زندگی امروزی، متوسط زمان خواب ما انسانها را کاهش داده است. حتی کسانی که روزانه دوازده ساعت هم می‌خوابند (و در باقی روز هم کار خاصی نمی‌کنند!) به نسبت همتایان خود در دهه‌های گذشته، کمتر می‌خوابند.

حجم زیاد کارها و مشکلات اقتصادی، تنشهای مختلف در زندگی شخصی و شغلی، حضور شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای دیجیتال در زندگی ما، گوشی‌های موبایل و نرم‌افزارهای آنها که نیمه‌های شب در رختخواب هم در دسترس هستند و ما را به استفاده از خود، وسوسه می‌کنند، تنها نمونه‌هایی از دلایلی هستند که متوسط خواب روزانه‌ی ما را کاهش داده‌اند.

همه ما می‌دانیم که خواب برای بدن لازم است. اما ممکن است با اثرات نامطلوب کم خوابی، آشنا نباشیم. در اینجا برخی از اثرات کم خوابی و بی خوابی را با استفاده از انواع تحقیقات علمی که در این حوزه انجام شده است، مرور می‌کنیم:

کم خوابی می‌تواند به افزایش وزن منجر شود.

تحقیقات متعدد (تحقیق اول، تحقیق دوم، تحقیق سوم، تحقیق چهارم و …) نشان میدهند کسانی کمتر از حد مورد نیاز بدنشان می‌خوابند، دچار عدم تعادل‌های هورمونی خاصی می‌شوند که نتیجه آن، افزایش اشتها و علاقه به غذاهای کالری بالا و تمایل رفتارهای تکانشی است. احتمال دارد بگویید، کسی که کمتر می‌خوابد بیشتر بیدار است و بیشتر تلاش می‌کند و واقعاً هم به کالری بیشتری نیاز دارد. این حرف شما درست است. اما میزان کالری ناشی از خوردن غذا، عموماً خیلی بیشتر از نیاز روزانه‌ی ماست.

کم خوابی، می‌تواند تحریک پذیری و عصبانی شدن و رفتارهای تهاجمی را در ما افزایش دهد.

تحقیقات نشان می‌دهد، کسانی که کم خوابی یا بی خوابی را تجربه کرده‌اند، در مواجهه با رفتارهای منفی (مثلاً اینکه یک نفر در میانه‌ی کاری که شما در حال انجام آن هستید، شما را صدا کند و حواس شما را پرت کند) واکنش‌های بزرگتری نشان می‌دهند.

کم خوابی و بی خوابی، می‌تواند به بروز مشکلات متعدد بینایی هم منجر شود.

مطالعاتی که در این زمینه انجام شده، نشان می‌دهد کم خوابی می‌تواند به محدود شدن حوزه‌ی دید انسان، تار شدن دید و دوگانه دیدن تصاویر منجر شود. هر چه مدت زمان نخوابیدن شما افزایش یابد، خطاهای بینایی شما هم افزایش می‌یابد. محرومیت از خواب می‌تواند به بروز توهم و مشاهده تصاویر و رویدادهای غیرواقعی هم منجر شود.

افزایش ریسک بیماری‌های قلبی، یکی دیگر از تبعات کم خوابی است.

تحقیقات زیادی در این حوزه انجام شده است (مورد اول، مورد دوم، مورد سوم و …). اینکه بی‌خوابی طولانی می‌تواند فشار خون را بالا ببرد، برای همه شفاف و پذیرفته شده است. آزمایش نشان می‌دهد کسانی که ۸۸ ساعت متوالی بیدار مانده‌اند، افزایش قابل توجه فشار خون را تجربه کرده‌اند. البته احتمالاً این خبر برای شما چندان شگفت انگیز نیست و بعید است در زندگی، موارد زیادی پیش بیاید که تا این حد بیدار بمانید.

اما، حتی کسانی که به جای هشت ساعت، چهار ساعت می‌خوابند هم، ضربان قلب بالاتری دارند. تمرکز گروه پروتئین‌های C-Reactive در کسانی که به صورت کامل از خواب محرومند یا فرصت خواب کامل را ندارند، افزایش می‌یابد. این پروتئینها، از جمله شاخص‌هایی هستند که احتمال بروز بیماری‌های قلبی را نشان می‌دهند.

تاثیر کم خوابی بر توانایی یادگیری هم، انکارناپذیر است.

تحقیقات زیادی را در ارتباط با این موضوhttp://www.motamem.org/ع می‌توان یافت (مورد اول، مورد دوم، مورد سوم و …). تحقیقات نشان میدهد که حتی تغییر ساعت شروع مدرسه از ساعت هفت و نیم به هشت و نیم، می‌تواند تغییرات مثبتی در یادگیری ریاضی و مهارت خواندن ایجاد نماید.

اما بحث به مدرسه و درس و مشق، محدود نیست. حافظه کوتاه مدت، یکی از ابزارهای مهم و حیاتی در یادگیری ما انسانها است و کم خوابی می‌تواند موجب کاهش کارایی حافظه کوتاه مدت شود. در یک تحقیق، از افراد مختلف خواسته شد که کلماتی را که روز قبل به آنها نشان داده شده بود، به یاد بیاورند. آنهایی که کم خوابی داشتند، در این کار ضعیف‌تر عمل کردند.

تحقیق جالب دیگری در این حوزه انجام شده است. به افراد مختلف یک فعالیت خاص آموزش داده شده و تا مدتی به آنها اجازه داده نشد که بخوابند. بعدها این افراد در تکرار آن کار ضعیف عمل میکردند. جالب اینجاست که حتی خوابهای بعدی هم، جبران این ضعف را نکرد. به عبارتی، ما زمانی که مهارتها و فعالیت‌های جدید را می‌آموزیم و بعد از آن، فرصتی برای استراحت و خواب داریم،‌ این مهارت بهتر برای ما تثبیت می‌شود.

لینک منبع(متمم ؛ محل توسعه مهارت های من)

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه