۰۹ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۳:۳۳
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۳۷۴۱۰۲
تاریخ انتشار: ۱۲:۴۰ - ۱۱-۱۰-۱۳۹۳
کد ۳۷۴۱۰۲
انتشار: ۱۲:۴۰ - ۱۱-۱۰-۱۳۹۳
روزنامه‌های صبح امروز ایران در سرمقاله‌های خود به مهمترین مسائل روز کشور و جهان پرداخته‌اند که برخی از آنها در زیر می‌آید. 

کیهان: چرا تداوم 9 دی؟

«چرا تداوم 9 دی؟» عنوان یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم سعدالله زارعی است که ر آن می خوانید؛«9 دی» با عاشورا پیوند خورده و با آن هم معنا و همسو گردیده است و از این رو موافقان و مخالفان 9 دی در فرهنگ و سرگذشت عاشورا قابل «جانمایی» هستند. 9 دی در واکنش به اهانتی پدید آمد که دو روز پیش از آن به ساحت مقدس حضرت اباعبدالله الحسین- علیه السلام- روا داشته شده بود و پدیدآورندگان این اهانت هم از نظر نسبت تاریخی در واقع همان کسانی بودند که اگرچه ادعای مسلمانی داشتند ولی به تعبیر صریحی که حضرت سیدالشهدا درباره آنان به کار برد، نه دین داشتند و نه آزادگی. همان ها که اگر ریشه دوانیده و سلطه خود را بر صفحات تاریخ پهن می کردند، اسلام رخت بر می بست و جای آن را شرک جدید فرا می گرفت. بر این اساس کسانی که در روز نهم دی ماه بخصوص در تهران که آن اهانت در آن واقع شد، به میدان آمدند مصداق همان کسانی هستند که در همراهی با حضرت اباعبدالله جان خود را آماده اهدا کردن بودند. دقیقا به همین دلیل فتنه 88 در آینه عاشورا قابل بحث است از این منظر اهمال کاران و سکوت کنندگان در فتنه 88 در ردیف و عداد کسانی می نشینند که مستوجب لعن مؤمنین هستند و از اینکه خود نقش مستقیمی در فتنه نداشته اند.

فتنه 88 یک فتنه تمام عیار بود که اصل و اساس دین را نشانه رفته بود و یک امر سیاسی معمولی نبود و لذا در قاب حوادث معمولی نمی گنجد و با عبارت های مناسب حوادث معنا و مفهوم پیدا نمی کند. مگر نه این است که فتنه 88 اساس و اصلی ترین سیاست ها، نهادها و اصول نظام جمهوری اسلامی را نشانه رفته بود شعار علیه اصل ولایت فقیه و تلاش برای غیرمؤثرکردن ولی فقیه در هدایت جامعه نه تنها در شعارهای خیابانی به وفور ملاحظه می شد در بیانیه های رسمی آقایان خاتمی، موسوی، کروبی و... و سازمان ها و تشکل های متبوع آنان نیز می آمد و مطالبه گری لجام گسیخته علیه نظام اسلامی در همه این ها به چشم می خورد. بنابراین فتنه 88 اصل نظام اسلامی را هدف قرار داده بود و هزینه های فراوان آن متوجه اصل نظام اسلامی در حوزه های کلان امنیتی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... بود.

در مرحله دوم مگر غیر از این است که حکومت صالح مهم ترین رکن «ولایت» به عنوان یک اصل از اصول دین است و بدون حکومت ولایت معنا و مفهوم عینی و واقعی پیدا نمی کند یا حداقل کمیت آن دو اصلی ترین موضوع که هدایت و اداره امور جامعه است، لنگ می زند. بنابراین نباید تردید کرد که اقدام فتنه گران اصل ولایت را نشانه رفته بود و از آنجا که ولایت مهم ترین رکن اسلام است و امام باقر علیه السلام با صراحت فرموده اند «مانودی بشیئ کما نودی بالولایه» می توانیم بگوئیم فتنه 88 در واقع یک فتنه بزرگ علیه اصل اسلام بود کما اینکه ورود مردم به صحنه در 9 دی هم ورودی برای دفاع از اصل اسلام بود. در واقع اگر نظام در برابر ادعای باطل خاتمی، کروبی، موسوی و... ضعف نشان می داد، این اساس اسلام بود که تهدید و تضعیف می شد. قرآن کریم ایستادگی مؤمنین و جریان حق در برابر زیاده خواهی ها را استقامت در راه حفظ دین و دنیای مؤمنین و بطور کلی موجودیت آنان می داند. در آیه 71 سوره مبارکه مؤمنون می فرماید: «ولو اتبع الحق اهواءهم لفسدت السموات والارض و من فیهن بل اتینهم بذکرهم فهم عن ذکرهم معرضون» فساد آسمان در واقع به معنای آن است که سکوت در برابر زیاده خواهی فتنه گران اساس دین را هم به خطر می اندازد و این برهم زننده هر خیری می باشد.

در فتنه 88 بحث اساسی این بود که سازوکارهای حکومت دینی و داوری ولی امر کنار گذاشته شود و عده ای بر مبنای هوی و هوس هر آنچه می خواهند بر جامعه اسلامی مسلط گردانند و این سیاه ترین نوع دیکتاتوری است و عجیب این است که همه این زیاده خواهی ها زیرعنوان مبارزه با دیکتاتوری صورت می گرفت. در فتنه 88 همه کسانی که اسلام را نمی خواستند و طی دهها سال پیش از وقوع فتنه 88 این را با صراحت ابراز کرده بودند به تشجیع فتنه گران و پشتیبانی همه جانبه از آنان روی آوردند و تا امروز هم بر این حمایت خود تأکید می ورزند. این ها یک نکته کلیدی را به ما یادآوری می کنند آن نکته این است که کسانی که در سال 88 عنوان فتنه گر پیدا کردند از اول هم درباره پذیرش روش ها و اصول اسلامی مشکل داشته و دشمن این را به خوبی واقف بوده است به عبارت دیگر روزی که آمریکا و رژیم صهیونیستی با صراحت از سران داخلی فتنه حمایت می کردند و امکانات فراوان خود را بی دریغ در اختیار آنان قرار می دادند، تردیدی نداشتند که فتنه گران این حمایت ها را با آغوش باز می پذیرند. در واقع دشمن خارجی در فتنه 88 به روان شناسی کروبی، خاتمی و موسوی و... تسلط داشتند و شاکله فکری آنان را غیردینی می دانستند و در واقع هم اگر پرونده فکری سران داخلی فتنه را مرور کنیم می بینیم که در حوزه رفتاری آنان هیچ نسبتی با دین ندارند. اینکه افرادی راضی به ریخته شدن خون عده ای مسلمان بشوند نشان می دهد که ترسی از این موضوع در وجود خود نداشته اند و این موضوعی حل شده برای آنان بوده است و این را دشمن به درستی دریافته بوده است.

اما درباره فتنه 88 به گونه های مختلفی می توان نظر داد و به گونه های مختلفی هم از آن یاد می شود از جمله اینکه بعضی فتنه 88 را امری پایان یافته و تاریخی ارزیابی می نمایند ولی نشانه ها و واقعیت هایی وجود دارند که این گزاره را رد می کنند. مهم ترین نشانه ها این است که امروز هم بعضی از مطالبات دین ستیزانه فتنه گران دنبال و تعقیب می شود و از این رو درست تر این است که بگوئیم فتنه 88 شکست خورد و فتنه گران هم اگر چه نتوانستند به اهداف خود در کف خیابان دست پیدا کنند اما مدیریت بیرونی فتنه از تعقیب آن اهداف در شکل و روش های دیگر مأیوس نشده و هنوز آن را دنبال می نماید. به چند مورد زیرتوجه کنید:

1- آن روز در فتنه 88 میرحسین موسوی فلسطین را یک مقوله ای صرفا فلسطینی معرفی می کرد و انعکاس آن در خیابان به صورت «نه غزه، نه لبنان» مشاهده می شد. اینکه در کف خیابان چنین شعاری از سوی گروهی اوباش سرداده شود، به پایان رسیده است ولی همین شعار در لایه هایی از مراکز تصمیم گیری رسمی و در بخش وسیعی از حوزه های نخبگان و بخصوص در عرصه رسانه دنبال می شود و به شکل ارائه مقالات، اظهارنظر رسمی خود را نشان می دهد. امروز در بعضی از دستگاه ها نه تنها شعار نه غزه نه لبنان بلکه شعار نه غزه نه لبنان، نه عراق، نه سوریه، نه یمن و نه هرکجای دیگری که بویی از مقاومت در برابر آمریکا و رژیم صهیونیستی به مشام می رسد، اجرایی می گردد. امروزه در بعضی از دستگاه های کشور برقراری ارتباط با عربستان سعودی به هر قیمت ولو با واگذاری بخشی از اقتدار منطقه ای ایران دنبال می شود و این یعنی آن جریان پشت صحنه ای که یک روز عده ای را به خیابان فرستاد تا آن شعار را بدهند. همان جریان در بخش هایی از مراکز رسمی کشور درصدد حبس ایران در جغرافیای خود و وانهادن قدرت منطقه ای ایران است.

2- تضعیف نهادهای حساس کشور که در روز مبادا باید مردم و کشور را از گردنه های سخت عبور دهند کماکان در دستور کار قرار دارد. اگر در ایام فتنه در خیابان ها شعار داده می شد «توپ، تانک، بسیجی دیگر اثر ندارد» و هدف از آن هم بی دفاع کردن نظام و آسیب پذیرکردن آن بود امروز همین موضوع در شکل دیگری دنبال می شود. امروز دیگر نمی توان این شعار را به کف خیابان آورد اما امروز همان دست های پشت صحنه این شعار را از درون سیستم رسمی کشور منعکس می نماید. همان فتنه گران و رسانه ها و عوامل آنان همین امروز در یک قالب رسمی و با استفاده از موقعیت های رسمی- که امانت مسلمین و در حکم بیت المال است- عنوان می کنند که «قدرت نظامی مصونیت نمی آورد» همان ها امروز سپاه و بسیج را به شکل رسمی نشانه رفته اند. پس فتنه زنده است اگرچه شکست خورده است.

3- آن کسانی که در فتنه تلاش می کردند تا جامعه و نظام را دوقطبی نمایند و از این طریق از یک سو از ابهت و اقتدار نظام بکاهند و از سوی دیگر آن را با برجسته سازی قدرت خارجی به ضعف بکشانند امروز هم در صحنه حضور دارند و به دوقطبی سازی کشور در هر مسئله ریز و درشت مشغولند. آنان همین امروز ستادها و جلسات رنگارنگی را راه انداخته و از طریق تشدید آرایه های مخالف سعی می کنند بخشی از مردم را در مقابل بخشی دیگر و بخشی از نظام را در مقابل بخشی دیگر قرار دهند. تولید ادبیات خشن و مورد خطاب قراردادن بخش هایی و سرزنش بخش های دیگر که هر روزه از سوی فتنه گران و عوامل آنان دنبال می شود، در این راستا صورت می گیرد. دشمن و فتنه گران وابسته به آن می دانند که ضرر دوقطبی سازی یک جامعه بسیار بیشتر از ضرر کوتاه آمدن در برابر یک دستاورد ارزشمند است و از این رو بر دوقطبی سازی تاکید می کنند در حالیکه نتیجه دوقطبی سازی کشاندن کشور به مرحله ای است که حاضر به دادن هر امتیازی به دشمن بشود. این دوقطبی سازی اساس نظام را نشانه رفته است کما اینکه فتنه اساس نظام را نشانه رفته بود.

4- ایجاد شبهه پیرامون سلامت نظام و بخصوص سلامت آن دسته از نهادهایی که مهم ترین عامل بقاء نظام اسلامی بوده اند خط مشترک دوران فتنه و امروز است. در آن صلاحیت نهادهای نظارتی و اجرایی در امر انتخابات زیرسؤال قرار می گرفت و هدف این بود که اساس شکل گیری نظام که رأی مستقیم مردم است را مخدوش کنند و علاقه مردم به ادامه حیات نظام را از بین ببرند. امروز نمی توانند این را در خیابان ها فریاد بزنند از این رو در شکل های رسمی و رسانه ای درصدد هستند تا حسن نیت آنان در بررسی صلاحیت ها را مخدوش معرفی کنند و از این رو هر روز یک حرف و حدیثی در این رابطه ساز می کنند. کما اینکه در مواجهه با نهادهایی مثل سپاه هم با انگشت گذاشتن روی سلامت آنان و متهم کردنشان سعی می کنند روند را ناسالم و در نقطه مقابل منافع مردم معرفی نمایند. پس فتنه شکست خورده ولی توطئه در اشکال دیگری می تواند ادامه داشته باشد و از همین روست که حماسه «9 دی» باید برای همیشه به عنوان یک حماسه ماندگار و عبرت انگیز و درس آموز مطرح باشد.

خراسان:چه کسانی مقصرند؟

«چه کسانی مقصرند؟»عنوان سرمقاله روزنامه خراسان به قلم محمد سعید احدیان است که در آن می خوانید؛پنج سال پیش در 9 دی ماه مردم بعد از چندماه که نظاره گر رفتارهای صورت گرفته بعد از انتخابات 88 بودند، تردیدها را کنار گذاشتند و به این یقین رسیدند که باید در جهت دفاع از دین، انقلاب و کشورشان وارد میدان شوند و در حضوری که تداعی کننده راهپیمایی های قبل از انقلاب بود(و ازجهتی مهمتر از آن ها) بر فرآیند «واگرایی ملی» حکم پایان زدند و فرآیند «بازتثبیت» نظام جمهوری اسلامی را با تجربه ای تلخ اما گرانبها آغاز کردند. در این پنج سال با گذشت زمان، بسیاری از ابهامات پیرامون این تجربه تلخ تاریخی برطرف شده است اما به نظر می رسد پاسخ دادن به برخی سوالات و ابهامات ضرورت دارد لذا تلاش می کنیم در چند یادداشت به برخی از مهمترین سوالاتی که کم و بیش وجود دارد از دیدگاه خود پاسخ دهیم.

اولین موضوع را به سوالاتی اختصاص می دهیم که به نحوی به چرایی و چگونگی وقایع صورت گرفته مربوط است از جمله: ریشه اصلی ماجرا چه بود؟ آیا آن مناظره معروف باعث و بانی همه این مسائل نشد؟ آیا فقط آقایان موسوی و کروبی مقصر بودند و رفتارهای آقای احمدی نژاد و برخی مسئولین در این موضوع اهمیت نداشت؟ آیا نباید با هردو طرف مقصر ماجرا برخورد کرد؟

برای پاسخ به این قبیل سوالات باید کمی درباره مفهوم «فتنه» توضیح دهیم و آنگاه حوادث صورت گرفته را مورد بازبینی قرار دهیم تا ببینیم آیا می توان شرایط بعد ازانتخابات 88 را فتنه دانست یا خیر و اگر جواب مثبت است پاسخ سوالات مطرح شده چیست. در یک تعریف فتنه به زمانی گفته می شود که حق و باطل به گونه ای ممزوج می شوند که به راحتی نمی توان حق را از باطل تشخیص داد اما در یک تعریف دقیق تر باید فتنه را به شرایطی نسبت داد که این فضای غبارآلود در نتیجه استفاده از برخی حرف های حق برای رسیدن به هدفی باطل است (کلمه الحق یراد بها الباطل) بعبارت دیگر دلیل اینکه حق از باطل تشخیص داده نمی شود استفاده از برخی حرف های حق برای هدف باطل است در این شرایط است که چون حرف باطل با برخی حرف های حق «تزیین» شده است ، تشخیص حق از باطل بسیار دشوار می شود و مردم فکر می کنند دنبال حق حرکت می کنند درحالیکه ناخواسته در پی باطل هستند. ما براین باوریم که اتفاقات سال 88 مفهومی کامل از فتنه بود.

بر این مبنا دو نکته قابل استنتاج است:

اول اینکه با الهام از برخی فرمایشات رهبرانقلاب، خلاف قرائت رایجی که اکنون از فتنه ارائه می شود همه حرف مخالفان باطل نیست و آن ها حرف های حق بعضا قابل توجهی دارند مهمترین این حرف های حق را می توان رفتار خلاف قانون و اخلاق آقای احمدی نژاد در مناظره، شرکت عضو حقوقدان شورای نگهبان در برنامه انتخاباتی یک کاندیدا، اتفاقات کوی دانشگاه و مجتمع سبحان، برخی تحریک کردن های پیروز انتخابات و حامیانش و برخی کم تجربگی های روزهای اول مامورین نیروی انتظامی در برخورد با معترضان نام برد.

دومین نکته ای که می توان برمبنای مفهوم فتنه مورد توجه قرار داد این است که با برجسته سازی این حرف های حق، دروغ بزرگ تقلب به گونه ای تزیین داده شد که حامیان آقای مهندس موسوی که خود را از پیش برنده می دانستند، خود را درگیر یک «صحنه آرایی خطرناک» تصور کردند البته نباید فراموش کرد بالاتر بودن رای آقای موسوی در پایتخت هم تقویت کننده این توهم بودبه عبارت دیگر توهم برنده بودن در انتخابات به دلیل اینکه با لباس برخی «حرف های حق بزرگنمایی شده» تزیین شد، تفکیک درست از نادرست و تشخیص هدف باطل را بسیار سخت کرد و در نتیجه با فراخواندن آقایان موسوی و کروبی به خیابان کشی، بخش قابل توجهی از مردم پایتخت برای رأیی که فکر می کردند از آن ها دزدیده شده به کف خیابان ها آمدند و زمینه ناآرامی و اغتشاش و مقابله مستقیم با نظام ایجاد شد.

با این توصیف که بسیار اجمالی ارائه شد، در پاسخ به سوالات مطرح شده در آغاز مطلب، روشن می شود که قصورها و تقصیرهای بعضا مهمی توسط آقای احمدی نژاد و برخی مسئولین و مجریان صورت گرفت و به همین دلیل هم همیشه براین باور بودم که باید این تقصیرها با جدیت و شجاعت بازخوانی و پیگیری شود تا علاوه بر داشتن نگاهی منصفانه در تحلیل ماجرا، از تکرار این اشتباهاتی که توسط برخی مسئولین نظام صورت گرفت ، جلوگیری شود اما نمی توان به خود تردید راه داد ریشه اصلی فتنه نه این اشتباهات بلکه سوءاستفاده از این اشتباهات بوده است واقعیت این است که آن چیزی که روزهای اول چندصدهزار نفر و تا چندهفته بعد از آن چند ده هزار نفر را به خیابان های پایتخت کشور کشاند، نه این اشتباهات بلکه «رای من کو؟» بود. همه این اشتباهات که پیش از این هم وجود داشت و ممکن است بعد از این هم صورت بگیرد، در صورتی که برای باورپذیری دروغ تقلب مورد سوء استفاده قرار نمی گرفت به تنهایی نمی توانست باعث آمدن هزاران نفر در خیابان ها و اغتشاش و آشوب خیابانی شود و لذا ادعای کسانی که ماهها و بعضا چند سال بعد از تمام شدن بحران تازه می گویند ما از اول هم معتقد به تقلب نبودیم ولی تدلیس انتخاباتی صورت گرفته است حرفی بسیار مغالطه آمیز است چون اگر آن ها از اول بر طبل تقلب نمی کوبیدند و فقط از تدلیس انتخاباتی سخن می گفتند نمی توانستند مردم را به خیابان ها بکشند.

اتفاقا انتقاد مهم امثال ما در همان ایام به آقای موسوی این بود که شیوه قشون کشی خیابانی که خواسته یا ناخواسته نتیجه ای جز اغتشاش و در نتیجه امنیتی شدن فضا ندارد، مانع نقد صریح و موثر منتقدینی دلسوز می شود و اگر ایشان پا در این مسیر نمی گذاشت همه دلسوزان نظام در پیگیری حرف های حق با ایشان همراهی می کردند. آیا اگر به جای به میدان آوردن مردم به کف خیابان ها که زمینه ساز براندازی نظام شد، نقدهای صریح از درون ساختار نظام صورت می گرفت، برخورد با افراد مقصرو جلوگیری از تکرار اشتباهات بهتر صورت نمی گرفت؟ از لطمه ای که فتنه 88 به منافع مردم در حوزه های سیاسی و اقتصادی مانند بسته شدن فضای سیاسی و زمینه سازی برای اجماع برای تحریم های شدید بگذریم اما آیا اگر فضا غبارآلود نمی شد آیا امکان نقد بیشتر مسئولین و مجریان مقصر و در نتیجه احتمال اصلاح اشتباهات بیشتر نبود؟ به عنوان مثال به نظر شما تاثیرگذاری تنها یک نماینده مجلس که این روزها آزادانه به صورتی صریح نظرات درست و نادرست خود را در نامه های سرگشاده و سخنرانی مطرح می کند در پیگیری مطالبات اصلاح طلبان بیشتر بوده است یا نحوه عمل آقایان موسوی و کروبی؟ اگر آقایان رفتارمنتقدانه خود را در چارچوب نظام تعریف می کردند، با اعلام حمایتی که رهبری داشتند و ظرفیت اجتماعی بزرگی که از انتخابات پیدا کرده بودند و با همراهی دیگر منتقدین آقای احمدی نژاد از جریان های اصلاح طلب، اصول گراو مستقل می توانستند چه تاثیرگذاری موثری در اصلاح امور بگذارند؟

خلاصه آنکه بی تردید با اینکه نظام به تصریح رهبرانقلاب اشتباهاتی داشته است اما بی تردید ریشه اصلی حوادث 88 با تعریفی که از فتنه کردیم، «فتنه انگیزی» عده ای بود که محوریت آن را آقایان موسوی و کروبی به عهده گرفتند ( فارغ از بررسی به نیت آنان) به همین دلیل مقایسه تقصیرهای صورت گرفته، قیاس رودخانه با دریا است. برای مهار طغیان رودخانه می توان با سیل و سیل بند از خسارت مجدد آن جلوگیری کرد اما جلوگیری از خسارت های سونامی ناممکن است و جبران آن سال های سال طول می کشد. مقصران اصلی فتنه 88 نه تنها نگذاشتند فضا برای پیگیری مهار طغیان دوباره «رودخانه اشتباهات» شفاف باقی بماند بلکه کشور را با چنان سونامی روبه رو کردند که خسارت های سیاسی و اقتصادی آن همچنان گریبان مردم را گرفته است.

