دانشکده ارتباطات علامه روي کاغذ ماند

دو سال و نيم قبل محمدمهدي فرقاني، روزنامه نگاري که تمامي مدارج علمي خود را در دانشگاه علامه طباطبايي طي کرده بود، حکمي را از رئيس وقت دانشکده، دکتر حبيبي، دريافت کرد. اين حکم در حقيقت رسميت بخشيدن به دو سال تلاش اساتيد ارتباطات دانشگاه براي تهيه مقدمات تاسيس دانشکده مستقل بود. طراحي سه رشته براي دانشکده جديد ضروري بود و به همين دليل رشته هاي روزنامه نگاري و روابط عمومي بر اساس الگوهاي روز جهان بازبيني شدند و رشته «مطالعات ارتباطي و فناوري اطلاعات» نيز طراحي شد.

 اين طرح به گفته يکي از اساتيد دانشکده تمام مجاري قانوني اعم از شوراي آموزشي دانشکده، شوراي آموزشي دانشگاه و شوراي دانشگاه را طي کرد و پس از آن طرح توجيهي تاسيس دانشکده اي جديد به شوراي گسترش آموزش عالي وقت ارائه شد و مجوز تاسيس دانشکده در تهران صادر شد.با طي شدن اين روند، يک سال مانده به پايان عمر دولت هشتم تابلوي دانشکده علوم ارتباطات با حضور دو وزير دولت خاتمي، دوباره بر جاي پيشين خود نصب شد.

مجموعه اي که در دوره بازگشايي دانشگاه ها در سال 1362 به يک گرايش آموزشي ذيل علوم اجتماعي تقليل يافته بود. نصب تابلوي دانشکده علوم ارتباطات و حکم راه اندازي اين دانشکده در سال 83 را مي توان سومين تلاش براي تاسيس اين دانشکده دانست که نافرجام مي ماند.نخستين بار در سال 1334 مصطفي مصباح زاده پيشنهاد تاسيس دانشکده روزنامه نگاري را به شوراي دانشگاه تهران ارائه داد، اين پيشنهاد مورد پذيرش واقع شد و وي براي تدارک مقدمات کار، سفرهايي را نيز به کشورهاي مختلف انجام داد، اما در نهايت به دليل مشکلات مالي تاسيس آن ناکام ماند و به برگزاري يک دوره کلاس آموزش آزاد روزنامه نگاري محدود ماند.

دومين تلاش را نيز مصباح زاده اين بار با به کارگيري پشتيباني مالي روزنامه کيهان پيگيري کرد. در ابتدا گروهي از همکاران کيهان براي تحصيل به غرب اعزام شدند و در سال 1343 يک دوره دو ساله آموزش روزنامه نگاري با همکاري دکتر ابوالقاسم منصفي به راه افتاد. ثمره اين دوره تاسيس «موسسه عالي مطبوعات و روابط عمومي» در سال 1345 بود که همزمان با خروج نخستين دانش آموختگان دوره ليسانس در سال 1350 به «دانشکده علوم ارتباطات اجتماعي» تغيير نام يافت.

تغيير رئيس دانشکده علوم اجتماعي در هفته هاي پيشين با توجه به ماموريت نيمه تمام فرقاني براي راه اندازي دانشکده مستقل بر ابهام هاي علاقه مندان علوم ارتباطات افزوده است. در حکم رئيس جديد اشاره اي به تاسيس دانشکده مستقل نشده و به اين ترتيب اين گمان وجود دارد که مسوولان دانشگاه اولويتي براي تاسيس آن ندارند. تاسيسي که تمام مراحلش از نظر وزارت علوم و حتي سازمان مديريت و برنامه ريزي طي شده و راه اندازي آن منوط به تصميم گيري مديريت فعلي دانشگاه علامه طباطبايي است.

حتي ظاهراً سازمان برنامه در سال هشتاد و چهار بودجه محدودي براي راه اندازي دانشکده مستقل اختصاص داده بود که با تغيير مديريت وزارت علوم و متعاقب آن دانشگاه علامه سياست هاي آموزشي نيز تغيير کرد.حسينعلي افخمي استاد علوم ارتباطات درباره تاسيس دانشکده مستقل مي گويد از چند سال قبل سه رشته مستقل با عناوين روزنامه نگاري، روابط عمومي و مطالعات ارتباطي و فناوري اطلاعات تعريف شده بود و ايده آل تمام اعضاي گروه تاسيس دانشکده مستقل بود و حال با تغيير رياست راه پيش روي گروه ارتباطات دانشگاه علامه براي رسيدن به دانشکده مستقل بسيار دشوارتر شده است.

او همچنين به مسائل فعلي پيش روي گروه نيز اشاره اي مي کند؛ سه گرايش متفاوت داريم که براي هر کدام از آنها، از ترم آينده بيست درس تخصصي را بازتعريف کرده ايم که تامين استاد براي اين دروس کار سختي است. با شکل گيري اين سه گرايش و تقويت آن مي توان به تاسيس گروه هاي آموزشي جداگانه نيز اقدام کرد که به نوعي گام برداشتن در مسير رسيدن به دانشکده مستقل است.مشکل ديگر بر سر راه گروه ارتباطات دانشکده جذب اساتيد توانمند براي غناي بيشتر گروه است.

 در ساليان گذشته دانشجويان زيادي از اين دانشکده فارغ التحصيل شده اند که به دلايل مختلف از جمله برخورد نامناسب سيستم بوروکراسي دانشگاه اين مجموعه را ترک کرده يا موفق به جذب در آن نشده اند. براي گسترش گروه و در ديدي وسيع تر دانشکده ارتباطات بايد درهاي آن به روي همه نيروهاي توانمند بر اساس ضوابط جذب اعضاي هيات علمي باز گذاشته شود تا بر توانايي هاي گروه افزوده شود.هادي خانيکي استاد ديگري است که به بهانه اين تغييرات به بررسي وضعيت کنوني ارتباطات در ايران مي پردازد.

يکي از موارد مورد اشاره وي فقدان امکانات سخت افزاري براي دانشجويان ارتباطات است. مساله ديگر نيز نبود ارتباط مناسب ميان گروه هاي علمي مختلف ارتباطات در سطح دانشگاه هاي کشور است. وي در مقابل ضعف هايي که مطرح مي کند از نقاط قوت ارتباطات هم مي گويد؛ «چهل سال انباشت اطلاعات، وجود ظرفيت هاي معنوي، تکثر رشته در دانشگاه هاي مختلف، ارتقاي دانشجويان ورودي، ورود به عرصه هاي جديد مثل سايت هاي اينترنتي و وبلاگ هاي تخصصي، تحقيقات روزآمد، گرايش به سوي مطالعات ميان رشته اي».

با توجه به روند طي شده و سياست هاي آموزش عالي دولت فعلي به نظر مي رسد تاسيس دانشکده علوم ارتباطات در حد همان احکام و موافقت هاي روي کاغذ باقي مانده باشد و علاقه مندان به علوم ارتباطات بايد همچنان منتظر بمانند تا مسوولان دانشگاه از ساير مسائل پيش رو فارغ شوند. تاسيس اين دانشکده مستقل به دليل فراهم آوردن امکان توسعه گسترده تر رشته ها و جذب امکانات بيشتر و همچنين تطبيق توليدات دانشکده با نيازهاي جامعه يقيناً به گسترش علوم ارتباطات کمک شاياني خواهد کرد.