چرا 68 درصد مردم استان کرمانشاه به روحانی رای دادند؟!

عصر ایران؛ یوسف ناصری- استان کرمانشاه در سال 1395 نرخ بیکاری 22 درصدی داشته است و این نرخ بالاترین و بدترین نرخ بیکاری در بین 31 استان کشورمان بوده است.

در 4 استان زنجان، سمنان، مرکزی و همدان، نرخ بیکاری تک رقمی و زیر 10 درصد بوده است. یکی از شعارهای محوری نامزدهای اصول گرای انتخابات ریاست جمهوری، ایجاد اشتغال بود. به نظر می رسید شعار محوری ایجاد اشتغال در برخی استان ها که نرخ بیکاری بالایی دارند برای مردم جذابیت داشته باشد و مردم به کاندیدایی که این نوع وعده ها را مطرح می کند رای بدهند و او به قدرت برسد.

در عمل اما استان هایی که نرخ بیکاری تک رقمی داشتند به آقای رئیسی رای دادند و در استان کرمانشاه که نامناسب ترین و بالاترین نرخ بیکاری را نسبت به 30 استان دیگر کشور داشت، آقای روحانی رای بالاتری کسب کرد. حسن روحانی در کل کشور 57 درصد آرا را به خود اختصاص داد ولی در استان کرمانشاه 68 درصد از رای دهندگان به روحانی رای دادند یعنی 699 هزار و 654 رای به دست آورد و در مقابل، سیدابراهیم رئیسی در این استان 386 هزار رای کسب کرد.

بررسی نوع رای دهی مردم استان کرمانشاه، محور گفت و گوی «عصر ایران» با دکتر جهانبخش امینی فعال سیاسی اصلاح طلب بود. دکتر امینی نماینده دوره های هفتم و هشتم شهرستان کرمانشاه در مجلس بوده و به مدت 8 سال، نمایندگی شهرستان کرمانشاه را به عهده داشته است. استان کرمانشاه 14 شهرستان دارد و در انتخابات اخیر در هر 14 شهرستان این استان، آقای روحانی رای بیشتری داشته است.

گفت و گوی ما با این عضو پیشین کمیسیون بهداشت و درمان و کمیسیون انرژی در دوره های هفتم و هشتم مجلس در پی می آید.


*در سال  1395 فقط 4 استان کشور نرخ بیکاری تک رقمی داشته اند یعنی استان های  سمنان، مرکزی، همدان و زنجان. این 4 استان اتفاقا در انتخابات ریاست جمهوری به رقیب آقای روحانی رای داده اند. اما استان کرمانشاه در سال 1395 بالاترین نرخ و در واقع بدترین نرخ بیکاری را در کل کشور داشته ولی در انتخابات به آقای روحانی رای داده است.

به نظر می رسد که آن 4 استان که نرخ بیکاری تک رقمی داشته و بیکاری کمتری داشته اند باید به آقای روحانی رای می دادند. چه تغییر و تحولی اتفاق افتاده که استان کرمانشاه با این که بالاترین نرخ بیکاری را بین همه استان های کشور داشته اما باز به آقای روحانی داده و این رای دادن درصد قابل توجهی هم بوده است؟

-استان کرمانشاه یکی از استان هایی است که آمار بالای بیکاری دارد. اما استان کرمانشاه یکی از استان هایی است که بالاترین حضور را در پای صندوق های رای داشته و هم این که در این استان، بالاترین رای مردم به آقای روحانی بود.

از نظر مسائل اقتصادی و اجتماعی، شاید تصور می شد که مردم استان کرمانشاه به رقیب آقای روحانی رای بدهند. چون به هر حال شاید به صورتی که شایسته بوده دولت نتوانسته کاری برای این استان انجام بدهد.

محرومیت استان کرمانشاه و عقب ماندگی های استان، ناشی از دوره آقای روحانی و حتی دوره قبل از آقای احمدی نژاد نیست. به خاطر این که در مدت هشت سال دوران دفاع مقدس، زیرساخت های استان تخریب شد. تعداد زیادی از  جمعیت شهرهای مرزی استان و حتی از استان های همجوار استان، به شهر کرمانشاه و مناطق شرقی استان مهاجرت کردند.
بنابراین علاوه بر جوانان بیکار استان کرمانشاه، بیکاران استان های همجوار هم به تعداد بیکاران استان افزوده شد. از طرفی در دولت های بعد از جنگ یعنی دولت آقای هاشمی رفسنجانی، دولت آقای خاتمی و دولت آقای احمدی نژاد، با وجود این که اقدامات خوبی انجام شد اما محرومیت ها برطرف نشد.

