گزارش فارس از مشكلات مترو

در دل خبر افزايش 20 درصدي مسافران مترو به عنوان يكي از آثار مثبت اجراي طرح سهميه‌بندي بنزين،‌ واقعيتي نهفته وجود دارد و آن ريزش تعدادي از مسافران ثابت مترو به واسطه شلوغي بيش از حد آن و محروم شدن آن‌ها براي استفاده از اين سيستم حمل‌ونقل ريلي سريع و ارزان است. 
    
به گزارش فارس، از زمان اجراي طرح سهميه‌بندي بنزين به كرات با مسافراني مواجه شده‌ايم كه تا قبل از اجراي طرح جزو مسافران ثابت مترو بودند و امروز جزو مسافران ثابت شركت واحد اتوبوسراني يا به اجبار مسافربرهاي شخصي.

اين واقعيت نه چندان خوشايند، از ديد مسئولان شركت متروي تهران نيز پنهان نمانده است به گونه‌اي كه جعفر ربيعي مديرعامل شركت متروي تهران ضمن تائيد تلويحي اين مسئله مي‌گويد: متروي تهران در حال حاضر با حداكثر ظرفيت خود به مسافران قديم و 20 درصدي جديد، سرويس‌دهي مي‌كند در صورتي كه اين ميزان مي‌توانست بيشتر باشد اما به علت شلوغي بيش از حد واگن‌ها و عدم امكان افزايش ظرفيت، عملا نتوانستيم مسافران بيشتري را جذب كنيم.تعدادي روزهاي اول سهيمه‌بندي سراغ مترو آمدند اما به دليل محدوديت امكانات برگشتند.

به گفته مديرعامل شركت بهره‌برداري متروي تهران تمام ساعت‌هاي مترو حتي ساعت‌هاي خلوت، شلوغ‌تر شده است. به گونه‌اي كه شركت مترو در ساعت 5 تا 6 بعدازظهر به عنوان شلوغ‌ترين ساعت فعاليت خود 120 هزار مسافر و در ساعت 7 صبح به عنوان ساعت پيك مسافر در صبح، 105 هزار نفر را جابجا مي‌كند.

*تشديد فرسودگي تجهيزات مترو به واسطه مصرف بيش از ظرفيت

درست است كه مسئولان مترو در حال مديريت شرايط فعلي براي پاسخگويي به نياز مسافران هستند اما سوالي كه مخصوصا خطاب به مسئولان تبصره 13 مي‌توان مطرح كرد آن است كه؛ سيستم مترو با توجه به ميزان سرويس‌دهي فعلي‌اش تا چه زماني مي‌تواند با كم‌ترين مشكل فني به مسافران خدمات بدهد كه رفته رفته جايگاه و ارزش واقعي خود را در ميان شهروندان از دست ندهد و روزي نرسد كه عطايش را به لقايش ببخشند؟

ربيعي در پاسخ به اين سوال مي‌گويد: وقتي از ظرفيت تجهيزات برقي و الكترونيكي بيش از حد استفاده شود بنابراين زودتر از زمان استاندارد دچار استهلاك مي‌شوند.اين مساله در مورد قطارهاي مترو نيز صدق مي‌كند.اگر قطعه‌اي بعد از سه ماه تعويض نشود هزينه‌هاي تعميرات بالا مي‌رود و مصرف قطعات يدكي نيز افزايش مي‌يابد.كاري كه در حال حاضر به منظور نگه داشتن شرايط در حد تعادل، در مورد قطارها و واگن‌هاي موجود مترو در حال انجام است.

در واقع با اين كار داريم عمر قطارها را مثلا اگر 30 سال است به 20 سال كاهش مي‌دهيم در صورتي كه دولت مي‌تواند با پرداخت يكباره اعتبار مورد نياز براي تامين قطارها و واگن‌هاي جديد، مانع پرداخت اين هزينه‌ها و استفاده بهينه از سيستم مترو مطابق استانداردها شود.ضمن آن كه از نظر اقتصادي نيز افزايش سرمايه براي خريد قطارهاي جديد كاملا قابل توجيه است.
 