رسالت:هوای آلوده و پرندگان در قفس

«هوای آلوده و پرندگان در قفس»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم سیدباقر پیشنمازی است که در آن می خوانید؛حفاظت از "محیط زیست انسانی" پیشکش، "محیط زیست حیوانی" را دریابید! حیوانات هم نیازمند هوای پاک هستند و از این جهت فرقی بین انسان و حیوان نیست(1). پرندگانی که بال و پری داشتند و با مشکلی مثل اداره و مدرسه و ترافیک و مرخصی و تعطیل رسمی و غیررسمی مواجه نبودند تهران را ترک کردند در روزهای گذشته صدای پرنده ای شنیده نمی شد. حتی پرندگان در قفس هم خاموش شده بودند! پرندگانی که در قفس مانده اند و راه گریزی ندارند چگونه باید پیام شان به سازمان حفاظت محیط زیست برسد؟ که یا "هوا"یمان را داشته باش یا از قفس آزاد کن!

برابر گزارش سازمان بهداشت جهانی از هر 8 مورد مرگ انسان ها، یک مورد به دلیل آلودگی هواست و لذا در سال 2012، 7 میلیون نفر در جهان به همین دلیل جان خود را از دست دادند.براساس گزارش دیگری 5 شهر ایران نیز جزء آلوده ترین شهرهای دنیا قرار گرفته اند!

در سال جاری خصوصا درروزهای اخیر شاهد افزایش دفعات قرار گرفتن در شرایط هشدار و حتی ناسالم، نسبت به سال های قبل بودیم اما با اطلاع رسانی وهشدارهای کمتر! در سال های گذشته ابراز نگرانی رسانه ها و پیگیری موضوع به هر دلیل بیشتر و جدی تر بود. اما اکنون به برکت همسویی بسیاری از رسانه های نوشتاری و مجازی و یا "مسمومیت حزبی"! یا ضعف ناشی از هوای آلوده! سکوت و آرامش برقرار است، گویی اتفاقی نیفتاده است! سازمان های مسئول و عضو کمیته اضطراری هوای آلوده با خاطری آسوده پیام دادند که: مدارس تعطیل نیست، زنگ ورزش موقتا تعطیل شود! گویا بچه ها فقط در ساعت ورزش جست وخیز دارند! و در دیگر فرصت ها مثل سالمندان راه می روند و فعالیت دارند! و تنفس هوای آلوده به صورت آرام وکم حرکت هم بلامانع است!

معلوم نیست چرا از تردد صدها کامیون، کامیونت، اتوبوس، مینی بوس، سواری و موتورسیکلت تاریخ مصرف گذشته و دودزا و فاقد معاینه فنی که در طول نیمه شب و روز بدون هیچ مانعی مشغول آلوده سازی محسوس و مضاعف محیط زیست هستند جلوگیری نمی شود؟

برای چاره اندیشی ترافیکی انبوه خودروهای شخصی، صرفا اقدام به توسعه راه ها، پل ها و معابر می شود اما اقدام بازدارنده از طریق ارتقای آگاهی های عمومی وتوسعه تسهیلات لازم برای کاهش تقاضای ترددخودروهای شخصی صورت نمی گیرد؟!

و یا اینکه نسبت به سایرعوامل آلوده کننده محیط، مثل بعضی از موسسات صنعتی و اقتصادی وانتقال آنها به بیرون شهر، اقدام جدی صورت نمی گیرد؟

چرا از ظرفیت های خوبی که قانون گذار در اختیار نهادهای مسئول قرار داده است مثل اصل 50 قانون اساسی و مواد 9 و 11 و 12 قانون حفاظت محیط زیست در جهت متوقف ساختن عوامل مخرب و آلوده سازمحیط، استفاده به عمل نمی آید.

در برخی چالش های مدیریتی، با فرافکنی فقد قانون بهانه می شود اما در مواردی که ظرفیت قانونی وجود دارد، چه عذری جز توان مدیریت باقی می ماند؟

حداقل رئیس محترم سازمان حفاظت محیط زیست ازچندصدنفری که درروزهای گذشته به دلیل تشدیدآلودگی هوا راهی بیمارستانها شدند عیادت بعمل می آوردندتاکاری صورت گرفته باشد.

پی نوشت :
1- اما محیط زیست انسانی وجوه متمایزی با محیط زیست حیوانی دارد که آن نیز باید مراقبت شود تا روان، اخلاق وفرهنگ انسانها از آلودگی و آسیب، ایمن بماند. اما این مهم در تعریف وظایف سازمان حفاظت محیط زیست مغفول مانده است!

سیاست روز:ائتلاف آمریکایی تنهاتر می شود

«ائتلاف آمریکایی تنهاتر می شود»عنوان یادداشت روز روزنامه سیاست روز به قلم علی تتماج است که در آن می خوانید؛گروه های تروریستی از جمله داعش در حالی با سرازیر شدن از سوریه به عراق و پیوند با بعثی ها، عراق را در آستانه فروپاشی قرار دادند که آمریکا با ژست بشردوستانه، ائتلاف به اصطلاح مبارزه با داعش را به راه انداخت. ائتلافی که البته در کارنامه حاضران در آن دو طیف کشور بیشتر نمود پیدا می کند.

نخست کشورهای غربی با محور آمریکا و انگلیس می باشند که خود را سردمدار مبارزه با تروریسم معرفی می کنند در حالی که به اذعان خود مقامات این کشورها، آنان خود ایجاد کننده گروه هایی مانند داعش و القاعده بوده اند. سخنان هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه سابق آمریکا در این عرصه قابل توجه است.

دوم کشورهای عربی به ویژه کشورهای جنوبی حوزه خلیج فارس هستند که همواره وابسته به آمریکا بوده و هیچ استقلالی در سیاست های آنها وجود ندارد در حالی که گزارش ها از نقش آنها در تسلیح و اعزام تروریست ها به سوریه حکایت دارد.

به عبارتی می توان گفت که این ائتلاف از بنیان نامشروع و محکوم به نابودی است. باراک اوباما در مصاحبه اخیر خود با رادیو ملی آمریکا ادعا می کند که ائتلاف آمریکایی هر روز اعضای جدیدتری می یابد و آمریکا رهبری امنیت جهانی را بر عهده دارد.

اوباما در حالی تلاش کرده تا آمریکا را محور تحولات منطقه معرفی نماید که بررسی کارنامه تحولات منطقه حقایقی دیگر را آشکار می سازد. کویت که ازمتحدان آمریکا در منطقه است دوشنبه پس از سه سال سفارت سوریه را بازگشایی نمود تا اولین عضو شورای همکاری خلیج فارس باشد که رفتار نادرست خود را اصلاح و به سمت مبارز واقعی با تروریسم یعنی سوریه روی می آورد.

اردن دومین کشور عربی (متحد اصلی) آمریکا در منطقه بود که پس از سرنگونی هواپیمای جنگی این کشور و اسارت خلبان آن به دست داعش، خروج خود از ائتلاف آمریکایی را اعلام داشت. برخی منابع خبری از تغییر مواضع اردن در قبال منطقه و احتمال رویکرد این کشور به مبارزان واقعی با تروریسم خبر داده اند. مصر سومین کشوری است که نگاه جدید به سوریه دارد. گزارش ها نشان می دهد که قاهره در حال میزبانی نشست های متعدد با گروه های مختلف معارض داخلی و خارجی سوریه است تا در برگزاری نشست مسکو درباره سوریه ایفای نقش کرده باشد، بررسی کارنامه اردن، مصر و کویت نشان می دهد که این کشورها دارای یک وجه تشابه هستند و آن حضورشان در ائتلاف و اتحاد با آمریکا است.

جدایی آنها از آمریکا نشانگر گسست بشر در ائتلاف آمریکایی است که نتیجه آگاهی جهان از واهی بودن ادعاهای این کشور در مبارزه با تروریسم است. جهانیان دریافته اند که آمریکا صرفا به دنبال منافع خود است چنانکه برای حفظ داعش بارها تسلیحات نظامی برای آنها ارسال کرده است.

بی اعتمادی جهانی به آمریکا زمانی آشکارتر می شود که مقامات عراقی ضمن اعلام ناامیدی از مقابله آمریکا با داعش، بر رویکرد به دوستان منطقه ای از جمله جمهوری اسلامی ایران برای مبارزه با تروریسم خبر داده و تاکید دارند که منطقه در وعده های آمریکا نمی مانند آمریکایی که سال هاست وعده فروش سلاح برای عراق را داده اما تاکنون اقدامی در این عرصه صورت نداده است.

وطن امروز:جنگ جهانی سوم آغاز شده است

«جنگ جهانی سوم آغاز شده است»عنوان سرمقاله روزنامه وطن امروز به قلم شروین طاهری است که در ان می خوانید؛ سال 2014 که دیشب به آخر رسید، تنها 100ساله شدن نخستین جنگ جهانسوز را به یاد ما نمی آورد بلکه رخدادهای مهم آن به ما درباره آغاز آشوبی به مراتب بزرگ تر بر کره خاکی نهیب می زند؛ جنگ سوم جهانی! همان برخورد مهیبی که بشریت از فردای پایان جنگ جهانی دوم در دوم سپتامبر 1945 در وحشت آن به سر می برد اما امروز دیگر دلیلی برای وحشت وجود ندارد چون سومین جنگ مدتی است آغاز شده است، حتی پیش از 100سالگی جنگ اول و پیش از آنکه کودتای یخبندان سال گذشته کی یف، جنگ سردی دیگر میان دشمنان سنتی شرق و غرب؛ روسیه و آمریکا را باعث شود و قطعا پیش از آنکه وحوش داعش وحشتی دروغین و گذرا را در جنگی نیابتی از سوی کمپانی های صهیونیستی به جان مسلمانان- چه شیعه و چه سنی- و غیرمسلمانان عراق و شام بیندازند و صدالبته پیش از جنگ نفتی ای که آمریکا و نوکران سعودی اش با کاهش شدید بهای نفت به راه انداخته اند. جنگی که دیروز با اجازه صادرات نفت و میعانات گازی ایالات متحده وارد مرحله ای خطرناک تر شد.

این در حقیقت حمله ای است از جانب غول نفتی آمریکا، شورون و غول نفتی سعودی ها یعنی آرامکو که آن را زیر چتر سهام خود دارد، بر پایه توافقی پنهان در ماه های اخیر برای مستاصل کردن رقبای هژمونیک نفتی آمریکا از یکسو و ایجاد رشد موقت در بازار مصرف ینگه دنیا از سوی دیگر. همه این اقدامات به مثابه اقدام جنگی علیه دشمنان غرب است نه صرفا مقدماتی برای جنگ.

اما چگونه و کجا وارد خود جنگ جهانی سوم شدیم؟ یادآوری این نکته ضروری است که اگرچه جنگ اول جهانی با ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند، ولیعهد امپراتوری پروس(اتریش و مجارستان) در 1914 آغاز شد و جنگ دوم جهانی با عملیات پرچم دروغین و ورود ارتش نازی به خاک لهستان در 1939 اما در آن سال ها و در لحظه وقوع این رخدادها و حتی تا چند ماه بعد، هنوز کسی باور نداشت آتش نزاع میان متفقین و متحدین به تمام دنیا سرایت کند. جنگ سوم جهانی نیز در میان ناباوری ما آغاز شده است. البته احتمال برخورد پس از انقلاب اسلامی 1979 هرگز غیرقابل پیش بینی نبوده و بزرگان دو طرف نیز بارها درباره آن پیش آگاهی داده بودند.

آتش جنگ سوم از زمانی برافروخته شده که آمریکا و متحدانش از حدود 4سال پیش در تقاطع زمانی بیداری اسلامی در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا و بحران اقتصادی غرب، علاوه بر بن بست زمانی، به یک بن بست تمدنی برخورد کردند. آن هم در کانون انرژی جهان، خاورمیانه. مختصات بن بست مزبور سرزمین شام (سوریه) بود، جایی که یک اتحاد راهبردی سیاسی _ جغرافیایی میان محور مقاومت (ایران، عراق، سوریه، لبنان و فلسطین) و رقبای جهانی آمریکا یعنی روسیه و چین به وجود آمده بود. بیداری اسلامی از سوی حاکمیت سایه صهیونیستی آمریکا و اروپا به منزله حمله ای خودجوش اما خطرناک به مبانی فکری نظام سلطه سرمایه داری تلقی شد چنانکه امواج آن تا پایتخت های اروپایی و وال استریت نیویورک هم سرایت کرد. آنها به درستی محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی را منشأ اصلی تهدید مزبور می دانستند. طبق تعریف روس ها و چینی ها که می خواستند هژمونی خاص خود را در این تقابل تعریف کنند، صرفا معادلات نفتی و گازی بود که جنگ در سوریه را به عنوان مسیر اصلی خطوط نفت و گاز خاورمیانه به اروپا توجیه می کرد.

اما اگر این جنگ صرفا ملاحظات فسیلی داشت می توانست با حمله احتمالی تابستان 2013 آمریکا و ناتو به سوریه به بهانه حمله شیمیایی جبهه النصره به مردم قوطه، شکل آشکارتری به خود گیرد در حالی که دیدیم ضرورت های قرن بیست و یکمی همراه با وحشت غرب از مواجهه مستقیم با جبهه مقاومت اسلامی ایجاب کرد غرب به جای حمله مستقیم نسل دوم به نسل سوم جنگ ها متوسل شود. با توجه به تفاوت های آشکار عصر حاضر با نیمه اول قرن بیستم، جنگ جهانی سوم مقتضیات خاص خود را دارد که از مزیت های طرفین این برخورد تمدنی نشأت می گیرد.

به خاطر مجهز بودن هر دو طرف متفقین و متحدین به سلاح های بازدارنده هسته ای، بیولوژیک (به جز ایران) و موشکی در کنار امکانات وسیع هوایی، دریایی، مغناطیسی و شبکه ای (مجازی) در کنار ابزارهای جنگ رسانه ای و تقابل اقتصادی مثل تحریم های یکجانبه یا بازی با نرخ های جهانی، جنگ سوم جهانی در فازهای نخست تا مدت ها به شکل محتاطانه جنگ نیابتی در زمین سوم صورت می گیرد.

اگرچه طبق چشم انداز 2030 سازمان سیا که 2 سال پیش منتشر شد، حمله های مستقیم تروریستی و زیرساختی (مجازی، بیولوژیک و مغناطیسی) به طرف مقابل و دیگر انواع حمله های با منشأ مبهم نیز در نسل سوم جنگ ها به کار می رود. آغاز جنگ سوم جهانی با حمله تروریست های دست پرورده غرب به شام و سپس عراق و لبنان بوده اما در عین حال می تواند فلسطین، صحرای سینا، اردن، اوکراین، مولداوی، حوزه دریای بالتیک، قفقاز، لیبی، شمال آفریقا، عربستان، یمن، سودان، خلیج فارس، افغانستان، پاکستان، شبه قاره هند و سرزمین های پیرامون چین تا اقیانوس آرام را دربرگیرد. در فاز های بعدی ممکن است شرکای متحدین و متفقین در منطقه آسیا - پاسیفیک، آمریکای لاتین و آفریقای سیاه نیز به غائله بپیوندند. یکی از مهم ترین ویژگی های جنگ های اول و دوم جهانی گسترش نزاع از قلب غائله یعنی اروپا به دیگر مناطق جهان و به وجود آمدن تقسیم بندی های فراقاره ای بود.

امروز نیز با آغاز جنگ سوم جهانی این پدیده را کمابیش در قالب تقسیم بندی های فراقاره ای قطب غربی-صهیونیستی شامل ناتو، شورای همکاری خلیج فارس، نظامات تحریم علیه ایران و روسیه، پیمان فراآسیا- پاسیفیک در مقابل قطب شرقی- اسلامی شامل محور مقاومت، اتحادیه بریکز و پیمان های اوراسیا و شانگهای مشاهده می کنیم که با گذشت زمان قطبیت و تضاد عناصر دو طرف درگیری شکل واضح تری به خود می گیرد.

با مرور گزارش های چند سال اخیر «مرکز اقدام پیشگیرانه» در «شورای روابط خارجی» سنای آمریکا - که از زمان جنگ دوم جهانی عالی ترین مرجع تصمیم گیری درباره ورود آمریکا به جنگ های مختلف به حساب می آید- متوجه می شویم چین و روسیه و برخی همسایگانشان همانند ویتنام و اوکراین از سال 2012 ناگهان به عنوان تهدید های خارجی درجه دوم و سوم منافع کاخ سفید در کنار ایران قرار می گیرند و در گزارش پیش بینی اولویت های مداخله نظامی درجه تهدید آنها سال به سال در حال افزایش است. این در حالی است که چین و روسیه تا پیش از سال 2012 با عنوان شرکای آمریکا خطاب می شدند و این تغییر موضع ناگهانی نشانه شرایط غیرعادی ناشی از آغاز روندی است که به جنگ سوم جهانی تعبیر می شود.

جوان:سانسور روحانی در 9 دی

«سانسور روحانی در 9 دی»عنوان یادداشت روز روزنامه جوان به قلم رحیم زیادعلی است که در آن می خوانید؛مواضع اصولی و قابل تقدیر ریاست محترم جمهوری در باره حماسه 9 دی بار دیگر خواب جماعت تجدید نظرطلب و هوادار فتنه را آشفته کرد. از این رو رسانه های وابسته به این طیف دیروز یا ترجیح دادند عصبانیت خود را با سانسور مواضع ایشان بروز دهند، یا تیترهایی خنثی و غیرمرتبط با اصل و محتوای 9 دی منتشر کنند.

گرچه دکتر روحانی در بزنگاه های مهم تاریخی همواره نشان داده است، حاضر نیست کوچک ترین تعرضی به انقلاب، جمهوری اسلامی، رهبری و اصل ولایت فقیه را تحمل کند که به عنوان نمونه می توان به سخنرانی تاریخی ایشان در 23 تیر 78 در واکنش به آشوبگری فتنه گران در 18 تیر اشاره کرد؛ آنجا که در مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: در کدام کشور جهان، حرکت های آشوب طلبانه این چنین تحمل می شود اینها خیلی پست تر و حقیرتر از آن هستند که بخواهیم نسبت به آنها تعبیر حرکت براندازی را مطرح کنیم. اما درباره سخنان دکتر روحانی گفتنی هایی هست که با هم مرور می کنیم.

درباره مناسبت های خاص وقتی خطیبی به ایراد تحلیل و واکاوی آن می پردازد، این انتظار طبیعی از وی وجود دارد که به زمینه های شکل گیری و به وجود آورنده آن حادثه اشارتی کند. برای مثال نمی توان درباره انقلاب اسلامی سال 57 سخن گفت بدون اینکه به استبداد رژیم شاهنشاهی و حوادثی که بر مردم گذشته است، بی توجه بود. حماسه 9 دی هم از این قاعده مستثنی نیست.

دکتر روحانی روز سه شنبه در جمع شماری از دست اندرکاران پروژه های عمرانی و مدیران استان سیستان و بلوچستان، در چابهار طی سخنانی نهم دی را روز نشان دادن عشق مردم به خاندان رسالت به ویژه حضرت سیدالشهدا(ع) دانست و تصریح کرد: پیام نهم دی و حضور مردم در این روز آن بود که همه باید تسلیم قانون باشیم و هر فردی حرف، نقد یا اعتراضی دارد باید در چارچوب قانون و مقررات آن را بیان کند و مردم در این روز به یک سلسله حرکت هایی که زیبنده کشور نبود، پایان دادند.

اما آنچه در سخنان ریاست محترم جمهور دیده نشد، تحلیل سلسله حوادثی بود که به 9 دی منجر شد و با موج عظیم مردمی فروکش کرد. اینکه چه کسانی به ساحت مقدس امام حسین (ع) اهانت کردند، در سخنان ایشان دیده نشد و اینکه کدام گروه یا دسته ای در فتنه 88 از چارچوب های قانونی و مقررات جاری کشور عبور کردند و آن خسارت عظیم مادی و معنوی را بر کشور تحمیل کردند، معرفی نشدند.

ریاست محترم جمهور به درستی اشاره کردند: باید از حماسه حضور مردم در نهم دی در مسیر تحکیم وحدت، همدلی و قانون گرایی استفاده کنیم، اما سؤال اساسی این است که وحدت و همدلی با چه کسانی؟ اگر منظور وحدت و همدلی مردم است که آنها در حماسه خودجوش 9 دی این همدلی و وحدت را به زیباترین شکل ممکن به منصه ظهور رساندند؛ همچنان که در مناسبت های دیگر انقلاب نشان داده اند؛ اما اگر چشم پوشی از اقدامات فتنه گران و وحدت با آنان مورد نظر است (که هرگز مشی رئیس جمهور نبوده است ) این مسئله خود نقض غرض است.

دکتر روحانی در جایی دیگر از سخنان خود با بیان اینکه حضور مردم در نهم دی به معنای حمایت از یک حزب و جناح نبود، تصریح کرده است: نهم دی به معنای بیعت مجدد با جمهوری اسلامی ایران، رهبری، انقلاب اسلامی، اصل ولایت فقیه و خاندان امامت و روز همدلی، اتحاد، انسجام و وحدت ملی است.

مرور شعارها و تصاویر این حماسه تاریخی هم مؤید این واقعیت است که رنگ و بوی جناحی در 9 دی هیچ نشانی ندارد، اما کسانی که بر اسلامیت نظام خط بطلان کشیدند، رهبری نظام را مورد اهانت قرار دادند، بارها علیه اصل ولایت فقیه شعار دادند، با منافقین و سلطنت طلبان همداستان شدند و با رفتارهای ساختار شکنانه خود سران امریکا و رژیم صهیونیستی را امیدوار ساختند، مورد حمایت ضمنی کدام دسته از جریان های داخلی قرار گرفتند؟

گرچه ما اعتقاد نداریم که فتنه ماحصل رفتار کل یک جریان است اما افرادی پدیدآورنده و هدایتگر آن بودند، اما گویا اصلاح طلبان با سکوت خود، نه تنها با فتنه گران مرزبندی نمی کنند بلکه این شائبه را ایجاد می کنند که با آنان همراهند.

ریاست محترم جمهوری چندی پیش تلویحاً از حوادث فتنه سال 88 به عنوان «لکه سیاه» یاد کردند، اما جریان اصلاحات طی دوسال گذشته تلاش رسانه ای خود را بر این مسئله معطوف کرده است که همواره مسئله برداشتن حصر سران فتنه را به عنوان یک مطالبه عمومی مطرح سازد. حال آیا با جریانی که همواره خود را در معرض اتهام قرار داده و هنوز حاضر نیست که از اقدامات ضد وحدت فتنه گران ابراز برائت کند، می توان وحدت کرد؟

بدیهی است امروز وحدت و همدلی و جلوگیری از ایجاد تفرقه و فاصله بیش از هر زمان دیگری باید مورد توجه همه جریان های درون نظام قرار گیرد، اما لازمه آن دوری جستن از همه اقداماتی است که به این اختلافات دامن می زند، مسئله ای که تاکنون هیچ نشانه ای از سوی خالقان فتنه دیده نمی شود.

حمایت:سرمشق های آمریکایی

«سرمشق های آمریکایی»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم علی قاسمی است که در آن می خوانید؛نهم دی ماه امسال اگر چه گذشت ولیکن واکاوی این حماسه ماندگار که برآمده از بیداری و بصیرت ملت ایران در سال 88 بود؛ از ابعاد مختلف بسیار حائز اهمیت و قابل اعتناست. چرا که همچنان برخی از افراد و چهرههای یک جریان سیاسی مرموز با طرح مباحثی همچون رفع حصر سران فتنه، آن حوادث دشمن شادکن را به گونه ای بازگو می نمایند که گویا در سال 88 اتفاقی نیفتاده و هیچ ظلمی از سوی سران فتنه به نظام اسلامی و مردم روا نگردیده است.

از همین رو ی، بازخوانی جریان فتنه 88 از قاب دوربین نهم دی ماه؛ نه تنها خواب آلودگی سیاسی برخی ها را برطرف می نماید، بلکه درخواست و مطالبه بحق ملت ایران برای برخورد با سران فتنه را بیش از پیش مشخص می کند.فتنه 88 از جمله حوادث و اتفاقاتی بود که صد البته با بصیرت و ایستادگی ملت ایران دستاوردهای بسیاری را برای انقلاب اسلامی به ارمغان آورد و به تعبیر مقام معظم رهبری، کشور را واکسینه نمود. لذا پیدایش نهم دی ماه در تاریخ انقلاب، نمایهای از تمام ریزشها و رویش های سی و چند ساله از انقلاب اسلامی بود که بالاخره با فریاد ملت ایران در برابر گستاخی ناجوانمردانه سران فتنه، روند هشت ماهه آشوب آفرینی در کشور را به پایان رساند. در واقع نهم دی ماه 88 فریاد "دیگر بس است" از سوی ملت ایران بود که سران فتنه را به انزوا کشاند و ضربه ای بر پیکره بی جان فتنه وارد کرد.

این روز حماسی ثابت کرد که روزگار «ادعای همراهی با امام بودن گذشته است»، بلکه مهم فهم کلام و اطاعت از امام است که بارها بیان می داشتند که هرگاه دیدید دشمن برایتان کف و سوت می زند، اشتباه رفته اید. از این منظر اگر اقلیتی از سیاسیون در کشور به جای دل مشغولی برای آبادانی کشور، دغدغه رفع حصر سران فتنه را دارند و در این مسیر نیز دچار عارضه فراموشی شده اند! لیکن ذهن بیدار ملت ایران فراموش نکرده است که چگونه جریانی با شعار انتخاباتی "همراهی با امام و ولایت" وارد عمل شد و در انتها به تقابل با اندیشههای حضرت امام و اصل ولایت پرداخت.

جامعه بیدار ایرانی فراموش نکرده است که جماعت فتنه گر چگونه در روز قدس با زیر سئوال بردن یکی از راهبردی ترین مسائل نظام جمهوری اسلامی ایران یعنی مسئله فلسطین که از اندیشههای ضد استکباری حضرت امام(ره) تبلور یافته بود؛ مورد حمایت صهیونیستها در دنیا قرار گرفتند و یا به چه نحوی در 13 آبان و 16 آذر بدون توجه به ماهیت ضد استکباری این روزها حرکتهایی در جهت تامین منافع استکبار و متعاقب آن بی حرمتی به تصویر حضرت امام و شعائر جمهوری اسلامی نمودند.

اصحاب فتنه در اقدام وقیحانهای دیگر، اهانت به ساحت قرآن کریم و بیحرمتی به خون پاک سالار شهیدان و عاشورای حسینی و اصل مترقی ولایت فقیه را انجام داده و با این رفتار عمق رذالت و دروغگویی خود را در همراهی با امام و آرمانهای انقلاب به مردم نشان دادند. از این منظر بر اساس کدام تحلیل است که جماعتی اندک، فتنه بعد از انتخابات دهم را اختلاف سلیقه ی برآمده از مناظرههای تلویزیونی و مناقشات کلامی بین نامزدهای انتخاباتی تفسیر می نمایند. آیا این گونه اظهار نظرات ادامه همان بی انصافی ها در حق نظام اسلامی نیست. حکومتی که ثمره خون هزاران شهید و اندیشمند انقلابی است.

با قبول این تحلیل یعنی شکل گیری اعتراضات بر اساس اظهارنظرات تند گروهی در روزهای برگزاری انتخابات؛ چرا پس از برگزاری انتخابات و فریاد تقلب بزرگ - که بعدها مشخص شد، تقلب رمز فتنه بوده است- در همان ابتدایی ترین روزهای راه اندازی اعتراضات خیابانی از سوی سران فتنه، پس از دعوت رهبری، مبنی بر حفظ آرامش در کشور و پیگیری دعاوی از مسیر قانونی، این افراد درخواست به تجمع خیابانی و نافرمانی مدنی را در پیش گرفتند. چرا پس از توهین به مقدسات اسلامی و ارزشهای انقلابی خطوط خود را از گروه های معاند و برانداز در این جریان جدا نکرده و تاکنون نیز نکرده اند و حتی پس از شنیدن توهین به "اصل ولایت فقیه" که بنا به فرمایش امام راحل همان ولایت پیغمبر است؛ در پیامی تحریک کننده، آشوبگران ظهور عاشورا را افراد خداجوی معرفی نمودند.!

بنابراین ملت ایران نه تنها عمق خیانت سران فتنه را فراموش نکرده اند؛ بلکه ظلمی که به نظام اسلامی شده است را به هیچ وجه برنمیتابند. زیرا قانون شکنیهای سران فتنه، اهانت به ساحت مقدس حضرت امام(ره) و تفکرات و اندیشه های پاک و زلال ایشان و ادامه جسارت های دیروز است که در فتنه تیر 78 با شعارهای کذایی دنبال میگردید، همان جریانی که تظاهرات علیه خدا، انتقاد علیه معصومین و استیضاح کابینه ائمه هدی را تجویز می کردند؛ قیام عاشورایی حسین بن علی(ع) را خشونت می نامیدند و افکار و اندیشه حضرت امام (ره) را عامل عقب ماندگی ایران میدانستند و خواستار به موزه سپردن افکار ایشان بودند!

برهمین اساس نهم دی ماه پایانی شد برای دفتری که با سرمشق های آمریکایی به صف آرایی علیه انقلاب اسلامی همت گمارده بودند. این روز ماندگار به اثبات رساند که مردم ایران، پاره شدن عکس امام و اهانت به آرمان های انقلاب و ارزشهای حسینی و عاشورایی که به تعبیر مقام معظم رهبری با برنامه ریزی های قبلی دشمن انجام گرفت را نادیده نگرفته اند و در ذهن تاریخ ایران ثبت خواهد شد؛ لذا خروش حماسی ملت ایران در نهم دیماه سال 88 نه تنها اتمام حجتی بود برای همه فتنه ها و صحنه گردانیها؛ بلکه پاسخی ماندگار است تا همگان بدانند که این خیزش ملی ،غبارآلودی فضای فتنه را درهم تنید و با شناخت عرصه و درک لحظه از سوی مردم بصیر، رسوایی بزرگ فتنه گران را رقم زد.و بالاخره به تعبیر رهبر معظم انقلاب، ملت ایران در این آزمون بزرگ پیروز شد و قوی ترین ضربه را در روز نهم دی ماه به دشمن و فتنه گران وارد کرد و یکپارچگی مردم آشکار و فصل تازه ای در بصیرت ملت ایران گشوده شد.

