برای سید محمدعلی حسینی

عصرایران - امروز "سید محمدعلی حسینی" شاید برای همیشه، از سخنگویی وزارت امور خارجه ایران کنار رفت و در مراسم تودیع و معارفه ای که با حضور منوچهر متکی برگزار شد، جای خود را به دیپلمات دیگری به نام حسن قشقاوی داد.

حسینی، به مدت دو سال سخنگویی وزارت امور خارجه را برعهده داشت و امروز که با این جایگاه رسمی خداحافظی کرد، می توان با بررسی کارنامه اش دریافت که متکی در انتصاب او به سمت سخنگویی، ره به خطا نبرده بود.

حسینی در شرایطی سخنگوی وزارت خارجه شد که سیاست خارجی کشورمان در یکی از سخت ترین شرایط تاریخی به سر می برد و فشارهای غرب بر روی کشورمان به ویژه درباره پرونده هسته ای روز به روز تشدید می شد و به علاوه دستگاه دیپلماسی کشورمان درگیر مسایل بسیار متعددی در عراق، خلیج فارس ، چین ، روسیه و ... بود.

طبیعی است که در چنین شرایطی، بخش بزرگی از فشارها بر روی کسی وارد می آید که کلمه به کلمه سخنان او، نه موضع فردی، که موضع رسمی یک نظام سیاسی قلمداد می شود. از این رو، می توان حدس زد که در روزهای یکشنبه که حسینی نشست رسانه ای هفتگی داشت، در پس چهره آرام اش، چه غوغایی برپا بوده تا مبادا سخنی ، ولو به سهو ، بگوید که برای کشور هزینه زا باشد.

با این حال، انصاف حکم می کند که ساده و صریح بگوییم حسینی در طول دو سال سخنگویی خویش، هیچگاه "گاف" نداد و برای کشور و وزارت خارجه، هزینه زایی نکرد.

علت را نیز در تعهد حسینی به پاسخگویی صحیح و دیپلماتیک باید جستجو کرد.

او مدام در جلسات شورای معاونان شرکت می کرد ، دستکم از چهارشنبه هر هفته خود را برای نشست هفتگی یکشنبه بعد آماده می ساخت، موضوعات روز را بررسی می کرد و خود را به جای خبرنگاران می گذاشت تا ببیند اگر در جایگاه پرسشگری قرار بگیرد چه سوالاتی را مطرح می کند.

او سپس وارد فاز پاسخ ها می شد و برای این کار با معاونان و مدیران کل وزارت خارجه تماس می گرفت، با آنها جلسه می گذاشت و آخرین اطلاعات و اخبار را از ایشان می گرفت.
با همتای خود در دولت - دکتر الهام - نیز تماس می گرفت و هر آنچه در باب سیاست خارجی در مجموعه دولت و ریاست جمهوری نیز می گذشت را از او جویا می شد.
سپس با شورای عالی امنیت ملی و گاه با شخص لاریجانی و بعدها جلیلی تماس می گرفت - حتی اگر آنها در خارج از کشور به سر می بردند - تا آخرین اطلاعات پرونده هسته ای و مواضع کشور را از آنان جویا شود و بدین ترتیب با اطلاعات کامل به میان خبرنگاران می آمد تا یک "سخنگوی پاسخگو" باشد.

با این حال، او به سوالاتی که مستقیما مربوط به دولت می شد، پاسخ نمی داد و خبرنگاران را به الهام حواله می کرد و البته این شجاعت را نیز داشت که اگر پاسخ سوالی را نداند، به جای جواب های نامربوط، صریحا بگوید که موضوع را بررسی خواهد کرد تا پاسخ آن را در جلسه بعدی اعلام کند.

او در جلسات هفتگی اش نیز علاوه بر نشست رسمی، یک نشست خصوصی با خبرنگاران می گذاشت که به آن off the record می گفتند و طی آن به گپ و گفت با آنها می پرداخت و در همین نشست ها بسیاری از ابهامات رفع می شد و ناگفته های زیادی که انتشار آن در سطح بین المللی به صلاح کشور نبود، مطرح می شد.

حسینی، در طول دو سال سخنگویی، توانسته بود ارتباط دوستانه ای با رسانه ها و خبرنگاران ایجاد کند.

او در تعامل با خبرنگاران پیشقدم بود و نکته قابل توجه اینکه به همان اندازه که با رسانه های اصولگرا ارتباط داشت با خبرنگاران اصلاح طلب نیز دوستی و مراوده داشت زیرا معتقد بود در دستگاه دیپلماسی کشور، نباید جناح بندی های سیاسی داخلی نقش آفرین باشند.

حسینی، سخنگویی بود که باب بازدید از رسانه ها را در وزارت خارجه گشود و به ویژه در نیمه دوم دوران سخنگویی اش، شخصاً به دفاتر روزنامه ها و خبرگزاری ها سر می زد و این در حالی بود که برخی جریان های افراطی معتقد بودند او نباید از رسانه های منتقد دولت بازدید کند!

خبرنگارانی که در دو سال گذشته با حسینی در ارتباط کاری بودند، همواره از او چهره ای متبسم به یاد خواهند داشت و نیز در خاطرشان خواهد ماند که در ِ اتاق طبقه همکف وزارت خارجه که تابلوی "سخنگو و دستیار ویژه وزیر" را داشت، همیشه به روی آنها باز بود و آنها می توانستند با یک هماهنگی ساده، با سخنگو نشست بگذارند و حسینی، چه دوستانه وخاکی، با اصحاب رسانه می نشست و درباره سیاست خارجی و مسایل پشت پرده آن سخن می گفت.

حسینی بر این باور بود که "سخنگویی" مسوولیتی "تمام وقت" است ، نه کاری در حاشیه کارهای دیگر و به همین دلیل پس از انتصاب به سمت معاونت بین الملل وزارت خارجه ، ترجیح داد به این باور خود احترام بگذارد و سخنگویی را به فردی فارغ بال تر از خود واگذارد.

اینک، حسینی پاداش دو سال تجربه اندوزی و صداقت و صمیمیت خود را با ارتقا به پست معاونت وزیر گرفته و جای خود را به حسن قشقاوی می دهد؛ دیپلماتی که به گفته متکی، او نیز اهل تعامل با رسانه هاست و امیدواریم که چنین باشد.

برای حسینی و قشقاوی در سمت های جدیدشان آرزوی موفقیت داریم.

بعد از تحریر: راستی! حسینی، خوش تیپ ترین چهره دولت نهم نیز بود؛ حیف شد!