فروردین سال 91، نخستین دور از گفت‌وگوهای جامع ایران و گروه 1+5 پس از 14 ماه تعلیق در استانبول ترکیه برگزار شد و در بغداد و مسکو ادامه پیدا کرد تا دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران از موافقت تهران با برگزاری ادامه این گفت‌وگوها در ماه ژانویه سال 2013 خبر بدهد.

به گزارش نامه، سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جمعه پانزدهم دی گفت که این اتحادیه زمان و مکان دور بعدی گفت‌وگوهای هسته‌ای را به ایران پیشنهاد داده، اما تهران هنوز به آن پاسخ نداده است.

26فروردین 91 (14 آوریل 2012) دور اول مذاکرات ایران با کشورهای عضو گروه 1+5 در 2 نوبت صبح و عصر دنبال شد و گفت‌وگوها در جوی مثبت برگزار شد تا «سعید جلیلی» دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس هیات مذاکره‌کننده ایران، مذاکرات استانبول را موفق ارزیابی کرده و تاکید کند: نقاط مورد توافق قابل توجه و علاقه گروه پنج به علاوه یک برای گفت‌وگو مثبت است.

مذاکرات استانبول را می‌توان از سوی طرفین و بنا به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنایی برای مذاکرات بعدی بر اساس معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی (ان.پی.تی) دانست. پس از پایان نشست استانبول جلیلی و اشتون بر استقبال و تمایل برای ادامه گفت‌وگوها تاکید کردند تا قرار بعدی مذاکرات ایران و قدرت‌های بین‌المللی بغداد باشد.

پس از نشست استانبول و در آستانه دیدار بغداد، وزیر امور خارجه کشورمان گفت: اگر ما در استانبول یک قدم به جلو برداشتیم در بغداد نیز چند قدم را برخواهیم داشت، ما آغاز انتهای پرونده هسته‌ای را در استانبول رقم زدیم و امیدواریم در آینده نه چندان دور شاهد بسته شدن این پرونده «مصنوعی» باشیم.

این بار سوم خرداد 91 (23 می 2012) دور دوم گفت‌وگوهای ایران و 1+5 در سال 2012 در بغداد برگزار شد و روسای هیئت‌های نمایندگی با حضور در کنفرانس خبری ضمن ارائه نظرات خود به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.

نشست بغداد اما برخلاف نشست استانبول که با رضایت طرفین و تلاش برای محکم کردن جای پای این نشست‌ها و ادامه گفت‌وگوها به پایان رسیده بود، برگزار شد تا اشتون و جلیلی این بار بر اختلاف‌نظرهای موجود تاکید کنند.

اشتون پس از نشست بغداد در کنفرانس خبری با تاکید بر اینکه زبان تهدید و راهبرد فشار در گفت‌وگو با ملت ایران بی‌نتیجه خواهد بود، بدون توجه به گام‌هایی که ایران در جهت اعتمادسازی برداشته بود، اظهار داشت: ما از ایران انتظار داریم قدم‌های مشخصی برای عمل به تعهداتش بردارد.

جلیلی نیز در پایان این نشست به خبرنگاران گفت: یکی از بحث‌های مهم در تولید انرژی هسته‌ای، بحث چرخه سوخت و غنی‌سازی است و ما بر آن تأکید داریم و حق مردم ایران است و ما باید از این حق برخوردار باشیم. بر همین مبنا، ما هر نوع همکاری در زمینه هسته‌ای را قابل قبول می‌دانیم.

29 خرداد 91 (18 ژوئن 2012) در حالی که انتظار می‌رفت دور سوم نشست هسته‌ای ایران و قدرت‌های 1+5 در مسکو تا ظهر روز سه‌شنبه پایان یابد، طرفین وارد دور تازه‌ای از گفت‌و‌گوها شدند تا روز دوم این نشست با نارضایتی طرفین به ویژه هیئت ایرانی به پایان برسد.

رویترز در همان زمان در مطلبی در این باره، نوشت: امروز، ایران و قدرت‌های جهانی یکدیگر را عامل عدم پیشرفت مذاکرات دانسته و یکدیگر را مقصر خواندند.

به نظر می‌رسید یک دهه تلاش برای دستیابی به توافق بر سر برنامه هسته‌ای ایران در مسکو با شکست مواجه شده است تا لبخندهایی که در نشست استانبول بر لبان جلیلی و اشتون نشسته بود این بار در مسکو به عصبانیت و نارضایتی تبدیل شود.

سعید جلیلی مذاکره کننده ارشد ایران در پایان نشست مسکو در جمع خبرنگاران گفت: اعضای 1+5 در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند.

یک دیپلمات ایرانی نیز در این باره گفت: ما به مسکو تنها برای گفتگو نیامده‌ایم. ما به مسکو آمدیم تا به راه‌حلی دست پیدا کنیم اما معتقدیم که 1+5 آماده‌ی دستیبای به راه‌حل نیست.

سه دوره گفت‌وگوهای ایران و 1+5 در سال 2012 بر سر برنامه هسته‌ای تهران به فاصله سه ماه برگزار شد و در فضایی که مثبت تلقی نمی‌شد در مسکو پایان یافت.

