معاون محیط زیست انسانی: در دوره‌ای آلودگی‌هوا به ۲۰۰می‌رسید ولی به مردم نمی‌گفتند

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با انتقاد از ادعاهای دروغ برخی مسئولین و رسانه‌ها در زمینه آلودگی هوا اظهار کرد: این افراد خوراک تبلیغاتی شبکه‌های معلوم الحال را که برای براندازی نظام فعالیت می‌کنند، تهیه می‌کنند.

سعید متصدی در نشست خبری با موضوع آلودگی هوا و اقدامات انجام شده با اشاره به اینکه برخی افراد کارهایی انجام می دهند که به نفع مصالح نظام جمهوری اسلامی ایران نیست و آب در آسیاب دشمن می‌ریزند، گفت: برخی رسانه‌ها و برخی افراد زحمات فرزندان این کشور در زمینه بهبود کیفیت محیط زیست را تخریب می‌کنند. بعد از انقلاب اسلامی شعارهای اساسی بحث خودکفایی،‌ استفاده از تخصص داخلی و ارتقاء سطح علمی و تخصصی بوده است.

وی اظهار کرد: بر اساس سیاست‌های نظام در بحث آلودگی هوا پیشرفت‌هایی داشته‌ایم همچنین باید بحث‌های خودکفایی و تخصص گرایی در این زمینه در اولویت قرار می‌گرفت که نمونه‌های آن در کشور ما زیاد است. تا کنون برنامه جامعی که برای آلودگی هوا تهیه و اجرایی شده است متکی بر دانش ایرانیان بوده است و از هیچ مشاور و مستشار خارجی کمکی نگرفتیم.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در کشورهای همسایه در بحث آلودگی هوا استراتژی‌هایی انجام شده که همگی متکی بر دانش بومی و توان کشوری خود نبوده است، گفت: اولین برنامه کاهش آلودگی هوا را در سال 79 شروع کردیم. علاوه بر این در سال 93 راهکارهای اجرایی کاهش آلودگی هوا را پیشنهاد دادیم همچنین در سال 95 مصوبه دولت در زمینه کاهش آلودگی هوا ارائه شد که همگی متکی بر اسناد علمی است. اجرای برنامه‌ها نیز با توجه به توان داخل ایران بوده است و بدون کمک گیری از بنگاه‌های خارجی فعالیت‌های خود را در این زمینه آغاز کرده‌ایم.

متصدی با اشاره به اینکه امروز با کمک و توان علمی و اجرایی داخل کشور شاهد تولید بنزین یورو 4 هستیم، افزود: خودروها با توان داخلی به استاندارد یورو4 رسیده‌اند ولی متاسفانه عده‌ای ادعاهایی که هیچ پایه علمی و اجرایی ندارد مطرح می‌کنند. در ایام اخیر یک فرد ادعا کرد که 441 نفر به خاطر آلودگی هوا فوت کرده‌اند. سوال اینجاست که چه کسی می‌تواند طی یک هفته چنین اطلاعاتی ارائه دهد؟ در حقیقت مدل‌های گوناگونی وجود که می‌تواند میزان فوت و مرگ ناشی از آلودگی هوا را تخمین بزند ولی کسی نمی‌تواند ادعا کند که 441 نفر طی هفته گذشته به خاطر آلودگی فوت کرده‌اند یا کس دیگری ادعا می‌کند که شاخص 180 در آلودگی هوا به معنای بمب اتم است. شاخص‌های آلودگی هوا تقسیم بندی مشخصی دارد و روشن است که در هر مرحله چه اتفاقاتی می‌افتد و چه توصیه‌هایی باید داشته باشیم.

وی افزود: شاخص بالای 150 برای همه گروه‌ها مضر است ولی اگر شاخص بین 100 تا 150 باشد برای گروه‌های حساس آسیب زا و خطرناک است. این گروه شامل ورزشکاران حرفه‌ای، بیماران قلبی و تنفسی، زنان باردار، کودکان و سالمندان است. این افراد برای شبکه‌های معلوم الحال که برای براندازی نظام حرکت می‌کنند خوراک تهیه می‌کنند. این حرف‌ها مبنا ندارد، این افراد کسانی نیستند که برای حفظ نظام و کمک به ارتقای محیط زیست فعالیت کنند و در حقیقت تلاش جوانان و برنامه ریزان این کشور را هدر می‌دهند.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه اینورژن (وارونگی دما) یک پدیده طبیعی است و کسی نمی‌تواند برای آن راهکار داشته باشد گفت: باید تلاش کنیم کمترین انتشار آلودگی صورت گیرد که با اقداماتی چون تعطیلی مدارس و علت یابی این موضوع سعی داریم انتشار آلودگی را کاهش دهیم. کشور ما از سال 1350 دچار آلودگی هوا بوده است و هر شهری که به کلانشهر تبدیل شده در زمره شهرهای آلوده قرار گرفته است ولی در این مدت تصمیمات و تلاش‌های درستی برای مقابله با آلودگی هوا اتفاق نیفتاده تا اینکه در سال 79 برنامه‌ای برای کاهش آلودگی هوا طراحی شد که این برنامه 10 ساله تنها تا سال 84 اجرا شد.

