تماشاگران سرمایه پرسپولیس اند

غلامحسین بنی اسدی - نگاهی اجمالی به هواداری های افراد در طیف های سنی متفاوت، شواهدی آشکار بر این مدعا به دست می دهد.
 
نسلی که جام جهانی 1986 را به خاطر دارد هنوز هم طرفدار تیم ملی آرژانتین است و علیرغم ظهور ابر ورزشکاری همچون لیونل  مسی، مارادونا را بهترین بازیکن همه دوران می داند. افرادی که برای اولین بار در جام جهانی 1990 بیننده فوتبال شده اند طرفداری از آلمان را حتی در اوج ذلت این تیم در سالهای پایانی دهه 90 و آغاز قرن جدید میلادی رها نکردند و اسطوره آنها هنوز هم لوتیار ماتیوس است. و کودکان و نوجوانانی که در سالهای اخیر به جمع فوتبالدوستان اضافه شده اند در بین تیم های ملی جهان هوادار  اسپانیا و در بین تیم های باشگاهی هوادار بارسلونا هستند.
 
هر روز در شهر می توان کودکانی را دید که پیراهن  اسپانیا یا بارسلونا را به تن دارند. حتی در پنج ماه گذشته کودکانی که پیراهن چلسی هم بر تن آنهاست تا حدی قابل مشاهده هستند. این قاعده در مورد هواداران میلان- که در آغاز دهه 90 میلادی عاشق این تیم شده اند، برای هواداران  یونایتد با نمایش رویایی آنها در پایان دهه 90 و نیز نسل جدید هواداران رئال مادرید که با نمایش عالی سفید ها در آغاز هزاره جدید یه خیل طرفداران این تیم پیوستند قابل رویت است. اگر چه این قاعده لزوما  قابل تعمیم به هوادارن تمام تیم ها نیست. ضمن اینکه احتمالا این پدیده مختص هوادارن جهان سومی است که نسبت به تیم هایی متعلق به جهان اول سمپاتی پیدا می کنند.
 
اما غرض از این مقدمات، اشاره به هواداری از تیم های مطرح پایتخت  و شکل گیری هواداری افراد نسبت به این تیم هاست. در گذشته همیشه گفته می شد که پرسپولیس پر طرفدارترین تیم فوتبال در ایران است و آبی های پایتخت در رده دوم قرار دارند.
 
اگر چه هیچ گاه دست به سنجش دقیق چنین  ادعایی زده نشده ، اما چند مسابقه پیامکی که عادل فردوسی پور در برنامه 90 ترتیب داد نشان داد که این ادعا تا حد بسیار زیادی به واقعیت نزدیک است. به نظر نگارنده، تعداد بیشتر هواداران قرمزها نسبت به تیم رقیب به دلیل سال های متمادی نمایش پیروزمندانه این تیم در مسابقات داخلی بوده است.
 

در دهه های 50، 60 و 70 شمسی. سال هایی که پرسپولیس – تیمی که خود از درون تیمی دیگر متولد شده بود- توانست تبدیل به پرافتخارترین تیم در عرصه داخلی شود و مهمتر از آن در دوره ای طولانی نمایشی موفقیت آمیز و مستمر داشته باشد.

 این تعداد از هوادار برای پرسپولیس نتیجه آن دوره طولانی و مستمر و مملوء  از پیروزی هاست. در مقابل استقلال تیم دیگر پایتخت، اگرچه در عرصه بین المللی به موفقیت های بزرگی دست یافت و در این زمینه از رقیب پیش افتاد اما نسبت به پرسپولیس در پیروزی های خود به اندازه خود به حد کافی استمرار نداشت و حتی از لیگ دسته سوم سر درآورد.
 
وضعیت چند سال اخیر پرسپولیس ، نمایش ضعیف این تیم و استمرار در ناکامی ها، که حتی در کورس قهرمانی هم قرار نداشته و دائما در مشکلات دست و پا زده است، جدای از تمامی تبعاتی که بر آن مترتب است، در بعد جذب هواداران تازه از بین "نو ورزش دوستان"  یقینا  دچار مشکل شده که برای دیدن اثرات آن باید منتظر آینده بود.

 کودکانی را می شناسم از خانواده ای کاملا قرمز دوست،از ترس  شماتت همکلاسی های آبی پس از شکست های پرسپولیس،هواداری خود را به سمت تیم های دیگر ، حتی ذوب آهن، سپاهان و فولاد، تغییر داده اند.
 
پدیده ای که برای کودکان  متولد و اهل تهران به طرزی باورنکردنی عجیب است( برخلاف شهرستانها که هواداری از تیمی غیر از تیم شهر، شایع است). این کودکان و هم نسلان آنها در حال انتخاب هواداری های خود هستند و تنها استمرار در پیروزی هاست که آنها را متقاعد می کند هوادار چه تیمی شوند و هوادار چه تیمی بمانند.  اگرچه چنین هواداران بی تجربه ای ، به محض ورود تیم محبوب سابق به روزهای خوب خود، مجددا به هواداری از آن روی می آورند.
 
اما دوره ای طولانی از نابسامانی، آشفتگی،نتایج ضعیف، دست و پازدن در میانه های جدول (به جای در کورس قهرمانی بودن)  این هواداران بی تجربه را به هواداری از مجبوب سابق بازنخواهد گرداند  زیرا هواداری دوم اکثر آنها پس از مدتی تثبیت خواهد شد.

به گمان نگارنده، جریان  قطع شدن هواداری ها نسبت به پرسپولیس در شهرستان ها شدیدتر است : به دلیل وجود تیم های محلی که انتظارات چندان بالایی از آنها هم ندارند و هم اینکه  گزینه آلترناتیو یعنی استقلال در سالهای اخیر افت های شدید نداشته و از خود ثبات نشان داده است.  
 
درنهایت، مدیران، پیشکسوتان و همه آنهایی که به نحوی به این باشگاه سمپاتی دارند باید بدانند در چنین دوره پرتلاطمی برای تیمی با آنهمه هوادار، معضل  نهایی  احتمالا، عدم کسب عنوان، عصبانیت هواداران باتجربه و سرد و گرم چشیده و با هر مسئله دیگری نیست.

 ورزش، فوتبال و باشگاه های فوتبال، با هوادارن خود زنده اند، از آنها هویت می گیرند و به آنها هویت می دهند. معضل نهایی برای پرسپولیس، با این روزها و سال های مصیبت باری که داشته و در آینده  هم  احتمالا خواهد داشت، از دست رفتن یک نسل هوادار است که می تواند ،با آنچه که در جبین این کشتی دیده می شود، به دو نسل هم برسد.
 
ذکر این نکته هم مهم است که این یادداشت هیچ قضاوتی درباره خوبی با بدی این روند ارائه نمی دهد. در پرانتز باید گفت چنین کیفیتی به تیم ملی فوتبال هم قابل تعمیم است . جایی که هواداران فوتبال در سالهای اخیر ترجیح داده اند دل نگران تیم ملی والیبال هم باشند ؛ با همان شدت و حدت فوتبال!

منبع: www.gol.ir