تشدید مشکلات محلی اهالی و کسبه ميدان امام حسين (ع) تهران

«نبض بازار در سكوت نمي‌زند» اين جمله را مي‌گويد و از پشت ويترين، بقيه نقره‌ها را جمع مي‌كند. بعد دستش را جلو مي‌آورد و مي‌گويد: مغازه‌يي كه 2سال قبل يك‌ميليارد مشتري داشت حالا 400ميليون تومان هم فروش نمي‌رود. مي‌پرسيد چرا؟ از وقتي اين پياده‌راه را ساخته‌اند، پرنده هم اينجا پر نمي‌زند. ما كسبه اين محل داريم از بين مي‌رويم و هيچ‌كس به فكر ما نيست. چندبار به مجلس نامه نوشتيم و تحصن كرديم اما فايده‌يي نداشت. همين چند روز قبل بود كه با بقيه اهالي اينجا جلوي ساختمان مجلس رفتيم. نتيجه‌اش اما هنوز معلوم نيست. نماينده‌ها هم ما را به هفته‌ها حواله مي‌دهند.

به گزارش تعادل، حسین طلا، نماینده تهران گفت: «اين هفته يا هفته آينده احتمالا به موضوع پياده‌راه 17شهريور مي‌رسيم.» اما اين نخستين‌باري نيست كه به ما وعده مي‌دهند. روزي را يادم مي‌آيد كه بي‌خبر با بلدوزر به جان اين خيابان افتادند و در جواب پرسش‌هاي ما گفتند؛ مي‌خواهيم از ميدان امام حسين(ع) تا ميدان شهدا را به منطقه توريستي تبديل كنيم. بازار اينجا هم رونق بيشتري پيدا مي‌كند. اما حالا ما مانده‌ايم با اين همه سكوت؛ مي‌شنويد.

سكوت شايد براي خواندن كتاب يا زمان استراحت خوب باشد اما احتمالا براي يك بازار نشانه خوبي نيست؛ حالا خوب يا بد عواقب يك پروژه شهري اين سكوت را رقم زده است. سال 91، هنوز آغاز نشده بود كه شهرداري تهران تصميم گرفت ساختار ميدان امام حسين(ع) را با ايجاد يك زيرگذر و محدوديت تردد در روگذر به محلي براي مراسم‌هاي مذهبي و فرهنگي تبديل كند. بنابراين يك محوطه ميدان را در ميان ستون‌هاي آهني محصور كرد و خيابان 17شهريور كه بازار انواع اجناس، خودرو و موتورسيكلت بود را با ايجاد فضاي سبز تبديل به پياده‌راه كردند.

در نگاه اول اين خيابان به آرامش رسيده است و ديگر از آن تصوير شلوغ و سرگيجه‌آور ميدان امام حسين(ع) خبري نيست اما در عوض تا چشم كار مي‌كند صندلي در كنار ستون‌هاي آهني چيده شده و هر گوشه‌يي از آن جوان‌هايي نشسته‌اند و با هم صحبت مي‌كنند آن هم در ساعتي كه خورشيد درست وسط آسمان است. يكي از اهالي اين محله مي‌گويد: من به اينها مي‌گويم آفتاب‌نشين‌ها... شايد اين فيلم را نديده باشيد اما من چندين‌بار ديده‌ام و هر بار كه از اينجا مي‌گذرم به ياد آن جمعيت بيكار آفتاب‌نشين فيلم مي‌افتم كه از بيكاري زير آفتاب مي‌نشستند تا كسي آنها را براي كار كردن صدا بزند. حالا حكايت اين ميدان هم همين طور است. اين همه جوانان بيكار صبح تا شب اينجا مي‌نشيند و با هم گپ مي‌زنند. شايد هم دور هم جمع كردن اين همه جوان از حسن‌هاي طرح شهردار تهران باشد.

