ديابت هر 30 ثانيه پاي يك قرباني را قطع مي‌كند

فارس: معاون پژوهشكده غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: در هر 30 ثانيه يك پا در دنيا به علت بيماري ديابت قطع مي‌شود.

محمدرضا مهاجري تهراني ضمن رد برخي آمارها مبني بر مبتلا بودن 7 ميليون نفر به ديابت در ايران اين آمار را واقعي ندانست و گفت: آمار مبتلايان به ديابت در كشور حدود 2 تا 3 ميليون نفر است.

وي در رابطه با شيوع ديابت اظهار داشت: بر اساس مطالعات مختلفي كه صورت پذيرفته 10 درصد آقايان در سن بالاي 30 سال و 11 درصد خانم‌ها در سن بالاي 30 سال به ديابت مبتلا هستند و حدود10 درصد ديگر قند خون طبيعي ندارند.

وي افزود: وقتي قند از 100 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر بيشتر باشد ديگر طبيعي نيست و باعث اختلال گلوكوز ناشتا مي‌شود و اگر اين ميزان بيشتر از 126 ميلي‌گرم باشد آن را ديابت مي‌ناميم.

عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران اضافه كرد: بنابراين اگر مجموع اين دو را در نظر بگيريم، يعني افراد ديابتي و افرادي كه قند خونشان از 100 به بالا باشد، اين افراد 20 درصد جامعه بالاي 30 سال را تشكيل مي‌دهند يعني از هر 100 نفر جمعيت بالاي 30 سال در كشور حدود 20 نفر قند بالاتر از حد طبيعي دارند.

وي ادامه داد: بر اساس آمار مراكز تحقيقاتي وزارت بهداشت حدود 2 تا 3 ميليون بيمار ديابتي در كشور داريم كه 10 درصد آنها ديابت نوع 1 هستند و بايد انسولين مصرف كنند و حدود 90 درصد آنها داراي ديابت نوع 2 هستند كه داروهاي خوراكي استفاده مي‌كنند.

معاون پژوهشكده غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران افزود: ديابت نوع 2 بيماري بدون علامتي است به همين علت نيمي از بيماران از ابتلاي خود به ديابت اطلاع ندارند و زماني كه دچار عارضه‌اي مانند بيماري‌هاي قلبي، كليوي و چشمي شده و به پزشك مراجعه مي‌كنند. براي اولين بار كه قند آنها چك مي‌شود، متوجه مي‌شوند كه ديابت دارند.

وي با اظهار نگراني از شدت افزايش آمار ديابت در كشور گفت: رشد ديابت در كشور‌هاي غربي در دهه ششم عمر به بالاست اما متاسفانه در كشور ما سن ديابت كاهش پيدا كرده و مبتلايان در دهه چهارم و پنجم زندگي دچار ديابت مي‌شوند و اين بدان معناست كه اين افراد در اوج كار و فعاليت هستند كه مبتلا به ديابت مي‌شوند.

مهاجري تهراني دليل شيوع ديابت را كم‌تحركي، چاقي، افزايش مصرف مواد غذايي با كالري بالا مثل فست‌فودها دانست و تاكيد كرد: در رأس همه عوامل، چاقي نقش موثري در اين بيماري دارد و متأسفانه چاقي در كشور ما در حال رواج است؛ همچنين مصرف مواد دخاني باعث تشديد عوارض ديابت مي‌شود.

وي با اشاره به خسارات ناشي از بيماري ديابت گفت: ديابت باعث مي‌شود عمر مفيد افراد يا به علت عوارض بيماري يا به دليل مرگ زودرس از دست برود؛ بر اساس مطالعات مركز تحقيقات غدد دانشگاه علوم پزشكي تهران حدود 300 هزار سال از عمر مفيد ايرانيان در هر سال به علت اين بيماري و عوارض آن از دست مي‌رود.

عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران با اشاره به آمار‌هاي جهاني در اين زمينه اظهار داشت: در حال حاضر متجاوز از 200 ميليون بيمار ديابتي در جهان داريم كه طبق پيش‌بيني سازمان جهاني بهداشت و فدراسيون بين‌المللي ديابت تا سال 2025 اين ميزان از 360 ميليون فرد مبتلا فراتر خواهد رفت.

وي ادامه داد: البته عمده اين افزايش در كشورهاي در حال توسعه خواهد بود؛ طبق مطالعات انجام شده در كشور ما نيز تا 20 سال آينده جمعيت ديابتي ايران 2 برابر خواهد شود.

مهاجري تهراني با اشاره به خاموش بودن و بدون علامت بودن ديابت نوع 2 گفت: در ديابت نوع يك به دليل اينكه انسولين كاهش پيدا مي‌كند بيمار دچار علايمي مانند تكرر ادرار و كاهش وزن مي‌شود و خيلي سريع به پزشك مراجعه مي‌كند و براي درمان وابسته به انسولين مي‌شود؛ اما در ديابت نوع 2 در صورت عدم مراجعه و كنترل قند شخص بيمار، ديابت تشخيص داده نمي‌شود و بيماري آرام پيش رفت مي‌كند و تأثير عوارض خود را بر روي فرد مي‌گذارد.

وي افزود: بنابراين لازم است تمام افراد بالاتر از 45 سال يكبار مراجعه پزشكي داشته باشند و يكبار قند خون ناشتا از آنها گرفته شود، اگر قند آنها زير 100 بود لازم است هر 3 سال يكبار براي كنترل مجدد مراجعه كنند و اگر بالاتر از حد مجاز بود تست‌هاي تكميلي براي تائيد يا رد بيماري ديابت براي آنها انجام شود؛ كساني هم كه چاق هستند يا كم تحركي دارند يا سابقه فاميلي ديابت دارند بايد زودتر مراجعه كنند و براي خودشان يك تست غربالگري انجام دهند.

معاون پژوهشكده غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران با هشدار در خصوص عوارض عدم تشخيص و تشخيص ديرهنگام ديابت تاكيد كرد: اگر ديابت تشخيص داده نشود مي‌تواند منجر به عوارض مهمي از جمله بيماري‌هاي قلبي و عروقي كه ريسك سكته در بيماران ديابتي را تا 4 برابر بيشتر مي‌كند و بيماري‌هاي كليوي كه در بيماران ديابتي باعث دفع پروتئين يا آلبومين از كليه ‌شده و عامل كاهش عملكرد كليه‌ها و در نهايت نارسايي كليه‌ها مي‌شود و كار به دياليز يا به پيوند كليه مي‌رسد، به عبارت ديگر شايع‌ترين عامل نارسايي كليه در دنيا و ايران بيماري ديابت است.

وي اضافه كرد: عارضه ديگر اين بيماري كاهش ديد و نابينايي است، ديابت در عروق شبكيه چشم اثر مي‌گذارد و باعث تشكيل عروق جديد شده و موجب خونريزي در چشم مي‌شود. در موارد حاد نهايتاً باعث نابينايي مي‌شود؛ شايع‌ترين علت نابينايي در دنيا و ايران نيز بيماري ديابت است.

مهاجري تهراني ادامه داد: زخم پاي ديابتي هم از ديگر عوارض اين بيماري است، ديابت باعث مي‌شود عروق پا دچار تنگي شده و از طرفي اينها اختلاف حس دارند و همين مسئله باعث زخم در پا مي‌شود و عدم تشخيص و درمان به موقع اين زخم موجب قطع عضو مي‌شود؛ باز شايع‌ترين دليل قطع پا در دنيا و ايران، البته با كنار گذاشتن علت تروما يا حوادث، بيماري ديابت است.

وي افزود: در هر 30 ثانيه يك پا در دنيا به علت بيماري ديابت قطع مي‌شود و 15 درصد از بيماران ديابتي دچار زخم پا مي‌شوند، 15درصد افرادي كه دچار زخم پا مي‌شوند پايشان قطع مي‌شود؛ اما نكته مهم اين است كه زخم پا در اين بيماران به راحتي قابل پيشگيري و درمان است و در كساني كه كارشان به قطع عضو مي‌رسد به دليل مراجعه دير هنگام بيمار به پزشك است، مي‌توانيم تا 80 درصد از اين قطع عضو جلوگيري بكنيم.