موج جديد تحريمهاي كشورهاي غربي عليه جمهوري اسلامي ايران، همراه با تبليغات گستردهای مبني بر اينكه تحريم اثرات زيادي روي مردم داشته، صورت گرفته و اين در حالي است كه آنها اقدامات پيشگيرانه دولت ايران را مانوري براي جلوگيري از اثرات تحريمها تلقي ميكنند. از اينرو ما بهسراغ حجتالاسلام محمدرضا ميرتاجالديني، معاون رييسجمهوري، رفتيم تا از واقعيات اقدامات دولت در مقابل تحريمها آگاه شويم. وي با تأكيد بر روي اين موضوع كه دولت ايران برنامه مدوني در مقابله با تحريمها دارد، اقدامات دولت را عملياتي و نه تبليغاتي توصيف كرد و گفت كه با تدابير و برنامههايي كه در دولت تدوين شد، بهراحتي از تحريمها عبور خواهيم كرد و اساسا مقوله تحريم هيچگونه تأثيري نخواهد داشت.
وزير خارجه آمريكا در گفتوگو با روزنامه نيويورك تايمز اظهار داشته كه اعمال تحريمها سبب شگفتي در ايران شده و تأثير زيادي روي فكر ايرانيها بهجاي گذاشته است و براي همين دولت ايران با اتخاذ مانورهاي تجاري و سياسي گسترده درصدد جلوگيري از اثرات اين تحريمهاست. در ابتدا بفرماييد نظرتان درباره اين اظهارات چيست و آيا اساسا ايران در مقابله با تحريم، كارهاي تبليغاتي انجام داده است؟اين اظهارات بيانگر اين موضوع است كه غربيها به تحريم عليه ايران اميدوار هستند و فكر ميكنند با اعمال تحريم ميتوانند كاري صورت بدهند و اساسا اين مطلب را فراموش كردهاند كه اولينبار نيست كه ايران تحريم ميشود؛ جمهوري اسلامي در شرايط سخت و جنگي، تحريمهاي بيشتري را پشت سر گذاشته است و اينكه ايران براي جلوگيري از اثرات تحريم كار نمايش و تبليغاتي انجام ميدهد، صحيح نيست و كارهاي ما علمياتي است و براي نمونه ميتوان به قراردادهاي منعقد شده در عسلويه اشاره كرد كه هشت فاز عسلويه ٢١ هزار ميليارد تومان با سرمايهگذاران داخلي قرار داد بسته شد و اين در حالي است كه قراردادهاي ما با خارجيها در حد يك يا 2 ميليارد دلار بوده است. بنابراين اقدامات، عملياتي و نه تبليغاتي است و در اين جهت ما در همه عرصهها وارد خواهيم شد تا جلوي تأثيرگذاري تحريمها را بگيريم و تحريم را ما يك فرصت تلقي ميكنيم و برخلاف بعضي از انسانهاي ضعيف، كه يك ضلع تحريم را تهديدها عليه ايران قرار دادهاند، ما از اين ضلع بهراحتي عبور ميكنيم. براي نمونه، مبادلات ما با اروپا ٢٠ تا ٢٤ ميليارد دلار است و اين مبادلات موازنه منفي به نفع اروپاست؛ يعني از ٢٠ ميليارد دلار، ١٧ ميليارد صادرات آنها به ايران، و ما فقط ٣ ميليارد صادرات به اروپا داريم و محاسبهاي روشن نشان ميدهد كه در وهله اول، آنها از تحريم ضرر ميكنند. وقتي نتوانند ١٧ ميليارد صادر كنند نزديك ٢٠٠ هزار فرصت شغلي را از دست ميدهند و از طرف ديگر، ما تلاش ميكنيم مواردي را كه از اروپا وارد ميكرديم، با افزايش توليد در داخل يا واردات از جاهاي ديگر تأمين كنيم و با اين اوصاف، ما تهديد را تبديل به فرصت ميكنيم. امام خميني(ره) تحريم را نعمت ميدانستند و رهبري نيز همواره بر اين نكته تأكيد كرده و دولت را براي بهرهبرداري از دولت رهنمود دادهاند.
هيلاري كلينتون اظهار داشته كه آمريكا آماده از سرگيري گفتوگوهاست و از سوي ديگر در روزهاي گذشته، آمريكاييها پيشنهاد مناظره آقاي احمدينژاد با اوباما را رد كردند، فكر نميكنيد با طرح مكرر آمادگي براي گفتوگو، آمريكاييها فقط در پي ايجاد اجماع جهاني عليه ايران هستند؟اين موضوع همان سياست چماق و هويج آمريكاست. از يك طرف از تحريم و تهديد و از سوي ديگر از گفتوگو و مذاكره سخن ميگويند. ما طبق سياست نظام، تصميمي براي گفتوگو با آمريكا نداريم و حرفهايمان را بيان ميكنيم و سخنان آنها را نيز ميشنويم.
يعني در مورد مسائل هستهاي هم به هيچوجه با آمريكا گفتوگو نميكنيد؟بله، در مورد مسائل هستهاي ما گفتوگو را فقط با مجموعهاي از كشورها انجام ميدهيم و گفتوگو به صورت بسته با كشورهاي 1+5 را نيز قبول نداريم و معتقديم كشورهاي مستقل ديگر مانند برزيل و تركيه هم بايد وارد بحث مذاكرات شوند و اصل مذاكره در مورد مسائل هستهاي را بازگذاشتهايم و از مرحلهاي كه غربيهاي بتوانند عليه ما اجماع جهاني ايجاد كنند، گذشتهايم و اكثر كشورها از حق هستهاي ما دفاع ميكنند.
يكي از مشاورين باراك اوباما واكنشهاي تند رييسجمهوري ايران عليه تحريم را بهترين بهانه براي تقويت فشارها از سوي غربيها دانسته؛ شما معتقد به چنين موضوعي هستيد يا اينكه مواضع رييسجمهوري را سبب سرخوردگي آنها ميدانيد؟معتقديم كه موضع محكم رييسجمهوري، همواره چه در گفتوگو و مذاكره با آنها و چه در حفظ و دستيابي به حق جمهوري اسلامي، ما را موفقتر كرده است و در اين جهت ميتوانيد اين موضوع را با دوران قبل كه با نرمش و ملايمت گفتوگو ميكردند، مقايسه كنيد كه ايران را به مرحلهاي رساندند كه همه فعاليتهاي هستهاي را تعليق كرديم و اين در حالي بود كه آنها از مواضع خود بازنگشتند و در همان زمان هم ما را تحريم و تهديد ميكردند. اين سخنان را بنده قبول ندارم و فكر ميكنم كه اين جهت سياسي تحريمها است كه ميخواهند نوعي اختلاف و عدم انسجام سياسي را در كشور دامن بزنند؛ يعني از يك طرف با فشار، تحريمها را افزايش دهند و از طرف ديگر، بگويند سبب تحريمها دولت است و متأسفانه برخي از عوامل داخلي آنها از اين برنامه خشنود هستند و با تبليغات ميخواهند همه مسائل را به پاي دولت بنويسند؛ با فشار از بيرون و حركت سياسي تخريبي فتنهانگيز در درون ميخواهند برنامه خود را تكميل كنند.
لطفا كمي درباره حلقه داخلي كه بهدنبال اين برنامه است توضيح دهيد كه شامل چه گروهها و افرادي ميشود؟جريان فتنه كه با هدايتهاي رهبري انقلاب و پايداري و بصيرت مردم در يكسال گذشته شكست خوردند، اينها هميشه مترصد اين هستند كه به اشكال مختلف به صحنه سياسي بازگردند و اهداف خود را دنبال كنند. در اين راستا بايد گفت يكي از برنامههاي آنها ضربه زدن به دولت است، اينها همه تلاشهاي دولت را ناديده ميگيرند و درصدد آن هستند كه كاستيها را بزرگ جلوه دهند و دولت را تخريب كنند و در اين جهت هم ميخواهند به مردم القاء كنند كه موضع خصمانه غربيها عليه ايران در سايه عملكرد دولت است.
يكي از عواملي كه سبب ايستادگي در مقابل فشارها ميشود، وحدت و انسجام است. فكر ميكنيد وحدت بين مسئولين و سران قوا در اين رابطه چه تأثيري براي ناكام گذاشتن تحريمها دارد؟قواي سهگانه هرچه بيشتر وحدت را به نمايش بگذارند، همين مقدار، در برابر تهديدات دشمن قويتر عمل خواهيم كرد و خداي نكرده اين اختلافات اگر تبديل به تنازع شود، آنها تمايل بيشتري براي اعمال تحريم و فشار پيدا ميكنند.
تاكنون چهار قطعنامه از سوي شوراي امنيت، عليه ايران وضع شده و همزمان با قطعنامه چهارم، تحريمهاي مازاد بر آن از سوي آمريكا، اتحاديه اروپا، كانادا و چند كشور ديگر وضع شده است. شما اين تحريمها را در چه حدي ميبينيد و آيا دولت براي مقابله با آنها، پيشبينيهاي لازم را انجام داده است؟دولت، پيشبيني را مخصوصا براي مواردي كه آنها به صورت ويژه دنبال ميكنند، كرده است. نسبت به كالاهايي كه از برخي كشورها وارد ميشده، جايگزيني از ساير كشورها در نظر گرفتهايم و متضرر اصلي، آنها هستند و در مورد بنزين، دولت از دو سال قبل، پيشبيني لازم را كرده است يكي از نظر مديريت مصرف بنزين و ديگر در مورد افزايش توليد داخلي كه در سال 1390 به مرحله خودكفايي خواهيم رسيد. درخصوص مديريت مصرف بنزين در سال 1385 كه حدود 90 ميليون ليتر بنزين در روز بود، با وجود اينكه سالانه يك ميليون خودرو اضافه شده است، در حال حاضر روزانه 70 تا 74 ميليون ليتر بنزين مصرف ميشود. پس با مديريت ميشود همه را كنترل كرد.