طرحي كه 2ميليارد خرج برداشت

پيش از اين مسوولان شهري بارها تاكيده كرده‌اند كه پياده‌راه 17شهريور بايد به يكي از مكان‌هاي فرهنگي، آييني و گردشگري تبديل شود آن هم با بودجه‌يي كه توسط شهرداري تهران در ابتدا 20ميليارد برآورد شده بود اما با مخالفت شوراي شهر مواجه شد و سرانجام به  2ميليارد تومان كاهش يافت.

 اينجا بازارچه مواد شده است

يكي از كسبه‌هاي اين محل همان طور كه چمدان‌هاي داخل مغازه را جابه‌جا مي‌كند در مقابل سوالي كه به وضعيت پياده‌راه مربوط است، مي‌خندد و مي‌گويد: اينجا بازارچه مواد شده است خانم... و خميازه‌يي از سر بي‌حوصلگي مي‌كشد و مي‌گويد: چهار سال قبل اين محل به قدري شلوغ بود كه از عوايد مغازه 5نفر نان مي‌خوردند اما حالا من مانده‌ام با يك مغازه ساكت كه شايد بيشترين خريدارانش اهالي همين محل باشند.

سال‌هاي قبل وقتي يك خانواده‌يي با اتومبيل از اينجا مي‌گذشت به محض ديدن مغازه، ماشين خود را پارك مي‌كرد و براي خريد مي‌آمد. اما فقط موضوع ما نيستيم. حتي مردم اين محل هم متضرر شده‌اند. كوچه‌هاي اين محل به دليل عدم دسترسي، به جايي براي جولان دادن زورگيران و خلافكاران تبديل شده است. حتي من كه يك مرد هستم نمي‌توانم به راحتي از اين كوچه‌ها عبور كنم. قيمت مسكن هم در اين قسمت از شرق تهران روند معقولي نداشته است و همه خانه‌هاي خود را براي فروش گذاشته‌اند.

تهديدم كردند

حقيقت اين است كه بيشتر مردمي كه در حد فاصل ميدان امام حسين(ع) تا ميدان شهدا زندگي مي‌كنند اگر شرايط مناسبي پيدا كنند حتما خانه‌هاي خود را مي‌فروشند. اين موضوع را مي‌شود از كاغذهايي كه در دست يكي از مشاورين املاك منطقه است فهميد. كاغذهايي كه روي آن نوشته شده سفارش فروش. او كه از گفتن نامش هم ترس دارد، مي‌گويد: خواهشا نام مرا ننويسيد. چند هفته قبل كه به دنبال اعتراض براي امنيت محل صحبت مي‌كردم يكي از افرادي كه در اين منطقه مواد مي‌فروشد به داخل مغازه‌ام آمد و گفت كه سرت در كار خودت باشد وگرنه معلوم نيست چه بلايي سرت مي‌آيد.

بيشتر از 100واحد براي فروش دارم

از او درباره فروش خانه‌هاي محل مي‌پرسم. كاغذهاي داخل پوشه را بلند مي‌كند و مي‌گويد: اينها را خودتان ببينيد. بيشتر از 100واحد براي فروش دارم اما هيچ مشتري‌اي براي خانه‌ها پيدا نمي‌شود. از طرفي صاحبخانه‌ها هم حسابي متضرر شده‌اند و قيمت مسكن در اين منطقه 20 تا 30درصد از قيمت‌هاي بازار پايين‌تر است.

مجردها بيشترين مشتريان اجاره

آن طور كه اين كارشناس املاك مي‌گويد مجردها مشتريان اجاره‌ خانه‌هاي اين محل هستند. او درباره دليل اين موضوع هم توضيح مي‌دهد: بيشتر اين مجرد‌ها همان خلافكارهاي مواد مخدر هستند كه مي‌خواهند در همين محل خانه اجاره كنند تا راحت‌تر به فعاليت خود ادامه دهند. شهرداري براي زيبا‌سازي اين محل اين پروژه را آغاز كرد اما واقعا بايد پرسيد زيباسازي به چه قيمتي؟ اين زيباسازي دارد به قيمت از دست رفتن منبع درآمد و امنيت يك عده انسان تمام مي‌شود. همين چند روز گذشته پليس 3نفر از همين خلافكارها را دستگير كرد. متاسفانه اينجا در حال حاضر به پاتوق موادفروش‌ها تبديل شده است كه اصلا هم قابل انكار نيست.

