پاسخ های دانش جعفری در مثلث شیشه ای

مهر: داوود دانش جعفری شب گذشته در برنامه زنده تلویزیونی «مثلث شیشه ای» از شبکه تهران مهمترین عامل افزایش نقدینگی را موضوع تبدیل ارز به ریال عنوان کرد و گفت: دولت مجبور است بخشی از ارز حاصل از درآمد نفت را به ریال و منابع مالی تبدیل کند و آن را در اختیار دستگاههای دولتی قرار دهد.

وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در مورد مکانیزم این کار گفت: وزارت نفت پس از فروش نفت ، ارز آن را در اختیار بانک مرکزی قرار می دهد که بانک مرکزی این ارز را باید به مردم بفروشد و بعد ریال به دست آمده را به منابع مالی برای دولت تبدیل می کند.

وی ادامه داد: با توجه به فوریت این کار، بانک مرکزی امکان جمع آوری پول از مردم را ندارد، بنابراین مجبور است که خود این پول را به ریال تبدیل کند وا ین امر اصطلاحا به چاپ اسکناس تعبیر می شود.

دانش جعفری گفت: در مقاطعی نیاز مالی دولت با توانایی خرید ارز توسط مردم در اقتصاد تطبیق ندارد، بنابر این ما به التفاوت آن یعنی چاپ اسکناس جدید به افزایش نقدینگی تبدیل می شود.

به گفته وی در سال 85 اولین و مهمترین عامل افزایش نقدینگی ، موضوع تبدیل ارز به ریال بود و دراین سال بانکها فشار زیادی برای ارائه تسهیلات بیشتر به متقاضیان با فشار بیشتری مواجه بودند و منابع به اندازه کافی دربانکها نبود، بنابراین بانکها بدون اینکه منابع داشته باشند، تسهیلات پرداخت می کردند، این باعث اخذ منابع بانکها از بانک مرکزی می شد که این امر نیز به بدهی آن بانک از بانک مرکزی تبدیل می شد و بانک مرکزی نیز مجبور به چاپ اسکناس می شد.

سود بانکی

وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به این سئوال که آیا سود بانکی نیز می تواند در این زمینه نقش داشته باشد، اظهارداشت: سود بانکی نیز در این خصوص نقش دارد، به عبارت دیگر پرداخت تسهیلات توسط بانکها از طریق سپرده های مردم باید انجام شود. این در حالی است که 50 درصد منابع بانکها با هدف سپرده گذاری برای کسب سود و امنیت همراه است.

به گفته وی با کاهش سود منابعی که به سمت بانکها می ورد ، کاهش می یابد. در سال 85 رشد سپرده های در اختیار بانکها حدود 35 درصد بود که در سال86 یک مقدار کاهش یافت و حدود 5/27 درصد شد؛ این امر به این معنا بود که بخشی از افرادی که در گذشته منابع خود را در اختیار بانک قرار می دادند، تصمیم به کار دیگری گرفتند.

دانش جعفری تصریح کرد: بر اساس علم اقتصاد، سودی که پس اندازها را جذب می کند، اگر کمتر از نرخ تورم باشد، صاحبان پول تصمیم می گیرند که بیشتر خرید کنند، یعنی پول خود را به جنس و کالا تبدیل کنند واین روحیه مراجعه به بازار کالا را افزایش می دهد و در این حالت نیز هم منابع پس اندازی بانکها کاهش می یابد و هم در افزایش تورم و میل به خرید را بالا می رود و سرمایه گذاری در آینده را کاهش می دهد که این امر نیز دارای آثاری همچون کمبود عرضه کالاها در سالهای آینده خواهد شد.

نطق تودیع

وی در پاسخ به اینکه چرا در نطق تودیع احساساتی شد، گفت: من برای رفتن به دولت سه مسوولیت مهم در دفتر رهبری، مجمع تشخیص مصلحت و کمیسیون اقتصادی مجلس را رها کردم و با همه وجود و عشق برای خدمت به دولت رفتم اما متوجه شدم عشقم واقعی نبود.

علت خروج از کابینه

دانش جعفری درباره علت خروج از کابینه گفت: از حدود یکسال پیش احساس می کردم مورد اعتماد رییس جمهور نیستم. ماجرای بیمه ایران (دستور رییس جمهور برای عزل هیات مدیره بیمه ایران در پی گزارش دیوان محاسبات)، را که از صدا و سیما شنیدم، شوک عجیبی بود و بعد از آن به آقای احمدی نژاد گفتم استنباط من این است که اعتماد لازم وجود ندارد پس بهتر است از فرد دیگری برای وزارت اقتصاد استفاده کنید البته تا پیدا کردن جایگزین، ادامه می دهم و پیدا کردن جایگزین، یکسان طول کشید.

وی در پاسخ به سوالی درباره استعفا یا خروج از کابینه گفت: سابقه استعفا ندارم. استعفا ندادم ولی گلایه داشتم. چون با آن شرایط نمی شد کارکرد.

مافیای اقتصادی

وی در خصوص مافیای اقتصادی در کشور گفت: همیشه مفاسد اقتصادی در تمام کشورها از جمله ایران وجود داشته و در عین حال مقامات قضایی ومسئولان در این زمینه اقدامات و برخوردهایی را انجام می دهند که نمونه آن شهرام جزایری ها و غیره است .

وی بااشاره به اینکه از نظر من این پدیده یک پدیده سازمان یافته نیست، تصریح کرد: یعنی به این حالت نیست که یک عده به دنبال این باشند که با فعالیتهای خاصی خواهان وارد کردن ضربه به کشور باشند، آنچه مهم است این است که مجموعه تصمیمات اقتصادی و اتفاقاتی که در کشور رخ می دهد ، ممکن است شرایطی را ایجاد کند که افراد رانت خوار و فرصت طلب ها به راحتی به اهداف خود نزدیک شوند.

وی ادامه داد: ممکن است شرایط دسترسی به این کار سخت باشد، بنابراین کسی که میل به این کار دارد، عملا نمی تواند اظهار وجود کند.

وی با اشاره به نرخهای متفاوت ارز در کشور در گذشته گفت: این بازار باعث ایجاد رانت می شد ولی با یکسان شدن نرخ ارز تمام فرصت ها از بین رفت.

به گفته دانش جعفری مجموعه تصمیمات اقتصادی باید به نحوی باشد که امکان بهره برداری از این فرصتها را به حداقل برساند و هر چه شرایط وتصمیمات نسبت به این نوع تحرکات امکان ورود داشته باشد این مافیا شکل می گیرد.

آینده اقتصاد ایران

وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در خصوص آینده وضعیت اقتصادی کشور گفت: وضعیت اقتصادی کشور غیر از مقوله تورم و انتظارات از سرمایه گذاری های جدید ، بسیاری از موارد اقتصادی کشور دارای وضعیت مطلوبی است ، به نحوی که تولید ناخالص داخلی کشور در سال 86 رقم خوبی بود وامسال نیز چنین خواهد بود.

وی با تاکید بر اینکه با سیاست گذاری های بهتر می توان وضعیت مطلوب تری برای کشور ایجاد کرد، افزود: اما تورم به نکته منفی تبدیل شده که مورد توجه همه منتقدین قرار گرفته و حتی دولت نیز از این موضوع ناراحت است و تورم این گونه نیست که هر زمان که بخواهیم بتوانیم آن را کنترل کنیم و نتیجه فوری آن را مشاهده کنیم .

حساب ذخیره ارزی

دانش جعفری در مورد استفاده از منابع حساب ذخیره ارزی گفت: در سال 85 عامل اولی که باعث افزایش رشد نقدینگی شد، برداشتهای مکرر از حساب ذخیره ارزی بود.

وی در پاسخ به این سئوال که چه تلاشی در سه سال گذشته که مرد اول اقتصادی کابینه بودید برای اقتصاد کشور انجام دادید، گفت: در خصوص میزان استفاده از حساب ذخیره ارزی و رشد نقدینگی بستگی به تصمیمات ملی دارد و یک دستگاه خاص نسبت به این گونه موارد اظهار نظر و یا تصمیم گیری نمی کند.

وی افزود: در طول 3 سال گذشته دولت تصمیم به افزایش هزینه های عمرانی حتی تا حدود 3 برابر نسبت به سال 83 رسید. تلقی دولت که به تایید مجلس نیز رسید این بود که اگر هزینه های عمرانی افزایش یابد، می تواند به نکته ای مثبت برای آینده کشور تبدیل شود اما در اقتصاد به "نیتها" نمره نمی دهند.

تورم

وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی با تاکید بر اینکه مردم ، دولت ومجلس از تورم ناراحت هستند و این موضوع بحث هر روزه و عمومی کشور است، مهمترین دلیل افزایش تورم را خرج کردن پول بیش از آنچه در جیب دولت بوده است، عنوان کرد.

وی با اشاره به نرخ تورم بسیار بالایی کشور ترکیه در حدود 80 و 100 درصد گفت: پرفسور کمال درویش در مدت 9 ماهی که وزیر اقتصاد ترکیه بود کاری کرد که تورم این کشور تک رقمی شود.

وی گفت: در اجلاس واشنگتن حدود نیم ساعت با کمال درویش در خصوص راهکار وی برای مهار تورم صحبت کردم که تئوری کمال درویش این بود که باید هزینه های دولت کاهش یابد؛ به همین دلیل 15 درصد از حقوق کارمندان دولت را قطع کرد که همین امر نیز باعث سرنگونی وی شد، زیرا شوک بزرگی به اقتصاد وارد شد.

دانش جعفری تصریح کرد: ما هم در بخش هزینه های جاری اقداماتی را انجام دادیم، بسیاری از مشکلاتی که با آن مواجه شدیم ناشی از افزایش هزینه های دولت به خصوص در بخش های عمرانی و بخشی در هزینه های جاری بود.

وی در پاسخ به این سئوال که اگر رئیس جمهور کشور بودید اولین دستوری که صادر می کردید، چه بود؟ گفت: دولت نهم بسیار تلاش می کند و من از آن تقدیر می کنم، اما نتیجه ای که دولت می گیرد، متناسب با این زحمات نیست و دلیلی برای این اتفاق وجود دارد.

وی با بیان اینکه این دلیل شاید در روشها و یا در جهت تامین اهداف باشد ، تصریح کرد: به عبارت دیگر شاید این اهداف اشتباه تعیین شده باشد، بنابراین نتیجه ها بدست نمی آیند و یا شاید اهداف درست تعیین شده باشد، اما روشها برای رسیدن به هدف درست نباشد، بنابراین بهترین کاری که انجام می دادم در این خصوص بود.

مسکن

وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به این سئوال که آیا یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن بانکها بودند یا خیر؟ گفت: در بررسی های انجام شده به این نتیجه نرسیدیم که بانک خاصی در این زمینه اقدام کرده باشد.

به گفته وی در سال گذشته در حالی که نقدینگی نزدیک به 27 درصد افزایش یافت و منابع بانکها نیز به همین نسبت بالا رفت، اما تسهیلات پرداختی بانکهای دولتی و خصوصی در بخش مسکن در مجموعه کمتر از این درصد بود، یعنی رشد تسهیلات بانک خصوصی در بخش مسکن بیش از 16 درصد نبود و بانکهای دولتی نیز کمتر از این میزان بود، بنابراین در بخش بانکها با این پدیده روبرو نبودیم.

دانش جعفری با تاکید بر اینکه بحث ارائه تسهیلات برای خرید یا ساخت ممنوع نبود، اظهار داشت: اما تحت شرایط خاصی همه توجهات به خاطر سود آوری بالا به سمت بخش مسکن رفت و ما برای اینکه این مشکل را حل کنیم باید بر سیلی که به سمت سفته بازی و خرید و فروش رسمی مسکن بود تاثیر می گذاشتیم.

پیشنهاد پست دولتی

وی در پاسخ به این سئوال که اگر هم اکنون به شما پیشنهاد بازگشت به وزارتخانه شود، این کار را قبول می کنید یا خیر، با لبخند گفت: باید فکر کنم . ولی حتما دلیلی برای این موضوع وجود داشته و تصور نمی کنم اگر دلایل موجه آن از بین نرفته باشد، دلیلی برای بازگشت یا خواستن من برای برگشت به کار وجود داشته باشد.

بهترین تصمیم دولت

دانش جعفری در خصوص بهترین تصمیم دولت نهم در طول سه سال گذشته گفت: سال گذشته دولت تلاش جدی برای مهار هزینه های جاری دولت کرد به نحوی که هزینه های جاری سال گذشته فقط 2/4 درصد رشد داشت ، این در حالی که در برخی پرداختها تا حدود 35 درصد حقوق کارمندان بالا رفت و محل این منابع از محل صرفه جویی های دولت بود و این کار بزرگی بود.

بدترین تصمیم دولت

وی بدترین تصمیم دولت در سه سال گذشته را تصمیماتی دانست که منابع مالی آن پیش بینی نشده بود ولی برای آن انتظاراتی ایجاد شده بود که این تصمیمات نیز زیاد بود و یک تصمیم نبود.

گلایه احمدی نژاد از دانش جعفری

وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به این سئوال که مهمترین گلایه احمدی نژاد از جنابعالی چه بوده است، اظهار داشت: مهمترین گلایه رئیس جمهور از من در خصوص بحث بیمه ایران بود اما این اتفاق در دوره ما رخ نداده بود و در سالهای گذشته اتفاق افتاده بود، اما اظهار نظر دیوان محاسبات در دوره ما صورت گرفت.

وی با اشاره به تحقیقات صورت گرفته در این خصوص از چند کانال ، گفت: این تحقیقات اذعان کرد که این اتفاق در سالهای قبل رخ داده است.

وی ادامه داد: گلایه رئیس جمهور هم مستقیما به من نبود و بحث این بود که رئیس جمهور علاقمند بود که این گونه اقدامات در قالب مبارزه با مفاسد زودتر و سریع تر توسط خود ما صورت می گرفت.

دانش جعفری در خصوص طعم ذهنی خود در مراسم تودیع در هنگام تشویق کارمندان چه بود، گفت: من از آنها تشکر می کردم به خاطر زحماتی که کشیده بودند. احساس می کردم باید از آنها دفاع کنم ، به ویژه سیستم بانکی که در این سال ها تلاش زیادی کرده اند اما قدر این تلاش شاید کمتر دانسته شده باشد.

تعریف دانش جعفری از احمدی نژاد

وی در پاسخ به این سئوال که اگر بخواهید به عنوان وزیر سابق کابینه رئیس سابق خود را برای مردم تعریف کنید ، چه می گویید، با خنده بیان کرد: رئیس جمهور پر تلاش، مردمی و غیر قابل پیش بینی است.