آفرینش:تغییر مسیر مسکو در پرونده هسته ای ایران

«تغییر مسیر مسکو در پرونده هسته ای ایران»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم حمیدرضا عسگری است که در آن می خوانید؛اساساً از دیر باز نگرش تاریخی به ما ثابت کرده که روس ها شرکای مناسب و قابل اعتمادی نیستند البته روس ها مهره هایی کارآمد با قابلیت های خوبی هستند، اما صرفاً برای خودشان!!. منفعت محوری اساس هر رابطه و همگرایی می باشد، اما منفعت طلبی یکجانبه نمی تواند رویکرد مناسبی برای افزایش سطح روابط میان کشورها تلقی گردد. درچندین مرحله نسبت منفعت طلبی و خلق و خوی سرد روس ها مطالبی را مطرح کردیم و از نمونه های غیرقابل اعتماد بودن آنها بسیار گفتیم، اما در عمل شاهد گسترش فعالیت ها و امضاء تفاهم نامه های بدون پشتوانه بودیم و از مسولان دیپلماسی کشور تقاضا کردیم نسبت به نزدیک شدن به روس ها تمام جوانب احتیاط را رعایت کنند، و امیدواریم چنین کرده باشند.

اما امروز بحث دیگری مطرح است و روس ها علناً نشان دادند که وقتی پای منافع وسط باشد و موقعیت خود را در خطر ببینند، با هیچ کشوری دست دوستی و همراهی نخواهند داد!. در همین راستا جدیداً دولت روسیه، آمریکا را تهدید کرد در صورت تداوم فشار های تحریمی به این کشور ، مسکو ممکن است در سیاست همکاری خود با آمریکا در دو موضوع "سوریه و پرونده هسته ای ایران" تجدید نظر کند!. سقوط ارزش پول ملی روسیه در ماه های گذشته و نیز کاهش کم سابقه قیمت نفت در بازارهای جهانی اقتصاد روسیه را در شرایط بحرانی قرار داده است . مسکو دلیل اصلی پایین آمدن قیمت نفت و کاهش ارزش پول ملی خود(روبل) را در نتیجه سیاست های خصمانه آمریکا و تحریم های این کشور علیه خود می داند. از سوی دیگر روس ها برسر مسئله اوکراین امنیت استراتژیک خود را در خطر می بینند و در مقابله با همگرایی غرب با آمریکا راه به جایی ندارند. عمق فشارها بر روسیه به حدی است که حاضر شده اند حیثیت بین المللی خود را به عنوان یک ابرقدرت در حل پرونده هسته ای ایران زیرپا بگذارند و علناً به امتیازگیری با کارت های تهران و دمشق روی آورند.

البته این تغییر رویه روس ها خیلی تعجب انگیز نیست چرا که در طول تاریخ نشان دادند که در حساس ترین لحظات به تمام تعهدات خود پشت می کنند و راه دیگری در پیش می گیرند. حافظه تاریخ هیچ وقت عدم حمایت شوری سابق از مصر در جنگ اعراب و اسرائیل را فراموش نمی کند و یا حداقل ایران، تجربیات فراوانی در خلف وعده ها و قابل اعتماد نبودن روس ها داشته است. در مقطع کنونی با توجه به حساسیت منطقه و قرار گرفتن پرونده هسته ای ایران در مرحله تعیین کننده، روس ها به این فکر افتاده اند که کارت ایران و سوریه را با قیمتی گزاف با آمریکا معامله کنند. اما آنچه از شواهد معلوم است مسکو بازنده از پیش تعیین شده این میدان می باشد!. چرا که آمریکا با یک استراتژی حساب شده روسیه را در تنگناهای سیاسی و اقتصادی قرار داده و به این راحتی حاضر به دست کشیدن از این موضع خود نیست. آمریکا بار دیگر به نقطه ای رسیده است که فرصت تضعیف مسکو برایش فراهم شده، و دراین راه اروپا را نیز همراه خود کرده است. لذا هزینه های مقابله با روسیه بسیار کاهش و فشارهای بی سابقه براین کشور به شدت افزایش یافته است. اما آنچه در این رویارویی و حوادث مهم است اینکه ما نباید اجازه دهیم مورد معامله قدرت های بزرگ قرار گیریم. درحال حاضر تصمیم گیرنده اصلی 1+5 در مذاکرات هسته ای آمریکاست و ما باید تمرکز خود در مذاکرات را بر رایزنی های موثر با این کشور متمرکز کنیم. چراکه امید داشتن به حمایت های روسیه، امری بیهوده و انتظاری غیر واقع و غیرعملی می باشد که محقق نخواهد شد.

شاید گفته شود که آمریکا و روسیه بر سر دمشق، اوکراین و ایران به تفاهم خواهند رسید و امتیازات را باهم تقسیم می کنند.اما شرایط کنونی جهان بیانگر این است که بلوک غرب عجله ای برای تعیین تکلیف سوریه ندارند و حفظ وضعیت موجود را بیشتر ترجیح می دهند. درمورد اوکراین نیز روس ها نمی توانند ازعمق استراتژیک و حیثیت خود بگذرند و کیف را به دامن غرب بسپارند، لذا آمریکا و اروپا با حفظ ساختارتحریم های اقتصادی، درپی به زانو درآوردن مسکو هستند.

اما در پرونده هسته ای ایران در مقطع کنونی به نظر می رسد که دولت اوباما به دنبال دست یابی به یک توافق با تهران می باشد. البته از خصومت و زیاده خواهی های آمریکا در مقابل کشورمان نمی توان چشم پوشی کرد، اما می توان با مدیریت شرایط فعلی به نحوی مذاکرات را ادامه داد که مانع از زیاده خواهی های غرب و امتیازگیری های روسیه شویم.

مردم سالاری:رمز عبور از امام؟!

«رمز عبور از امام؟!»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم احسان کیانی است که در آن می خوانید؛بیش از یک هفته از مصاحبه جنجالی آقای سیدمحمد خامنه ای با هفته نامه اصولگرای «رمز عبور» می گذرد اما واکنش ها به آن همچنان ادامه دارد. با وجود پاسخ دفتر آقای هاشمی رفسنجانی و نقد آقای سلیمی نمین، این سرمقاله روزنامه کیهان به قلم آقای شریعتمداری بود که پاسخ آقای سیدمحمد خامنه ای را در پی داشت. مهمترین نکته در این پاسخ، اشاره به زودباوری و خوش باوری امام نسبت به اطرافیانشان بود. اما آیا نویسنده به نتیجه منطقی سخن خویش اندیشیده است؟!

سطح تحلیل خرد: آن چه در این مصاحبه به عنوان اشتباهات ذکر شده؛ مواردی است که کاملاً از صبغه جناحی و پیشینه شخصی پاسخ دهنده مستفاد می شود. مانند قبول قطعنامه؛ نخست وزیری مرحوم بازرگان و یا نظر امام درباره جامعه روحانیت مبارز. نویسنده برای اثبات اشتباه بودن عمل امام خمینی، به جز اشاره امام به مخالفتشان با نخست وزیری مهندس بازرگان که در نامه امام به آیت الله منتظری یاد شده؛ استناد دیگری ندارد مگر خاطرات نقل قول شده از دیگران. نکته این که استناد خاطراتی که جایی در صحیفه امام ندارند؛ تا کجاست؟ چگونه به استناد خاطره مرحوم مهدوی کنی می پذیرند که امام درباره جامعه روحانیت مبارز اشتباه گفته اند اما به استناد خاطره آقای هاشمی که مسوولیت های مهم ایشان در آن دوره گویای این است که بسیار بیش از مرحوم مهدوی در ارتباط با امام و مورد اعتماد ایشان بوده اند؛ نمی پذیرند که جریان مک فارلین از ابتدا با نظر امام و تحت نظارت ایشان صورت پذیرفته است؟! بهتر این که همه فعالان سیاسی و بزرگان نظام برای استناد به امام، طبق وصیت نامه ایشان عمل کرده و حداکثر، سخن مورد اشاره شان را در صحیفه امام که مورد وثوق همگی است بیابند تا شأن سخنان امام پایمال نگردد.

سطح تحلیل کلان: مساله عدم عصمت و حتی عدم حجیت گفتار و کردار بزرگان نظام جمهوری اسلامی و حتی شهیدان بزرگوار انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی سخن تازه ای نیست. اعتقاد مسلم شیعه این است که جز چهارده معصوم(علیهم السلام) هیچ کس مصون از خطا نبوده و رفتار و گفتارش قابل نقد و بررسی است. حتی امیرالمؤمنین علی(ع) با وجود عصمت الهی؛ می فرماید:«حق من بر شما مردم این است که مرا در آشکار و نهان نصیحت کنید»(خطبه سی وچهار نهج البلاغه) مقصود امام علی(ع) از این سخن این که پس از او احدی به نام دین و حکومت دینی، فضای نقد و بررسی را مسدود نکند. نکته مهم اینکه امام علی(ع) نقد را نه حق مردم که تکلیف آنان برمی شمارد.
در میان بزرگان انقلاب نیز می توان به این سخن استاد مطهری اشاره کرد:«هر مقام غیرمعصومی که در وضع غیر قابل انتقاد قرار گیرد، هم برای خودش خطر است و هم برای اسلام» با این حال، مطالعه روش و منش سیاست ورزی و حکمرانی امام خمینی نشان می دهد که ایشان به تأسی از قرآن و سنت نبوی هرگز خود را از مشورت با نخبگان و فعالان سیاسی بی نیاز ندیدند. روشن است که اگر حاکمی بر مبنای مشورت و خرد جمعی؛ تصمیم اشتباهی نیز بگیرد؛ جامعه او را ملامت نخواهد کرد زیرا به استبداد و خودمحوری تصمیم نرانده است.

آیا اندیشیده ایم اگر مهمترین تصمیمات جمعی نظام جمهوری اسلامی(و نه تصمیمات فردی امام خمینی) را مبتنی بر زودباوری و اطلاعات غلط بپنداریم؛ علاوه بر اینکه کیاست و تدبیر امام و دیگر مسئولان نظام(از جمله رهبر معظم انقلاب) را که حتی دشمنان و مخالفان هم به آن اذعان دارند، خدشه دار کرده ایم؛ روند تصمیم سازی و سیاست های کلی نظام را نیز بی بنیان و سست جلوه می دهیم؟! می توان به فتاوای امام از منظر فقهی یا به رفتار و گفتار فردی ایشان از منظر سیاسی انتقاد کرد؛ ولی امام به عنوان رهبر نظام؛ همواره به پشتیبانی خواص و به طور جمعی تصمیم می گرفت. تبیین این تصمیمات بر مبنای خوش باوری نسبت به نزدیکان و نادیده گرفتن ساختارهای سیاسی و اجتماعی کشور؛ نه انتقاد که ساده انگاری است. عبور از امام از این منظر؛ عبور از آرمان های انقلاب و اهداف نظام است.