فضای سرد نشست مسکو منجر به آن شد تا توافق شود نشست بعدی ایران و 1+5 به سطح کارشناسان تنزل پیدا کند تا بار دیگر استانبول محل تلاقی هیئت‌های کارشناسی برای بررسی پرونده هسته‌ای تهران انتخاب شود. در این نشست که در تاریخ 13 تیر 91 (سوم جولای ) برگزار شد گفت‌وگوها بر دو نقطه تمرکز داشت؛ نکته اول توقف غنی‌سازی 20 درصد اورانیوم و دوم انتقال ذخایر اورانیوم 20 درصد به خارج از ایران که هر دو با مخالف هیئت ایرانی مواجه شد.

پس از آن اما تلاش‌ها برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای میان هیئت‌های عالی‌رتبه ادامه داشت تا یک بار دیگر سعید جلیلی و کاترین اشتون، در ۲۸ شهریور 91 (18 سپتامبر) در استانبول پشت درهای بسته و در نشستی که «غیررسمی» خوانده شد، با یکدیگر گفت‌وگو کنند. سخنگوی اشتون بدون اشاره به جزئیات، این دیدار را «مفید و سازنده» توصیف کرد.

دو ماه پس از دیدار جلیلی و اشتون، مذاکرات بر سر پرونده هسته‌ای ایران به نوعی دیگر ادامه یافت و «علی باقری» و «هلگا اشمیت» معاونان روسای هیئت‌های مذاکره کننده آبان ماه با یکدیگر تلفنی مذاکره کنند. سخنگوی کاترین اشتون در بیانیه‌ای درباره این مذاکره تلفنی، گفت: «این تماس تلفنی در چارچوب تلاش‌های دیپلماتیک برای یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای پرونده هسته‌ای ایران صورت گرفت.»

از زمان پایان این گفت‌وگوها تا آغاز سال 2013 میلادی جبهه غرب علیه ایران نه تنها شاهد آرامش و برداشتن گام‌هایی در جهت اعتمادسازی به دور از زبان ارعاب و زور نبود بلکه تحریم‌های غرب بر شرکت‌ها، موسسات و شخصیت‌های کشورمان همچنان ادامه داشته و دارد.

در این فضای متشنج که بانک مرکزی و صنعت نفت ایران نیز تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار دارد، خبرها از موافقت تهران با برگزاری دور جدیدی از گفت‌وگوهای هسته‌ای با 1+5 حکایت می‌کند. بر همین اساس، مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، گفت: «ما پیشنهاد زمان و مکان مذاکرات را دادیم اما هنوز منتظریم که پاسخ ایران را بشنویم.» وی به جزئیات زمان و مکان ارائه شده به تهران اشاره‌ای نکرد.

اخیرا المانیتور نیز به نقل از یک دیپلمات اروپایی گزارش داد که اشمیت بار دیگر با علی باقری در تاریخ ۳۱ دسامبر، یعنی آخرین روز سال ۲۰۱۲، تماس گرفته است و درباره ساماندهی دور جدیدی از مذاکرات با یکدیگر مذاکره کردند.

باید دید تلاش غرب برای ادامه سیاست چماق و هویج در قبال ایران و تلاش تهران برای برخورداری از انرژی صلح آمیز هسته‌ای به کجا می‌رسد.

نگاهی به سابقه نشست‌های مشترک ایران و 1+5 بر سر پرونده هسته‌ای تهران
تاریخ برگزاری نشست	مکان برگزاری	اظهارات جلیلی	اظهارات اشتون
26 فروردین (14 آوریل)	استانبول، ترکیه	مذاکرات استانبول را موفق ارزیابی و تاکید کرد: نقاط مورد توافق قابل توجه و علاقه گروه پنج به علاوه یک برای گفت‌وگو مثبت است.	اولین مذاکره با جلیلی در استانبول سازنده بود
3 خرداد (21 می)	بغداد،عراق	یکی از بحث‌های مهم در تولید انرژی هسته‌ای، بحث چرخه سوخت و غنی‌سازی است و ما بر آن تأکید داریم و حق مردم ایران است و ما باید از این حق برخوردار باشیم. بر همین مبنا، ما هر نوع همکاری در زمینه هسته‌ای را قابل قبول می‌دانیم.	ما از ایران انتظار داریم قدم‌های مشخصی برای عمل به تعهداتش بردارد؛ از گفت‌وگو برای همکاری استقبال می‌کنیم و تاکید داریم که زبان تهدید و راهبرد فشار در گفت‌وگو با ملت ایران بی‌نتیجه خواهد بود.
29 خرداد (18 ژوئن)	مسکو،روسیه	اعضای 1+5 در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند.	این با ایران است که تصمیم بگیرد که مسیر دیپلماسی موفق شود یا نه و آیا آماده است که بر سر گام‌های مشخص توافق شود یا نه.
13 تیر (سوم جولای)	استانیول ، ترکیه (در سطح کارشناسان)	ایران نیز جزئیات بیشتری از پیشنهادیش در کنفرانس بغداد را مطرح کرد	1+5 جزئیات بیشتری را از پیشنهادی که در بغداد به ایران ارائه شده بود، ارائه کرد
28 شهریور(18 سپتامبر)	استانبول ترکیه	گفت‌وهای غیررسمی با هدف ادامه مذاکرات هسته‌ای میان ایران و 1+5	از حکومت ایران خواسته شد در مسیر حل مناقشه‌ی اتمی گام‌های مؤثرتری بردارد.