بیماری‌یی به نام «سیاست‌زدگی» در ایران

عصر ایران؛ مصطفی داننده- سیاست؛ واژه‌ای است که همیشه در ایران چه قبل و چه بعد از انقلاب به آن منفی نگاه می‌شده است. «سیاست پدر و مادر ندارد» جمله‌ای است که حتی این سال‌ها تبدیل به ضرب‌المثل ایرانی‌ها شده است.

سیاست اما به چه معناست؟ در فرهنگ معین، سیاست به معنای حکم راندن به رعیت و اداره کردن امور داخلی و خارجی کشور و همچنین به معنای داوری، سزا، تنبیه و جزا آمده است. در لغت نامه دهخدا، سیاست به معنی تدبیر، مصلحت و دوراندیشی آمده است.

نظریه پردازان غربی، غالباً سیاست را علم قدرت شمرده اند . به طور مثال موریس دوورژه از علمای علم سیاست، سیاست را علم قدرت نامیده است. عده ای دیگر از نظریه پردازان غربی، سیاست را علم دولت نامیده و آن را به معنی علمی که رفتار دولت را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد تعریف نموده اند.

علامه طباطبایی از نظریه‌پردازان و فلاسفه اسلامی سیاست را اینگونه تعریف می‌کند: «روش مخصوصی در زندگی است که صلاح دنیا را به طوری که موافق کمال اخروی و حیات دایمی حقیقی باشد، تامین نماید»

همانگونه که مشاهده می‌کنید تعاریف مختلفی از سیاست در اسلام و غرب وجود دارد اما به واقع اکثر مردم و حتی علمای علم سیاست، برای این واژه بار منفی قائل هستند. بسیاری بر این باور هستند که کسانی که با سیاست سرکار دارند، رابطه با اخلاق ندارند. برای این ادعای خود هم مثال‌های فراوانی می‌آورند که یکی از آنها جنگ‌های بی‌شمار تاریخ بشریت است. جنگ‌هایی که حاصل زیاده خواهی سیاستمداران بوده است.

در ایران هم مردم از سیاست زدگی جامعه گلایه دارند و معتقد هستند تمام ساحت زندگی ایرانیان درگیر سیاست و سیاست زدگی شده است. احتیاج به جست‌وجو زیادی هم نیست با نگاهی کوتاه به مشکلات اجتماعی ایران که این سال‌ها درگیر سیاست شده است می‌توان به عمق فاجعه پی برد.

سیاست زدگی در ایران نه به مثابه تعریف مثبت علما و برخی دانشمندان از سیاست است بلکه بیشتر جنبه منفی آن را در بر می‌گیرد. در ایران امروز ما سیاست دقیقا علم قدرت است. سياست زدگي به معناي نگاه صفر و يك داشتن، نگاهی با محوریت "يا با ما يا عليه ما"  است.

نیکولو ماکیاولی که نظراتش در مورد سیاست به « ماکیاولیسم» مشهور شده است در کتاب خود شهریار، هدف عمل سیاسی را دستیابی به قدرت می‌داند و بنابراین، آن را محدود به هیچ حکم اخلاقی نمی‌داند و در نتیجه به کار بردن هر وسیله‌ای را در سیاست برای پیشبرد اهداف مجاز می‌شمارد و بدین گونه سیاست را به کلی از اخلاق جدا می‌داند.

در سپهر سیاست ایران دستیابی به هدف، وسیله را توجیه می‌کند. آلودگی هوای این روزهای تهران را ببینید. موافقان دولت به خاطر منافع سیاسی خود سعی می‌کنند از آن عبور کنند و مخالفان این آلودگی را چنان بزرگ می‌کنند که گویی تنها مشکل کشور است. درست در دولت قبل این معنا برعکس بود. منتقدان امروز ساکت بودند و مخالفان فریاد وا اسلاما سر می‌دادند. آلودگی هوا فریاد سیاسی نمی‌خواهد. این مشکل باید با همفکری کارشناسان حل شود.

مسکن مهر نمونه دیگر این معناست. اختلافات سیاسی دو جریان فکری باعث شده است مردم در این میان قربانی سیاست زدگی شوند. کسانی که با هزار امید و آرزو پولی را برای خانه دار شدن کنار جمع کرده و مسکن مهر خریده‌اند هنوز به خانه خود نرسیده‌اند.

شاید کسی باید به مسئولان بگوید درست اکه طرح مسکن مهر و نحوه اجرای آن غلط بوده است اما باید به واسطه مردم هرچه زودتر اشتباهات این طرح گرفته شود و خانه‌ها به مردم تحویل داده شود. مردم نباید قربانی سیاست‌زدگی شود.

شورای شهر وظیفه ساماندهی امور شهری را دارد. این بدین معنی است که باید متخصصین وارد این مجلس شهری شوند. رقابت‌های سیاسی اما باعث شده است این شورا تبدیل به محفلی برای رقابت دو جریان سیاسی کشور شود. دو جریان سیاسی حاضر هستند برای این که کرسی‌های بیشتری را در اختیار بگیرند افرادی که هیچ تخصص شهری ندارند را راهی شورای شهر کنند تا تنها رقابت را از طرف مقابل ببرند و کاری به مشکلات مردم ندارند.

در ایران حتی مراسم‌های مذهبی هم دچار سیاست زدگی شده است. این مراسم بیشتر جناحی شده است و برخی مداحان و البته منبری‌ها به دنبال منافع جناحی خود هستند.

از این نمونه‌ها فراوان است که مردم خود بهتر آن را درک کرده‌اند و آگاه هستند. بیماری «سیاست زدگی» درد امروز جامعه ایران است. بیماری که اخلاق، انصاف و انسانیت را قربانی کرده است.

بهتر است فکری برای درمان این بیماری کرد. سیاست زدگی متاسفانه در نهادهای حاکمیتی رشد پیدا کرده است و در حال تسری پیدا کردن در عموم جامعه است. این سیاست زدگی اگر ادامه پیدا کند باید منتظر ایرانی تماما غیر اخلاقی بود.

تماشاخانه

همه چیز درباره کشفیات مرموز باستان‌شناسی در اصفهان / از کشف یک کوره اعجاب‌انگیز تاریخی تا لوله‌های عظیم آب و فاضلاب ۱۰۰۰ ساله و یک سازه عجیب مسقف احتمالا متعلق به یهودیان (فیلم)

جشن آب یا سال نو تایلندی / ببینید فقط از یک مراسم آب پاشی، تایلند چقدر درآمد داشته‌است (فیلم)

فیلم های دیگر