هر روز صدها و هزاران مسافر توسط منوریل حمل می شوند. بسیاری از منوریل های ترانزیتی جهان در ژاپن وجود دارند. هشت نوع آن در مقیاس وسیع در سیستم های شهری بکار می روند. سایر آنها در استرالیا، مالزی، اروپا، روسیه و ایالت متحده وجود دارند. تعداد بیشتری در دست ساخت یا تحت برنامه ریزی توسعه یافته هستند. تقریباً برخی از دوستان ما در جامعه این گمان را دارند که خط آهن مرتفع منوریل نامیده می شود. مسئله اینست که انواع دیگر سیستم های حمل و نقلی نیز تحت منوریل ها توصیف شده اند. برخی از انواع ریل ها مشکلاتی دارند که منوریل ها ندارند. وقتی آنها بطور غلط با منوریل در یک گروه قرار بگیرند، این وضع نامساعد فرض شده درباره منوریل ها بدیهی است. بنابراین منوریل ها تصویر نادرستی از افکار منفی دریافت کرده اند. بهر حال هر سیستم حمل و نقل باید مورد پسند مردم نیز واقع شوند و بستگی زیادی به آرا و نظرات مردم دارد تا بهره برداری آن مؤثر باشد. لذا آگاهی دادن مردم خالی از اشکال نیست و بقول معروف اگر موضوعی را بقدر کافی مطالعه کنید چه بسا آن موضوع واضح تر شود.

در ادامه برخی از ویژگی های منوریل ها معرفی خواهد شد و در انتها مقایسه ای بین منوریل و خط آهن زیر زمینی خواهیم داشت.

منوریل ها ایمن هستند
ماهیت طراحی منوریل ها طوری است که هرگز از خط خارج نمی شوند. هنگامیکه منوریل در ارتفاع باشد، تصادف با ترافیک سطحی غیر ممکن است. در حالت کلی تصادفات در منوریل صفر است و تصادفات صفر به معنی نداشتن وقفه، مسئولیت کمتر و مهم تر آنکه نداشتن مجروحین و تلفات.

منوریل ها دوستدار محیط هستند
نظر به اینکه عمده مصرف آن انرژی الکتریکی می باشد، منوریل ها غیر آلاینده هستند. اکثر آنها روی چرخ های لاستیکی حرکت می کنند و خیلی بیصدا هستند. سیستم منوریل های مرتفع از لحاظ زیبایی مورد پسند هستند. ترکیب و مدل های براق آنها با محیط های مدرن شهری همخوانی دارد. مدت زمان کوتاه ساخت آن منجر به کاهش وقفه در امور محیط مجاور و محل های تجاری و مسکونی خواهد شد.

منوریل ها هزینه مؤثری دارند
در دنیای ترانزیت سود نقش مهمی دارد و از طرفی اکثر تکنولوژی های ترانزیتی نیازمند یارانه های هنگفت از مالیات دهندگان هستند. ساختن منوریل سودی را تضمین نمی کند، اما هزینه بهره برداری آنها تقریباً همیشه کمتر است.

منوریل ها مورد توجه جدی برنامه ریزان حمل و نقل می باشند
هوستون مترو (Houston Metro) برای سیستم ریلی شهر خود منوریل را انتخاب نمود که تنها توسط شهردار شهر لغو شد. جکسون ویل (Jacksonville) منوریلی جهت حمل مردم در مرکز شهر احداث نمود. فرودگاه بین المللی نیورک (Newark International Airport) سیستم منوریلی بین ترمینالها و پارکینگ های متعددی در سال 1995 افتتاح نمود. در سال 2003 کوالا لامپور منوریل را بین نقاط مهم شهر توسعه داد. اوکیناوا (Okinawa) جدید ترین منوریل را در ژاپن دارد که در سال 2003 افتتاح شد. در 2004 لاس وگاس (Las Vegas) خط واصل 4 مایلی را افتتاح نمود که منجر به سیستم منوریل گسترده تر شهری شد. سیستم های جدید تحت برنامه های پیشرفت یا در مرحله ساخت می باشند.

بنابراین اگر منوریل ها مهم هستند، چرا زیاد نیستند؟
یک سوال عالی! یک گروه از دلایل می تواند توضیح دهد که چرا شما منوریل های زیادی را آنچنانکه در دیگر سیستم های ترانزیتی مشاهده می کنید، نمی بینید.
- هیچ گونه منوریل های ترانزیتی وجود ندارد، ما نباید چیزی را بسازیم که در عرف نباشد. این دلیل مضحک است، چون واقعیت امر آنست که دوازده نوع از سیستم های ترانزیتی منوریل موفق در جهان وجود دارد و منوریل های جدید نیز ساخته شده اند حتی هم اکنون.
- منوریل ها جدید، تجربی و نا آزموده بنظر می آیند. دلیل آن هم اینست که امروزه اندکی از مردم از سیستم ترانزیت منوریل آگاهی دارند.
- چیزی که برخی از متخصصان حمل و نقل در طی این سالها در گوش مردم خوانده اند اینست که اگر خط آهن زیر زمینی احداث شود پول بیشتری حاصل می شود. صنعت ریلی متعارف سنگری برقرار نموده که غالباً منوریل را از چشم مشاوران انداخته است. شرکتهای بزرگ هنگامیکه خط آهن برای اجرا مطالعه شد در مورد منوریل شعارهای نادرستی می دهند و در مراحل بعدی برنامه ریزی نیز آنرا حذف می نمایند. بهر حال عمده سیستم های منوریل در حال برنامه ریزی و ساخت در برخی شهرها هستند و موفقیت آنها هرگونه تصور غلط را درباره منوریل بر طرف کرده است.

