۱۰ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۴:۳۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۲۹۷۰۲
تاریخ انتشار: ۱۵:۴۸ - ۰۳-۰۹-۱۳۸۶
کد ۲۹۷۰۲
انتشار: ۱۵:۴۸ - ۰۳-۰۹-۱۳۸۶
در حال حاضر ، یكی از مهمترین خلاءها در قوانین و رویه های حكومتی ما، پایش مسوولان ارشد كشور، از انحراف از این حكم مهم نظام اسلامی است.

در روزها و هفته های اخیر، دو مراسم عقدكنان ویژه در تهران برگزار شده است. "ویژه" از آن بابت كه میزبان اصلی هر یك از این دو مراسم، یكی از چهره های سیاسی برجسته كشور بوده است.
 
تفاوت ویژه این دو مراسم، تضاد سیاسی میزبان‏های آنها بوده است: یكی چهره سرشناس اصولگرا و دیگری چهره برجسته اصلاح طلبان.

به گزارش الف شباهت این دو مراسم هم، علاوه بر حضور چهره های سیاسی، رنگارنگی پذیرایی مراسم بوده است. وجود چندین نوع غذا در شام عقدكنان پسر یك اصولگرا‏ی برجسته و نیز هزینه های اشرافی از قبیل لباس عروس چندین میلیونی، جواهرات چند ده میلیونی و مهریه میلیاردی و ... نیز از مراسم عقدكنان دختر یك اصلاح طلب سرشناس گزارش شده است.

بروز رفتار این گونه از طرف سیاستمدارانی كه اوایل انقلاب به ساده زیستی و مردمگرایی خود می بالیدند و معمولاً دو – سه دهه پیش مراسم عروسی خود را ، با ساده ترین تشریفات، برگزارکرده اند، جای تامل دارد.

درباره این تحول صد و هشتاد درجه ای در رفتار برخی سیاستمداران ، تذكر چند نكته ضروری است:

1. رواج تجمل گرایی و اشرافی گری به عنوان یك فرهنگ عمومی، عمدتاً ناشی از رفتار گروه های مرجع و نیز نوع تبلیغات و فرهنگ سازی رسانه ها است و چند نتیجه مهم دارد.

مهمترین اثر رواج فرهنگ تجمل گرایی و اشرافی گری، احساس حسرت و كمبود در میان افراد و طبقات فرو دست جامعه است. احساسی كه سرمایه اجتماعی را به شدت کاهش می دهد و می تواند سرچشمه انواع انحرافات و ناهنجاری های فردی و اجتماعی باشد.

علاوه بر این، گسترش روحیه چشم و هم چشمی و رفتارهای تجملاتی ، آن هم در مسایلی نظیر ازدواج، شرایط و امكان ازدواج را سخت تر كرده، باعث افزایش سن متوسط ازدواج می شود و خود یكسری آلودگی ها و ناهنجاری های روانی ـ اخلاقی را در جامعه گسترش می دهد.

علاوه بر همه اینها، رواج اشرافی گری و اسراف و تبذیر آن هم در جوامعی كه از نظر اقتصادی دچار تنگناها و مشكلات جدی است و اقتصاد آن بر پایه كار و تولید نمی چرخد، فقر عمومی را تشدید می كند. چرا كه اسراف و پر مصرفی، با كاهش از پس انداز حاصل می شود و جامعه ای كه كمتر پس انداز می كند، مالاً كمتر سرمایه گذاری و كمتر تولید می كند و دچار «چرخه فقر» Poverty) (Cycle of می شود.

2- در نگاه دینی به موضوع تجمل گرایی و اسراف، باید یادآوری کرد که اولاً اسراف و تجاوز از اعتدال در مصرف، برای همه گناهی بزرگ محسوب می شود،چه مسئول و چه شهروند عادی. ثانیاً در مکتب سیاسی اسلام، اشرافی گری و زندگی پر زرق و برق برای مسوولان و سیاستمداران شدیداً نكوهش شده است.