اينجا جزيره دورافتاده است

البته شهرداري تهران، سازمان زيبا‌سازي و همين‌طور شركت ساماندهي مشاغل تاكنون تلاش‌هاي زيادي انجام داده‌اند تا اين مشكلات مرتفع شوند اما آن‌طور كه كسبه مي‌گويند اين اتفاق نيفتاده است. يكي ديگر از كسبه‌ها كه مغازه طلافروشي در اين خيابان دارد، مي‌گويد: حد فاصل دوسوي خيابان غرفه‌هاي گل‌فروشي مشغول به كار شدند تا شايد مردم به بهانه خريدن گل اينجا را شلوغ كنند اما اين اتفاق كه نيفتاد هيچ، جلوي ديد مغازه‌هاي ما هم گرفته شد. حالا به اين منطقه مي‌گويند جزيره. چون ماننده يك جزيره دورافتاده از رونق به دور است.

ماهي‌ها در سكوت مي‌ميرند

اين حرف‌ها تنها گوشه‌يي از گلايه‌هاي مردم يك منطقه تهران است كه اجراي يك پروژه شهري باعث سرگرداني آنها شده است سرگرداني كه شايد مصداق فيلمي باشد كه سال گذشته با عنوان «ماهي‌ها در سكوت مي‌ميرند» از رسانه ملي پخش شد. فيلمي كه نشان مي‌داد خشكسالي و اجراي طرح‌هاي ناموفق طي 20سال گذشته معيشت مردم سيستان‌وبلوچستان را دچار آسيب‌هاي جبران‌ناپذيري كرده است. اكنون هم اين اتفاق در تهران درحال وقوع است اگرچه نه با آن شدت اما چندباري است كه مردم و كسبه را راهي ساختمان مجلس كرده تا شايد نمايندگان بتوانند براي آنها كاري كنند.

حسين طلا، نماينده تهران يكي از همين مجلسي‌هايي است كه بارها به اين حرف گوش داده است. اكنون هم به‌دنبال آخرين اعتراض‌ها در فروردين‌ماه امسال قرار است كه اين موضوع در مجمع نمايندگان بررسي شود تا چاره‌يي براي آن انديشيده شود. اكنون خواسته مردم بازگرداندن خيابان 17شهريور به حالت قبل و تخريب پياده‌راه است چه اينكه طي سال‌هاي گذشته درست در نقطه‌يي مقابل اين منطقه نماد ميدان انقلاب به‌عنوان يك نماد غيرملي سروصداهاي زيادي را به پا كرد كه در نهايت باوجود صرف هزينه‌هاي ميلياردي بخشي از آن توسط شهرداري تخريب شد.

حسين طلا در اين باره مي‌گويد: شهرداري تهران از همان زماني كه كل مسير ميدان امام حسين(ع) به ميدان شهدا بسته شد اعتقادش بر اين بود كه طرح مذكور باعث ارتقاي سطح اجتماعي و فرهنگي همه‌جانبه در اين منطقه شود و منافعي براي ساكنين و كسبه به‌همراه داشته باشد اما وقتي طرح انجام شد، عملا مشكلاتي براي رفت‌وآمد به‌وجود آورد كه بخش اين مشكلات ترافيكي با دخالت مجمع نمايندگان و بازكردن خيابان از سمت فخرآباد مرتفع شد اما مشكل دوم اين بود كه ارزيابي‌اي كه شهرداري براي ارتقاي محل داشت، براي ساكنين محقق نشد. كوچه‌ها در دسترسي دچار مشكل شدند.

