میانگین مصرف سوخت خودروها اعلام شد

مصرف بالای سوخت خودروهای تولیدی، از سال‌هایی که تولید خودرو روند رو به رشدی به خود گرفت، همواره معضلی برای مقامات دولتی و مشتریان بوده است، این در حالی است که راهکارهای ارائه شده برای صرفه‌جویی در مصرف بنزین اگر چه تا حدودی منجر به کاهش این سوخت فسیلی شده اما هنوز خودروسازان که نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند، نتوانسته‌اند به اهداف تعریف شده دست یابند.

از سوی دیگر دولت برای صرفه‌جویی در مصرف بنزین که سالانه بخش اعظمی از بودجه کشور صرف واردات آن می‌شد، راهکارهایی چون طرح خروج خودروهای فرسوده، گاز سوز کردن خودروها، سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین در نظر گرفت این در حالی است که راهکارهای یاد شده اکنون به کاهش مصرف بنزین در کشور ختم شده است.

اما خودروسازان نیز در کاهش مصرف سوخت خودروهای تولیدی با دستورالعمل‌هایی از سوی وزارت صنعت و معدن و تجارت روبه‌رو بودند، که هر چند با وجود اين دستورالعمل‌ها، هنوز نتوانسته‌اند به حد مجاز تعیین شده در این زمینه برسند اما روند رو به مثبتی را هم اکنون طی کرده‌اند. در همین حال شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در نموداری به روند تغییرات سرانه مصرف سوخت کل خودروهای تولید داخل تا سال گذشته پرداخته که طبق این نمودار تا پایان امسال میانگین مصرف کل خودروها باید به عدد 95/6 لیتر در هر 100 کیلومتر برسد.

برهمين اساس شورای سیاست‌گذاری خودرو نیز طی دو سال گذشته میانگین مصرف سوخت کلیه خودروهای تولید داخل را به خودروسازان ابلاغ کرد. طبق مصوبه شورای سیاست‌گذاری خودرو، مقدار ميانگين مصرف كل خودروها در سال 1390 بايد به عدد 1/8 ليتر در هر 100 كيلومتر و براي سال 1391 به عدد 95/6 ليتر در هر 100 كيلومتر برسد. این در حالی است که بررسی‌های شرکت بازرسی حاكي از اين است كه در سال 90 ميانگين مصرف سوخت خودروهاي بنزيني در كشور 93/7 ليتر در هر 100 كيلومتر بوده است.

با احتساب بررسی‌های صورت گرفته اگر چه سال گذشته خودروسازان توانسته اند به حد مجاز تعيين شده مصرف سوخت دست پیدا کنند، اما به اعتقاد برخی کارشناسان رسيدن به عدد 95/6 ليتر در هر 100 كيلومتر در سال 91 برای تولید‌کنندگان خودرو شرایط خاصی می‌طلبد که نیازمند برنامه‌ریزی در این زمینه است.

اما بررسی تعیین میانگین در نظر گرفته شده برای مصرف سوخت در کشور به دلیل متفاوت بودن با معیار کشورهای غربي با سوالاتی روبه‌رو است. هم اکنون برای خودروسازان کشورهای غربی میانگینی برای مصرف سوخت کل خودروها تعریف نشده این در حالی است که هر خودرویی با توجه به معیار خاصی در مصرف سوخت باید تولید شود و اگر خودروسازی در این زمینه تخطی کند با جریمه‌هایی که بیشتر آنها صرف فعالیت‌های زیست محیطی می‌شود روبه‌رو خواهد شد .

این جریمه‌ها در مورد میانگین CO2 خودروها نیز اعمال می‌شود. اما در ایران عدد به‌دست آمده برای میانگین مصرف سوخت، در اصل میانگین وزنی کلیه خودروهای سبک بنزینی استخراج شده و با احتساب مصرف بنزین خودروهای دوگانه سوز و وانت‌ها است، این در حالی است که دوگانه‌سوزها با توجه به وزن مخزن و وانت‌ها نیز با توجه به نوع کاربری، مصرف سوخت بیشتری نسبت به سواری‌ها دارند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان سازمان بازرسی باید تفاوتی در میان گروه‌های مختلف خودروها قائل شود تا میانگین واقعی در این مورد به‌دست آید.

روند تغییرات مصرف سوخت

هر چند بسیاری از کشورهای پیشرفته با جایگزینی در سوخت خودروها توانسته اند تا حدودی از دلبستگی به بنزین رها شوند اما در ایران بنزین هنوز حرف اول را در مصرف خودروهای داخلی می‌زند و برق و گازوئیل جایی در سبد سوختی کشور ندارند.

بر همین اساس طبق نمودار ارائه شده که از سال 82 تا 90 را مورد بررسی قرار داده، خودروسازان سیر نزولی در مصرف سوخت خودروهای بنزینی طی کرده‌اند، به طوری که در سال 82 میانگین مصرف کل خودروها، در کشور 835/8 لیتر در هر 100 کیلومتر بوده این در حالی است که تا پایان سال 85 این روند نزولی همین‌طور ادامه داشته است.

حال آنکه در سال 86 این روند نزولی نه تنها ادامه پیدا نکرده بلکه سیر صعودی نیز داشته است. به‌طوری‌که در این سال میانگین مصرف سوخت به 44/8 لیتر در 100 کیلومتر رسیده است. اما طبق نمودار این روند نزولی تا پایان سال 90 ادامه پیدا کرده و به عدد 93/7 دست پیدا کرده است. در این شرایط طبق مصوبه شورای سیاست‌گذاری خودروسازان باید تا پایان امسال به عدد 95/6 لیتر در هر 100 کیلومتر برسند.

به اعتقاد برخی کارشناسان بدون در نظر گرفتن این عدد برای سال آینده، باید میانگین‌گیری با توجه به تفاوت خودروها صورت بگیرد. چرا که تعیین میانگین مصرف سوخت بین خودروهای پرمصرف وانت و خودروهای سواری کم‌مصرف نمی‌تواند ملاک خوبی در این زمینه باشد.به اعتقاد آنها در کشورهای اروپایی نیز مصرف سوخت خودروهای وانت به صورت مجزا از دیگر خودروهای سواری در نظر گرفته می‌شود.

روند تغییرات سرانه CO2 خودروها

طی دو هفته گذشته شرکت بازرسی میزان NOX و CO خروجی از اگزوز خودروهای سواری را اعلام کرد این در حالی است که گزارش CO2 خودروهای بنزینی از سال 82 تا 90 نیز به تازگی منتشر شده است .

بررسی روند تغییرات سرانه CO2 منتشره از کل خودروهای تولیدی داخل حکایت از آن دارد، که در سال 1390 ميانگين اين آلاينده بايد به مقدار 185 gr/km و در سال 1391 به عدد 160 gr/km برسد. این در حالی است که بر اساس تست‌هاي انجام شده نمودار تغييرات ميانگين CO2 خروجي از اگزوز خودروها در سال‌هاي 89 و 90 روند كاهشي داشته و از عدد 25/189 gr/km در سال 89 به عدد 9/185 gr/km رسيده است .

همان‌طور كه از نتايج مشخص است ميانگين به‌دست آمده در سال 90 به مقدار جزئي با مصوبه شورا اختلاف داشته ولي با توجه به روند كاهش ميانگين CO2 سال 90 نسبت به سال 89 (9/1درصد) و استمرار سياست‌گذاري‌هاي موجود، به اعتقاد برخی از کارشناسان در عمل دستيابي به عدد ميانگين 160 gr/km براي سال 91 دشوار به نظر مي‌رسد.