در الگوی سیاسی ـ حكومتی اسلام، مقامات و مسوولان ارشد مملكتی باید سطح زندگی خود را در سطح طبقات محروم جامعه تنظیم كنند و از همنشینی با ثروتمندان و اشراف بپرهیزند . جالب اینکه ، هر چقدر مقام و مسوولیت بالاتر باشد، زندگی مسوول نظام اسلامی باید زاهدانه تر و ساده تر باشد بطوریكه حضرت علی (ع) در مقام رییس حكومت، زندگی خود را در سطح فقیرترین اقشار حكومت خود قرار داده بود.

كسیكه در جامعه اسلامی مسوولیت ارشد حکومتی به عهده می گیرد، نه تنها باید سطح زندگی شخصی و برخورداری های خود از مواهب دنیوی را به سطح اقشار محروم تنزل دهد، بلكه باید افراد خانواده خود را نیز به زندگی در سطح مردم فرودست جامعه ، عادت دهد. چرا که نظام اسلامی ، برای خانواده مسئول ارشد حکومتی هم وظایف و محدودیتهایی قایل شده است.

خلاصه اینكه دنیا طلبی، اشرافی گری، اسراف و برگزاری مراسم و جشن های پرزرق و برق و تجملاتی در الگوی رفتاری مسوولان نظام اسلامی جایی ندارد و هر كس بخواهد اشرافی زندگی كند و مراسم پرزرق و برق برای عروسی فرزندانش بگیرد، باید حداقل ، مسوولیت كلان حكومتی را رها كرده و به كسب و كار شخصی و یا مسوولیت جزء حكومتی بپردازد. به تعبیر حضرت علی (ع)، مسوولیت و حكومت، طعمه نیست، بلكه امانت است...(نامه 35 نهج البلاغه موسوم به عهدنامه مالک اشتر)

3 - همچنان كه گفته شد، در اوایل پیروزی انقلاب تا پایان جنگ تحمیلی، اغلب مسوولان نظام ساده زیست بودند و به تبع آنها مردم نیز زندگی نسبتاً ساده ای داشتند و روحیه حرص و آز و دنیاطلبی به شکل و سطح فعلی در زندگی شخصی ایرانیان وارد نشده بود. در دهه اول انقلاب، به لحاظ شرایط جنگی کشور و همت دولت مردان وقت به ساده زیستی، شكاف درآمدها و ثروت ها كم و نسبتا محدود بود و به همین دلیل، شكایت از نداری و فقر نیز به شدت و گستردگی امروز نبود. جالب اینكه ا مروز، هم درآمد سرانه نسبت به‌آن روزها بسیار بهتر شده و هم انواع رفاهیات و ملزومات نسبتاً زیبا و تجملاتی به خانه عموم ایرانیان راه پیدا كرده است.

با وجود برخورداری بهتر هم میهنان از تجهیزات و امکانات رفاهی نسبت به اوایل انقلاب ، اما طبقه متوسط ایرانی به وضوح بیشتر از دهه 60 از وضع خود می نالد. چرا؟ اقتصاددانان و جامعه شناسان، پاسخ این سوال را با ارایه مفهوم «فقر احساسی» (Psychological Poverty) داده اند.

فقر احساسی حالتی است كه یك فرد یا خانواده، احساس می كند افراد یا خانواده های همسایه یا هم شان او وضع مالی و رفاهی بسیار بهتری نسبت به خودش دارند. این احساس، به فرد الغا می كند كه جایگاه فعلی من (هر چقدر هم كه ثروتمند و مرفه باشم) مناسب من نیست و من باید از رفاه و امكانات بالاتری برخوردار باشم ...

در سالهای اخیر، سریال های تلویزیونی ایران، قرعه كشی های لاتاری گونه بانك ها، رفتارهای تجملاتی و اشرافی گری مسوولان و دیگر گروههای مرجع و الگوی جامعه و بالاخره امكان واردات و عرضه كالاهای تجملاتی و از همه مهمتر ثروتمند شدن ناگهانی برخی افراد عادی« بدون كار و ابتكار » از جمله عوامل رشد پدیده ی «فقر احساسی» در جامعه ایران تلقی می شوند.

هنگام ابتلای یک جامعه به پدیده و بیماری «فقر احساسی» ؛ نكته مهم این است كه همه از وضع خود گلایه مند و شاكی می شوند، چه فقرا، چه طبقه متوسط و چه طبقه مرفه و اتفاقاً طبقه متوسط و مرفه در جوامع مبتلا به فقر احساسی شایع، بیشتر از فقرا از وضع موجود گلایه دارند و ناراضی اند و برای بدست آوردن رفاهیات بیشر، بیشتر هم «حرص» می زنند چرا كه به وضوح و به وفور می بینند افراد و خانواده های هم شان و هم سطح شان، چه سریع به رفاهیات و مادیات می رسند ...


پدیده فقر احساسی، در جامعه ایران كه در آن انواع رانت ها وجود دارد، امكان ثروتمند شدن ناگهانی و بدون كار و ابتكار افراد ، مهیاست، سریعتر هم رواج می یابد و بسیاری از خانواده ها و افراد را مبتلا میکند و رنج می دهد.

4- در شروع دوران سازندگی، برخی مسوولان و مدیران ارشد دولت وقت عملاً ساده زیستی در زندگی شخصی و كاری را کنار گذاشته و علنا به تجملات و اشرافی گری روی آوردند. مسوولان دولت سازندگی در پاسخ به منتقدان به رواج اشرافی گری دولتی می گفتند: " مدیر دولتی باید خوب زندگی كند تا بتواند خوب برای مردم كار كند."

این استدلال برای توجیه اشرافی گری مسوولان، در ظاهر منطقی به نظر می رسد اما اشكال آن این است كه وقتی یك مدیر دولتی از ساده زیستی دست كشید و تجملات و اشرافی گری دچار شد، در راهی وارد شده است كه انتهایی ندارد.

ویژگی انسان این است كه از ظواهر و مطامع دنیا سیر نمی شود و تعبیر بزرگان، مال دنیا، مانند آب دریا شور است، هرچه انسان بخورد، تشنه تر می شود. در واقع مدیری كه وارد مسابقه اشرافیت و رفاه طلبی شد، نه تنها مردم و تكالیف اش را فراموش می كند، بلكه برای پاسخگویی به نیازهای فزاینده خود و خانواده اش، به سرعت در خطر سقوط به ناپاكی های مالی هم می افتد...

عجیب نیست كه اختلاس و رانتخواری و مفاسد اقتصادی، كه در دهه 60 تقریباً نادر بود، در دوره سازندگی به تدریج از گوشه و كنار قوه مجریه سربلند کرد .

شاید گفته شود مسوولان دولتهای غربی كه بیشتر از مسوولان دوران سازندگی و فعلی در تجمل و رفاه زندگی می كنند، پس چرا سیستم حكومتی موفق غرب، مسوولان را از اشرافیگری نهی نمی كند؟

پاسخ این است كه اولاً در غرب، مسوولان حكومتی از نظر درآمدها و ثروت های بدست آورده به شدت تحت پایش و مانیتورینگ رسانه ها و سیستم های نظارتی هستند و ثانیاً در برخی جوامع غربی هم (نظیر اسكاندیناوی و ژاپن و تا حدودی فرانسه) اشرافی گری و ریخت و پاش غیر متعارف مسوولان ارشد دولتی در زندگی خصوصی شان مقبول و پسندیده نیست و از نظر افکار عمومی ، زشت و ناروا هم تلقی می شود.

* * *
خلاصه اینكه در نظام اسلامی، مسوولان ارشد حكومتی و خانواده هایشان باید و باید ساده زیست باشند. هم نشینی با ثروتمندان، برگزاری مجالس پرزرق و برق شبیه ثروتمندان مسرف و مترف* ، برای مسئولان ارشد نظام اسلامی اکیدا نهی شده است.

در حال حاضر ، یكی از مهمترین خلاءها در قوانین و رویه های حكومتی ما، پایش مسوولان ارشد كشور، از انحراف از این حكم مهم نظام اسلامی است.

هر چند رفتار تجملاتی مسوولان، فرهنگ عمومی را بسوی تشریفات زاید سوق داده و جامعه ایران را شدیداً گرفتار "فقر احساسی" كرده است، اما برای جبران و اصلاح این وضع و تعبیه سیستم های نظارتی در قوانین و رویه های كشور هنوز هم دیر نشده است. پایش مداوم درآمد و ثروت و سطح زندگی و رفاه و حتی مراسم و جشن های خانوادگی مسوولان ارشد نظام، همت بلند قانونگذاران و مسوولان عالی رتبه كشوری را می طلبد. البته كسانی كه خود به تجملات و دریافت هدایا و رفتن سفرهای تفریحی به خارج از محل بیت المال و ... آلوده نشده باشند.

خوشبختانه امروز برای تدوین و راه اندازی سیستم پایش مسئولان از نظر ابتلا به اشرافیگری ، زمان بسیار مناسبی است چراکه رئیس محترم دولت، خود در اعتقادات و رفتار و عمل ، ساده زیست است و سعی دارد مدیران و سیستم دولتی را هم از اشرافیگری و اسراف دور کند.

اگر سامانه پایش رفتاری مسئولان در نظام حکومتی ما تعبیه شود و مسوولان مترف و تجمل گرا رسوا شوند و افراد غیر ساده زیست نتوانند به مسوولیت بالا برسند، شاید دیگر شاهد ناهنجاری هایی نظیر لابی ها و حرص زدن ها برای گرفتن پست ارشد دولتی یا ورود به مجلس نباشیم.

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۶:۱۸ - ۱۳۸۶/۰۹/۰۳
1
0
آقا بگذار ساده زیست نباشند عوضش کار بلد باشند
ناشناس
SAUDI ARABIA
۱۶:۵۶ - ۱۳۸۶/۰۹/۰۳
2
1
مدیر دولتی باید خوب زندگی كند تا بتواند خوب !!!!!!!!!! برای مردم كار!!!!!!! كند. بیچاره مردم !؟
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۸:۱۸ - ۱۳۸۶/۰۹/۰۳
0
0
اشکال کار در این نیست که چرا آدم ها اینطوری میشن.چون همه در معرض اشتباه هستن.چه بسا ما هم به قدرت برسیم این اتفاق بیفته و یک عالمه هم توجیه کنیم.اشکال اینه که قواعد زندگی اجتماعی،به قدرت رسیدن و فرو افتادن ، حزب، نقد را نداریم.قیافه اونو میگیریم، میخواهیم بدون تمرین هم بهش برسیم.درست میشه البته!!!!!
ناشناس
-
۱۸:۲۰ - ۱۳۸۶/۰۹/۰۴
0
1
بهتر بودبجای پندواندرز این چهره هارا معرفی میکردین تامردم آنهارا بشناسند.
چگونه اقدام به رفع بلاک در اینستاگرام کنیم؟ چه عواملی سبب شکست رژیم غذایی می‌شوند؟ راز کثیف نادیده؛ دستان ما چگونه بیماری‌ها را انتقال می‌دهند؟ قبل از خواب آب ننوشید اعتیاد به گوشی را با ابزارهای دیجیتال سلامت شکست دهید معنای واقعی زندگی روستایی در روستای یاستی‌قلعه ماهنشان (+عکس) گوشت این پرنده برای مصرف روزانه هیچ هورمون خطرناکی ندارد / شش برابر میگو هم فسفر دارد تمام اقداماتی که قبل سفر با خودرو شخصی باید انجام دهید واکنش یک روحانی به دعوت از "کاظم صدیقی" برای سخنرانی در مراسم شب قدر دانشگاه امام صادق (ع): دهن‌کجی به مردم عاقبت خوشی ندارد! انتخابات آمریکا و یک بازی خراب کن جدی به نام "رابرت کِنِدی" و معاونش خانم شاناهان! (+عکس) امام جمعه سابق لواسان: ساخت مسجد کار شهرداری نیست؛ شهرداری به وظایف اصلی خود بپردازد که درباره آن‌ها به غایت کم کاری می‌کند قتل ۲ نفر در آرامستان یاسوج/ دادستان: علت درگیری اختلاف شخصی دو خانواده بود حمله موشکی حزب الله لبنان به مواضع نظامیان اسرائیل پارک قیطریه و مساجد اطراف (نقشه) آمریکا : به روسیه در رابطه با احتمال وقوع حمله تروریستی هشدار داده بودیم
وبگردی