گزارشی از دومين پناهگاه سگ‌ها در ايران

از خودمان انتظار داريم وقتي توله سگ مريض و كثيف و زخم خورده‌اي را در كنار خيابان مي‌بينيم، چه كاري بكنيم؟ با بي‌تفاوتي دور شويم؟ دل بسوزانيم و زير لبي مردم را بابت بلايي كه بر سر حيوانات مي‌آورند نكوهش كنيم؟ سنگ برداريم و به سهم خودمان بر سر حيوان بكوبيم؟ يا خم شويم و سگ را براي مداوا به خانه ببريم؟

ديدن صحنه‌هاي آزار، خشونت و بدرفتاري با حيوانات به خصوص با سگ‌ها در جامعه ما معمول‌تر است تا تلاش براي نجات جانشان. در ايران اينکه کودکي سنگي بردارد و سگ بي‌پناهي را نشانه برود عادي‌تر است تا ديدن تلاش کسي که قدمي براي مداواي سگ‌هاي زخم خورده در گوشه خيابان برمي‌دارد.

همين حقيقت ناخوشايند بهانه‌اي شده است براي پي ريزي پايه‌هاي اولين پناهگاه سگ‌ها در مشهد؛ پناهگاه سگ‌هاي مهر كه علاوه بر نگه‌داري و حمايت از سگ‌هاي در معرض آسيب و بيمار، به فرهنگ‌سازي در زمينه حمايت از حيوانات نيز مي‌پردازد و يكي از اهداف راه‌اندازي آن ارتقاي فرهنگ زيست محيطي و حس حيوان دوستي در جامعه است.

به گزارش ايسنا، پناهگاه مهر، دومين پناهگاه در ايران بعد از پناهگاه وفا در تهران است. پناهگاه محوطه حدودا هزار متري در روستايي در نزديكي شهر توس است كه با آجر محصور شده و قسمتي از آن براي نگه‌داري سگ‌ها فنس كشي شده است. همواره بين 80 تا 100 قلاده سگ در اين محوطه نگه‌داري مي‌شوند و عقيم‌سازي و درمان بيماري آن‌ها از جمله كارهايي است كه دوستداران حيوانات در اين پناهگاه دنبال مي‌كنند.

خانم امامي، مسوول پناهگاه مهر و از فعالان محيط زيست با بيان اين كه اين پناهگاه در 22 آبان سال 88 فعاليت خود را آغاز كرده است، مي‌افزايد: اين پناهگاه با اين هدف فعاليت خود را آغاز كرد كه از حيوانات آسيب ديده به طور اورژانس نگه‌داري كند تا به شرايط مطلوب برسند.

وي ادامه مي‌دهد: از نظر کمک‌هاي درماني، واكسيناسيون و عقيم‌سازي، كارهاي لازم روي سگ‌ها انجام مي‌گيرد و بعد آن‌ها به متقاضيان واگذار مي‌شود؛ گاهي نيز به دليل فضاي محدودي که در اختيار داريم مجبوريم تعدادي از سگ‌ها را بعد از بهبودي رهاسازي كنيم.

وي تاکيد مي‌کند: پناهگاه در حال حاضر به شدت به نيروي کمکي، کمک‌هاي مالي، دارويي و واکسيناسيون نياز دارد و در صورتي که اين کمک‌ها به ما نرسد، به احتمال زياد پناهگاه بسته خواهد شد.

وي مي‌گويد: از ابتداي فعاليت اين پناهگاه با مشکلات زيادي روبه‌رو بوديم. در درجه اول انتظار داشتيم دولت خيلي به ما كمك كند زيرا اين كار در راستاي كارهايي است كه دولت در اين زمينه انجام مي‌دهد ولي متاسفانه تا الان تنها كمکي كه از سازمان‌هاي دولتي دريافت داريم، در خصوص واكسيناسيون سگ‌ها براي كنترل بيماري هاري بوده است.

امامي ايجاد سرپناه، محل غذاخوري و آبخوري، سايبان، استخدام نگهبان، نظافت چي و دامپزشك را از جمله نيازهاي پناهگاه برشمرده و مي‌گويد: كمك‌هاي درماني رايگان بخش زيادي از بار سنگين پناهگاه را از روي دوش ما برمي‌دارد.

وي ادامه مي‌دهد: پناهگاه در حال حاضر به كمك دانشجويان علاقه‌مند اداره مي‌شود و به افرادي نياز دارد كه بتوانند بخش منظمي از وقت خود را به پناهگاه اختصاص دهند.

اين فعال محيط زيست مي‌گويد: براي اداره پناهگاه به حداقل 10 نفر نيروي خوب نياز داريم.

وي با اشاره به استقبال خوب دوستداران طبيعت از راه‌اندازي اين پناهگاه اظهار مي‌كند: انتظار داشتيم انجمن حمايت از حيوانات كه 12 سال در مشهد فعال است در حل مشکلات پشتيبان پناهگاه باشد ولي متاسفانه هيچ كدام از سازمان‌هاي مردم نهاد زيست محيطي مشهد در اين باره كاري نكرده‌اند.

وي با بيان اين كه اين پناهگاه كاملا غيرانتفاعي است و هيچ منبع درآمدي ندارد، مي‌افزايد: در هيچ جايي از دنيا پناهگاه با يكي دو نفر نيروي كمكي يا با هزينه شخصي اداره نمي‌شود و نياز به همكاري و مساعدت غيردولتي و دولتي دارد.

امامي با اشاره به اين كه به طور متوسط هزينه پناهگاه گاهي به 3 ميليون تومان در ماه نيز مي‌رسد، مي‌افزايد: براي كساني كه حيوان دوست نيستند، اين مساله غريب است اما حقيقت اين است كه حيوانات نيز مخلوق خدا هستند و ما هيچ حقي نداريم، حيات آن‎ها را از بين ببريم يا زندگي‌شان را به واسطه اعمالمان تهديد کنيم.

وي با بيان اين که پناهگاه محيط امني براي سگ‌هاست، در خصوص وضعيت اين سگ‌ها مي‌گويد: اين سگ‌ها را از يک فرد روستايي گرفتيم كه به ادعاي خودش قصد داشت، آن‌ها را به پيمانكار طرح معدوم سازي سگ‌هاي ولگرد شهرداري بفروشد و به دليل يك سري مشكلات مادي، آن‌ها را به ما واگذار کرد.

وي ادامه مي‌دهد: هر كدام از اين سگ‌ها در وضعيت رقت باري به سر مي‌بردند. گردن يكي از ماده‌هاي باردار به دليل بستن سيم به عمق 1.5 سانتي متر بريده شده بود و استرس ناشي از اين كار موجب شد كه همه توله‌هاي اين سگ بميرند و حالا اين سگ، توله‌هاي بدون مادر يكي ديگر از سگ‎ها را بزرگ مي‎‌کند.

وي ادامه مي‌دهد: يکي ديگر از سگ‌هاي باردار به مدت يك هفته هر شب يك توله مرده به دنيا مي‌آورد. پاي دو تا از سگ‌ها شكسته بود و ما مجبور به جراحي استخوان‌هاي شكسته اين سگ‌ها شديم. به همين ترتيب ساير سگ‌ها نيز به طور عجيبي آسيب ديده بودند و دست و پاي اکثرشان با سيم بسته شده بود و اين سگ‌ها در حال حاضر مداوا شده‌اند.

امامي اضافه مي‌کند: معمولا بر اساس گزارش‌هاي دوستان، سگ‌هاي آسيب ديده از سطح شهر و بيابان‌هاي اطراف جمع‌آوري و به پناهگاه منتقل مي‌شوند.

وي در مورد واگذاري سگ‌ها مي‌گويد: هدف اصلي ما اين است كه فرهنگ برخورد درست با حيوانات را بين مردم ترويج بدهيم. هيچ منفعت مالي در اين كار نيست و ما هيچ هزينه‌اي در قبال واگذاري سگ‌ها از كسي دريافت نمي‌كنيم؛ تنها هزينه مربوط به واكسيناسيون سگ‌هاست كه باعث مي‌شود بتوانيم براي ساير سگ‌ها واكسن تهيه كنيم و همچنين كسي كه سگ را تحويل مي‌گيرد، مي‌داند مبلغي هر چند اندك در قبال آن پرداخته و اين باعث مي‌شود حيوان را رها نكند و اگر آن را نخواست به پناهگاه برگرداند.

وي مي‌گويد: فرهنگسازي، ايجاد زمينه‌اي براي اجراي قانون حمايت از حيوانات و عقيم‌سازي سگ‌هاي سطح شهر مهم‌ترين اهداف راه‌اندازي اين پناهگاه است.

اين فعال زيست محيطي با بيان اين كه بسياري از مشكلات انسان به دليل قهر با طبيعت است، اظهار كرد: در آموزه‌هاي ديني و اخلاقي ما، خوش رفتاري با حيوانات بسيار توصيه شده است ولي با وجود اين بسياري از ما رفتار درستي با حيوانات نداريم.