بررسی آمار تطبیقی دوره سه رئیس جمهور اخیر امریکا نشان می دهد که بیشترین دستورالعمل های اجرایی و تنفیذ قوانین مصوب کنگره علیه ایران در دوره آقای اوباما صورت گرفته است.

عصرایران - سفیر ایران در رم ، سید محمد علی حسینی ، که پیش از این و در وزارت منوچهر متکی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران بود ، در مقاله ای که برای " ایل مانیفستو" نوشته ، به موضوع روز دیپلماسی دنیا یعنی روابط ایران و آمریکا پرداخته است. متن کامل این مقاله به شرح زیر است:

این روزها بحث احتمال یا حتی ضرورت مذاکره مستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده امریکا به کرات در مطبوعات و رسانه ها شنیده می شود.
برخی مقامات ارشد امریکایی نیز در هفته های اخیر از آمادگی دولت امریکا برای گفتگو با ایران برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک برای موضوع هسته ای جمهوری اسلامی ایران سخن گفته اند. مقاله سفیر ایران

از سوی دیگر، بسیاری از تحلیلگران سیاسی و حتی مقامات ارشد کشورهای مختلف، تعامل و مذاکره مستقیم میان این دو کشور را راه حل بسیاری از مسائل و مشکلات فعلی منطقه خاورمیانه و حتی جنوب آسیا می دانند.

این بحث البته موضوع تازه ای نیست و پس از قطع روابط دیپلماتیک دو کشور در سال 1979، در طول سه دهه گذشته به دفعات مطرح شده است؛ اما با به قدرت رسیدن آقای باراک اوباما در امریکا، وی با شعار "تغییر"، همواره بر ضرورت مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی ایران تاکید داشته و پس از آنکه در طول دوره اول ریاست جمهوری خود- بویژه در سال نخست آن- بارها از این موضوع به عنوان رویکرد اصلی خود در قبال ایران یاد کرد، اکنون می بینیم که وی در آغاز دور دوم ریاست جمهوری خود نیز از مذاکره و گفتگوی مستقیم بعنوان راه حل مسائل و سوء تفاهمات میان ایران و امریکا یاد می کند.

اما چنانکه یک ضرب المثل قدیمی ایرانی می گوید "دو صد گفته چون نیم کردار نیست"، باید دید آیا این موضعگیری آقای اوباما در رفتار و عملکرد دولت امریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران نیز تبلوری داشته است یا خیر؟
این بررسی اجمالی نشان می دهد که آیا دولتمردان امریکایی و در راس آنها آقای اوباما واقعا قصد گفتگو و تعامل با جمهوری اسلامی ایران را دارند یا از این موضوع به مثابه یک شعار و بعنوان یک حربه سیاسی برای فریب افکار عمومی جهانیان و بی علاقه و مقصر نشان دادن ایران نزد افکار عمومی و همراه ساختن بقیه کشورها با خود در مقابل جمهوری اسلامی ایران استفاده می کنند؟

الف- نگاهی به اقدامات ضد ایرانی:دولت اوباما ، رکورد دار!

روسای جمهوری امریکا از کارتر تا اوباما با استفاده از اختیارات خود فرمانهای اجرایی (executive order) در جهت تحریم علیه ایران صادر نموده اند، لیکن جدی ترین این دستورات از زمان بیل کلینتون به بعد صادر گردیده است. بررسی آمار تطبیقی دوره سه رئیس جمهور اخیر امریکا نشان می دهد که بیشترین دستورالعمل های اجرایی و تنفیذ قوانین مصوب کنگره علیه ایران در دوره آقای اوباما صورت گرفته است.

ده فرمان اجرایی رئیس جمهور امریکا بین سالهای 2010 – 2012 با هدف اعمال تحریم های هوشمند علیه ایران اعمال و یا بمنظور توسعه وضعیت فوق العاده صادره شده که باید بدان دوازده مصوبه وزارت امور خارجه و وزارت خزانه داری امریکا را افزود.

سخت ترین و شدیدترین تحریم ها عبارتند از منع سرمایه گذاری، تحریم های یکجانبه علیه بانک مرکزی ایران و تحریم نفتی و بحث مربوط به دفاع ملی که زمینه ساز استفاده از قوه قهریه می باشد توسط اوباما صورت گرفته و هیچ گاه با مخالفت دمکرات ها که در انتخابات سال 2010 در کنگره و سنا اکثریت را بر عهده گرفتند، مواجه نشد.

گرچه روسای جمهوری قبلی امریکا نیز بعضا افرادی را به اتهام حمایت از تروریسم در فهرست تحریم قرار داده بودند، لیکن گسترش ملموس تحریمهای یکجانبه به حوزه های غیرمرتبط با برنامه هسته ای نظیر حقوق بشر، تروریسم و حتی دخالت برخی مقامات ایرانی در قاچاق مواد مخدر (!) و تحولات سوریه امری بود که در دوره اوباما اتفاق افتاد.

از طرف دیگر، شمول تحریمها بر کل نظام بانکداری از جمله بانک مرکزی و حوزه های کلیدی مانند شرکت ملی نفت ایران نیز از ویژگیهای تحریمهای دوره اوباما بوده است.

تا قبل از دوره آقای اوباما، فقط سپاه قدس بعنوان یک بخش حاکمیتی نظام مورد هدف سیاستهای افراطی دولت امریکا قرار گرفته بود، لیکن در دوره اوباما چندین مقام بلندپایه ایرانی از جمله وزرای کابینه (اطلاعات، کشور، دفاع، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و مخابرات) و نیز فرماندهان ارشد نظامی و امنیتی به اتهامات سه گانه اشاعه هسته ای، تروریسم و نقض حقوق بشر در فهرست تحریمها قرار گرفتند.

سید محمد علی حسینی در بحث تحریمها، شمول آن از طرح حکومتی به غیرحکومتی تسری یافته و مردم و اقتصاد ایران را هدف قرار داده است. این تحول نشان میدهد که هدف دولت اوباما از تقابل با جمهوری اسلامی ایران، امری فراتر از مسئله هسته ای و در چارچوب تلقی برخورد با چالش چندوجهی ایران چه در سطح موضوعات دوجانبه و چه در سطح موضوعات منطقه ای و بین المللی بوده است. هدف سیاستهای امریکا، قراردادن ملت در برابر دولت و " تغییر در رفتار رژیم" یا " تغییر رژیم" می باشد.

ب- جنگ پنهان

- نقض حقوق مسلم بین الملل از طریق تجاوز هواپیماهای بدون سرنشین نظیر RQ170 در آذرماه 1390 به قلمرو جمهوری اسلامی ایران که موجب فرود اجباری آن توسط نیروهای مسلح ایران شد، تعرض هواپیماهای جاسوسی مشابه در آبان ماه 1391 در خلیج فارس و دریای عمان.

- ارتباط و حمایت سیستماتیک از گروههای تروریستی منافقین، پژاک، تندر، جندا... در انجام اقدامات تروریستی در ایران به منظور ایجاد ناامنی و بی ثبات سازی که با دستگیری عبدالمالک ریگی، رهبر گروهک تروریستی جندا... که صراحتا به کمک و تشویق امریکا برای تداوم اقدامات تروریستی گروهک مزبور در داخل ایران اعتراف کرد؛

- حمایت از اقدامات نرم و جنگ مخفی برای ضربه زدن به زیرساختهای ملی کشور از جمله حملات سایبری به تاسیسات هسته ای، وزارت نفت و ... و نیز حمایت از ترور دانشمندان هسته ای ایران.

- اقدام برای مخدوش ساختن میراث تاریخی و تمدنی ایران از جمله به کارگیری نام مجعول برای خلیج فارس مشخصا از طریق صدور بخشنامه رسمی و علنی نیروی دریایی امریکا برای کاربرد عناوین خلیج و خلیج ع رب ی!

- با توجه به ارتباطات گسترده امریکا با نهادهای داخلی، اقدام سایت گوگل و موسسه نشنال جیوگرافی امریکا در تحریف نام خلیج فارس نیز نمی تواند امری مستقل از تمایل دولت امریکا تلقی شود؛

- خارج ساختن نام گروهک تروریستی منافقین با سابقه ترور بیش از 12000 ایرانی و جنایات مستند علیه ملت ایران از جمله همکاری با صدام در جنگ علیه ملت ایران که از منفورترین گروهها نزد ملت ایران به شمار می روند، از فهرست سازمانهای تروریستی وزارت خارجه امریکا در سپتامبر 2012 به منظور ایجاد فضای مانور در سطح بین المللی برای آنها بدون در نظر گرفتن سوابق تاریک و اقدامات تروریستی آنها؛

- درحالیکه آقای اوباما از زمان مبارزات انتخاباتی خود شعار گفتگو با ایران را سر داده بود، وی از پاسخگویی به پیام تبریک رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از انتخاب آقای اوباما در سال 2008 بعنوان رئیس جمهوری امریکا سر باز زد؛

- درحالیکه به گواه مستندات موثق و اظهار مقامات مرتبط در برزیل و ترکیه، روسای دولتهای برزیل و ترکیه با نظر مساعد شخص آقای اوباما توافقنامه هسته ای تهران میان ایران، ترکیه و برزیل را به امضاء رسانده بودند، آقای اوباما این توافقنامه را پس از امضاء رد کرد؛

ث- هدف گرفتن مردم ایران

برغم شعارهای اوباما در حمایت از مردم ایران، مروری بر اقدامات وی نشان میدهد که هدف گیری وی تنها به دولت و مجموعه حاکمیتی ایران محدود نبوده است.

ایجاد مانع عملی در مسیر مراودات بانکی برای صدور حتی دارو به ایران علیرغم ادعای معافیت دارو و غذا از شمول تحریمهای یکجانبه و تسری دادن دامنه شمول تحریمها به بخشهای مدنی و خدماتی غیرمرتبط از جمله بانکها و موسسات مالی و اعتباری و شرکتهای بیمه ای و خدماتی و هدف گیری افراد و نهادها و موسسات بین المللی در این حوزه مصداق بارز تشدید روند یکجانبه گرایی دولت اوباما و تلاش وی برای درگیر کردن منافع سایر کشورها به موضوع روابط امریکا- ایران و تقسیم هزینه های آن از جیب دیگر کشورهایی است که با ایران روابط حسنه و متعادلی دارند.