منوریل در مقایسه با خط آهن سنگین (مترو)
دلایلی وجود دارد که می تواند مناسب بودن منوریل را در برخی نواحی از خود نشان دهد.

از نظر زیبایی شناسی
- خط آهن سنگین: بخش بزرگی از متروها از دید عموم خارج می باشد و اما در مورد اینکه مسافران در داخل مترو چه می بینند؟ چرا باید حمل و نقل که سهم زیادی در زندگی صدها و هزاران مردم دارد به محیط بی منظره و تاریک ارجاع شود؟ از طرف دیگر در صورتیکه خط آهن سنگین در ارتفاع باشد خط پهن آن باعث انداختن سایه و مسدود کردن بیش از حد آسمان می شود.

- منوریل: خط منوریل می تواند سریع تر ساخته شود و در نتیجه خسارت و ضرری برای محیط نداشته باشد. از خصوصیات دیگر منوریل کم بودن سر و صدای آن نسبت به مترو می باشد. در عکس زیر به پهنای کم تیرها و سایه آنها توجه کنید.

از نظر ساخت
- خط آهن سنگین: شما در عکس زیر یک ایستگاه مترو در حال ساخت را مشاهده می کنید. تصور کنید که کسب و کار در این خیابان در طول سال های ساخت چگونه خواهد شد. همچنین تدارکات وسایل و تجهیزات فنی جهت انتقال و جایگذاری تسهیلات زیر زمینی را بنگرید.

- منوریل: بسادگی مستقر می شود. حفر گودال، انداختن شاهتیر ها در تکیه گاه های پیش ساخته، قرار دادن قطار روی خط که در خارج از محل تولید می شود و به محل بار زده می شود. تیر خط منوریل نسبت به گزینه های دیگر ریلی سریعتر نصب می شود.

از نظر هزینه
- خط آهن سنگین: پیمانکاران و مشاوران خط آهن، خط آهن سنگین را دوست دارند. چون آنها را برای چندین سال مشغول نگاه می دارد و منفعت های زیادی را به ارمغان می آورد. شما آقای مالیات دهنده باید پول پردات کنی و همچنانکه کافی نباشد چون هزینه عملیات خط آهن سنگین بسیار بالا است شما آقای مالیات دهنده (دوباره شما) باید کمک مالی داشته باشی تا زمانیکه عملیات وجود دارد.

- منوریل: وقتی هزینه سرمایه ای می تواند همه اندازه و یا بیشتر باشد، منوریل می تواند برتری ساخت خود را نشان دهد.

از نظر کارائی
- خط آهن سنگین: چرخ های فولادی سایش و فرسودگی را در پی خواهند داشت. بنابراین چرخ ها و خط نیازمند نگهداری بیشتر نسبت به منوریل هستند. تنها همین امر بهره ناممکن را برای خط آهن بدنبال دارد. خرابی مکرر وسیله در طی عملیات بهره برداری نیز باعث می شود که خط آهن سنگین غیر قابل اطمینان نسبت به منوریل شود.

- منوریل: منوریل ها مرتب و منظم در قابلیت اطمینان 99.4% بهره برداری می شوند. هیچ نوع حمل و نقل دیگر نمی تواند به چنین رقمی دست پیدا کند. چرخ های لاستیکی فرسایش کمی را روی خط هادی ایجاد می کنند.

از نظر ایمنی
- خط آهن سنگین: چرخ های بالدار خط های متعارف ریلی را نگه می دارند که گاهی اوقات از خط خارج می شوند. اگر باور ندارید به سوانحی که ناشی از خروج ترن از خط بوده در مطبوعات مراجعه نمایید، اما شما منوریل در آنها نخواهید یافت. بطور آشکار این از خط خارج شدن ترن بر ایمنی سیستم تأثیر می گذارد.

- منوریل: با دقت به عکس نگاه کنید، و قضاوت کنید چه احتمالی وجود دارد که منوریل با اتومبیل برخورد کند. منوریل ها روی یک خط هادی منحصر بفرد و جدا حرکت می کنند. نتیجه؟ نبود تصادفات و سوانح. همچنین خط منوریل ها بگونه ای طراحی شده که از خط خارج شدن ناممکن است. این یعنی منوریل ها ایمنی عالی را از آن خود کرده اند.

همیشه نگاه اقتصادی به پروژه های حمل و نقلی آخرین معیار تصمیم گیری نمی تواند باشد. اگر چه از لحاظ اقتصادی منوریل ها برتری خود را نشان داده اند ولی در نظر برخی متخصصین گویا این تکنولوژی جدید بگونه ای سنت شکنی تلقی می شود. در هر صورت برای شهرهای بزرگ منوریل گزینه ای از سایر گزینه های حمل و نقلی است و دست کم گره ای را از هم وا می کند.

مترجم: علي نظري مهر

منبع: http://monorails.org/

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه