عوارض خطرناک چاقی برای مردان و زنان

یک متخصص جراحی عمومی ضمن تشریح جراحی‌های لاپاراسکوپی برای درمان چاقی، گفت: افرادی که چاق می‌شوند ممکن است به عوارضی نظیر فشارخون بالا و افزايش چربی خون، دیابت يا افزايش قندخون، بالا رفتن اسید اوریک، آرتروزو تخريب مفاصل، تنگی نفس در زمان فعاليتهای عادي و... مبتلا شوند.

به گزارش پورتال جراحان ایران، دکتر سید مجید سادات منصوری اظهارداشت: در زمینه‌ جراحی‌های لاپاراسکوپی بايد گفت همه‌ اعمال جراحی‌ را می‌شود با استفاده از دوربین و ایجاد برشهای کوچک در بدن انجام داد به این صورت که وسایل ظریفی بدون اینکه شکم شکافته شود از طريق سوراخهای 5 يا 10 ميليمتري وارد حفره شكمي مي شود و عمل جراحي در نهايت ظرافت و دقت انجام می گردد.

این فلوشیپ جراحی چاقی، جراحی های چاقی را شامل روشهایی نظیر حلقه گذاری معده، جراحی اسلیو به معنای آستيني کردن یا لوله‌ای کردن معده، جراحی بای پس معده و نهايتا تلفیق جراحی اسلیو و سوئيج اثني عشر عنوان کرد و افزود: البته این جراحی ها در شرايط خاص و براي افراد خاصي انجام مي شود.

سادات منصوری ادامه داد: عمل جراحی حلقه گذاري يا بندينگ معده نسبت به گذشته بسیار کاهش پیدا کرده و بیشتر در کشورهای آمریکایی از این روش استفاده می‌شود که آن هم تحت تاثیر کمپانی‌های سازنده‌ حلقه است. در حال حاضر حلقه جای خود را به روشهای نوینی داده که عوارض کمتری دارد و خیلی راحت‌تر هم توسط بيمار تحمل مي شود.

این جراح عمومی در مورد اینکه چه افرادی باید تحت عمل جراحی چاقی قرار بگیرند، گفت: افرادی که چاق مفرط هستند باید دارای شاخصی باشند که نسبت وزن به مجذور قد آنهاست و به آن "BMI" يعني شاخص توده‌ بدن گفته می‌شود. عددی که حاصل می‌شود اگر بین 20 تا 25 باشد نرمال است. اگر بین 25 تا 30 باشد يعني فرد اضافه وزن دارد، بین 30 تا 35، چاق محسوب می‌شود و بالای 35 چاق مرضی به حساب می‌آید. اگر این عدد بالای 40 باشد، چاق مرضی است که باید براي درمان حتما عمل شود و با رژیم و دارو و... ، چاقی فرد بهبود نمي يابد. BMI كسی که بالای 50 باشد از چاقی سوپر و خیلی شدید رنج مي برد و معناي آن اين است كه این فرد حتما باید عمل شود.

وی افزود: افراد با BMI بالای 35 در شرایطی عمل می شوند که عارضه‌ای از چاقی را داشته باشند. به عبارت ديگر افرادی که چاق می‌شوند ممکن است به عوارضی نظیر فشارخون بالا و افزايش چربی خون، دیابت يا افزايش قندخون، بالا رفتن اسید اوریک، آرتروزو تخريب مفاصل، تنگی نفس در زمان فعاليتهاي عادي و... مبتلا شوند. همچنین افراد چاق ممکن است نتوانند ادرارشان را به خوبي کنترل کنند یا مشکلات بازگشت محتویات معده به مري داشته باشند و برخی از خانمهاي چاق ممكن است دچار عقيمي يا ناباروری شوند و یا تنبلي تخمدانها را داشته باشند و در برخي موارد حاملگی‌ منجر به سقط پيدا كنند. اينها همه بخشي از عوارض چاقي است كه در مورد آن اشاره كرديم.

سادات منصوری خاطر نشان کرد: اما کسی که BMI او 40 است، حتی اگر هیچ عارضه‌‌ی چاقی هم نداشته باشد می‌بايست تحت عمل جراحی چاقی قرار بگیرد.

این فلوشیپ جراحی چاقی گفت: کسانی كانديد عمل جراحی قرار می‌گیرند که حداقل یک بار سابقه‌ رژیم درمانی را داشته باشند که یا ناموفق بوده و یا موفق بوده و دوباره به چاقی خود برگشته اند. افرادی که در خانواده‌ خود دارای ژن چاقی هستند نيز بايد مورد توجه قرار بگيرند كه در صورت عدم پاسخ به روشهاي كاهنده وزن، مي توانند كانديد عمل جراحي باشند.