متصدی با اشاره به اینکه مدیریت کنترل و کاهش آلودگی هوا جزو مصوبه‌های دولت است گفت: 47 برنامه تدوین شده و در دست اجراست و بسیاری نیز به نتیجه رسیده است. حذف بنزین پتروشیمی از جمله این اقدامات مهم است که در نتیجه این اقدام میزان بنزن هوا از 600 ppm به 30 ppm رسید بنابراین چه کسی می‌تواند منکر این اقدامات و تاثیرات مثبت ناشی از آنها شود.

متصدی در ادامه با ارائه نمودارهای مربوط به روزهای سالم و پاک و ناسالم هشت کلانشهر کشور طی سال‌های 91 تا 95 اظهار کرد: به قطع تعداد روزهای سالم و پاک در تهران و سایر کلانشهرها نسبت به سال‌های 91 و 92 افزایش داشته است. در تهران در سال 92، 202 روز سالم، در سال 93، 233 روز سالم، در سال 94 نیز 21 روز پاک و 233 روز سالم داشتیم. این موضوع نشان دهنده فعالیت و اقدامات دستگاه‌های مختلف و نظارت دقیق سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه کاهش آلودگی هوا است.

متصدی بااشاره به اینکه از ابتدای امسال تا اول آذر 205 روز پاک و سالم داشته‌ایم گفت: چرا باید وقتی یک پدیده طبیعی مثل اینورژن اتفاق می‌افتد و آلودگی‌ بالا می‌رود تمام فعالیت‌های دستگاه‌ها و سازمان محیط زیست را زیر سوال برد؟

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در شهر اصفهان تا پایان مهر 95، 186 روز سالم داشتیم گفت: در سال 95 دو نیروگاه برق اصفهان پلمب شد همچنین اصفهان جزو کلانشهرهایی است که بنزین یورو4 در آن توزیع می شود. در حال حاضر 26 میلیون لیتر بنزین یورو4 با توان داخلی تولید می‌شود که در پالایشگاه اصفهان از کاتالیست‌هایی استفاده می‌شود که ساخت دانشمندان ایران است. بنابراین حرف‌ها و ادعاهای دروغ، تبلیغات ضد فعالیتی است که باعث دلسرد شدن دانشمندان کشور می‌شود.

متصدی با تاکید بر اینکه زیر بار اطلاعات دروغ نمی‌روم گفت: همه داده‌ها و شاخص‌های کیفیت هوا که ارائه می‌شود حاصل آنالیز ایستگاه‌های مستقر در کشور است. اهواز وضعیت خوبی ندارد که این موضوع به گرد و غبار ورودی به کشور از ناحیه عراق و عربستان مرتبط است. در زمینه گرد و غبار در نشست اخیر تغییرات اقلیم که در مراکش برگزار شد ریاست سازمان حفاظت محیط زیست با رئیس جمهور عراق گفت‌وگویی داشتند تا تعیین تکلیف گرد و غباری که ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد مشخص شود. همچنین در مراکش نشست تخصصی گرد و غبار با حضور رئیس عمران ملل متحد و رئیس محیط زیست ملل متحد و خانم ابتکار برگزار شد که نتایج مثبت منطقه‌ای و بین المللی در پی داشت. علاوه بر این سه قطعنامه برای گرد و غبار در ماه‌های گذشته در سازمان ملل متحد تصویب شده است.

وی با اشاره به اینکه وضعیت اهواز نامطلوب است گفت: در این شهر بیشتر بحث آلودگی طبیعی است و با وجود اینکه بیشترین اعتبارات سازمان حفاظت محیط زیست در استان خوزستان هزینه شده و بیشترین مصوبه‌های دولت برای این استان بوده است، هنوز مشکل آلودگی هوای اهواز که بیشتر ناشی از گرد و غبار و آلودگی طبیعی است حل نشده است. در اهواز اقداماتی چون کاهش میزان سوخت ورودی به واحدهای فراوری اهواز، شکسته شدن سدها و احیای هورالعظیم صورت گرفته است ولی همچنان مشکلات آلودگی در این شهر وجود دارد و ما به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم تا شاخص آلودگی را پایین بیاوریم.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه برخورد با صنایع تشدید شده است، گفت: سازمان محیط زیست تولید کننده آلودگی نیست بلکه ناظر بر کنترل آلودگی است. تعداد نیروگاه‌های تبدیل شده و تعداد صنایع و پالایشگاه‌هایی که اخطاریه دریافت کرده‌اند نشان می‌دهد که سازمان حفاظت محیط زیست از وظایف خود ذره‌ای کوتاه نیامده است.

متصدی با اشاره به اینکه با بررسی وضعیت تغییرات غلظت آلاینده‌ها در سه سال متوالی 92 تا 94 متوجه کاهش روند آلودگی در کشور می‌شویم ادامه داد: میانگین اوزون در حال کاهش است. واضح است که برای کاهش و کنترل آلاینده‌ها ابتدا باید آلاینده‌ها را تثبیت کنیم که در حال حاضر علاوه بر تثبیت به نقطه کاهش آلاینده‌ها نیز رسیده‌ایم. با همه این وجود چطور برخی می‌توانند اطلاعات دروغ ارائه دهند؟

وی با بیان اینکه برنامه‌های زیست محیطی حداقل پنج ساله است اظهار کرد: برنامه کاهش آلودگی هوا یک برنامه 10 ساله است و برآوردها، داده‌ها و اطلاعات نشان می‌دهد که شاخص آلودگی هوا نسبت به سال 92 در حال کاهش است. بنابراین داده‌ها به هیچ وجه ساختگی نیست و ما می‌توانیم این داده‌ها را در اختیار همه قرار دهیم. سازمان به هیچ وجه نمی‌خواهد با مردم و کار خود بازی کند.

متصدی با اشاره به اینکه طوفان‌های گرد و غبار و اینورژن طبیعی است ولی باید از طریق مدیریت منابع آبی، کشاورزی و خاک به سمت تثبیت وضعیت زمین حرکت کنیم، اظهار کرد: طی سه سال گذشته تکمیل بنزین یورو4 بیش از 40 میلیون لیتر صورت گرفته است همچنین با بررسی میزان گوگرد گازوئیل متوجه می‌شویم که در سال 91 میزان گوگرد 275 ppm بوده ولی این میزان تا سال 95 به 50 ppm کاهش یافته است.

وی با اشاره به اینکه حذف حلال‌های صنعتی پتروشیمی از دیگر اقدامات در زمینه کاهش آلودگی هوا بوده است افزود: تا کنون طرح کهاب تا 50 درصد اجرایی شده است. علاوه بر این پایش و آنالیز سوخت هر سه ماه یکبار به منظور ارزیابی بنزن و آروماتیک سوخت انجام می‌شود زیرا از نگاه ما علت و علل آلودگی هوا سوخت است که باید کنترل شود.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در سال 91 میزان بنزن در بنزین توزیع شده در کلانشهرها 2.2 درصد بوده است گفت: این در حالیست که میزان بنزن بنزین امروز به یک درصد یعنی سطح استاندارد رسیده است و در حقیقت میزان بنزن 50 درصد کاهش یافته است. این موضوع بر همگان روشن است که بنزن سرطان زاست و تنفس در هوایی که بنزن دارد به قطع فرد را دچار سرطان می‌کند. بنزن در پایش آلودگی هوا سنجش نمی‌شود ولی سازمان حفاظت محیط زیست این آلاینده را پایش می‌کند و اگر طرح کهاب به طور کامل اجرایی شود بنزن هوا را به حد زیادی کاهش می‌دهیم و به زیر 10 ppb می‌رسانیم.

وی با اشاره به اینکه ارتقای استاندارد خودروها از یورو2 به یورو4 از جمله اقدامات کشور در حوزه کاهش آلودگی هوا است افزود: جلوگیری از شماره گذاری خودروهای دیزلی فاقد فیلتر از آذرماه سال 94، جلوگیری از تولید خودروهای بنزینی تولید داخل فاقد استاندارد یورو4، توقف تولید موتورسیکلت‌های کاربراتوری از مهر سال 95، ارائه بسته حمایتی تولید خودروها و موتورسیکلت‌های هیبریدی و برق، بازنگری در تصویب حدود مجاز معاینه فنی خودروها و راه اندازی سیستم یکپارچه معاینه فنی خودرو از دیگر اقدامات به منظور کاهش آلودگی هوا است.

متصدی با بیان اینکه در حال حاضر 11 میلیون موتورسیکلت در ایران وجود دارد گفت: در حقیقت به ازای هر خودرو پنج موتورسیکلت در کشور داریم بنابراین مجاب کردن کارخانه‌های تولید کننده موتورسیکلت‌ها برای جلوگیری از تولید موتورسیکلت‌های کاربراتوری کار بسیار دشواری بود و پنج روز آلودگی نمی‌تواند کل فعالیت‌های چهار ساله را تحت تاثیر قرار دهد. با قاطعیت می‌گوییم که در هیچ دوره‌ای به اندازه این دوره برای کاهش آلودگی هوا فعالیت نشده است. در دوره هشت ساله گذشته فعالیت‌ها کاملا متوقف بوده است.

در دوره‌ای شاخص آلودگی هوا اعلام نمی‌شد

وی با بیان اینکه در دوره‌ای شاخص کیفیت هوا به 200 می‌رسید ولی به مردم اعلام نمی‌کردند گفت: در سال‌های گذشته زمانی که شاخص کیفیت هوا به بالای 200 می‌رسید کمیته اضطرار تشکیل می شد، در حالیکه طی دو سال گذشته تصویب شد که به محض اینکه شاخص به بالای 150 برسد کمیته اضطرار تشکیل شود.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه سود بازرگانی خودروهای هیبریدی وارداتی به صفر رسیده است افزود: معاینه فنی در دوره‌ای به یک مقوله بغرنج تبدیل شده بود و تقلبات بسیاری در آن صورت می‌گرفت ولی در حال حاضر سیستم سیمفا یا سیستم الکترونیکی کنترل معاینه فنی فعالیت می‌کند. همچنین استاندارد خودروهای وارداتی یک پله بالاتر از خودروهای داخلی است. به طوریکه خودروهای وارداتی باید استاندارد یورو5 داشته باشند. در دوره‌ای حداکثر مصرف گاز نیروگاه‌ها 50 درصد بوده ولی امروز حداقل به 90 درصد افزایش یافته است.

متصدی با بیان اینکه تمام نیروگاه‌های بخاری و گازی را ملزم به سیکل ترکیبی کردیم گفت: سعی داریم با این اقدامات به تعهدات مورد نظر خود در ارتباط با تغییر اقلیم و آلودگی هوا و افزایش راندمان دست یابیم.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در حال حاضر 200 ایستگاه پایش آلودگی در سراسر کشور داریم افزود: اولویت ما هشت کلانشهر کشور است ولی برای کل کشور برنامه ریزی داریم و همه مردم ایران برای سازمان محیط زیست مهم هستند و سعی داریم کیفیت هوا را در همه نقاط کشور پایش کنیم تا اگر آلودگی در شهر کوچکی هم اتفاق افتاد با آن مقابله کنیم.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه هر پروژه جدیدی که به نحوی با آلودگی هوا ارتباط داشته باشد باید گزارشات ارزیابی خود را و گزارشات مقابله با آلودگی هوا را ارائه دهند، گفت: در کلیه صنایع باید هر سه ماه یکبار از طریق 400 آزمایشگاه معتمدی که در سراسر کشور وجود دارد خوداظهاری داشته باشند.

متصدی با اشاره به اینکه در حال حاضر هیچ خودرویی بدون استاندارد یورو4 شماره گذاری نمی‌شود گفت: به صورت رندوم در دو مرحله تولیدی از خودروها تست می‌گیریم. همچنین کارگروه‌های کاهش آلودگی هوا در ستاد مرکزی و در استان‌ها به طور مرتب برگزار می شود. طی هشت سال دوره قبل تنها دو جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوا تشکیل شده بود. این در حالیست که طی دو سال گذشته این کارگروه 20 جلسه تشکیل داده است.

وی ادامه داد: این کارگروه به منظور مدیریت صحیح و یکپارچه دستگاه‌های مختلف که با آلودگی هوا در ارتباط هستند را کنار هم می‌نشاند همچنین گزارش عملکرد دستگاه‌های مختلف در راستای اجرای راهکارهای کاهش آلودگی هوا منتشر شده است.

وی با اشاره به اینکه به منظور کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای برنامه اقتصاد کم کربن در دولت به عنوان پیوست برنامه ششم توسعه تصویب شد، گفت: در نشست تغییرات اقلیم مراکش در مورد موضوعات مختلف مربوط به منافع کشورها بحث شد. اگر در این اجلاس‌ها بر سر منافع ایران صحبت و رایزنی نکنیم معلوم نیست چه اتفاقی برای ایران می‌افتد. در حال حاضر ایران رتبه 9 دنیا را از لحاظ تولید گازهای گلخانه‌ای دارد. بنابراین باید مواضع کشور خود را در ارتباط با این مقوله مشخص کنیم که مواضع کشور در همین مذاکرات رقم می‌خورد. بنابراین مواضع ایران در ارتباط با تغییر اقلیم با توجه به حضور فعال تیم مذاکره کننده ایرانی تبیین و تدوین شد و در نشست مراکش لحاظ شد.