عین دو اهواز، محاصره در محرومیت

 باورتان می‌شود حتی 200 متر هم می‌تواند در میزان برخورداری یک منطقه نسبت به دیگری تأثیرگذار باشد؟ به عبارت ساده‌تر، اصلاً در محاسبات شهری متر کاربردی ندارد و بیشتر نقل هکتار و کیلومتر است؛ اما اینجا هر سانتی‌متر اثرگذار است. عین‌دویی که فقط 200 متر با محدوده جغرافیایی اهواز فاصله دارد، گویی فرسنگ‌ها از فهرست دغدغه‌های مدیران شهری دور افتاده است...

به گزارش همشهری، باورتان می‌شود حتی 200 متر هم می‌تواند در میزان برخورداری یک منطقه نسبت به دیگری تأثیرگذار باشد؟ به عبارت ساده‌تر، اصلاً در محاسبات شهری متر کاربردی ندارد و بیشتر نقل هکتار و کیلومتر است؛ اما اینجا هر سانتی‌متر اثرگذار است.  عین‌دویی که فقط 200 متر با محدوده جغرافیایی اهواز فاصله دارد، گویی فرسنگ‌ها از فهرست دغدغه‌های مدیران شهری دور افتاده است.

مسیر سه‌راه خرمشهر ـ از خروجی غربی اهواز به سمت حمیدیه ـ تا عین2 در یک روز عادی کمتر از 10 دقیقه رانندگی دارد؛ اما در روزهای شلوغ مخصوصاً شب جمعه‌ها که مردم به زیارت قبور در آرامستان «سیدهادی» می‌روند، این فاصله طولانی‌تر می‌شود؛ تقریباً 2 کیلومتر.
اولین چیزی که در ورودی این منطقه به چشم می‌آید، تابلوی سفیدرنگ قدیمی‌ای است که روی آن نوشته شده «ناحیه ویژه شهری عین2» .

عین2 سه خیابان اصلی دارد که 35 هزار نفر در آن‌ها  جاگرفته‌اند؛  برخی روستانشین سابق و برخی مهاجر؛ 7 کیلومتر مساحت دارد و 70 سال عمر.  ساعت ۶ عصر به عین2 می‌رسیم. محل قرار ما با یکی از اعضای مجمع مشورتی توسعه استان و از فعالان اجتماعی این منطقه در خیابان «هفت شرقی» است. اینجا مردم همدیگر را به نام و نام پدر می‌شناسند. عکاس روزنامه تا وارد محله می‌شویم، می‌گوید: «اینجا وضعش بهتر از ملاشیه است!» و من پیش خودم فکر می کنم که ببین ملاشیه چقدر سرشار از محرومیت است که اینجا در برابر آن محله بهتر دیده می‌شود.

 «ابراهیم نصیرنیا‌سواری» را که پیدا می‌کنیم، جلوتر می‌رویم. وارد جاده خاکی می‌شویم. آقای سواری اصرار دارد زمین‌های خاکی فوتبال را نشانمان دهد. کیپ تا کیپ آدم نشسته و دارند فوتبال تماشا می‌کنند. جام 90 ویژه مناطق حاشیه‌ای در حال برگزاری است. پسران سبزه و موفرفری این منطقه با دقت پای قهرمانان خود را دنبال می‌کنند.

نگاهی زودگذر به فوتبالیست‌های عین2، هیکل ورزیده آن‌ها را نشان می‌دهد. استعدادهایی که از رسیدن به متن بازمانده‌اند.

تا چشم کار می‌کند، محرومیت...

جام ۹۰ ویژه مناطق حاشیه‌ای در حال برگزاری است و یکی از مربیان می‌گوید: برای تکمیل ساخت سالن و زمین چمن ورزشی تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و پس از سال‌ها فقط دیوارکشی آن انجام شده و به حال خود رها شده؛ یعنی این پروژه که مصوبه دولت دهم بود اکنون فقط ۱۰ درصد پیشرفت داشته است.
مسیر را برمی‌گردیم به خیابان‌های غمگین عین2. اهالی این منطقه می‌گویند از خدمات‌رسانی شهرداری، فعالیت ناحیه ویژه شهری و دفتر ساماندهی مناطق حاشیه‌ای اهواز بهره‌ای نصیبشان نشده و تا چشم کار می‌کند، فقط محرومیت است که منطقه‌شان را محاصره کرده است.
به گفته ساکنان، ناحیه ویژه شهری عین2 فاقد استانداردهای زندگی، خدمات، زیرساخت، مسکن مناسب، خدمات شهری و شاخص‌های فرهنگی است.

زندگی بی‌رنگ در جاده‌های خاکی

یکی از ساکنان با دشداشه سفید و دم‌پایی «مطراش»‌‌اش از دور خودنمایی می‌کند. با او که دل پری دارد، هم‌کلام می‌شویم. «عاشور» یک ریز در حال توصیف مشکلات منطقه است: «آسفالت اینجا وضعیت بسیار بدی دارد. بسیاری از معابر و خیابان‌های این منطقه خاکی هستند. اینجا امکانات اولیه زندگی را ندارد.» در حین صحبت با عاشور، محلی‌ها یکی یکی پیدایشان می‌شود. خانم‌های محل نیز با ماکسی‌های بلند و گل‌دارشان از دور به برکه‌های فاضلاب اشاره می‌کنند.

تعفن در شبکه آب آشامیدنی

 «ناجی» یکی دیگر از ساکنان نکاتی را می‌گوید و اهالی احسنت‌گویان تأیید می‌کنند. می‌گوید: ما 29 شهید تقدیم کرده‌ایم، آیا واقعاً این حق اهالی منطقه است که در آرزوی آسفالت و فضای سبز باشند یا از وجود یک شبکه آب آشامیدنی سالم بی‌بهره باشند؟
ناجی می‌گوید: مردم عین2 از وجود محیطی سالم و بهداشتی محروم‌اند. از آب آشامیدنی سالم بی‌بهره‌اند و برای تأمین آب آشامیدنی بهداشتی باید هزینه هنگفتی پرداخت کنند. مزید بر این‌ها این روزها شاهد کاهش افت فشار آب در منطقه و بوی تعفن در شبکه آب آشامیدنی هستیم. چند وقت است مردم از این موضوع رنج می‌برند اما متأسفانه هیچ کدام از مسئولان مربوط جوابگو نیستند.

خانه‌های عین2 سند دارند

اهالی همچنان از وضعیت آب آشامیدنی به لحاظ کمّی و کیفی گلایه می‌کنند. آن‌ها می‌گویند: مردم اینجا هزینه آب آشامیدنی شیرین را کامل می‌دهند اما آبی که می‌خورند شور و بی‌کیفیت است.
سواری، عضو مجمع مشورتی استان، هم می‌گوید: برخلاف بسیاری از مناطق حاشیه‌ای، تمام خانه‌های عین2 سند شش‌دانگ دارند و بنابراین باید امکانات و خدمات تمام و کمال دریافت کنند.
این فعال اجتماعی می‌افزاید: سند دارند؛ یعنی شهرداری اهواز نمی‌تواند ساخت‌وساز غیرمجاز را بهانه‌ای برای ارائه نکردن خدمات کند.

حسرت روزهای صیادی و کشاورزی

 «عبدالامیر» میانسال خوش‌پوشی که سبیلی جوگندمی و عطر «دهن العود» موقر به نظر می‌رسد، وارد بحث می‌شود: خیلی از مردم با پول کمیته امداد و یارانه‌ها زندگی می‌کنند.
عبدالامیر چشمان سیاهش را ریز می‌کند و با دست چپ ساختمان‌ها و پل‌های اهواز را از دور نشان می‌دهد: راننده تاکسی هستم و مثل خیلی از مردم اینجا و در مسیر عین2 تا سه‌راه مسافرکشی می‌کنم؛ اما این درآمد کفاف خانواده پرجمعیت ما را نمی‌دهد. حسرت‌ روزهای صیادی در تالاب و کشاورزی در زمین‌های اطراف اهواز را می‌خورم که با آبی که بردند، هر دوی آن‌ها هم رفتند.
او می‌گوید: «سؤال مردم این است که چرا برای همه چیز و همه جا بودجه وجود دارد، اما نوبت به مردم عین2 که می‌رسد، برای خدمت‌رسانی و اصلاح وضعیت آب آشامیدنی منطقه هیچ بودجه‌ای وجود ندارد؟

