سونامی اجاره و رهن در کرمان

مهر: افزایش چشمگیر هزینه های اجاره و رهن در کرمان در حالی ادامه دارد که اجرای طرحهای مختلف در حوزه ساخت و ساز مسکن در این کلانشهر و افزایش هزینه های مصالح ساختمانی موجب رکود در ساخت و ساز و خرید و فروش مسکن نیز شده است.

این روزها بیمها و امیدها با اجرای طرحهای مختلف مسکن در جامعه افزایش یافته است از یکسو مردم به طرحهای مسکن مهر چشم دوخته اند و از سوی دیگر افزایش روز افزون اجاره ها و نرخ مسکن بر بازار سایه افکنده است.

هر چند که مسئولان با اشاره به انجام طرحهای مسکن مهر در کرمان از عقد قرارداد 43 هزار و 500 مسکن مهر در استان خبر می دهند که در نیمه دوم سال جاری گفته می شود که هفت هزار واحد به بهره برداری خواهد رسید اما تاکنون این طرحها در بازار مسکن تاثیر مستقیم نداشته است.

با این وجود همچنان قیمت رهن و اجاره در شهر کرمان روند صعودی خود را طی می کند و در سال جاری نیز شاهد افزایش پله کانی این نرخ در استان کرمان هستیم. از سوی دیگر شهر کرمان با پدیده های دیگری هم مواجه شده است که در کنار افزایش طبیعی نرخ مسکن در کرمان اجاره نشینان را با چالشهای بیشتری مواجه کرده است.

خشکسالی و زلزله سونامی بازار مسکن کرمان

خشکسالی در جنوب شرق کشور و زلزله خیز بودن بم، زرند و ریگان و فهرج موجب مهاجرت تعداد قابل توجهی از این افراد به کرمان شده است به طوری که تنها طی چند سال اخیر شاهد افزایش یکصد هزار نفری جمعیت شهر کرمان هستیم.

این افزایش تقاضا و از سوی دیگر کمبود مسکن موج دومی از افزایش نرخ مسکن در کرمان ایجاد کرده است که فشار آن را قشر اجاره نشین تحمل می کند.

 کرایه ها 30 درصد افزایش یافت

از سوی دیگر، کاهش جمعیت در مناطق شرقی کرمان و افزایش ساخت و سازها و تراکم جمعیت در قسمت شمال و به خصوص غرب شهر کرمان این محدودیتها را چند برابر کرده است به این ترتیب براورد چندین عامل مختلف شهر کرمان را که طی دو سال گذشته به جمع کلانشهرهای کشور پیوسته است به یکی از گرانترین شهرهای کشور در بحث مسکن تبدیل کرده است.

این درحالی است که عملا امکان اجاره و رهن مسکن در برخی مناطق کرمان از عهده هر کسی برنمی آید و صاحبخانه ها نیز از رهن به سمت افزایش اجاره ها حرکت کرده اند و طبق اعلام بنگاههای املاک در شهر کرمان نرخ اجاره در کرمان طی چهار سال گذشته تا 50 درصد نیز افزایش یافته است و نرخ اجاره نیز نسبت به سال قبل حداقل 30 درصد افزایش یافته است.

در حالی که نرخ رهن و اجاره یک واحد آپارتمانی در شهرکهای حاشیه ای کرمان در سال 87 نرخی معادل 75 هزار تومان اجاره و دو میلیون رهن بوده است این نرخ در حال حاضر به 180 هزار تومان اجاره و دو میلیون تومان رهن رسیده است. این نرخ برای آپارتمانی در همین متراژ در شهر کرمان 300 تا 400 هزار تومان اجاره و سه تا شش میلیون رهن است که این نرخ در بهترین شرایط از سوی بنگاهها بیان می شود.

گزارش میدانی مهر در سطح شهر بیانگر این است که نرخ رهن کامل یک واحد مسکونی دو خوابه در شهر کرمان 13 تا 17 میلیون تومان برآورد می شود این درحالی است که کمتر صاحبخانه ای حاضر به رهن کامل می شود و دلیل آن را افزایش نرخ تورم و کاهش ارزش پول می دانند.

یک بنگاه دار در کرمان در خصوص وضعیت مسکن گفت: بدون تردید هم اکنون اجاره خانه مهمترین هزینه افراد اجاره نشین است و این نرخ طی سالهای اخیر به صورت پلکانی افزایش می یابد و این افزایش هر سال بار بیشتری را بر دوش اجاره نشین ها می گذارد.

بی ثباتی بین تقاضا و عرضه

احمد قدوسی ادامه داد: صاحبخانه ها حاضرند نرخ رهن و یا پول پیش را تا سقف یک میلیون پائین بیاورند اما تا می توانند نرخ کرایه را بالا ببرند.

وی گفت: با توجه به اینکه در شهر کرمان تعداد 30 هزار دانشجو وجود دارد که بخش زیادی از آنها غیر بومی و بدون خوابگاه هستند و از سوی دیگر میزان ساخت و ساز خیلی بالا نیست و هنوز خانه های مسکن مهر نیز به بهره برداری نرسیده اند و از سوی دیگر هر روز هم بر تعداد مهاجران افزوده می شود شاهد یک بی ثباتی بین تقاضا برای مسکن و تعداد مسکن در شهر کرمان هستیم.

وی گفت: هر روز جمعیت افزوده می شود اما تعداد خانه‌های ثابت است به همین دلیل افرادی که نمی توانند همراه با این افزایش نرخ حرکت کنند به مرور به سمت اجاره نشینی در شهرکهای حاشیه ای و یا حاشیه نشینی در مناطق مسکونی غیر قانونی می روند.

محمد محمدی نیز در خصوص وضعیت کنونی مسکن گفت: به دلیل شرایط موجود از جمله آغاز ساخت مسکن مهر و ثبت نام تعداد زیادی از مردم در این طرح و از سوی دیگر افزایش روز افزون قیمت مصالح ساختمانی و دستمزد کارگر میزان ساخت و ساز در شهر کاهش یافته است و اکثر ساخت و ساز در قالب طرح مسکن مهر انجام می شود. این فعال ساخت و ساز منازل مسکونی گفت: بیشتر ساخت و سازها در قالب طرحهای حمایتی است و کمتر کسی به صورت شخصی اقدام به ساخت خانه می کند.

محمدی افزود: یکی دیگر از دلایل خودداری از ساخت و ساز افزایش نرخ زمین است هر چند در مرکز شهر کرمان بافت فرسوده زیادی وجود دارد و زمین های خالی در شهر کرمان زیاد است اما نرخ این زمینها به شدت افزایش یافته است و کمتر کسی توان آن را دارد که در مرکز شهر ساخت ساز کند به همین دلیل بافت فرسوده چهره نا مطلوبی به شهر داده است و زمینهای خالی در شهر بسیار زیاد است.

گسترش افقی کرمان/ رشد عمودی قیمتها

وی گفت: مردم برای ساخت و ساز بیشتر به خرید زمین در غرب کرمان اقدام می کنند به همین دلیل طی سالهای اخیر شاهد افزایش قارچ گونه آپارتمان سازی در غرب کرمان هستیم که با زیر ساختهای هیچ تناسبی ندارد در واقع شهر کرمان به صورت افقی در حال گسترش است و کمتر کسی به ساخت و ساز عمومدی در شهر اقدام می کنند.

رکود بی سابقه در خرید و فروش مسکن

یک بنگاه دار نیز در خصوص نرخ خرید و فروش منازل مسکونی در شهر کرمان به خبرنگار مهر گفت: در طول یکماه موارد معدودی برای خرید و فروش خانه مراجعه می کنند زیرا قیمتهای به گونه ای نیست که خریدار و فروشنده را اقناع کند و در حقیقت رکورد بی سابقه ای در این زمینه به وجود آمده است.

رسول اقدامی گفت: بیشتر مراجعه کنندگان برای اجاره و رهن مراجعه می کنند که موارد رهن نیز به شدت کاهش یافته است و در حقیقت جز موارد خاصی است که بنگاههای به مشتریان خاص خود معرفی می کنند.

وی گفت: در صورت وجود رهن نیز میزان رهن بسیار بالا است و هر کسی نمی تواند این رقم را پرداخت کند.

20 تا 30 میلیون رهن ویلایی/ 10 تا 15 میلیون رهن آپارتمانی

این بنگاه دار افزود: رهن واحدهای ویلایی تا 20 تا 30 میلیون نیز افزایش یافته است و برای آپارتمانها 10 تا 15 میلیون است اما در حقیقت این نرخ به مکانهای مختلف شهر نیز بستگی دارد.

افراد عادی در شمال غرب کرمان نمی توانند ساکن شوند

وی گفت: نرخ کرایه و رهن در شمال غرب کرمان به شدت بالا است و در حقیقت اقشار معمولی نمی توانند در این قسمت شهر سکونت کنند و این نرخ در غرب و شمال کرمان نیز روند رو به بالایی دارد به جز مناطقی که از شهر فاصله دوری دارند و در واقع حاشیه شهر محسوب می شوند.

وی کمترین میزان اجاره و رهن را در شرق و جنوب کرمان دانست.

شش ماه انتظار برای فروش یک واحد مسکونی به نرخ رسمی

یک شهروند کرمانی نیز گفت: برای فروش دو واحد آپارتمانی در شرق کرمان بیش از شش ماه قبل اقدام کرده ام و به نظر کارشناسی و رسمی این واحدها را برای فروش گذاشته ام اما در این مدت هیچ موردی برای خرید اقدام نکرده است و افرادی نیز که قدم جلو می گذارند  با نرخ بسیار پائین تر از نرخ رسمی خواستار خرید هستند.

سرمایه ها به سمت مسکن مهر رفته اند

وی ادامه داد: رکودی که در این بخش وجود دارد موجب می شود کسی در زمینه مسکن به صورت شخصی سرمایه گذاری کند از سوی دیگر همه خواستار اجاره و به خصوص رهن هستند.

500 هزار تومان درآمد 350 هزار تومان کرایه خانه

یک جوان کرمانی به خبرنگار مهر در یکی از بنگاههای کرمان گفت: برای تامین مسکن و تشکیل زندگی به بنگاه مراجعه کرده ام و نرخ اجاره در حالی از سوی بنگاهها از 150 تا 350 تومان در مناطق شرقی کرمان ارائه می شود که حداقل پول رهن اجاره نیز دو میلیون تومان است.

وی گفت: حقوق ماهیانه من 500 هزار تومان است و برای تهیه منزلی کوچک و آبرومند حداقل باید 200 هزار تومان را هزینه کنم این سوال را مطرح می کنم که چگونه باید این بار سنگین تهیه یک منزل را تحمل کنم.

نرخ اجاره تابع عرضه و تقاضا نیست

این شهروند کرمانی با انتقاد از عدم نظارت بر نرخهای اجاره و مسکن گفت: شاید بتوان گفت: نرخ یک خانه برای خرید و فروش را باید به اصناف واگذار کرد و عرضه و تقاضا را مد نظر قرار دارد اما چگونه باید نرخ اجاره و رهن را بدون نظارت برعهده صاحبان خانه گذاشت.

تورم صاحبخانه ها باری بر دوش اجاره نشینها

وی گفت: با توجه به تورم موجود در بازار صاحبان خانه بیشترین توان خود را برای افزایش نرخ می گذارند و می خواهند کاهش توان اقتصادی خود را با این افزایش قیمت جبران کنند حالا از مسئولان می پرسم اجاره نشینها باید در این بازار یک طرفه چه تاثیری را بگذارند.

همه به مسکن مهر امید بسته اند

با وجود رکود بسیار شدید بر بازار مسکن شهر کرمان اما طرحهای مسکن مهر در کرمان به خصوص در غرب کرمان با وسعت فراوان درحال انجام است و مسئولان کرمان انتظار دارند با واگذاری هفت هزار واحد در سال جاری وضعیت مسکن به خصوص در زمینه اجاره و رهن بهبود یابد.

با این وجود به نظر نمی رسد که با توجه به وجود بافت قدیم شهر کرمان و زمینهای های خالی متعدد در سطح شهر کرمان مسکن مهر توانسته باشد در این زمینه مشکلی را در کرمان رفع کند زیرا 90 درصد این طرح در غرب کرمان و خارج از محدوده شهر کرمان در حال انجام است و درنهایت با بهره برداری از این خانه های آپارتمانی کارشناسان بخش خرید و فروش مسکن اعتقاد دارند این خانه ها منجر به تعادل نسبی بین عرضه و تفاضا در بازار اجاره و رهن می شود اما میزان رکود در خرید و فروش خانه را بیش از این افزایش خواهد داد و مشکلی از این بخش برطرف نخواهد کرد.