پرندگان از آسمان اصفهان هم رفتند

مهر: پرندگان اصفهان با قدمت 300 سال سکونت در این شهر، وقتی حال هوا خوب نبود کوچ کردند و رفتند، گویا این روزها آلودگی هوای اصفهان مجالی برای ماندن کلاغ‌ها هم نگذاشته است.

از معضلات توسعه شهرها و شهرنشینی بگیرید تا آلودگی صوتی و بصری و خرده خشونت های شهری و ترافیک و کوچ پرندگان و...که در ابعاد بزرگ‌تر یا کوچک‌تر نمودی آشکار دارد، مسأله‌ای که با گذر زمان بیش از پیش نمایان شده و توجه مسئولان ذیربط و طراحان شهری را نیز به خود مشغول کرده است.

چندی پیش بسیاری از دوستداران محیط زیست با نگرانی از وضعیت کنونی آب و هوای اصفهان، از کوچ کلاغ‌ها هم خبر دادند، پرندگانی که با پاییز اصفهان گره خورده‌اند و اکنون تک و توک می‌بینی که کلاغی در کنار جویی یا روی درختی قارقار کند.

این مسئله را بسیاری از مردم هم دریافته‌اند، کسانی مثل حسن انصاری که بازنشسته آموزش پرورش است و دوران تنهاییش را به پارک رجایی پیوند زده. وی می‌گوید قبلا کلاغ‌ها بیشتر بودند، هر جا از این پارک که می‌رفتی تعدادشان انبوه بود، صدایشان گاهی اینقدر زیاد می‌شد که باعث درد سر کسانی می‌شد که می‌آمدند اینجا اما حالا این پرندگان سیاه و کم رو کم دیده می‌شوند.

شاید این امر برای صدیقه که با خانواده و نوه‌هایش آمده تا استراحت کند هم آنقدر ملموس باشد که دیگر کمتر از پیش نان خشک بیاورد تا با این پرندگان سیاه سرگرم شود و می‌گوید: رودخانه که خشکید پناه آورده‌ایم به این پارک و پرندگانش، حالا نه سفید نه، سیاه، اما انگار اینها هم دارند اصفهان را ترک می‌ کنند.

سالم نبودن هوا و ایجاد مشکل برای پرندگانی چون کلاغ که به گفته بسیاری پرنده ای بسیار سرسخت است صحبت‌هایی است که کارشناسان محیط زیست بیان می‌کنند. آنها می‌گویند: با مهاجرت آنها فاجعه‌ای زیست‌محیطی رخ می‌دهد حالا چه کلاغ و یا انبوه پرندگان دیگری که دیگر اصفهان را به عنوان پاتوق پاییزیشان انتخاب نمی‌کنند.

در این رابطه نائب رئیس کمیسیون حمل و نقل و محیط زیست شورای شهر اصفهان نیز طی اظهار نظری با اشاره به مهاجرت کلاغ‌ها از شهر اصفهان گفت: این موضوع نشانه یک فاجعه در اکوسیستم شهری است که در صورت ادامه این روند شهروندان با خطرات جدی مواجه می‌شوند.

علیرضا نصر اصفهانی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد آلودگی هوای اصفهان موجب مهاجرت کلاغ‌ها از اصفهان شده و این موضوع در شرایطی اتفاق افتاده که پیش از این در جریان افزایش آلودگی هوا بسیاری از پرندگان نظیر بلبل و کبوترها از اصفهان رفته و کلاغها و زاغها به علت مقاومت بالایی که در برابر آلودگی هوا دارند ماندگار شده و اخیراً آنها نیز تاب آلودگی هوا را نداشته و به مناطق دیگری مهاجرت کردند.

وی با اشاره به اینکه اصفهان به سمت آلوده‌ترین شهر کشور پیش می‌رود، اظهار داشت: وجود صنایع آلاینده مشکلات زیست‌محیطی متعددی برای اصفهان ایجاد و وضعیت هشدار‌دهنده‌ای ایجاد کرده است.

نصر اصفهانی با اشاره به مصوبه مجلس مبنی بر احداث صنایع در شعاع 50 کیلومتری شهرها، تصریح کرد: برای جلوگیری از آلودگی هوای شهر اصفهان باید در شعاع 50 کیلومتری هیچ‌گونه توسعه صنعتی صورت نگیرد و مسئولان باید به این مهم توجه بیشتری داشته باشند.

وی حذف آلاینده‌های زیست‌محیطی و توسعه فضاهای سبز را بهترین راهکار برای سالم سازی هوای شهر اصفهان دانست و لازمه این امر را همکاری و تعامل تمام مسئولان استان و شهر اصفهان دانست و تصریح کرد: این میزان فضای سبز موجود جواب‌گوی این شهر آلوده نیست.

این عضو شورای شهر اصفهان تولید اکسیژن را در مقایسه با تولید دی اکسید کربن در شهر بسیار ناچیز دانست و افزود: فقط فضای سبزی عمودی در تلطیف هوا و تولید اکسیژن تاثیرگذار است ولی متاسفانه این گونه فضای سبز به هیچ عنوان پاسخ‌گوی اکسیژن اصفهان نیست.

نصر اصفهانی در ادامه سخنان خود اظهار داشت: در صورتیکه آلاینده‌های شهر اصفهان را بتوان در همین حد کنترل کرد و روز به روز سرانه فضای سبز را افزایش دهیم بخشی از مشکلات زیست محیطی اصفهان را رفع کرده‌ایم.

مهاجرت کلاغ‌ها از اصفهان در حالی صورت می‌گیرد که روزگاری این شهر به شهر پرندگان مشهور بوده و از باز و بلبل و هزاران نوع پرنده دیگر در آن زندگی می‌کردند و هر پاییز زاینده رود پر میشد از سپیدی مرغان دریایی اما حالا با گرم شدن هوا و نبود آب و خشکی زاینده رود خیلی وقت است فاجعه رخ داده و کم کم از اصفهان تنها دود و ماشین و سرو صدای بوق‌ها شنیده خواهد شد.

البته محمدباقر صدوق کارشناس محیط‌زیست با تاکید بر این نکته که مهاجرت کلاغها ابعاد پنهان دیگری نیز دارد و می‌گوید: این موضوع صرفا معلول عامل آلودگی هوا نبوده و این تنها عامل فراری شدن گونه های پرندگان و کلاغ‌ها نیست هر چند این مسأله از مهمترین عوامل آن محسوب می‌شود زیرا در پی توسعه و قد کشیدن برجها در شهر، باغ‌ها از بین رفته و ادامه حیات پرندگان در شهر را غیر ممکن ساخته است.

در روزگاران نه چندان دور که بیشه‌های اصفهان طنازی می‌کردند و کوچه باغهای ناژوان هنوز هم بوی طراوت می داد هیچ‌وقت فکرش را هم نمی‌کردیم که امروز با ورود ماشین‌های‌مان اکوسیستم را تهدید کنیم و امروز حکایت کوچ پرندگان را رقم بزنیم.