پس شما معتقديد كه تحريمهايي كه از سوي شوراي امنيت و غربيها اتخاذ شده، به هيچ وجه تأثيري در داخل ايران ندارد؟معتقديم با تدابير و برنامههايي كه داريم، از همه تحريمها عبور خواهيم كرد و تحريمها هيچگونه تأثيري نخواهد داشت. مثلا در بحث گندم ما خودكفا شده و احتياجي به وارد کردن گندم نداريم.
يكي از مواردي كه تبليغات ناصحيح را خنثي ميكند، اطلاعرساني شفاف است. فكر ميكنيد اگر مردم درخصوص تحريمها كاملا مطلع شوند، چه تأثيري در ناكامي غربيها در اعمال تحريم دارد؟اطلاعرساني نسبت به ابعاد كارهاي دشمن هميشه مفيد است، اما بايد توجه داشت كه در اين جهت نبايد بزرگنمايي صورت گيرد، مبادا دل مردم خالي شود. دشمن در واقع با دو ضلع تحريم و تبليغات وارد عرصه شده است و در مواقعي تهديد را نيز بهعنوان ضلع سوم بهكار ميگيرد. ما بايد از طريق استراتژي، برخورد با اضلاع سهگانه دشمن را همیشه در دستور کار داشته باشیم. ملت ایران در طول سالهای گذشته نسبت به این قضایا آبدیده شده. از طرف دیگر، نباید اجازه دهیم دشمن با تبلیغات، کاری را انجام دهد که توسط تحریم نتوانسته به آن دست یابد. وقتی ما از لحاظ عملیاتی، جلوی تحریم ایستادگی میکنیم، خود به خود خنثی میشود.
بهنظر شما در مبادلات اقتصادی و جابهجایی پول و کند شدن مبادله، تحریم تأثیری نداشته است؟در این خصوص هم راههای مختلف پیشبینی شده و خیلیوقت است که ایران جلوي مبادلات انحصاری با دلار را گرفته است.
معاون اول رییسجمهوری گفته بود دلار و یورو پول کثیف است و با توجه به اینکه در مبادلات، دولت یورو را جایگزین دلار کرده بود و اکنون اتحادیه اروپا هم ایران را تحریم کرده، دولت قصد جایگزین پول دیگری بهجای یورو را دارد یا خیر؟ما بنا داریم که حصر در ارز خارجی را بشکنیم و ارزهای رایج دیگر هم در مبادلات ما قرار میگیرد. یورو هم اگر تبعیت کند از دلار و اروپا هم بخواهد از آمریکا دنبالهروی کند، برای آنهم فکری خواهیم کرد و اساسا نه به دلار و نه به یورو وابسته نمیشویم.
یکی از نمایندگان مجلس گفته است که یکسری اقدامات علیه کشورهایی که ایران را تحریم کردهاند، اعمال میکنیم. در این جهت، دولت هم برنامهای برای اعمال اقدامات تنبیهی دارد؟بله، یکی از موارد این است؛ شرکتهای آنها که طالب سرمایهگذاری در نفت و گاز بودند را از رده خارج میکنیم و بزرگترین تنبیه برای آنها این است که نتوانند شریک تجاری ما شوند.
شما فرمودید یکی از اضلاع غربی برای مقابله با ایران تهدید است. با این اوصاف، دولت پیشبینیهای لازم برای مقابله با تهدیدات را انجام داده است؟تهدیدات آمریکاییها تازگی ندارد و دوران هشت ساله ریاستجمهوری بوش هم همیشه طرح حمله به ایران روی میزشان بود. وقتی اوباما آمد، آن را گذاشت زیر میز و دوباره میخواهد بیاورد روی میز؛ دوران اوباما هم تمام میشود و فرد دیگری هم که بیاید همین استراتژی را دنبال میکند. اگر آنها توان حمله به ایران را داشتند، قبل از افغانستان و عراق به ایران حمله میکردند. چون ايران تنها کشوری است که در مقابل زیادهخواهیهای آنها ایستاده و ملتهای دیگر با الهامگیری از ایران است که مقابل آمریکا ایستادگی میکنند. اما با وجود اين، هیچ زمان نباید دشمن را کوچک و تهدیدها را نادیده بگیریم. لذا همیشه آمادگی لازم را داریم تا هر نوع اقدام آنها را پاسخ محکم بدهیم و هرگونه تهاجم نیز پاسخی کوبنده در پی خواهد داشت.
اعمال تحریم مازاد بر تحریمهای شورای امنیت از سوی کشورهای عضو شورا نوعی نقض قوانین بینالمللی است. آیا دولت قصد پیگیری حقوقی آن را در سطح بینالملل دارد؟اولا کشورهایی که در این وادی وارد میشوند، آینده خود را خراب و دوستی ملت ایران را از دست میدهند و ثانیا مجامع بینالمللی حقوق هم متأثر از این کشورها هستند و با اینکه در بحث هستهای همواره صلحآمیز بودن فعالیتهای ما مورد تأیید آژانس قرار گرفته است، آنها ظالمانه قضاوت میکنند و نسبت به کشورهایی که بمب اتم دارند سکوت پیشه میسازند. حالا در چنین جهانی چگونه میتوان امیدوار به پیگیری حقوقی بود.
منبع: پنجره