فرهنگسرایی بلاتکلیف

دور و برم شلوغ شده و شکایت‌ها و گلایه‌ها جدی‌تر. آقای سواری سعی می‌کند اوضاع را کنترل کند؛ بنابراین خودش رشته سخن را در دست می‌گیرد و می‌گوید: وضعیت پروژه‌های در حال ساخت یا نیمه‌کاره در منطقه عین2 مشکل‌ساز شده‌ و مردم سال‌هاست چشم‌انتظار تکمیل و بهره‌برداری از این پروژه‌ها هستند. احداث فرهنگسرای عین2 بعد از حدود 8 سال فقط80 درصد پیشرفت دارد.
این فعال اجتماعی می‌گوید: یقینا افتتاح این پروژه فرهنگی باعث شکوفایی استعداد جوانان منطقه می‌شود. مشکل اینجاست که این طرح در اختیار فرمانداری اهواز است و حاضر نیست آن را در اختیار شهرداری قرار دهد. شهرداری هم می‌گوید در صورت واگذاری طرح، خیلی زود آن را تحویل می‌دهد.

رکود در مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای

سواری در ادامه صحبتش از پیگیری‌های ناکام خود و اهالی برای راه‌اندازی مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای در منطقه خبر می‌دهد و می‌گوید: عملیات تجهیز و تکمیل مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای عین2 صددرصد انجام شده ولی متأسفانه راه نیفتاده است.
او می‌افزاید: در طراحی اولیه محل مذکور حداقل 3 کارگاه برای آموزش در نظر گرفته شده، اما فعلا که این مرکز غیرفعال است.

کمبود نیروی خدمات شهری

برای پیگیری مشکلات منطقه عین2 و معضلات ساکنان به سراغ مسئول ناحیه خدمات شهری عین2 هم می‌رویم. «عقیل عبیات» در گفت‌وگو با همشهری از کمبود نیروی خدماتی در این منطقه گلایه می‌کند و می‌گوید: وظیفه اصلی ما رفت و روب و جمع‌آوری زباله است که با 24 نفر در حال انجام است. این در حالی است که حداقل به 50 نفر برای انجام این کار نیاز داریم.  وی ادامه می‌دهد: ما با 2 ماشین و یک خاور روزانه 16 تن زباله از عین2 جمع می‌کنیم؛ اما متأسفانه امکانات موجود کافی نیست و نیروها هم باید افزایش یابند.

گلایه اصلی ساکنان عین2

به گفته عبیات، مسائلی چون آسفالت و فضای سبز بر عهده شهرداری منطقه 6 است، این در حالی است که بیش از 10 خیابان در این منطقه آسفالت نشده است.
مسئول ناحیه خدمات شهری عین2 می‌افزاید: مردم خدمات می‌خواهند و بیشترین مراجعه آن‌ها به شهرداری، برای آسفالت و گرفتگی فاضلاب است که در زمستان خیابان‌ها را به برکه‌های گل‌ولای تبدیل می‌کند.  عبیات می‌گوید: مشکل گرفتگی فاضلاب در عین2 تبدیل به بحران شده و اداره آبفا هم تاکنون اقدام خاصی انجام نداده است و با مشکل به صورت سطحی برخورد می‌کند.

