روزنامه شرق: چندینماه است که یمن با آشوب و آتش دستوپنجه نرم میکند، اما بحرانهای سوریه و عراق مهمتر از آن است که رسانههای جریان اصلی به آشوب در فقیرترین کشور جهان عرب بپردازند. بااینحال حالا درگیریهای یمن به مرحلهای رسیده که کشورهای فرامنطقهای و سازمانهای بینالمللی را به واکنش واداشته است. در همین راستا یکشنبهشب شورایامنیت با محکومکردن انتقال یکجانبه قدرت در یمن، خواستار حل منازعه سیاسی این کشور از طریق گفتوگو شد. اردن هم تهدید کرد در صورت تشدید بحران، وارد یمن میشود.
در قطعنامه این شورا که پیشنویس آن را بریتانیا و اردن ارایه کرده بودند، بهطور مشخص از روند خشونتآمیز انحلال پارلمان، تصرف مراکز دولتی و در اختیارگرفتن رسانههای جمعی توسط حوثیها انتقاد شده است. در این قطعنامه ضربالاجل ١٥روزه برای حوثیها تعیین شده است تا قبل از اینکه تحریمهایی علیه آنها اعمال شود، به مذاکرات بازگردند. در مقابل، با خواست روسیه بند مربوط به فصلهفتم منشور سازمانملل (که براساس آن اقدام نظامی مجاز میشود) که شورای همکاری خلیجفارس خواهان اجرای آن شده بود، حذف شد. با وجود واکنشهای اینچنینی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای، حالا گزارش واشنگتنپست از احتمال پیشروی حوثیها در استانهای شرق پایتخت این کشور حکایت دارد.
تشدید جنگ داخلی در یمن
حوثیهای یمن که چندی پیش دولت این کشور را سرنگون کردند، حالا برآنند استانهای کلیدی نفتخیز شرق پایتخت را به تصرف خود درآورند؛ امری که میتواند به جنگ داخلی در این کشور و ویرانی بیشازپیش این کشور منجر شود. این گروه پیشتر بخش عمدهای از شمال یمن را بهآسانی تحت کنترل خود درآورده بود، اما حالا و در صورت حمله به شهر «مأرب» احتمالا با مقاومت سفتوسخت ساکنان این استان مواجه میشود. به گفته رهبر قبیلهای در این استان، قبیلههای سنی این منطقه با هرسلاحی از تانک گرفته تا نارنجک، خود را مسلح کردهاند و آماده رویارویی با حوثیها هستند. به گفته فرماندار این منطقه، واحدهای نظامی و مبارزان قبیله دورتادور شهر سنگر گرفتهاند.
حوثیها میگویند هدف آنها حفاظت از ساکنان این استان در برابر حملات دورهای القاعده شبهجزیره عربستان است. اما دیپلماتها و تحلیلگران بر این باورند که درگیریها میتواند به تقویت بیشازپیش القاعده کمک کند و همچنین قبایل و مبارزان سنی را از دیگر استانها به استان مأرب سرازیر کند. در صورت رخدادن چنین درگیریهایی، تنشهای فرقهای به اوج میرسد و اوضاع را پیچیدهتر میکند. حوثیها به اقلیت زیدی یمن تعلق دارند که حدود ۳۰درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهد و بیشتر در شمالغربی یمن سکونت دارند اما اکثریت جمعیت ٢٤میلیونی یمن را شهروندان سنی تشکیل میدهند. با وجود آنکه تاریخ یمن همواره با درگیری گره خورده، اما تابهحال درگیریهای شیعه و سنی در این کشور هیچگاه به میزان درگیریهای فرقهای کنونی سوریه و عراق نرسیده است.
با وجود اینکه ایران بارها دخالت در یمن را رد کرده است، اما همچنان برخی بر این باورند که حوثیها از پشتیبانی ایران بهره میبرند. این درحالی است که عربستان سعودی، کشور همسایه یمن که سالها این کشور را تحت نفوذ خود داشته، اکنون با کمکهای مالی و تسلیحاتی به ساکنان استان مأرب، تمام تلاش خود را روی دورکردن حوثیها از این استانها متمرکز کرده است. به گفته برخی تحلیلگران سیاسی یمن، درگیریهای این کشور با هدایت قدرتهای بیرونی هرروز شدت بیشتری میگیرد. حوثیها پاییز سال گذشته میلادی به صنعا رسیدند و ماه ژانویه سالجاری توانستند «عبد ربهمنصورهادی» رییسجمهور مورد حمایت ایالاتمتحده را سرنگون کنند.
حوثیها اخیرا یک پایگاه نظامی را در مسیر استان مأرب تصرف کردند و حدس و گمانها حاکی از آن است که آنها بهزودی به سمت این استان نفتخیز حرکت میکنند. یمن در مقایسه با برخی از همسایگان خود، یک تولیدکننده کوچک نفت است اما بودجه دولت ملی این کشور بهشدت وابسته به نفت است. مأرب در این میان یکی از مهمترین استانهای این کشور است و نیروگاههایی که برق صنعا و دیگر مناطق یمن را تامین میکنند، در این استان قرار دارند و از همینرو، هرگروهی که این استان را تصرف کند، بر شاهراه عرضه انرژی این کشور دسترسی پیدا میکند.