاج‌الدینی سپس به مقایسه میزان مصرف انرژی در ایران و سایر کشورها پرداخت و در این زمینه گفت: در دنیا به ازای مصرف هر واحد انرژی 10.4 درصد ارزش افزوده ایجاد می‌شود و درحالی‌که این شاخص برای ایران یک سوم میانگین جهانی است.

میرتاج‌الدینی گفت: با ارزان بودن انرژی صرفه‌جویی و افزایش فناوری به دست نمی‌آید و به همین دلیل ناگزیر از هدفمند کردن یارانه انرژی در کشور هستیم.

وی افزود: الزام دیگر اجرای هدفمند یارانه‌ها، سیاست‌های اصل 44 و نیز رسیدن به اهداف چشم‌انداز 20 ساله کشور است که در آن چشم‌انداز ایران در بین 26 کشور منطقه خاورمیانه و شمال افریقا باید رتبه اول رشد اقتصادی و بهره‌وری و پایین بودن تورم و بیکاری را داشته باشد.

وی افزود: وضعیت موجود دستکاری قیمت‌ها و پرداخت بی‌رویه یارانه انرژی، دادن آدرس غلط به فعالان اقتصادی است به گونه‌ای که هیچ انگیزه‌ای برای ارتقا تکنولوژی و کاهش مصرف سوخت در تولیدات داخل به چشم نمی‌خورد.

معاون پارلمانی رییس جمهور بالا بودن مصرف خانگی انرژی در ایران را یکی دیگر از شاخص‌های پایین بودن بهره‌وری در بخش انرژی دانست و گفت: مصرف خانگی فرآورده‌های نفتی در ایران دو برابر میانگین جهانی است به نحوی که سهم مصرف خانگی از انرژی در دنیا 6.25 درصد است اما این رقم برای ایران 14.2 درصد برآورد می‌شود.

میرتاج‌الدینی افزود: سالانه 4 هزار و 600 میلیارد تومان یارانه نان پرداخت می‌شود که در عین حال اسراف در نان و ضایعات بالا همراه است.

معاون پارلمانی رئیس جمهور افزود: سهم یارانه‌ها از تولید ناخالص داخلی به حدود 30 درصد رسیده که باعث افزایش مصرف کالا و قاچاق کالاهای یارانه‌ای شده است و برای اولین بار بودجه عمومی کشور از مرز 100 هزار میلیارد تومان گذشت.

وی افزود: سالانه 170 میلیارد دلار نفت و گاز استخراج می‌شود که یک سوم آن صادر می‌شود و اگر روند مصرف اصلاح نشود تا پایان چشم‌انداز حدود 33 هزار بشکه نفت برای صادرات باقی می‌ماند این در حالی است که اکنون 2.2 میلیون بشکه نفت خام در روز صادر می‌شود.

معاون رییس جمهور با اشاره به قیمت هر بطری نیم لیتری آب معدنی که 250 تومان است گفت: نیم لیتر آب که از سرچشمه‌ها یا کوه‌ها جمع‌آوری شده و در یک کارخانه مختصر بسته‌بندی می‌شود در نهایت 250 تومان فروخته می‌شود، اما گازوئیل که باید نفت خام آن از عمق 3 هزار متری خشکی و 5 هزار متری دریا به دست ‌آید و سپس در پالایشگاه تبدیل به گازوئیل بشود، لیتری 16.5 تومان فروخته می‌شود و این درحالی است که ارزش آن بیش از 800 تومان محاسبه می‌شود.

میرتاج‌الدینی سپس به هزینه هنگفت اجرای طرح‌های بزرگ استحصال و استخراج نفت و گاز کشور اشاره کرد و گفت: برای هر فاز عسلویه 2.5 میلیارد دلار سرمایه لازم است تا 25 میلیون مترمکعب گاز تولید شود.

میرتاج‌الدینی یکی از اهداف مهم اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها را برقراری عدالت اقتصادی دانست و گفت: شیوه کنونی پرداخت یارانه‌ها به گونه‌ای است که به قول قرآن اثمه، ما اکبر من نفعهما یعنی آثار گناه آن بیشتر از نفع آن است.

میرتاج‌الدینی گفت: در حال حاضر یارانه‌ها 29 درصد از تولید ناخالص داخلی ایران را به خود اختصاص داده‌اند، در حالی که در دنیا از مصرف انرژی مالیات سنگینی اخذ می‌شود و در کره جنوبی مالیات انرژی 33 درصد کل در آمدهای مالیاتی را تشکیل می‌دهد.

وی سپس به ارایه آمارهایی که نشان‌دهنده فاصله شدید بین دهک‌های یارانه‌گیر کشور بود پرداخت.
میرتاج‌الدینی در این باره گفت: آمارها حاکی از وجود فاصله تکان‌دهنده سهم مصرف دهک‌های مختلف از انرژی است و نشان می‌دهدکه نسبت مصرف دهک دهم به دهک اول در جامعه شهری در حامل بنزین 22 و در گازوئیل 34 برابر و در جامعه روستاها به ترتیب 49 برابر و 25 برابر است.

میرتاج‌الدینی در ادامه از عزم دولت برای اجاد تغییرات عظیم در روند فعلی اختصاص یارانه‌ها خبر داد و گفت: برای برون‌رفت از وضع فعلی در دولت‌های قبل برنامه درست جبران در نظر گرفته نشده بود اما در دولت نهم پرداخت یارانه نقدی پیش‌بینی شده به گونه‌ای که 50 درصد یارانه آزادشده به صورت نقدی با نوسان 10 درصد پرداخت می‌شود یعنی می‌توان تا 60 درصد یارانه را نقدی پرداخت کرد.

وی گفت: 30 درصد یارانه برای حمایت تولید و 20 درصد برای هزینه جاری دولت پرداخت می‌شود و پیش‌بینی می‌شود بین 20 تا 30 درصد صرفه‌جویی در هزینه‌های دولت ایجاد شود.

میرتاج‌الدینی با بیان اینکه سال اول 20 هزار میلیارد تومان از یارانه‌ها آزاد می‌شود گفت: این رقم به اندازه بودجه عمرانی کل کشور است و اگر 30 درصد آن یعنی 6 هزار میلیارد تومان صرف حمایت از تولید شود رقم قابل توجهی خواهد بود.

معاون پارلمانی رئیس جمهور افزود: حساب سرپرستان خانوار هر دو ماه یکبار شارژ می‌شود و خود فرد می‌تواند مصرف خانوار را به گونه‌ای مدیریت کند که مصرف انرژی کنترل شده و با رعایت الگوی مصرف هزینه کمتری بپردازد.

وی افزود: همچنین 30 درصد حمایت از تولید صرف ارتقای تکنولوژی در واحدهای تولیدی می‌شود.
میرتاج‌الدینی در پاسخ به پرسش یکی از کارشناسان مبنی بر عدم اطلاع‌رسانی کافی در مورد هدفمندی یارانه‌ها گفت: چون موضوع یارانه‌ها بسیار گسترده و عظیم است هرچقدر هم که اطلاع‌رسانی بشود باز به اندازه‌ای نیست که مردم به قدر کافی در این زمینه آگاه شده باشند.

وی افزود: باز کردن حساب سرپرست خانوارها ابتدا در سه استان و سپس در 6 استان آزمایشی انجام شد و به تدریج در سایر استان‌ها نیز افتتاح حساب سرپرست خانوار انجام می‌شود.

وی گفت: گرچه مبلغ یارانه نقدی و زمان دقیق اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها اعلام نمی‌شود اما حساب سرپرست خانوارها به صورت 2 ماهه شارژ می‌شود اما امکان برداشت یک ماهه خواهد بود و این حساب خاصی است که نمی‌توان هر زمان از آن برداشت کرد و به این روش خانوارها خودشان می‌توانند مصرف انرژی خود را بهینه کنند.

میرتاج‌الدینی در پاسخ به مبلغ و زمان شارژ تأکید کرد: مبلغ شارژ به موقع اعلام خواهد شد.
وی افزود: در این زمینه و این رمزی است که به موقع اعلام می‌شود تاریخ دقیق را هم بعدا خواهیم گفت اما در 6 ماه دوم سال این طرح اجرا می‌شود.

معاون پارلمانی رئیس جمهور در مورد شناسایی دهک‌ها گفت: مبنای پرداخت یارانه‌ها براساس خوشه‌بندی نیست و شناسایی دهک‌ها بسیار سخت است در مورد حقوق‌بگیران آسان است اما برای مشاغل آزاد بسیار سخت است و در خوشه‌بندی اطلاعات خوبی جمع‌آوری شد که 5 تا 6 درصد با واقعت فرق داشت اما آن هم عدد مهمی بود.

وی گفت: در استان‌های محروم تعداد زیادی در خوشه یک بودند اما در استان تهران 50 درصد در خوشه سه قرار داشتند اما با این حال آمار و اطلاعات برای شناخت دهک‌ها کامل نبود.

میرتاج‌الدینی به بند الف ماده 7 قانون هدفمند کردن یارانه‌ها اشاره کرد و گفت: در آن ماده پرداخت یارانه به میزان درآمد خانوارها معطوف شده اما سقف یکسان برای پرداخت یارانه اعمال می‌شود و مناطق محروم و افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی رقم بیشتر خواهند گرفت.

وی در مورد حمایت از تولید گفت: بخش عظیمی از یارانه‌ها براساس بسته سیاستی - حمایتی در بخش کشاورزی، صنعت، حمل و نقل و خدمات 30 درصد یارانه‌ها یعنی حدود 6 هزار میلیارد تومان از این بخش پشتیبانی خواهد شد.

وی افزود: یکی از محورهای طرح تحول اقتصادی اصلاح نظام ارز و پول بانکی است که فعلا اصلاح نرخ ارز مد‌نظر نیست و بعد از اجرای این مرحله به آن پرداخته می‌شود.

معاون پارلمانی رییس جمهور گفت: اصلاح نرخ ارز در فضای اصلاح نظام پولی و بانکی دنبال می‌شود.

وی تاکید کرد: اجرای آزمایشی هدفمندی یارانه در 6 استان صرفا برای گشایش حساب یا معرفی یک شماره حساب موجود برای یارانه نقدی است و اجرای هدفمندی یارانه بعدا اعلام می‌شود.