۰۹ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۲:۱۹
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۳۰۶۴۵
تاریخ انتشار: ۱۱:۱۸ - ۱۷-۰۹-۱۳۸۶
کد ۳۰۶۴۵
انتشار: ۱۱:۱۸ - ۱۷-۰۹-۱۳۸۶
فائز دین پرست


روزنامه اطلاعات در صفحه 1 شماره روز سه شنبه 6/9/86 خود آگهي را به چاپ رساند كه مدعاي اصلي آن تكذيب مشارکت دكتر غلامعلي حداد عادل در پروژه ی مرکز تجارت جهانی(قصر دشت شیراز)بود.

 چند سال پيش هم شايعه اي پخش شد كه علي اكبر ناطق نوري مالك شركت لبنياتي كاله است و بعدها هم از سوي نا طق نوري و هم مالك و مدير عامل كاله اين شايعه تكذيب شد . اين بار نيز شايعه در مورد حداد عادل بود و ظاهراٌ هم او خود در قالب خبر و مالك و مدير عامل شركت مذکور در قالب آگهي اين موضوع را تكذيب كرد.

 من كاري ندارم كه حداد عادل صاحب سهام شركت است يا خير؛ پرسش من ازنيت انتشار دهندگان اين مطالب است؟اصولاً چرا در جامعه ي ايران هر از گاهي يا حتي گاه به صورت مدام مطالبي از اين دست منتشر مي شوند وخبرگزاري هاو رسانه ها با آب وتاب به انتشار اصل مدعا وسپس تكذيب ها مي پردازند.اين نوشته ها نيز عمدتاً به شدت و سرعت در ميان مردم پخش مي شوند و گاه با سرعتي حيرت آور و با بزرگنمايي فراوان نسبت به اصل ادعا، دهان به دهان مي چرخند.چرا اين اخبار براي جامعه جذابند؟ چرا مخالفان و رقباي مسئولان چنين مطالب را انتشار مي دهند و چرا مسئولان از انتشار اين اخبار آشفته مي شوند ؟

انتشار اين اخبار،و پخش سريع آنهاو تكذيب ها نشان از جذابيت و ارزش خبري بالاي اين مطالب در افكار عمومي دارد.چرا چنين است؟چرا در ايام انتخابات ،همه نامزد ها تلاش مي كنند خود را فقير و نادار نشان دهند و رقبا را انسان هاي ثروتمند و دارا؟
انتخابات نهمين دوره رياست جمهوري را به ياد آوريد.هر 8 نامزد انتخابات به لطايف­الحیل مي­كوشيدند تا به مردم بقبولانند كه در خانواده­اي فقير، زاده شده­اند، زندگي پايين تر از متوسط و حتي فقيرانه دارند، از مال دنيا نصيبي ندارند و... .
عجله نكنيد چند ماه ديگر كه موسم انتخابات مجلس خواهدرسيد ،جنين تلاش و تقلايي را خواهيد ديد.به نظر شما ،ثروت در جامعه ما ارزش است يا ضد ارزش ؟در نظام واژگان ما سود و منفعت ،بار معنايي منثبت دارند يا منفي ؟

با نگاهي كوتاه به دور برمان مي بينيم كه همه در ذهن خودشان حرص عجيبي به مال و ثروت دارند ،اما همين افراد در سپهرعمومي با سركوب و نفي هر نوع انگيزه مادي،از مفاهيمي چون ارائه خدمت، انسانيت، تكليف، مصلحت، هدف معنوي و...در نظام واژگان خود بهره می جویند.

گفتمان رايج در جامعه ي ما،منفعت مادي و ثروت جويي را سركوب مي كند (يا لااقل به شدت به حاشيه مي­راند) و مفاهيم و دال های غیر مادی را مركزيت انحصاری مي بخشد. پاره گفتارهايي نظير«پول چرك كف دست است»، نشانه­اي از اين كردار گفتماني است. اقتدار ادبيات معنوي و تكليف­گرا به نحوي پررنگ است كه حتي امكان تفكيك بين منفعت مشروع و نامشروع نيز زايل مي شود واصولا ًدال­هايي نظير منفعت، سود، سودجويي، منفعت­طلبي،امتياز، بده­بستان، چانه­زني، ثروت و ... در گفتمان رسمي، مدلول­هايي با سويه­ی منفي پيدا مي­كنند.

البته اين عملكرد گفتمان به گونه ای متناقض نما،در كردار افراد رويه­اي کاملاً معكوس به خود مي گيرد. به عبارت روشن­تر، همان افرادي كه در سطح گفتمان رسمي، ناخودآگاه پول و ثروت را چرك كف دست و آلوده، و منفعت را امري شيطاني و پليد تلقي می كنند در عمل گاه با در نورديدن مرز ميان سود مشروع و نامشروع، پشت سر گذاشتن هر نوع مرز اخلاقي و قانوني  همان مفاهيم منفور گفتمان را به گونه اي پررنگ تعقيب مي­كنند. در واقع گفتمان مسلط ،با نفي  امكان منفعت و ثروت مشروع وبا بر ساختن دوگانه­ی فقر/ثروت، منفعت/مصلحت، خدمت بي مزد و منت/سود و...،زمينه را براي پي­جويي منفعت به هر نحو ممكن فراهم مي كند. 

در اين ميان صاحبان مقام اجتماعي و سیاسی نیز همانند ديگران اسير گفتمان هستند. از سويي براي تداوم نظم اجتماعي موجود به تداوم گفتمان رضا می­دهند و با گفتار و كردار خود آن را تقويت مي كنند (از جمله باهمين تكذيب ها ي شداد و غلاظ و قسم هاي كذايي كه من بی­چیزم و...)و از جانب ديگر به دليل سركوب منافع در عرصه­ي گفتار رسمي، بنا به طبيعت انسان منافع خود را به نحوي زير زميني پي­مي گيرند.

گفتمان رسمي به ما امکان نمي دهد  كه از خود بپرسيم كه فرضاً ًحداد عادل مالك شركت باشد،چه ايرادي دارد؟
اگر حداد عادل يا هر كس ديگري از مقام و موقعيتش استفاده نا بجا كرده باشد، البته بايد محکومش كرد؛ اما نه به صرف اينكه فلان ميزان دارايي را دارد. بعضاًدر كشورمان شنيده ايم كه گفته اند كه وزيري براي مراسم عروسي  فرزندش وام گرفت و ما حاملان گفتمان نیز طبعاً وزير مربوط را ستايش كرده يم.
اما آیا هیچ گاه از خود پرسیده ایم که اگر در جامعه اي وزير هم نتواند براي فرزندش عروسي متوسطي برگزار كند، پس واي به حال كارگران دون پايه.اگر جامعه اي نتواند وزير، مقام ارشد، استاد دانشگاه و...را تأمين كند، چگونه مي تواند افراد فاقد مهارت را تامين كند ؟

نخست وزير تركيه رجب طيب اردوغان صاحب يكي از بزرگترين شركت هاي صنایع غذايي تركيه است. اما مردم تركيه نه تنها هیچگاه دارایی اردوغان را نقطه ضعفش نداسته اند، بلکه از جمله به اين دليل به او اعتماد كرده و سرنوشت ثروت جامعه را به او سپرده اند كه توانسته در سطح خرد ثروت 2-1 ميليارد دلاري براي خود مديريت كند .

اردوغان هيچگاه ثروت خود را انكار نمي كند ،او از اينكه ثروتمند است و سودش را تعقيب مي كند خجالت زده نيست . گفتمان هاي توسعه گرا با پذيرش و واقعيت هاي انساني منفعت طلبي را امري طبيعي براي انسان تلقي مي كنند فرد انساني محق است كه سود شخصي خود را تعقيب كند مشروط به آن كه در تعقيب منافع خود، حقوق و منافع ديگران را مخدوش نسازد. در این گفتمان منافع فرد به رسمیت شناخته می شود و البته با فساد نیز به شدت مبارزه می­شود. گفتمان توسعه گرا بدين ترتيب فرد گرايي مثبت را به عنوان موتور محركه رشد جامعه مطرح مي سازد. اما  گفتمان­هایی از جنس جامعه ی ما،با توسعه ی مكانيسم ريا،فردگرايي منفي را رواج مي دهد كه نتيجه آن اين گفته معروف مي شود كه جهان سوم جايي است كه اگر بخواهي جامعه ات آباد شود بايد خانه ات ويران شود،و اگر بخواهي خانه ات آباد شود، بايد كشورت  ويران شود.    

فائز دین پرست ،کارشناس ارشدعلوم سیاسی و مدرس دانشگاه

 

