خوشا "امارات" که همسایه اش "ایران" است!

 در حالی که امارات متحده عربی، تنها کشوری است که نسبت به بخشی از خاک ایران، ادعای ارضی دارد، در سال گذشته خورشیدی بزرگترین شریک تجاری ایران بوده و میلیاردها دلار از این رهگذر سود خالص برده است.

 طبق آماری که اخیرا معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری منتشر کرده است، در سال گذشته، عمده ترین طرف خارجی واردات و صادرات ایران، کشور امارات متحده عربی بوده و بیشترین کسری تراز تجاری ایران نیز مربوط به امارات بوده است.

در سال گذشته، رقم کسری تراز تجاری ایران با امارات 9271 میلیون دلار بوده است. این در حالی است که رقم کسری تراز تجاری ایران با آلمان 4903 میلیون دلار و با چین 3038 میلیون دلار بوده است.

به دیگر سخن، کسری تراز تجاری ایران در روابط با کشور کوچک امارات، دو برابر آلمان (بزرگترین صادرکننده جهان با 1000 میلیارد دلار در سال) و سه برابر چین (که دنیا را به تسخیر کالاهای خود در آورده) بوده است. این در حالی است که بر خلاف المان و چین ،اساساً در امارات محصول خاصی که به ایران صادر شود، تولید نمی شود بلکه اماراتی ها صرفا به عنوان یک "واسطه" عمل می کنند و محصولات کشورهای مختلف جهان را در قالب صادرات مجدد به ایران می فروشند.

از طرف دیگر، اصلی ترین مقصد صادراتی ایران نیز در سال گذشته امارت بوده است. در سال 1386، ایران حدود 1525 میلیون یورو محصول به امارات صادر کرده است و نکته جالب اینکه اماراتی ها همین کالاهای وارداتی ایران را نیز دوباره صادر می کنند و تنها بخش اندکی از آن در داخل این امیرنشین مورد استفاده یا مصرف قرار می گیرد.

به بیان دیگر، امارات، بدون آنکه کوچکترین تولیدی داشته باشد، به بزرگترین صادرکننده به ایران تبدیل شده و حتی از کشورهایی مثل آلمان، چین، سوییس و کره جنوبی (سایر شرکای بزرگ تجاری ایران) نیز پیشی گرفته است.

همچنین با ایجاد زیرساخت های مناسب تجاری، به نقش واسطه گری پرداخته و در این میان، هم ، از صادرات ایران منتفع می شود و هم از واردات آن!

این در حالی است که اگر مسوولان کشورمان مناطق آزاد تجاری در خلیج فارس را جدی می گرفتند، نیازی نبود یک کالای خارجی ابتدا به امارات برود و سپس از آنجا با افزایش قیمت و اضافه بهای حمل و نقل به ایران صادر شود و نیز نیازی به این نبود که کالای ایرانی برای صادر شدن به کشورهای دیگر، نیازمند واسطه ای به نام امارات باشد.

آنچه ذکر شد، صرفا در عرصه تراز تجاری بوده و اگر بحث توریسم و سفر سالانه بیش از یک میلیون ایرانی به امارات، به ویژه دبی را نیز وارد محاسبه کنیم درخواهیم یافت اماراتی ها تا چه اندازه از داشتن همسایه ای مثل ایران خوشحال اند و البته همچنان نسبت به آن ادعای ارضی دارند!

به راستی آیا این تراز تجاری شگفت انگیز ، صرفاً ریشه در واقعیت های اقتصادی دارد یا آنکه "برخی منافع خاص در داخل کشور" نیز مزید بر علت است تا امارات ایفاگر نقش نخست تجارت خارجی ایران باشد؟!