در خبرها داشتيم دختري پس از آنکه مورد تعرض قرار گرفت دست به خودکشي زد. در قانون مجازات اسلامي خودکشي جرم نيست مگر اينکه مباشر داشته باشد، يعني اينکه فرد يا افرادي شرايط را طوري به وجود آورند و شخص را به گونه يي تحت فشار قرار دهند که وي راهي به جز خودکشي نداشته باشد. مثلاً فرد را لبه پرتگاه قرار دهند و بگويند اگر خودت به پايين نپري ما تو را هل خواهيم داد يا مواردي از اين دست.
برخي کشورها تشويق و تحريک و هر گونه تسبيب خودکشي را جرم تلقي مي کنند و مجازات حبس براي آن در نظر مي گيرند اما از آنجايي که در قوانين ايران خودکشي جرم نيست بنابراين براي مسبب آن هم مجازاتي در نظر گرفته نمي شود؛ البته در قانون ما هم مي توان از عناوين مجرمانه ديگر براي مجازات مسببان خودکشي استفاده کرد. مثلاً در خصوص دختري که مورد آزار قرار گرفته و خودکشي کرده، فرد متجاوز را مي توان محاکمه و حتي به اعدام محکوم کرد.
در موارد ديگري مثل دختران فراري که اقدام به خودکشي مي کنند نيز قاضي مي تواند مسبب فرار و اين خودکشي را که معمولاً پدران و مادران هستند به اتهام کودک آزاري تحت پيگرد قرار دهد. قانون براي مجازات فرد خطاکاري که خطايش در قانون پيش بيني نشده است مطابق مواد 19 و 20 قانون مجازات اسلامي اختياراتي را به قاضي داده که در صورت لزوم خود مجازاتي در نظر بگيرد. مثلاً در مورد خودکشي کودکان فراري از خانواده، قاضي مي تواند براي حفاظت از جان ديگر فرزندان خانواده يا جلوگيري از فرار آنها پدر و مادر را به گذراندن دوره آموزشي يا به پرداخت نفقه و هزينه تحصيل ساير فرزندان محکوم کند.
بنابراين در خصوص مسبب خودکشي مي توان از عناوين مجرمانه ديگر استفاده و اين افراد را مجازات کرد اما از آنجايي که سياست قضايي در ايران جرم زدايي است بنابراين ما به سمت کاهش عناوين مجرمانه مي رويم نه به سمت ايجاد اين عناوين. به همين دليل به نظر نمي رسد ايجاد عنوان مجرمانه يي به عنوان تسبيب در خودکشي به صورت مستقل لازم باشد.
*نویسنده معاون دادسراي جنايي تهران است.