سادات منصوری اضافه کرد: برای کسانی که قرار است مورد عمل جراحی چاقی قرار بگیرند علاوه بر آزمایش‌های روتين، بايد يك سري آزمايشهاي هورمونی درخواست شود تا از نظر غدد و متابولیسم چک شوند. معده‌ این افراد از طریق آندوسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرد که قبل از عمل مشکلی نداشته باشد. سونوگرافی از آنها به عمل می‌آید که اگر دارای سنگ کیسه‌ صفرا بودند همزمان کیسه‌ صفرای آنها هم مورد عمل جراحی قرار گیرد. همچنين تخمدانهای اين افراد طي همين سونوگرافي مورد بررسي قرار مي گيرد تا اگر عملكرد مناسبي نداشته باشد مورد ارزيابي مجدد پس از عمل قرار گيرد و بازگشت آن به وضع نرمال تاييد گردد. کبد افراد مورد بررسی قرار می‌گیرد که گاهی ممکن است کبد چرب داشته باشند. پس از عمل ميزان رسوب چربي در آن پایین خواهد آمد. افراد از نظر مسائل قلبی و ریوی هم مورد بررسی قرار می‌گیرند تا برای عمل آماده شوند.

وی در توضیح اینکه چه افرادی چاق هستند بیان داشت : به طور کلی افراد چاق دو دسته هستند؛ افرادی که پرخوری می‌کنند و دیر سیر می‌شوند. این افراد به دفعات می‌خورند و با حجم زیاد به این دلیل که فعالیت هورمون معده‌ آنها زیاد است. در عمل اسلیو این قسمت از معده برداشته می‌شود و فرد دیگر اشتها به خوردن غذا ندارد؛ ممکن است احساس گرسنگی داشته باشد اما ولعی که پیش از عمل برای خوردن غذا داشت از بین می‌رود. اين افراد بخوبي به عمل اسليو جواب ميدهند. اگرچه ممكنست درموارد خاصي بسته به روحيات وشخصيت فرد، عمل حلقه يا بندينگ معده مفيد باشد اما چون اقدامي موقت وروشي بسيار محدود كننده  است لذا براي همه افراد توصيه نمي شود.

سادات منصوری ادامه داد: دسته‌ دوم افرادی هستند که بیشتر شیرینی‌ می‌خورند. این افراد به بستنی علاقه‌ زیادی دارند. آجیل و تنقلات جزء ثابت برنامه‌ غذایی این افراد است و این در حالی است که یک کاسه‌ ماست‌خوری تخمه‌ يا آجيل به اندازه‌ یک پرس چلوکباب کالری ايجاد می كند بنابراین این افراد ورودی کالری شان زیاد است حتی اگر غذایشان حجمی هم نداشته باشد. براي اين افراد و كسانيكه بطور ژنتيكي چاق هستند و به رژیم درماني پاسخ مناسب نمي دهند، عمل باي پاس معده يا ميني باي پاس بسيار سودمند خواهد بود.

وی در پاسخ به اینکه کدام اعمال جراحی برای فرد چاق مناسب است، بیان داشت: افراد بسته به اینکه در کدام یک از این گروهها جای گرفته باشند نوع عملشان هم متفاوت است. عمل اسلیو برای افرادی که در گروه اول قرار می‌گیرند که شامل افراد پرخور می‌شود بسیار مناسب است. افرادی از این گروه که سنشان کم است یا شرایطشان ایجاب کند ممکن است از حلقه هم برای آنها استفاده شود. این عمل باعث می‌شود ورودی غذا کم شود و زمانی که محدوديت حجم غذا براي معده در نظر گرفته مي شود فرد به تدريج لاغر خواهد شد. اگر فرد بتواند با حلقه کنار بیاید عمل بندينگ عمل نسبتاً خوبي است و قابل برگشت است. اما اگر نتواند با حلقه کنار بیاید و احتمال این برود که چاقی او مداوا نگردد باید از عمل اسلیو استفاده کرد و این افراد چندین سال لاغر می‌مانند مگر این‌که شیرینی خوری کنند یا انگیزه‌هایشان را درمراعات دستورات غذايي وورزس كردن از دست بدهند.

سادات منصوری گفت: برای افرادی که شیرینی‌جات زیاد می‌خورند عمل بای پس بهتر جواب می‌دهد به این دلیل که با این عمل، زمانی که افراد شیرینی‌جات می‌خورند قندشان پایین می‌آید و ترجيح ميدهند كه مواد كم كربوهيدرات مصرف كنند. افرادی که BMI آنها بالای 50 باشد مورد عمل جراحی تلفیقی قرار می‌گیرند زيرا هم بايد عمل محدوديت ورود غذا و هم اختلال در جذب را برايشان ايجاد كرد و گرنه پاسخ مناسبي به روش درماني ديگر نخواهند داد. اين عمل شامل تلفيق اسليو وباي پاس اثني عشر يا سوئيچ اثني عشر زر يك زمان و يا در دو زمان بافاصله 6 ماه تا يك سال است.

این متخصص جراحی عمومی افزود: بايد اين نكته را يادآوري نمود كه زمان كامل براي كاهش وزن كوتاه نيست و مدت حدود يك سال و نیم طول می‌کشد تا تغییر وزن بيمار به حد مورد نظر ايجاد شود و او به انتظاری که از خود دارد آگاه باشد و از خود توقع بیش از حد نداشته باشد.

وی در مورد عوارض جراحی چاقی نیز گفت: بالطبع هر عمل جراحي عوارض خاص خودش را دارد كه در اين مورد نيز حتما فرد بايد از نوع عوارض و روش درماني آن مطلع باشد. بيمار بايد از مدت زمان بستري و دوره نقاهت بعد از عمل آگاهي كامل داشته باشد و در صورت لزوم تكنيك عمل و محدوديتهايي كه بعداً پيدا مي كند را به خوبي بداند.