ترمیم و لکه‌گیری آسفالت معابر عین2

مدیر منطقه 6 شهرداری اهواز اعلام کرد: سطوح آسفالتی فرسوده در خیابان‌های اصلی و فرعی کوی عین2 با هدف تسهیل در عبورومرور مردم، تردد آسان وسایل نقلیه و بالا بردن سطح ایمنی معابر، لکه‌گیری و مرمت شد.   «پرویز دغاغله» در گفت‌وگو با همشهری افزود: انجام عملیات لکه‌گیری و آسفالت معابر با هدف بهبود، بهسازی و حذف ناهمواری‌های موجود در سطوح آسفالت معابر صورت گرفت.
دغاغله گفت: یکی از مهم‌ترین درخواست‌های بحق شهروندان آسفالت، مرمت و لکه‌گیری آسفالت معابر و برطرف کردن مشکلات ناشی از ناهمواری‌ها و زوائد موجود در آسفالت خیابان‌هاست که بر این اساس و طی برنامه زمان‌بندی‌شده آسفالت همه معابر و خیابان‌هایی که بر اثر عوامل متعدد دچار فرسودگی شده‌اند یا آسفالت ندارند، شناسایی و اصلاح می‌شوند.
مدیر منطقه 6 شهرداری اهواز گفت: عملیات مذکور با همت و تلاش حوزه معاونت فنی عمرانی منطقه با اعتبار یک میلیارد و 120 میلیون ریال و پیشرفت فیزیکی 60 درصد همچنان در حال انجام است.

در محدوده خدمات شهری نیست

اما شهردار اهواز، رسیدگی به عین2 را جزو وظایف و تکالیف شهرداری نمی‌داند و به همشهری می‌گوید: این منطقه در محدوده خدمات شهری نیست و فقط در حریم شهر است؛ البته ما در بهبود اوضاع این منطقه همکاری خواهیم کرد.
 «سیدخلف موسوی» می‌افزاید: ما حاضریم خیابان اصلی را منوط به اصلاح شبکه فاضلاب توسط آبفا آسفالت کنیم. ما کارهای زیادی در عین2 از جمله احداث میدان ورودی و نصب نماد در آن، احداث ایستگاه آتش‌نشانی و آسفالت خیابان‌ها انجام داده‌ایم.
او درباره وضعیت زمین‌های خاکی فوتبال نیز می‌گوید: در صورت اهدای زمین به شهرداری، ما آمادگی تبدیل آن به زمین چمن مصنوعی را داریم؛ البته قرار است معاونت فرهنگی و ورزشی شهرداری در عین2 زمین برای این منظور تهیه کند.
موسوی به فرهنگسرای نیمه‌تمام عین2 اشاره می‌کند و می‌گوید: اداره کل ارشاد حاضر به تحویل پروژه فرهنگسرا به شهرداری نیست. در صورتی که اگر این مهم محقق شود، ما قادر به تکمیل آن هستیم.

 پایان باز سرنوشت حاشیه‌های شهر

ساکنان حاشیه شهر اهواز که جزئی از متن شهر محسوب می‌شوند، فقط برای داشتن یک سرپناه و یک سقف بالای سر در اطراف این کلانشهر ساکن شده‌اند. این حاشیه‌ها نه از روی دلخوشی، بلکه به دلیل فقر، بیکاری و جنگ تحمیلی شکل گرفته‌اند.

در زمان بارندگی در گل و لای این کوچه‌ها نمی‌شود راه رفت. نبود امکانات تفریحی و ورزشی هم اینجا به روشنی آفتاب داغ تابستان است. قصه منطقه محروم عین2 قصه‌ای است که تاکنون پایانی بر سرنوشت آن نوشته نشده و در پیچ و خم تدبیر مسئولان به حاشیه رانده شده است. حاشیه شهر جایی که به قول «اقبال محمدیان»، دبیر مجمع نمایندگان استان، دست‌کم 420 هزار نفر منتظر اقدام جدی مسئولان هستند.
بلاتکلیفی جمعیت حاشیه‌نشین اهواز که حدود 40 درصد از جمعیت این کلانشهر را شامل می‌شود، قطعا نشانگر نبود امکانات متوازن در روستاها و مهاجرت آنان به حاشیه شهر است.