با اين حال شهرداري برخي كوچه‌ها را خريداري كرد تا بار مشكلات را كم كند اما واقعيت اين است كه نه كسبه و نه اهالي محل هيچ‌كدام راضي نشدند و هيچ امكاني براي حضور مردم به وجود نيامد و كسبه متضرر شدند. شهرداري قصد داشت تا ماليات‌ها را تقبل كند اما وقتي كسبه مراجعه مي‌كنند به آنها گفته مي‌شود كه بودجه بايد مشخص شود. به‌نظر مي‌رسد براي حل اين مشكل بايد بخشي از تناقضاتي كه دستگاه‌ها دارند، برطرف شود.

ملك هم افزايشي كه ساكنين محل براي ملكشان پيش‌بيني مي‌كردند را نداشت. البته برخي از اهالي محل هم از اين طرح راضي بودند. اجراي طرح پياده‌رو در اين خيابان باعث شد تا بخشي از نمايشگاه‌داران اتومبيل كه باعث شلوغي در اين محل شده بودند از اين محل بروند و همين موضوع رضايت بخشي از ساكنين را به‌همراه آورد.

امكان ورود آمبولانس و آتش‌نشاني گرفته شد

او ادامه مي‌دهد: اما واقعيت اين بود كه امكان‌هايي مثل پاركينگ، ورود آمبولانس و آتش‌نشاني را به اين محل از بين مي‌رود و مردم را دچار مشكل كرد و همچنان هم حل نشده است. شهرداري هم طي يك‌سال گذشته اين مشكل را به‌طور كامل فراموش كرد و همين موضوع موجب اعتراض بيشتر مردم شد و من به‌عنوان نماينده مردم با مغازه‌داران صحبت كردم. واقعا ناراحت‌كننده است كه كسبه‌يي در اين منطقه تا 2بعدازظهر تنها 10هزارتومان درآمد داشته باشد؛ آن هم براي مغازه‌يي كه بايد ماليات آن را به موقع پرداخت كند.

با اين حال بخشي از حل مشكل به شركت ساماندهي مشاغل سپرده شد اما آنها هم نتوانسته‌اند كاري از پيش ببرند. اكنون قرار است مجمع نمايندگان با برگزاري جلسه‌يي با شهرداري تهران چاره‌يي براي اين مشكل بينديشند. حسين طلا درباره مشكلات امنيتي اين محله و حل آن نيز توضيح مي‌دهد: طبيعي است كه تردد و رفت‌وآمد و حضور مردم امنيت را ايجاد مي‌كند وقتي اين حضورها كم مي‌شود، ناامني رخ مي‌دهد و يكي از راهكارهاي حل اين مشكل اين است كه خيابان صفا تا پايين باز بشود تا مقداري از رفت‌وآمد به حالت قبل بازگردد و از ناامني كاسته شود.

اعضاي شورا هم به طرح انتقاد داشتند

اين نماينده مجلس درباره اينكه آيا اين طرح پيش از اجراي مطالعات كارشناسي داشته است نيز مي‌گويد: در جلسه با شهرداري برخي اين موضوع را مطرح كردند طرح بايد پيوست داشته باشد، اعضاي شوراي شهر هم به اين موضوع انتقاد داشتند. برهمين اساس ما از شهرداري پيوست طرح را خواستيم كه عنوان كردند پيوست دارند اما هنوز پيوستي به ما ارايه نداده‌اند. او ادامه مي‌دهد: البته ما اصلا به‌دنبال زير سوال بردن مديريت شهري نيستيم و قصد ما اين است فضايي را در مجلس ايجاد كنيم تا شهروندان بتوانند مشكلاتشان را مطرح كنند.

بازار خيابان 17شهريور با ساخت پياده‌راه‌ها و بستن خيابان خلوت شد و شايد به‌دليل عدم تردد خودرو آلودگي‌هاي صوتي و هوا در اين منطقه كمتر شده باشد اما كاهش رفت‌وآمد و امنيت معضلي است كه باعث كسادي بازار كسبه و حتي مسكن در اين منطقه شده است.