اين در حالي است كه قرارداد خريد 455 واگن يك طبقه براي داخل شهر، 160 واگن 2 طبقه و 38 لوكوموتيو براي خط خارج شهر يك ماه پيش كليد خورده است و اولين سري اين قطارها طي 16 ماه آينده (به شرط عدم بروز مشكل و بدقولي و تامين مابقي اعتبار مورد نياز توسط دولت) نيمه دوم سال 87 خواهد بود.مسئولان مترو چاره اي جز پذيرش هزينه بالاي استهلاك تجهيزات فعلي را ندارند اما بدون شك اين فرايند، مشكلات بعدي را نيز به دنبال دارد.

*توزيع مسافران به ساعات غيرپيك تنها راه پيش روي مسئولان مترو

به زودي مهر فرا مي‌رسد و بدون شك تعداد تقاضاها براي استفاده از مترو با وجود اشباع آن، به واسطه امنيتي كه براي دانش آموزان و دانشجويان (مخصوصا دختر) دارد و ارزاني تردد با آن، بار ديگر افزايش مي‌يابد.

اظهارات ربيعي نيز نشان مي‌دهد كه به واسطه استفاده از حداكثر ظرفيت خود در ايام فعلي و عدم امكان كاهش سرفاصله حركت قطارها (در حال حاضر سرفاصله حركت قطارها در خط 2 ‌در ساعات شلوغ 5/3 دقيقه، 4 دقيقه در خط يك و در خط تهران ـ كرج، 10 دقيقه است)، ظرفيت پذيرش مسافران اول مهر را ندارد و به نظر مي‌رسد كه 12 قطاري كه محسن هاشمي مديرعامل شركت متروي تهران قول ورود آنها را به خطوط 3 گانه مترو تا پايان سالجاري (از محل قرارداد سال 83 مترو با شركتهاي واگن ساز) داده است نيز تا مهر ماه آماده نمي‌شوند در غير اينصورت مديرعامل شركت بهره‌برداري مترو نويد بهره‌برداري آنها را مي‌داد.

در چنين شرايطي، كاهش سرفاصله حركت قطارها در ساعات غيرپيك با هدف توزيع مسافران به اين ساعات به عنوان تنها راه حل باقي مانده براي مسئولان مترو محسوب مي‌شود.

*تحميل هزينه‌هاي جديد به مسافران مترو

عدم تامين به موقع اعتبارات متروي تهران از محل بودجه تبصره 13، موجب شده هزينه‌هاي تردد تعدادي از شهروندان مترو سوار به واسطه اجبارشان براي استفاده از ساير وسايل حمل و نقل، افزايش پيدا كند.اين موضوع در مورد مسافران كارمند خط گلشهر-صادقيه بيشتر صدق مي‌كند چرا كه تعدادي از شهروندان ساكن در اين منطقه و حواشي آن مجبور هستند كه يا صبح ساعت پنج، تقريبا همزمان يا قبل از طلوع آفتاب از منازل خود بيرون بزنند و يا با صرف هزينه بيشتري به واسطه استفاده از مسافربرهاي شخصي، تاكسي‌، اتوبوس در محل كار خود حضور يابند.

با توجه به اين كه پيش‌بيني مي‌شود بيش از 50 درصد مسافران 20 درصدي خط 5 مترو و 17 درصدي خطوط 1 و 2 مالكان خودروهاي شخصي باشند بنابراين اين احتمال وجود دارد كه تعداد مالكاني كه خواستار استفاده از مترو به دليل ارزان قيمت بودن آن باشند نيز نسبت به نرخ كرايه هايي كه بار ديگر اول مهر طبق روال هر سال افزايش خواهد يافت، افزايش يابد.