ابتکار: زمانی برای گذر از 88

«زمانی برای گذر از 88 »عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم جواد حیدریان است که در آن میخوانید؛بعد از اظهارات همیشگی علی مطهری در سال های اخیر به عنوان کسی که دائم از ضرورت تعیین تکلیف «سران فتنه» سخن گفته، اظهارات رئیس محترم قوه قضائیه، بعد از انتشار مستند «دهم» از تلویزیون - نشان می دهد کمتر کسی به چنین صراحتی در 5 سال گذشته در خصوص حصر سخنی به میان آورده است. وضعیتی که به نظر می رسد، محصول نوعی تجربه سیاسی و البته اهمیت پذیرش اشتباهات گروه های مختلف و ضرورت گذر از شرایط سخت است.

پخش اولین قسمت از مستند «دهم» که روایتی دیگرگون از حوادث بعد از انتخابات سال 88 را نشان می دهد و همزمانی اش با روز 9 دی زمینه بررسی و به چالش کشیدن اتفاقات ناگوار 5 سال پیش را فراهم آورده است. به باور بسیاری این مستند تلویزیونی برای اولین بار به نقش رئیس جمهوری سابق و همینطور سازمان صدا و سیما در ایجاد آتش اختلاف و دو قطبی شدن فضای کشور اشاره می کند. اشاره ای که می توانست بسیار زودتر از اینها آبی بر آتش اختلاف و فتنه باشد و کشور را تا این حد به دوپارگی مبتلا نمی کرد.

فعالان اصلاح طلب و اصولگرا در چند روز گذشته هر کدام از تریبون های رسمی و در برنامه های زنده رسانه ملی از ضرورت رفع حصر سخن گفته و حتی تاکید کرده اند که حاکمیت خود این مساله را مرتفع می کند. با این حال ریاست محترم قوه قضاییه در واکنش به اظهارات مطرح شده به ملاحظات این دستگاه برای پرهیز از برگزاری دادگاه برای محاکمه آنان اشاره کرده و گفته است؛«هرگاه مصوبه شورای عالی امنیت ملی در خصوص حصر سران فتنه تغییر یابد، دستگاه قضایی آماده برگزاری دادگاه سران فتنه است.»

پیش بینی روند پیش رو و تحلیل رویدادها و اتفاقات اخیر از چند نظر حائز اهمیت است. چرا که با از دست رفتن بخشی از اعتماد عمومی در سال 88 که می توان گفت وضعیت نامتعارف و هزینه سازی را بر کشور تحمیل کرد، حالا آرام آرام زمینه ای برای تفهیم اتهام و تشخیص سره از ناسره در ساحت سیاسی کشور فراهم آمده است. انتشار مستندی که در آن، یک طرف به صورت مرسوم مورد هجمه و از پیش متهم نیست و روایت صادقانه تری از 88 و بعد از آن را ارائه می دهد، می تواند زمینه ای برای ایجاد دلگرمی و آغازی در پروسه تفاهم ملی باشد. چرا که انتشار کم زاویه این مستند از 88 در رسانه رسمی حاکمیت، تلاشی است تا در هوای کم غبارتر، تحلیلی ساده تر و منصفانه تر از آنچه بر سر کشور آمد ارائه شود.

از سوی دیگر بعد از اظهارات محسن رضایی به عنوان یکی از کاندیداهای سال 88 در مصاحبه زنده تلویزیونی به مناسبت روز 9 دی که در تحلیلش از حوادث بر اشتباه گروه های سیاسی و ایجاد شرایط بحرانی تاکید کرده بود، حائز اهمیت است. وی نسبت به بروز فتنه دیگری در گفتگویش هشدار داد: از کجا معلوم کسانی که در سال 88 مقابل «سران فتنه» ایستادند فتنه دیگری به پا نکنند.

اما آنچه حالا اهمیت دارد وضعیت فعلی کشور است که اگرچه در بعد اقتصادی با مشکلاتی همراه است اما هرگز دچار بی ثباتی نیست و شرایط سیاسی به خصوص دیپلماسی کشور روند رو به بهبودی را طی می کند. با این حال توجه به شرایط سیاست داخلی که تا حدودی محصول مدیریت دولت برخاسته از حمایت قاطع جریان اصولگرایی است (دولت محمود احمدی نژاد)، نیازمند بازنگری و تقویت حس اتحاد و رفع سوء تفاهم های بیشتری است. حالا امید می رود، فضا بعد از 5 سال از انتخابات 88 به سمت مطلوبی از همدلی گام بردارد که اشتباهات اتفاق افتاده به نحوی مورد پذیریش واقع شود و کشور در بستری از آرامش داخلی بتواند مسیرهای سخت خارجی را طی کند و 5 سال بعد از طوفان غم انگیز 88 بتواند به ساحل آرامش دست یابد.

اعتماد:٢٠١٥، سالی امیدوارکننده برای ایران و ناامیدکننده برای خاورمیانه

«٢٠١٥، سالی امیدوارکننده برای ایران و ناامیدکننده برای خاورمیانه»عنوان یادداشت روز روزنامه اعتماد به قلم محمد علی سبحانی است که در آن می خوانید؛اگر بخواهیم سال ٢٠١٥ را در نخستین روز سال میلادی پیش بینی کنیم، محور مهم ترین مباحثی که با آن مواجه هستیم خاورمیانه است. با توجه به اینکه در سال پیش رو از سویی امریکایی ها وارد رقابت های انتخاباتی می شوند و از سوی دیگر قطعنامه شورای امنیت جهت تعیین ضرب الاجل برای بازگشت اسراییل به مرزهای سال ١٩٦٧ تصویب نشده است و همچنین با در نظر گرفتن اهمیت یافتن بیشتر غزه به دلیل تحولاتی که در منطقه رخ داده می توان گفت که مناقشه خاورمیانه در موضوع فلسطین و اسراییل با وضعیت بهتری روبه رو نخواهد شد. تصور نمی کنم که سال آینده تصویر بهتری در گفت وگو های صلح میان دو طرف ایجاد شود و وضعیت فلسطینی ها بهتر شود. در خصوص مسائل سوریه و عراق هم در سال گذشته با فضای متفاوتی مواجه شدیم. گستردگی حضور داعش در این دو کشور به نقطه بحرانی ای رسید. به گونه یی که داعش توانست تقریبا یک سوم سوریه و عراق را به شکلی در اختیار خود بگیرد و دولتی خارج از مرزهای شناخته شده ساکس پیکو ایجاد کند.

حضور داعش در این دو کشور موجب شد که هم جنبه افراط گرایی تحت لوای اسلام و هم ایجاد یک حکومت قرون وسطایی در قرن بیست ویکم مورد توجه قرار گیرد و طبیعتا موجب نگرانی در کل منطقه و کل جهان شود. با پیروزی های داعش در زمانی خیلی کوتاه در خود عراق هم نگرانی زیادی ایجاد شد به طوری که مالکی از قدرت کنار رفت و حیدر عبادی جانشین وی شد تا بتواند وحدت سیاسی را به این کشور بازگرداند. عملیات داعش باعث شد که ترکیه و ایران هم احساس نگرانی کنند و حتی عربستان که احتمال قریب به یقین یکی از مشوق های این گروه ها در داخل عراق و سوریه بود از دیدن رفتارهای داعش که خود را دولت اسلامی نامید، نسبت به این گروه تروریستی ابراز نگرانی کند. اما یک موضوع در خصوص داعش وجود دارد که کمتر به آن توجه شده است.

هرچند که تروریست های داعش یک دولت خودخوانده هستند، اما به هر حال مرزها را در هم شکسته اند و مدت قابل توجهی است که مرزهای خود را تشکیل داده اند و به راحتی هم تمامی آن مرزها قابل برگشت نیست. داعش توانست با استفاده از خلاءهایی که در سوریه و عراق وجود داشت حکومت خود را تشکیل دهد. ما همواره در چارچوب مرزهای کشورهای مختلف شاهد گروه های مختلف با دولت های گوناگون و با سبک های متفاوت بودیم، اما داعش توانسته حکومتی فرامرزی را ایجاد کند که ادعا می کنند در پی احیای خلافت هستند و حتی می خواهند به عربستان نیز حمله کنند. این موضوع هرچند غیر قابل قبول اما واقعی است. اختلاف میان قطب های منطقه یی از جمله ایران، ترکیه و عربستان باعث دامن زدن بیشتر به این مساله هم شده است و شرایط چندان امیدوارکننده نیست که بتوان پیش بینی حل آن را کرد، اما اگر ایران، عربستان و ترکیه به درک مشترکی دست یابند شاید بتوان به حل این مناقشه منطقه یی امیدوار شد. با شرایط کنونی به نظر من در سال آینده ممکن است حضور داعش در سطح عراق کاهش یابد اما بعید می دانم در پایان سال ٢٠١٥ و هنگامی که سال ٢٠١٦ را مورد بررسی قرار می دهیم، مشکلی به نام داعش کاملا در این منطقه حل شده باشد.

در زمینه مذاکرات هسته یی ایران با کشورهای ١+٥ نیز می توان گفت که دولت ایران در سال ٢٠١٤ تلاشش را بر دو موضوع اقتصادی و هسته یی متمرکز و در نگاهی کلی چشم انداز امیدوارکننده یی را ترسیم کرد. اگر مناقشه هسته یی به یک نقطه توافق جامع نهایی و مناسب می رسید، در مشکلات اقتصادی داخلی هم آثار به جا مانده از دولت نهم و دهم حل می شد. اما اکنون در آخرین روز ٢٠١٤ شاهد آن هستیم که گفت وگوها به نتیجه نهایی نرسیده و مشکلات اقتصادی با کاهش قیمت نفت و عدم رفع تحریم ها پا برجا مانده است. من تصور می کنم با توجه به وعده های انتخاباتی، آقای روحانی بهتر است موضوع های داخلی، اقتصاد و هسته یی را به طور موازی و به شکل اولویت های سه گانه دنبال کند. به این ترتیب با شانس بیشتری هم برای موفقیت روبه رو است. با این پیگیری سه گانه می توان سال ٢٠١٥ را سالی امیدوارکننده در حل مسائل مهم از جمله مناقشه هسته یی برای ایران دانست.

آرمان:قدرت اعطایی یا اکتسابی

«قدرت اعطایی یا اکتسابی»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم صباح زنگنه است که در آن می خوانید؛
برای تبدیل شدن یک کشور به قدرت منطقه ای نیاز است تا فرایندی سپری شود که البته طی شدن این فرایند زمانبر نیز خواهد بود. در واقع ایفای نقش به عنوان یک قدرت منطقه ای بدین معنا نیست که دیگر کشورها این عنوان را بر اساس یک تصمیم گیری به کشور مزبور اعطا نمایند بلکه این حالت ناشی ازتوان و ظرفیتهای یک کشور است. به بیان دیگر کشورها به تناسب شاخصه های جغرافیایی، تاریخی، اقتصادی، نیروی انسانی و فرهنگی که از آن برخوردارند، قدرت اول بودن خود را رقم می زنند.