در دولت آقای هاشمی و دولت آقای خاتمی، سه مجتمع پتروشیمی و یک نیروگاه و یک کارخانه سیمان در کرمانشاه افتتاح شد ولی این نوع اقدامات نتوانست میزان بیکاری را به طور قابل ملاحظه ای کاهش بدهد. اما این وضع در بحث انتخابات اخیر ریاست جمهوری، خودش را برعکس نشان نداد. یعنی این طور نبود که مردم، میزان بیکاری را در نظر بگیرند و رای بدهند.

من احساس می کنم آن چیزی که باعث شد در استان کرمانشاه، مردم تصمیم بگیرند و به آقای روحانی رای بدهند، مشکلاتی بود که در مدت هشت سال قبل از آقای روحانی در کشور ایجاد شد. در آن دوره تغییرات ناگهانی در قیمت ها و بی ثباتی بازار را داشتیم و مسائلی اتفاق افتاد که موجب شد خیلی ها پولدار شوند و خیلی ها نیز در آن دوره فقیر شدند.

یعنی افرادی بودند که ملک و اموال خودشان را فروختند و می خواستند به اصطلاح تبدیل به احسن کنند ولی در یک مقطع چنان جهش قیمت رخ داد که آنها دیگر نتوانستند چیزی را که از دست داده بودند به دست بیاورند. به همین دلیل آنها تقریبا دچار ضرر جدی شدند.

افرادی هم بودند که در آن دوره ثروت های زیادی جمع کردند به خاطر تغییر قیمت ها. این باعث شد که این موضوعات برای مردم خیلی اهمیت داشته باشد. چون با وجود بی ثباتی در بازار و  جهش قیمت ها، امکان دارد مردم نتوانند زندگی روزمره خودشان را اداره کنند.

رقیب آقای روحانی بحث یارانه ها و بحث افزایش هزینه های کشور را در شعارها لحاظ کرد. الان از نظر درآمدی، واقعا مردم استان کرمانشاه وضع خوبی ندارند. یعنی میزان فقر در استان ما، بالاتر از استان های دیگر کشور است. اما مردم ما نگران بودند و احساس کردند اگر کشور در یک ثبات قیمت و وضعیت ثابتی برای اقلام مختلف باشد، شاید بهتر بتوانند زندگی خودشان را اداره کنند.

افرادی هم که در انتخابات برای آقای روحانی کار می کردند این موضوعات را تبیین می کردند که مردم روی این موضوعات، تمرکز و تفکر کنند.

*سرشماری سال 1395 نشان می دهد که به لحاظ جمعیت، استان کرمانشاه با یک میلیون و 952 هزار نفر رتبه 13 را در کل کشور دارد. اما استان کرمانشاه در تعداد رای دادن به آقای روحانی رتبه 11 را کسب کرده است. محوریت اصلی شعارهای آقای روحانی، در خصوص آزادی بود. آیا از لحاظ فکری، تحول فکری هم در استان کرمانشاه با وجود آن نرخ بیکاری 22 درصدی رخ داده است که به این صورت رای داده اند؟

-استان های تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی، استان های سیاسی هستند. استان کرمانشاه هم تقریبا یکی از استان های سیاسی کشور است و مسائل سیاسی در استان کرمانشاه جدی گرفته می شود.

وقتی مردم از فرد خاصی طرفداری می کنند رفتار، گفتمان، نوع بیان و نوع موضع گیری های آنها در مسائل مختلف، بی ارتباط نیست با ایده و دیدگاهی که آن کاندیدا در انتخابات مطرح می کند.

در ضمن افرادی که از رقیب آقای روحانی طرفداری کردند و عملکرد و موضع گیری های آنها در نوع رای دادن مردم استان کرمانشاه به آقای روحانی بی تاثیر نبوده است. برخی افراد در استان کرمانشاه مورد وثوق مردم بودند ولی یک طیف سیاسی خاص نسبت به آن افراد موضع گیری خوبی نداشتند یا حتی موضع گیری منفی داشتند. این عوامل نیز در رای دادن، بی تاثیر نیست.

استان کرمانشاه هم اهل تسنن دارد، هم اهل حق دارد و هم شیعه. از نظر پایبندی به نظام، در زمان جنگ نیز مردم استان کرمانشاه این موضوع را ثابت کردند. اقشار مردم استان و حتی اهل حق هم در کنار برادران شیعی و حتی اهل تسنن در دفاع از نظام، واقعا کم نگذاشتند.

اقداماتی که اهل حق در استان کرمانشاه و در عملیات مرصاد انجام داد، بی نظیر بود. یعنی منافقین نتوانستند از بعضی از محورهایی که اهل حق مستقر بودند، عبور کنند. به خاطر این که اهل حق به طور یکدست علیه منافقین اقدام کردند.

می خواهم بگویم دیدگاه آنها، خدای نکرده دیدگاهی نیست که در بحث آزادی، خلاف چارچوب ارزش های نظام باشد. در کرمانشاه، دیدگاه مردم بیش تر، به سمت این است که به اهل تسنن و اهل حق، در حوزه سیاسی جایگاه خاصی داده شود.

البته در دولت آقای روحانی، خیلی اقدامات واضحی در راستای توجه به این اقشار ندیدم و اقدامی انجام نداده است. یعنی با دولت های قبلی فرقی نکرده است. اما این اقشار به شعارهای آقای روحانی توجه کردند و اکثریت مردم، تقریبا همگن و هماهنگ شدند یعنی هم اکثریت اهل تسنن و هم اکثریت اهل حق و هم اکثریت شیعه ها به برنامه ها و دیدگاه های سیاسی آقای روحانی رای دادند.
این موضوع نشان می دهد که اگر گاهی اوقات برخی افراد و مسئولان، تنگ نظری هایی اعمال می کنند این موجب می شود بر رای مردم در حوزه ملی تاثیر بگذارد. افرادی که در کرمانشاه، طرفدار یک دیدگاه سیاسی خاص هستند، شاید با مردم مراوده خوبی نداشته باشند یا این که نتوانسته اند ارتباط اجتماعی خوبی با مردم برقرار کنند.

*آقای روحانی در انتخابات سال 92 تعداد 567 هزار رای در استان کرمانشاه آورده بود و نفر بعدی ایشان که آقای قالیباف بوده در استان کرمانشاه  162 هزار رای آورده بود. در سال 96 آقای روحانی 699 هزار و 654 رای در استان کرمانشاه آورده یعنی تقریبا 700 هزار رای و آقای رئیسی 313 هزار رای.
در ارتباط با افزایش رای تقریبا 130 هزاری آقای روحانی در استان کرمانشاه، در این دوره شعارهای  آقای روحانی چه جذابیتی داشته است؟

-من یک واقعیت اجتماعی را خدمت شما بگویم. در انتخابات مجلس در سال 1394، تقریبا اکثر افرادی که همفکر آقای روحانی و اصلاح طلب بودند در استان کرمانشاه رد صلاحیت شدند از جمله بنده.

به طور قطع تمام نیروهایی که مقابل طیف اصولگرا بودند رد صلاحیت شدند. در کل استان کرمانشاه از مجموع 8 نماینده در مجلس فعلی، تعداد 7 نفر اصول گرا هستند. درباره آن یک نماینده دیگر هم بگویم که باور نمی کردند رای بیاورد. از هر 8 نماینده استان، می شود گفت هر 8 تا و در خوشبینانه ترین حالت می توانیم بگوییم 7 نماینده از یک طیف سیاسی یعنی اصول گرا هستند و جایی برای تفکر مقابل در استان کرمانشاه نگذاشتند.

این نوع رفتار در انتخابات مجلس، روی رفتار مردم در انتخابات ریاست جمهوری تاثیر می گذارد. وقتی  که اینقدر سختگیرانه برخورد شد، همان مردمی که زمینه برای رای دادن آنها در انتخابات مجلس فراهم نشد، به آقای روحانی رای دادند. در حالی که در دولت آقای روحانی، از لحاظ اقتصادی کار چندانی در استان کرمانشاه  انجام نشده است ولی وقتی مردم دیدند تمام آن 7 نماینده در استان کرمانشاه به طور کامل از آقای رئیسی حمایت می کنند، مردم استان کرمانشاه برعکس عمل کردند.

من اعتقاد دارم کاندیداهایی را در انتخابات مجلس تایید صلاحیت کردند که بعدا بتوانند در چنین روزی به دردشان بخورند. ما باید واقعیت را بپذیریم. مردم در کشور دنبال این هستند که تعادلی در کشور حاکم باشد. در انتخابات مجلس، تعداد زیادی از کاندیداها را رد صلاحیت می کنند ولی در انتخابات شورا به صورت دیگری عمل می شود. در چنین فضایی در انتخابات ریاست جمهوری وقتی مردم بتوانند به فردی که مورد اعتمادشان است رای بدهند، رای می دهند.

یکی از علل افزایش رای آقای روحانی در استان کرمانشاه، آن رفتار سختگیرانه ای بود که در رد صلاحیت کاندیداهای تفکر اصلاح طلبی اتفاق افتاد. مردم استان کرمانشاه در انتخابات ریاست جمهوری، تقریبا موضع گیری منفی علیه دیدگاه مقابل انجام دادند. چرا که 7 نماینده استان کرمانشاه از آقای رئیسی حمایت کردند و مردم استان هم برعکس نمایندگان تصمیم گرفتند.

*در کل استان کرمانشاه تعداد 700 هزار نفر به آقای روحانی داده اند. آمار شهرستان کرمانشاه منتشر شده. به غیر از شهرستان کرمانشاه، این استان 13 شهرستان دیگر دارد که اگر آرای این 13 شهرستان را از رقم کلی استان کم کنیم به تعداد رای حدودا 350 هزاری به آقای روحانی در شهرستان کرمانشاه و شهر کرمانشاه می رسیم.

این میزان رای شهرستان کرمانشاه به آقای روحانی را چگونه تحلیل می کنید؟

-نمایندگان استان کرمانشاه در مجلس، خودشان همایشی در حمایت از آقای رئیسی برگزار کردند. در یک مقطع هم آقای رئیسی را به کرمانشاه بردند.

در انتخابات مجلس مردم کلا احساس کردند کسی ندارند که تایید شده باشد و بخواهند به او رای بدهند.  در انتخابات ریاست جمهوری، رای مردم کرمانشاه یک مقابله به مثل بود. می خواستند بگویند شما که نماینده مجلس شده اید نماینده واقعی همه ما نیستید. چون همه کاندیداهای طیف اصلاح طلب تایید نشده بودند.

اگر اشتباه نکنم فقط یک نماینده از 8 نماینده استان کرمانشاه همراه آقای روحانی بود. مردم می خواستند در کرمانشاه به نمایندگان کرمانشاه بگویند که واقعیت ها این نیست و  آن چیزی که ما خواستیم شما نبودید.

کرمانشاه، آمار بیکاری بالایی دارد و وضع اقتصادی، خراب است. اما نوع رای دادن مردم کرمانشاه را در انتخابات ریاست جمهوری دیدیم. یک طیف سیاسی در کرمانشاه هستند که از یک دیدگاه خاص دفاع می کنند ولی به جز خودشان، کسی را قبول ندارند. به جز خودشان، مردم را حامی انقلاب نمی دانند.

در انتخابات مجلس کسانی که رد صلاحیت شدند فرزند شهید بودند یا جانباز بودند یا از خانواده شهدا بودند. حتی افراد ارزشی بودند. یعنی افرادی که در دفاع مقدس، حضور داشتند. افرادی پایبند به ولایت فقیه و نظام جمهوری اسلامی و انقلاب بودند. اما با فشار طیف مقابل، این افراد  حذف شدند. بالاخره این افرادی که می خواستند کاندیدا شوند، طرفدار دارند و به طرفداران خود می گویند به آقای روحانی رای بدهید.

زور این نوع افراد به نمایندگان فعلی کرمانشاه چربید و آقای روحانی توانست رای بالاتری در استان کرمانشاه کسب کند. البته نمایندگان فعلی کرمانشاه هم فضای سیاسی را دو قطبی کردند. اگر نمایندگان کرمانشاه دعوت نمی کردند و به همه مردم نمی گفتند به آقای رئیسی رای بدهید شاید مردم این طور موضع نمی گرفتند.

در استان هایی که نمایندگان مجلس، دیدگاه میانه دارند آرای مردم آن استان ها در انتخابات ریاست جمهوری، خیلی تفاوت آنچنانی ندارد. در شهرهایی که نمایندگان مجلس، در انتخابات ریاست جمهوری از آقای رئیسی پشتیبانی کردند در همان شهرها، اتفاقا بالاترین رای را آقای روحانی داشت.

*با این توضیحات شما، رفتار اکثریت مردم استان کرمانشاه به نوعی عکس العملی بوده و نه این که ناشی از آزادی خواهی مردم استان کرمانشاه باشد؟

-به نظر من، عکس العملی به رفتار نمایندگان بود. بالاخره افراد ذی نفوذ و خوبی، رد صلاحیت شدند. این افراد، طرفداران زیادی دارند. آن فردی که زمینه برایش فراهم شد نماینده مجلس شد. اما آن افراد دارای نفوذ اجتماعی می گویند تو که نماینده شده ای می گویی به آقای رئیسی رای بدهید.

این افراد دارای نفوذ به مردم گفتند که به آقای روحانی رای بدهید. یعنی مردم گوش به فرمان این افراد هستند. بنابراین رفتار برخی افراد و مسئولان در استان کرمانشاه، موجب چنین تصمیم گیری ای از طرف مردم شد.

*شعار محوری آزادی که آقای روحانی مطرح می کرد چندان تاثیرگذار نبوده است در نوع رای دادن مردم؟

-مردم کرمانشاه، مردم مقیّدی هستند. شیعیان آن، بالاخره ولایی هستند. مردم کرمانشاه، مردمی نیستند که برای مسائلی مثل بی حجابی سینه چاک کنند. اما این مردم ممکن است به نماینده مجلس مراجعه کنند و بگویند در تامین آب و برق مشکل دارند یا بگویند فرزندشان شغل ندارد. نماینده باید واسطه مردم و دولت باشد. البته به طور جدی و نه این که فقط در حد ظاهری باشد.

مردم کرمانشاه، رابط واقعی بین خودشان و دولت ندارند. یعنی پیش فردی بروند و دادخواهی کنند که مشکل دارند. کمتر استانی وجود دارد که از هر 8 نماینده مجلس، تقریبا همه آنها ازیک طیف سیاسی باشند. چنین وضعی، موضع گیری منفی ایجاد می کند.

*استان کرمانشاه به خاطر تنوع ادیان و مذاهب و این که پیروان این مذاهب و آیین ها به طور مسالمت آمیز در شهرهای این استان زندگی می کنند معروف به هند ایران است. در استان کرمانشاه، تساهل و مدارا وجود دارد و درگیری بین پیروان ادیان و مذاهب وجود ندارد. آیا چنین وضعی باعث یک نوع نزدیکی فکری بین مردم کرمانشاه و شعارهای آقای روحانی شده بود؟

-آقای روحانی در شعارهایش، مردم را تقسیم بندی نکرد. یکی از اقدامات دولت آقای روحانی این بود که در ارتباط با فِرق و مذاهب، یک معاونت در اقوام و مذاهب در نهاد ریاست جمهوری تاسیس کرد. در استان ها نماینده ای داشتند که در جلسات حضور پیدا می کنند.

آقای روحانی وقتی در تیرماه سال گذشته به استان کرمانشاه آمدند درباره این که اهل تسنن و اهل حق و شیعیان به طور مسالمت آمیز با همدیگر زندگی کرده اند به نیکی یاد کرد و از حضور این برادران در دوران مقدس تقدیر کردند.
مسالمت آمیز زندگی کردن در استان کرمانشاه شاید در کل کشور مثال زدنی باشد. هیچ استانی مثل استان کرمانشاه، پیروان مذاهب مختلف در کنار هم و با راحتی زندگی نمی کنند. به خاطر این که همدیگر را قبول دارند و به همدیگر احترام می گذارند. کسی، فرد معتقد به مذهب دیگر را تمسخر و سرزنش نمی کند. کما این که امروزه تعداد زیادی از اهل حق، شیعه شده اند و آن هم به همت نظام جمهوری اسلامی ایران و آگاهی دادن.

باور کردن مردم، یک شرط اصلی حضور مردم در رای دادن بود. من اعتقاد دارم که آقای روحانی توانست باور آنها را به طرف خودش جلب کند.

*استان کرمانشاه 14 شهرستان دارد. به غیر از شهرستان کرمانشاه، 13 شهرستان دیگر در این استان وجود دارد و در بین آنها، سه شهرستان هستند که بالاترین رای را به آقای روحانی داده اند. در شهرستان اسلام آباد غرب 60 هزار رای به آقای روحانی داده اند. همچنین در سرپل ذهاب 38 هزار و در شهرستان هرسین 30 هزار رای به آقای روحانی رای داده شده.
به نظر شما این سه تا شهرستان چرا تا این حد به آقای روحانی رای داده اند؟

-فکر کنم که در هرسین، به آقای رئیسی رای بیشتری داده اند. رای آقای رئیسی تقریبا برابر با رای آقای روحانی بود.

*در شهرستان هرسین آقای روحانی 30 هزار رای آورده و آقای رئیسی 19 هزار.

-باز آرای آقای روحانی رای بالایی بوده است. سرپل ذهاب تقریبا 40 درصد سنی دارد و 60 درصد شیعه. شیعیان در شهرستان های اسلام آباد غرب و هرسین، اکثریت را دارند.

اگر آمار شهرستان دالاهو  که اهل حق نشین است یا آمار مناطق سنی نشین بالا باشد ما می توانستیم بگوییم اینها به خاطر دیدگاه سیاسی و مذهبی خودشان و این که بیش تر طرفدار آزادی هستند به شعارهای آقای رئیس جمهور توجه کرده و رای داده اند.

*در خصوص آرای این سه شهرستان به آقای روحانی، همان تحلیل های قبلی را به این شهرستان ها تعمیم می دهید؟

-من متوجه شدم که در آنجا طلبه ها برای آقای رئیسی تبلیغات کردند. استنباط من این بود که در هرسین، میزان آرای آقای رئیسی بالاتر باشد. به خاطر آن کارهای تبلیغاتی که انجام شده بود.
در هرسین کاندیدای مورد نظرشان برای مجلس رای نیاورد. دقیقا نمی توانم آرای آن شهرستان و رای بالای آنها به آقای روحانی را تحلیل کنم. اما طرفداران رقبای آقای روحانی در آنجا شاید با مردم، بد برخورد کنند یا با مردم در موضع گیری ها.