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی: ۷
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۵۶ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۷
0
8
با سلام
مقام مسئول در جامعه اسلامی با جوامع دیگر فرق دارد در جامعه اسلامی مسئول باید به فکر پائین ترین قشر جامعه باشد و خود را با آنان تطبیق دهد تا مردم به داشته های خود شکر گذار باشند . نتیجه این همه مصرف زدگی و اسراف همین سخنان شماست .
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۲۸ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۷
0
7
معمولا ثروتهای کلان از راه مشروع به دست نمی آید
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۳۰ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۷
0
6
هیچ کاخی ساخته نمیشود مگر آنکه در کنار آن هزاران کوخ ایجادگردد
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۴:۵۰ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۷
0
36
با سلام دوست عزيز ثروت پيش از مسووليت اشكالي ندارد اما چگونه يك مدير نظام كه تمام وقتش به مديريت مي گذرد مي تواند چنين ثروتي به هم زند؟
ناشناس
UNITED STATES
۱۶:۱۹ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۷
9
0
با نویسنده موافقم . تا زمانی که ثروت مساوی بدنامی باشد اقتصاد رشد نمی کند .
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۶:۵۶ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۷
0
8
وقتی درجامعه ای که یکی خودش را بامالک اشتر دیگری ابوذر و یکی امام علی (ع)مقاسیه میکند من بیسواد انتظار دارم که آقایان مانند آن بزرگان زندگی ساده ای داشته باشند زهی خیال باطل
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۱:۵۰ - ۱۳۸۶/۰۹/۱۸
7
0
ولا تجسسوا
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۲۰ - ۱۳۸۶/۰۹/۲۲
0
2
در دین مبین اسلام هیچگاه ثروتی که از راه مشروع وبدون زدوبند کسب شود نفی نشده است و حتی دستور اکید داده شده است که همه هم وغم حاکم اسلامی نیز باید این باشد تا توده مردم جامعه از هر قشرو دین و آیین در رفاه باشند اما همین دین اسلام از کسانی که مسئولیتی در قبال مردم می پذیرند می خواهد سطح زندگی خویش را همسنگ پایینترین طبقات اجتماعی قرارداده ومانند آنها زندگی کنند تا درد آنها را بفهمند . واین تا زمانی است که در جامعه اسلامی عده زیادی در سطح زیر خط فقر زندگی می کنند . سوالی که از این مدرس محترم دانشگاه داشتم این است که چطور میتوان به یک مدیر یا مسئول که میلیاردر وصاحب شرکتهای آنچنانی است دل خوش داشت تا در فکر مردم فقیر باشد ومشکلات آنها را بفهمد ؟؟ مسلما" طرز تفکراین گونه مدیران بر این پایه واساس استوار است که همان الگوی نظام سرمایه داری غرب را در اینجا هم پیاده کنند. اگر در این راه عده زیادی هم نفله شدند وپلی برای رسیدن جمع کوچکی به قله های ثروت شدند از نظر اینان اصلا"مهم نیست وحتی لازم هم هست.که البته مدل آن را در دوره مسئولیت تکنو کراتها وکارگزاران دولت هاشمی رفسنجانی به عینه مشاهده کرده ایم .
ناشناس
-
۱۶:۴۸ - ۱۳۸۶/۰۹/۲۳
0
4
توانايي ايجاد ثروت از طريق خلاقيت در توليد و كارآفريني از صفات انسانهاي برجسته و بزرگ است كه حتي سرنوشت بسياري از كشورها را رقم زده اند.

اما در كشوري كه بيش از 80 درصد اقتصاد آن دولتي و وابسته به نفت است
و توليد ثروت به شدت از طريق رانت و دلالي ايجاد مي شود - وجود ثروت در دست افراد با فعاليت هاي غير اجرايي كه صاحب مشاغل خاصي نيستند جاي تامل و بررسي دارد.
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۵:۲۷ - ۱۳۸۶/۰۹/۲۴
0
3
وجود رانتها و آقازاده پروريها و سيستم غير شفاف اقتصادي در كشور ما، مسير ميانبري براي افراد فرصت طلب و سودجوست. حال سپردن امورات كشور به اين افراد به بهانه نخبگي اقتصادي عين خيانت يا حماقت است.
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۳:۴۰ - ۱۳۸۶/۰۹/۲۵
0
2
اگر قبل از مسئولیت بدست بیاورد بسیار خوب است ولی اکثرمدیران ما پس از رسیدن به پست ومقام از موقعیت خود سوء استفاده نموده وبدنبال ثروت می روند که این نامشروع است
ناشناس
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
۱۲:۳۷ - ۱۳۸۶/۰۹/۲۷
0
0
اگر بر اساس نظام ارزشی مورد قبول جامعه شاخصهای ارزیابی وسنجش تعریف شود دیگر فقر یا ثروت فی نفسه ارزش نخواهد بود
یک شرکت در لرستان محکوم به استرداد ۵۷۲ هزار یورو شد کرمانشاه/ سقوط ۴ کولبر در محور مرزی پاوه توصیه‌های تغذیه‌ای برای کودکان در معرض اضافه وزن و چاقی دستور دیوان بین‌المللی دادگستری به اسرائیل برای رفع قطحی در غزه اسطوره کشتی کج جهان به ایران می‌آید؟ نخست‌ وزیر جدید تشکیلات خودگردان فلسطین معرفی شد انواع مرخصی در قانون کار: از مرخصی استحقاقی تا مرخصیِ ازدواج و… ورود مسافران نوروزی به مشهد نزدیک به ۸ میلیون نفر رسید «سلطان رمزارز» به ۲۵ سال زندان محکوم شد ستاد انتخابات کشور: در روز انتخابات ۱۲۵۴ نفر دستگیر شدند / حدود ۱۲۰۰ نفر آن‌ها در پایان روز اخذ رأی، با اخذ تعهد یا وثیقه آزاد شدند شهادت ۴ نفر از نیروهای حزب‌الله توسط اسرائیل پلیس : مردم هنگام خرید خودشان رمز کارت را وارد کنند پیشنهاد یک استاد دانشگاه درباره حواشی ماجرای صدیقی و پسران: فهرست اموال 100 روحانی مشهور و آقازاده ها منتشر شود روسیه : تروریست‌ های کروکوس با اتباع اوکراینی در ارتباط بودند عکسی از چند جاعل امضا که درفضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است
وبگردی