ایران با بهره گیری از موقعیت استراتژیک و نیروی انسانی فهیم و تحصیلکرده خود و با استفاده ازنعمت های خدادادی وبرقراری معیارهای انسانی در روابط با همسایگان، این قدرت را به دست آورده است که در حال حاضر دوست و دشمن به آن اعتراف می کنند. قدرت یک کشور به تنهایی از دلار های نفتی آن حاصل نمی شود گرچه عربستان درسالهای اخیرتلاشهای زیادی انجام داد تا با قدرت درآمدهای نفتی به یک قدرت سیاسی تبدیل شود اما تا کنون غیر از ایجاد هرج ومرج در سوریه و بعضا درعراق ظرفیت سازنده ای ازخود نشان نداده و حتی درمورد لبنان به جای کمک به استقلال و ثبات و امنیت این کشور از انتخاب رئیس جمهورهم ممانعت می کند. درتعریف یک قدرت منطقه ای هیچ گاه اخلال در روابط سیاسی کشورها عنصر قدرت به حساب نیامده است. همچنان که یک شرورمحله هیچ گاه به عنوان قدرت محلی و مورد اعتماد محسوب نمی شود.

ترکیه با داشتن برخی ازمولفه ای قدرت منطقه ای اما اینک بعد از طی دو دهه از رشد اقتصادی همچنان یکی از کشورهای بدهکار منطقه به حساب می آید و رشد اختلافات داخلی و درگیری های داخلی با مهم ترین مولفه های اجتماعی و مذهبی داخلی و با بازداشت و زندانی کردن مخالفان و ایجاد محدودیت در رسانه ها نتوانست به یک استقرار قابل اتکایی نایل شود بلکه با توسل به گروه های تروریستی و پشتیبانی از آنها در سوریه و عراق به تخریب روابط با همسایگان پرداخت. جمهوری اسلامی ایران به سخنان رئیس جمهور آمریکا و ابعاد آن واقف است اما قدرت ملی و مذهبی خود را بهتر ازدیگران می شناسد و آن را ناشی از خودجوشی و ظرفیت های منطقه ای خود می داند.

دنیای اقتصاد:نقش کنگره آمریکا در قیمت نفت

«نقش کنگره آمریکا در قیمت نفت»سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم نوید پژنگ است که در آن می خوانید؛طی هفته های گذشته و بالاخص پس از پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا و به دست آوردن اکثریت در هر دو مجلس نمایندگان و سنا، بیشترین صحبت ها و حدس و گمانه زنی ها راجع به اقدامات احتمالی این نهاد قانون گذار در ماه های پیش رو و نحوه موضع گیری کنگره نسبت به مذاکرات هسته ای جاری میان ایران و گروه 1+5 (شامل آمریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) و احتمال تصویب تحریم جدید علیه کشورمان بوده است. ولی یکی از مواردی که می تواند به اندازه احتمال تصویب تحریم جدید توسط کنگره برای ایران اهمیت داشته باشد و تا حدی از آن غفلت شده است، نقش کنگره در تصویب قوانینی جهت تسهیل صادرات نفت آمریکا است که می تواند به طور غیرمستقیم بر اقتصاد کشورمان اثرگذار باشد.

در سال 1973 و در بحبوحه جنگ اعراب و اسرائیل، کشورهای عربی صادر کننده نفت از جمله عربستان سعودی و لیبی توافق کردند که با استفاده از «سلاح نفت» کشورهای حامی رژیم صهیونیستی را تنبیه کنند. پس از کمک های فراوان آمریکا به اسرائیل از جمله تامین 2/2 میلیارد دلار تسلیحات، کشورهای عربی تصمیم گرفتند صادرات نفت به آمریکا را تحریم کرده و به علاوه از میزان تولید خود بکاهند.

این تصمیم موجب شد که قیمت نفت طی زمانی حدودا یکساله، از 3 دلار در هر بشکه به 12 دلار افزایش یابد. کنگره آمریکا در مقابل این تحولات، قانونی را به تصویب رساند که تولیدکنندگان نفت در آمریکا را از صادرات محروم می ساخت و آنها را ملزم می کرد نفت خود را صرفا به پالایشگاه های داخلی بفروشند. هدف از این قانون حمایت از مصرف کنندگان آمریکایی و مصون ساختن قیمت کالاهایی همچون بنزین از تلاطمات بازار جهانی نفت بود.

اما با عملیاتی شدن صنعت نفت شیل در آمریکا در چند سال اخیر و افزایش تولید نفت در این کشور تا 5/9 میلیون بشکه در روز و پس از تصمیم اخیر اوپک برای حفظ سقف تولید 30 میلیون بشکه ای به منظور مقابله با نفت شیل، بازار نفت روزانه با 2 میلیون بشکه مازاد عرضه روبه رو است و به نظر می رسد که تا چند سال آینده، بازار نفت جهشی ناگهانی در قیمت ها را تجربه نکند. این تصمیم اوپک اگرچه برای اعضای آن سخت و دردناک بوده است، ولی اثراتی جدی بر صنعت نفت شیل آمریکا داشته است. به طور مثال شرکت اکسون موبیل که بزرگ ترین شرکت نفتی دنیا است، در نظر دارد میزان بودجه خود برای سرمایه گذاری در سال آینده را تا 20 درصد کاهش دهد. همچنین به گزارش اکونومیست، تقاضای دریافت مجوز حفاری در ماه نوامبر نسبت به ماه پیش، در میدان نفتی باکان در داکوتای شمالی که قلب صنعت شیل آمریکا است تا 40 درصد کاهش یافته است.

به همین دلیل بسیاری از تحلیلگران معتقدند که شرایط کنونی دیگر مانند دهه هفتاد میلادی نیست و کنگره آمریکا باید این قانون را ملغی کرده یا حداقل آن را به روزرسانی کند. موافقان این طرح بر این باورند که اعطای مجوز صادرات به تولیدکنندگان آمریکایی آنها را در بازی نگه داشته و به آنها این امکان را می دهد که با کسب درآمد بیشتر، همچنان به سرمایه گذاری روی تحقیق و توسعه ادامه داده و به روش های اقتصادی تری برای حفاری دست یابند. شرکت های فعال در حوزه نفت شیل نیز به شدت خواهان لغو این قانون هستند؛ زیرا دیگر مجبور نیستند نفت خود را به پالایشگاه هایی در شرق آمریکا بفرستند و هزینه های زیادی برای حمل و نقل متقبل شوند (عمده نفت تولید شده در آمریکا نفت سنگینی است که اکثر پالایشگاه های آمریکا برای کار با آن نوع نفت ساخته شده اند، اما نفت شیل نفت سبک تری است و صرفا پالایشگاه هایی در شرق آمریکا توانایی پالایش آن را دارند). البته لغو این طرح نیز مخالفانی دارد.

به طور مثال سناتور دموکرات، رابرت منندز چند ماه پیش اظهار کرد که در صورت لغو این قانون، صادرات نفت آمریکا به سرعت افزایش یافته، عرضه نفت کم شده و موجب افزایش قیمت بنزین در آمریکا می شود که فشار زیادی به مصرف کنندگان داخلی آمریکا وارد می کند. البته یک تحقیق که اخیرا توسط اداره انرژی آمریکا انجام گرفته نشان می دهد که قیمت بنزین در آمریکا کاملا به قیمت های جهانی نفت وابسته بوده و صادرات، موجب افزایش قیمت بنزین نخواهد شد. از جمله دیگر مخالفان این طرح باید به فعالان محیط زیست اشاره کرد که معتقدند اجازه صادرات، میزان حفاری ها را افزایش داده که هم انتشار گازهای گلخانه ای را تشدید می کند و هم اکوسیستم منطقه را تحت الشعاع قرار می دهد. همچنین پالایشگاه هایی که نفت شیل را با قیمت ارزان تری می خرند، نباید از یاد برد، زیرا می توانند با اعضای کنگره لابی کرده و مانع از لغو قانون مذکور شوند.

با این حال به نظر می رسد لغو قانون ممنوعیت صادرات برای آمریکایی ها اهمیت زیادی داشته باشد. صنعت نفت شیل در چند سال اخیر، به طور مستقیم و غیرمستقیم، 2 میلیون شغل در آمریکا ایجاد و 238 میلیارد دلار به اقتصاد این کشور کمک کرده و از عوامل اصلی بازیابی اقتصاد آمریکا پس از بحران اقتصادی است. لیزا مورکوفسکی، رهبر آتی کمیته انرژی سنا نیز به صراحت اعلام کرده است که پس از روی کار آمدن کنگره جدید، با جدیت برای لغو این قانون تلاش خواهد کرد. در تازه ترین تحولات صورت گرفته نیز، دولت آمریکا روز سه شنبه، 9 دی اعلام کرد که با صادرات نفت فوق سبک موافقت کرده است که براساس گزارش بانک سیتی گروپ، می تواند عرضه نفت در بازار جهانی تا پایان سال 2015 را به میزان یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد.به همین دلیل به نظر نمی رسد بتوان دورنمایی برای افزایش قیمت نفت متصور بود. به همین خاطر به مسوولان کشور توصیه می شود که برنامه های کارشناسی شده تری برای مقابله با قیمت های پایین تر نفت تدوین کرده و طرح های خود را بر اساس آن جلو ببرند.

ارسال به دوستان
قتل ۲ نفر در آرامستان یاسوج/ دادستان: علت درگیری اختلاف شخصی دو خانواده بود حمله موشکی حزب الله لبنان به مواضع نظامیان اسرائیل پارک قیطریه و مساجد اطراف (نقشه) آمریکا : به روسیه در رابطه با احتمال وقوع حمله تروریستی هشدار داده بودیم واکنش عجیب دختران بعد از دیدن شهاب حسینی (فیلم) کاظم صدیقی سخنران مراسم شب قدر دانشگاه امام صادق خواهد بود زاکانی مشکلات تهران را حل کرد و فقط مانده مسجدسازی در پارک ها / اگر در بوستان قیطریه فضای خالی دارید درخت بکارید سختگوی وزارت بهداشت : علت مرگ دکتر بخشی هنوز مشخص نیست یک شرکت در لرستان محکوم به استرداد ۵۷۲ هزار یورو شد کرمانشاه/ سقوط ۴ کولبر در محور مرزی پاوه توصیه‌های تغذیه‌ای برای کودکان در معرض اضافه وزن و چاقی دستور دیوان بین‌المللی دادگستری به اسرائیل برای رفع قطحی در غزه اسطوره کشتی کج جهان به ایران می‌آید؟ نخست‌ وزیر جدید تشکیلات خودگردان فلسطین معرفی شد انواع مرخصی در قانون کار: از مرخصی استحقاقی تا مرخصیِ ازدواج و…
وبگردی