*در شهرستان دالاهو که اکثریت مردم آن اهل حق هستند 22 هزار رای به آقای روحانی داده اند و به آقای رئیسی 3 هزار. در شهرستان روانسر هم 20 هزار به آقای روحانی داده اند و 4 هزار به آقای رئیسی. در دالاهو رای آقای رئیسی 13 درصد رای آقای روحانی و در روانسر رای آقای روحانی 20 درصد رای آقای روحانی است. آشنا هستید به وضعیت شهرستان های دالاهو و روانسر که نوع رای دادن آن مناطق را تحلیل کنید؟

-در روانسر چند نفر از افرادی که می خواستند کاندیدای مجلس شوند رد صلاحیت شدند. نمی خواهم اسم آنها را ببرم ولی آدم های ذی نفوذی هستند. در نهایت اهل تسنن در کشور به خاطر حمایت آقای مولوی عبدالحمید از آقای روحانی، تقریبا به یک صورت رای دادند.

*در شهرستان دالاهو فکر می کنید اهل حق بیش تر به آقای روحانی رای داده اند؟

-صد در صد. در دولت آقای روحانی به اهل حق توجه بیشتری شد. استاندار کرمانشاه هم یک مشاور در خصوص  ادیان و مذاهب داشت. این مشاور استاندار، یگیری مسائل گزینش و استخدام آنها است. یکی از رهبران مردم دالاهو که از اهل حق است، به عنوان مدیر در دولت روحانی منصوب شد.  

*در شهرستان سُنقُر آرای آقای روحانی و آقای رئیسی خیلی به هم نزدیک است و تا حدی متفاوت از نوع رای دادن سایر شهرستان های استان کرمانشاه است. آقای رئیسی در شهرستان سنقر 23 هزار رای آورده و آقای روحانی 28 هزار. به چه علت در شهرستان سنقر آقای رئیسی تا این حد رای بالایی کسب کرده است؟  
 
-تجربه انتخابات های گذشته در شهرستان سُنقُر نشان می دهد که از نظر دیدگاه سیاسی، تقریبا تفکر مردم سنقر نزدیک به تفکر اصول گرایی بوده است.

*سنقر دو گروه جمعیتی ترک و کرد دارد. می شود آرای این دو گروه قومی را تفکیک کنیم یا می توان حکم کلی دارد که گرایش بیشتری به یک نوع تفکر سیاسی در آنجا وجود دارد؟

-در سنقر همیشه این طور بوده است. در انتخابات مجلس، مردم سنقر یک یا دو نفر کاندیدا نزدیک به خودشان داشتند ولی رای نیاوردند. در انتخابات خبرگان هم در شهرستان سنقر از اول انقلاب تا کنون، کاندیدایی که دیدگاه «راست» داشته بالاترین رای را داشته است.

*جمعیت ترک ها شهر سنقر  بیش تر است و کردها عمدتا در اطراف شهر و روستاهای آن هستند. از طرفی استان های همدان و زنجان، بیشترین رای را به آقای رئیسی داده اند و سنقر در همسایگی استان همدان قرار دارد. می شود بگوییم ترک های شهرستان سنقر رای بیشتری به آقای رئیسی داده اند و آیا می شود که این نوع تقسیم بندی در رای دادن را قائل شویم؟

- بحث همدان جدا است. در همدان افرادی مثل آقای حجازی، آقای خجسته و آقای حاجی بابایی با تمام توان برای آقای رئیسی کار کردند و مورد وثوق مردم هم هستند. در استان همدان شاید به خاطر افردی که مردم قبول دارند مثل آقای حاجی بابایی، در رای مردم بی تاثیر نبوده است.

دیدگاه مردم شهرستان سنقر همیشه به طرف جناح راست بوده است. در انتخابات خبرگان رهبری بین آیت الله زرندی و آیت الله ممدوحی، شهرستان سنقر بالاترین رای را در استان به آیت الله ممدوحی دادند. آیت الله ممدوحی کاندیدای اصول گرایان برای  انتخابات مجلس خبرگان در استان کرمانشاه بود. راستی های شهرستان سنقر از اول هم قوی بودند.

*در شهرستان اسلام آباد غرب 25 هزار نفر به آقای رئیسی رای داده اند و 60 هزار نفر به آقای روحانی. این میزان رای 25 هزاری در اسلام آباد غرب را چگونه ارزیابی می کنید؟

-در اسلام آباد غرب، آقای لطیف صفری خیلی خوب کار کرد. آقای دکتر صفری نماینده(اصلاح طلب) دوره های اول و دوم شهرستان اسلام آباد غرب بوده است. نمایندگان دوره های قبل مجلس در آنجا خیلی خوب کار کردند.

*ولی به هر حال آقای رئیسی در آنجا 25 هزار رای آورده است.

-آنجا ایلی است. روسای ایل های بزرگ به آقای روحانی داده اند. امام جمعه اسلام آباد غرب، طرفدار آقای رئیسی بودند و طبف خاصی در آن شهرستان دارند.

*فکر می کنید آقای فلاحت پیشه نماینده فعلی اسلام آباد غرب که اصولگرا هستند تاثیر داشته اند در این میزان رای آقای رئیسی؟

-من نمی دانم موضع گیری آقای فلاحت پیشه در این انتخابات چه بود و از چه کسی حمایت کرد.

*این که آقای رئیس 386 هزار رای از استان کرمانشاه آورده است وعده های اقتصادی مثل اشتغال و افزایش مبلغ یارانه چه نقشی داشته در این میزان رای آوردن؟

-بالاخره شعارهای اقتصادی آقای رئیسی، بی تاثیر نبوده و اثر خودش را گذاشته است ولی غالب نشد. افراد زیادی به این شعارها توجه کردند اما این نوع وعده ها، غالب بر دیدگاه عمومی استان کرمانشاه نشده.

* درباره روستاهای استان کرمانشاه اطلاعات خاصی دارید که احیانا نوع رای دادن آنها چگونه بوده و آیا در روستاها به آقای روحانی رای داده اند؟

-در دهستان میان دربند تقریبا 90 درصد مردم به آقای روحانی رای داده اند. در منطقه بیلوار هم حدود 80 درصد. در در دینور که یکی از بخش های شهرستان صحنه است همین طور بود.

در روستاهای هرسین، بعضی جاها به نفع آقای رئیسی بود. در ماهیدشت که یکی از بخش های شهرستان کرمانشاه است از 12 هزار رای صحیح، تعداد آرای  آقای روحانی 7 هزار  بوده است.

ما تصور می کردیم در برخی روستاها تعداد زیادی به آقای رئیسی رای بدهند ولی برعکس نتیجه گرفتیم. من خودم تصور نمی کردم که در دهستان میان دربند 90 درصد به آقای روحانی رای بدهند یا بیلوار حدود 80 درصد به آقای روحانی رای بدهند. این چیزی بود که بعد از انتخابات مشخص شد.

قبل از انتخابات تصورم این بود که شاید نتیجه انتخابات 50- 50 باشد یا حتی آقای رئیسی رای بیشتری کسب کند.  اما برعکس نتیجه گرفتیم.

*یکی از اقدامات مهم دولت آقای روحانی طرح تحول سلامت بود و شما هم در دوره هفتم که نماینده بوده اید در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس  عضویت داشتید. این طرح باعث شده که هزینه کمتری از جیب مردم برود در زمان بیمار شدن و بستری شدن در بیمارستان. فکر می کنید اجرای این طرح نقشی داشت در این که آقای روحانی رای بیشتری در روستاها و شهرهای استان کرمانشاه کسب کند؟

- طرح تحول سلامت، یک موضوع کشوری بود. یعنی محدود به استان کرمانشاه نبود که بگوییم فقط منطقه ما از آن بهره مند شده و جای دیگر نشده.
بنده به عنوان یک پزشک اعتقادم این است که مردم شاید برای همه چیز برنامه ریزی کنند و برای همه چیز پیش بینی کنند و هزینه ها را کنار بگذارند ولی هیچوقت برای درمان پیش بینی نمی کنند. در نتیجه برای درمان هزینه ای کنار نمی گذارند.

قبل از اجرای طرح تحول سلامت، اگر فردی از اعضای خانواده دچار بیماری می شد بعضی از خانوارها دچار فقر مطلق می شدند. یعنی دچار دگرگونی حادّ در زندگی می شدند. اگر فردی دچار سرطان می شد زندگی او و خانواده اش کاملا تغییر می کرد.

با طرح تحول سلامت، آرامشی در خانواده ها ایجاد شد. حتی قشر مرفه هم از این طرح برخوردار شدند. مردم برای یک عمل جراحی باید مثلا 2 یا 3 میلیون پول می دادند ولی الان همان عمل جراحی با 150 هزار تومان انجام می شود.

افراد مسن و مخصوصا روستایی ها به علت گرد و غبار و خاک و کارهایی که انجام می دهند بیش از بقیه گروه های سِنّی دچار کاتاراکت چشم(آب مروارید) می شوند. قبلا با هزینه بالایی عمل می کردند ولی الان هزینه این نوع عمل کاهش پیدا کرده است.

این نوع اقدامات دولت، بی تاثیر نبوده است. در مجموع عملکرد دولت و نه در بحث آرا. دولت در چند بُعد خوب کار کرد و در چند بُعد واقعا خوب کار نکرد.

در حوزه مسائل درمان واقعیت این است که در کشور خوب کار شد. در بحث مسائل بین المللی، آنچه که مردم می دیدند و توقع داشتند و برای مردم اهمیت داشت همین مراودات بین المللی و  مسائل دیپلماسی بود.

بحث صادرات نفت نیز اهمیت داشت. مردم می دیدند که در این خصوص تغییرات و تحولاتی ایجاد شد و میزان صادرات نفت ایران در دولت آقای روحانی دو برابر شد و روزانه به 2 میلیون بشکه رسید.

اما در حوزه بیکاری، دولت آقای روحانی در کشور موفق عمل نکرد. شاید هم به خاطر مسائلی است که خودش می گوید خزانه خالی بود و زیرساخت ها از بین رفته بود. مشکلات مربوط به بدهی دولت و وزارتخانه ها به بخش خصوصی، یکی از چالش های دولت آقای روحانی بود. بحث بدهی به سازمان تامین اجتماعی بود. به همین دلیل دولت در حوزه اشتغال نتوانست قدم های خوبی را بردارد.

اکثر خانواده ها نیز با مشکل بیکاری دست و پنجه نرم می کردند. اما این موضوع خیلی در رای مردم تاثیر نداشت. من خودم اعتقادم بر این بود که در کرمانشاه، با توجه به این که کارهای اشتغال زایی صورت نگرفت، مردم طور دیگری عمل کنند و به آقای رئیسی رای بدهند. من در شهر کرمانشاه هستم ولی عقبه های ما به منطقه بیلوار و میان دربند برمی گردد. یعنی همان جایی که بالاترین رای را به آقای روحانی داده اند.

شاید به خاطر مناظره های انتخاباتی و نوع گفتمان کاندیداها، دیدگاه مردم عوض شد یا نه و گویی مردم چیز خفته ای در دل داشتند و بعدا آن را بروز دادند. در همان مناطقی که من خودم وابسته به آنجا هستم توقع نداشتم مردم به آن صورت به آقای روحانی رای بدهند ولی رای مردم آنجا، رای معناداری شد. این وضع حتما نیاز به کاوش و بازنگری و ارزیابی دارد که چرا مردم روستا به این صورت به آقای روحانی رای داده اند.

دولت باید این آرا را یک فرصت بداند برای خدمت به مردم و جبران زحمات این مردم. دولت، نقاط منفی هم دارد که آنها را باید برطرف کند. رقیب آقای روحانی نیز بررسی کند که چرا و به چه علت آرایش در برخی استان های کشور قابل توجه نبوده است. اینها واقعیت های جامعه ما است و ما باید بپذیریم.

هم رقیب می تواند در برنامه های آینده اش از نتایج انتخابات اخیر استفاده کند و هم دولت آقای روحانی می تواند قصورها و کم کاری های خودش را جبران کند و زحمات مردم را جبران کند. مردم در این انتخابات خوب درخشیدند. مقام معظم رهبری چند ماه قبل از انتخابات تدبیر کردند و فرمودند همه مردم به پای صندوق رای بیایند و همه گرایش ها و قومیت ها بایند.

این حضور برای نظام جمهوری اسلامی ایران یک پیروزی بود. درست است که آقای روحانی برنده میدان است ولی معنایش این نیست که خدای نکرده جامعه را طبقه بندی کند و به قشر خاصی توجه کند.

الان دولت، دولت همه کشور است و دولت تمام مردم ایران است. دولت باید کمر همت ببندد برای خدمت به مردم. چون این مردم، نظام را بیمه کردند. اگر قبل از انتخابات، کشورهای دیگر دیدگاه خاصی نسبت به ایران داشتند، بعد از انتخابات شاید همان کشورها در تصمیمات خودشان تجدیدنظر کرده یا تجدیدنظر کنند.

وقتی که چنین مردمی برای ثبات نظام در انتخابات حضور پیدا می کنند، واقعا لایق خدمت هستند. حتما باید دولت توان خودش را بگذارد و دولت در ساختار خودش هم بازنگری کند. بعضی از قصورهای دولت، قابل چشم پوشی نیست. بعضی کم کاری ها و وضع معیشت مردم، باید جدی گرفته شود.

حتما کابینه آقای روحانی باید بازسازی شود و آن را چابک کند و آدم های تیز و با برنامه و خلّاق وارد کابینه شوند. چون نیاز است تحرک دولت، بیش تر شود. شاید در دوره اول توجیه داشت که آقای روحانی از وزرای با سن بالا و با سابقه کاری بالا استفاده کند که  دچار خطا نشوند ولی الان دولت، ثبات خودش را پیدا کرده است. حتما نیاز است که دولت با سرعت بیشتری برای خدمت رسانی اقدام کند.