شايد كاهش سرفاصله حركت قطارها در ساعات غيرپيك به منظور جذب، توزيع و انتقال مسافر به اين ساعات، از نظر مسئولان مترو تنها راهكار كاهش مشكلات مسافران مترو در شرايط فعلي -تا زمان رسيدن قطارهاي جديد- باشد اما به با توجه به شرايطي كه مترو دارد به نظر مي‌رسد هيچ راهكاري براي استفاده از مترو براي مالكان خودروهاي شخصي شاغلي كه بايد هر روز ساعت 8 تا 9 كارت ورود بزنند، وجود ندارد مگر آن كه بپذيرند كه براي تردد با هزينه كمتر چاره‌اي جز قبول عواقب استفاده از مترو را نيز همچون لاي در ماندن، منتظر آمدن قطاري خلوت‌تر، خوردن تاخير در ساعات ورود به اداره و در نهايت خروج از خانه قبل از طلوع آفتاب ندارند.

*بايد منتظر افزايش تاخيرهاي مترو بود

درست است كه بر اساس اظهارات مديرعامل متروي تهران ميزان تاخيرهاي قطارهاي مترو در سالجاري و حتي بعد از سهميه‌بندي بنزين همچون سال گذشته همان متوسط 6 ثانيه است اما با توجه به اين كه ميزان تاخيرهاي مترو به واسطه ازدحام مسافران و بسته نشدن درها از زمان سهميه‌بندي بنزين تاكنون افزايش يافته به گونه اي هم اكنون 40 درصد تاخيرها را تشكيل مي‌دهد بايد انتظار داشت كه ميزان تاخيرها با توجه به افزايش تقاضا و به تبع آن افزايش استفاده بيشتر از ظرفيت‌هاي مترو (به واسطه افزايش سرويس دهي ناوگان مترو حتي در ساعات غيرپيك) و هزينه‌هاي استهلاك، بايد منتظر افزايش زمان‌هاي تاخير بود.

به راستي مسئولان در قبال مشكلات شهروندان براي استفاده از سيستم ريلي روز دنيا چه پاسخ قانع كننده‌اي دارند.كداميك از مسئولان به جز حداد عادل -كه بايد منتظر نتايج بازديد ايشان از متروي تهران بود- غيرمنتظره مخصوصا در ساعات پيك سوار مترو شده‌‌اند و يا سفرهاي روزانه خود را از طريق مترو انجام مي‌دهند و واقعا در طول روز چند بار همچون يك شهروند عادي به واسطه نبودن فضا براي ايستادن بين درهاي واگن مترو مانده‌اند.

مسئولان در قبال دختري كه چند روز پيش به دليل ماندن دستش در لاي درهاي واگن دچار آسيب ديدگي شديد شد چه پاسخي دارند، بدهند.آيا تاكنون شاهد قيل و قال‌ها و تلاش مسافران به هنگام سوار شدن به واگن‌ها (به اميد گيرآوردن صندلي خالي) در ايستگاه‌هاي مبدا خطوط 3 گانه مخصوصا در ساعات عصر را مشاهده كرده‌اند؟ اگر ديده‌اند پس چرا كند و لاك پشتي حركت مي‌كنند و هر روز با طرح احداث سيستمي جديد همچون منوريل يا تراموا، مشكلات و اهميت مترو را در نزد خود و افكار عمومي كمرنگ جلوه مي‌دهند. ‌
گزارش از سهيلا فلاحي ‌

تماشاخانه

سیل کدام مناطق را درگیر می‌کند؟ / چرا مسوولان چندین سال است فکری برای سیل‌های جنوب کشور نمی‌کنند؟ (فیلم)

لک لک‌های سفید دیگر برای تهرانی‌ها خوشبختی نمی‌آورند؟ چرا لک لک‌ها از تهران رفتند؟ (فیلم)

فیلم های دیگر