تشدید تحریمهای امریکا و اعمال آن بر اشخاص حقیقی و حقوقی متعلق به کشورهای ثالث مصداق بارز اعمال فرامرزی قوانین ملی و یکجانبه گرایی است.

علیرغم اعمال شدید قوانین فرامرزی امریکا، افزایش صادرات امریکا به ایران در دوره آقای اوباما نشان دهنده برخورد مزورانه با دیگر کشورها و تلاش برای اعمال این قاعده است که بازار ایران یا برای امریکا خواهد بود یا برای هیچکس.

ارزیابی و نتیجه

نقش منفی ایالات متحده امریکا در ایران البته به دوره ریاست جمهوری آقای اوباما یا حتی به دوران بعد از انقلاب اسلامی در ایران محدود نمی شود، بلکه مصادیق بارزی در طول حداقل 60 سال گذشته داشته است.

حمایت از کودتای نظامی علیه نهضت ملی سال 1332، تحریک نظامی همسایگان علیه ایران، حمایت همه جانبه از تجاوز نظامی صدام حسین در طول هشت سال علیه ملت ایران، معارضه سخت و نرم، تشدید فشار امپراطوری رسانه ای و وارونه جلوه دادن واقعیتهای ایران در سراسر دنیا و تحریمهای شدید و روزافزون نمونه ای از این اقدامات ضد ایرانی دولتهای مختلف امریکا است.

از آنچه در سطور بالا گفته شد، به خوبی می توان دریافت که شعار گفتگو و تاکید بر ضرورت گفتگوهای مستقیم و بدون واسطه با جمهوری اسلامی ایران از سوی مقامات امریکایی با اهدافی غیر از آنچه از این عبارات برمی آید، بیان می شوند.

در این وضعیت، دو حالت متصور است:
یا آقای اوباما از ابتدا بدون اعتقاد به شعار تغییر در سیاست کشورش در قبال جمهوری اسلامی ایران این موضوع را مطرح کرده و اهدافی متفاوت را دنبال می کرده ؛
یا اینکه لابی ها و گروه های ذی نفوذی در داخل امریکا هستند که در تعیین مسیر سیاست خارجی ایالات متحده امریکا حتی قدرتی بیش از رئیس جمهور دارند و آراء و نظرات وی را به راحتی تحت تاثیر قرار داده و در عمل وی را به جهت کاملا مخالف با نظرات اولیه وی سوق می دهند.

در سوی مقابل، جمهوری اسلامی ایران پیش از این نیز بارها نظر خود را در قبال طرح پیشنهاد گفتگوی مستقیم با طرف امریکایی به صراحت بیان کرده و انجام هرگونه مذاکره ای را مستلزم اثبات عملی حسن نیت امریکا و توقف روند اقدامات ضد ایرانی دولت امریکا دانسته است.

متاسفانه اقدامات ضد ایرانی دولتهای امریکا در طول 60 سال گذشته دیوار بلندی از بی اعتمادی به آن کشور برای ملت ایران ایجاد کرده که تخریب آن و بازسازی روابط سازنده و مثبت نیازمند اقدامات جدی از سوی دولت امریکا خواهد بود.
نتیجه اعتماد جمهوری اسلامی ایران به دولت وقت امریکا در سال 2002 این شد که آنان به محض رفع نیاز خود، ایران را از نظر خود در محور شرارت قرار دادند که اهانتی بزرگ به ملت ایران بود.

مقامات امریکایی به ویژه در دو سال اخیر اعلام کرده اند که سیاست آنها در قبال ایران پیگیری همزمان دو مسیر گفتگو و فشار است که نشانه دیگری از عدم حسن نیت آنها است؛ چه روشن است که استمرار سیاست فشار و تحریم و تهدید حاکی از فقدان حسن نیت است.

اما ظاهرا آنها هیچ شناختی از سابقه تاریخی و روش زندگی ایرانیان و طبع بلند این ملت بزرگ ندارند و تصمیمات خود را بدون تفکر و بدون توجه به واقعیتهای موجود و در خلا اتخاذ می نمایند و مرز پررنگ میان توافق و سازش را نمی شناسند، چرا که ملت ایران در طول تاریخ بارها نشان داده که ملتی نیست که زیر بار زور و فشار تسلیم شود و تن به سازش دهد.

مذاکره زمانی معنا پیدا می کند و به نتیجه منجر می شود که دو طرف با حسن نیت، با شرایط برابر و بدون قصد فریب با یکدیگر گفتگو کنند؛ و گرنه ملت بزرگ و آزاده ایران به هیچ وجه وارد فرایند فریبکارانه «مذاکره برای مذاکره»، «مذاکره تاکتیکی» یا «پیشنهاد مذاکره برای فروختن ژست ابرقدرتی به دنیا» نخواهد شد.

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه