تروریست ها و هدف گیری نماد دموکراسی دینی وحرم بنیان گذار مردمسالاری دینی

نادر صديقى . پژوهشگر استراتژيك مسائل ايران و منطقه

در پیامد هر رخداد تروریستی پرسش محوری این است: تروریست ها به راستی چه چیزی را هدف قراردادند؟

این پرسش با توجه به ماهیت نظامی که آماج تهاجم تروریستی قرار گرفته وبا توجه به جنبه نمادین اهداف تروریستی پاسخ روشن تری می یابد.سخنان مرحوم امام خمینی در خصوص ترور شهید مطهری به خوبی بیانگر درکی است که در مقطع مذکور از ماهیت دموکراتیک نظام در ذهن بنیان گذار آن وجود داشت:

" دلیل عجز شماست که در سیاهی شب، متفکران ما را می‌کشید. برای اینکه منطق ندارید. اگر منطق داشتید که صحبت می‌کردید؛ مباحثه می‌کردید. لکن منطق ندارید، منطق شما ترور است! منطق اسلام ترور را باطل می‌داند. اسلام منطق دارد؛
" (صحیفه امام خمینی ج 7 ص 183)

با در نظر گرفتن فضایی که ترور شهید مطهری در دل آن صورت گرفت مفهوم پیام به خوبی روشن می شود:مطهری در بهار آزادی ودر فضای باز سیاسی وآزادی نشریه ها گروههای مخالف ومعارض به شهادت رسید.

یعنی در دورانی که به رغم همه بحران آفرینی ها وتجزیه طلبی های هرروزه توسط گروه های برانداز،نظام برخاسته از انقلاب با تکیه بر سرشت گفتمانی وغیر مسلحانه خود،از گروههای معارض اعم از گروه های مجاهد خلقی ویا کمونیستی دعوت می کرد با کنار نهادن سلاح،سخن خود را نه از خلال لوله تفنگ که به طور مستقیم  ودر مناظره ها ومباحث آزاد بیان کنند وهمزمان از حق برگزاری تجمعات وتظاهرات در چارچوب قانون بهره مند شوند.

سخنان امام خمینی در چنین فضایی یک دوگانه بی نهایت واضح وسازش ناپذیر را به ذهن متبادر می کند:در یک جانب این دوگانه "منطق اسلام" قرار می گیرد که با "منطق صحبت ومباحثه آزاد" خویشاوندی گفتمانی دارد ودر جانب دیگر تروریسم بی منطق.فردی هم که ترورشده یعنی شهید مطهری در آن ایام به عنوان قهرمان مباحثه وگفتگو تلقی می شد .مطهری از همان طلیعه نهضت اسلامی یعنی از هنگامی که هنوز انقلاب اسلامی به نقطه اعتلای سرنگونی شاه نرسیده بود،در کانون توحید،دی ماه 56، کمونیست ها ومخالفین اندیشه اسلامی را به مباحثه دعوت می کرد واین دعوت را تا آستانه پیروزی انقلاب در اشکال گوناگون تکرار کرد.

از اردیبهشت 58 به خرداد 60 که می رسیم باز همین دعوت به مباحثه وهمین صف بندی "تروریسم-مباحثه آزاد" در شکلی دیگر وبا قوتی بیشتر بازتولید می شود.اینبار به جای مطهری، بهشتی همان رسالت بحث آزاد را  برعهده می گیرد وبا اشاره به غیبت سازمان مجاهدین خلق از حضور در صحنه مناظره می گوید :"خیلی هم در نشریات وسخنرانی ها وبحثهایشان  دم از ضروت بحث آزاد می زنند،عده ای پای عمل که پیش آمده شرکت نکرده اند.البته این تجربه ای است که ما مکرر داشته ایم.هر وقت برای بحث آزاد زمینه ای آماده می شود تا گروه ها شرکت بکنند،...عقب می زنند ونمی آیند."(میزگرد:شهید آیت الله بهشتی،حبیب الله پیمان،مهدی فتاپور ؛نورالدین کیانوری،ص 18)

در گذر از تروریسم مجاهد خلقی به تروریسم داعشی واشکال نوین تروریسم تکفیری،مباحثه گریزی ودموکراسی ستیزی تروریست ها وضوح وبرجستگی بیشتری می یابد.

دراین ایام در مناطق تحت اشغال تروریست های تکفیری،"طاغوتی" نمایاندن دموکراسی جنبه ای ایدوئولوژیک می یابد وهر نوع گرایش به نهاد های دموکراتیک به عنوان یک امر "شرک آلود" تلقی می شود.

ضرورت مبارزه با دموکراسی  از دید یکی از گروه های تکفیری چندان برجسته است که حتی  شعار "الدیمقراطیه شرک" (دموکراسی شرک است) را به شکل تابلو وپوستردر آورده است.تعابیری از قبیل" الديمقراطية طاغوت العصر"، و"الديمقراطية طريق التخلف" و "الديمقراطية شرك""(دموکراسی طاغوت عصر ماست؛دموکراسی شیوه تخلف واختلاف است،دموکراسی شرک است) در ادبیات تکفیری مذکور به عنوان بخشی از "درس توحید" مطرح شده وگفته می شود "تنها ملاک حکم خداست ونه ملت"،و"هر نوع دموکراسی شکلی است از اشکال شرک به خدا"
پیشتر سازمان مجاهدین خلق در مقطع موسوم به "انقلاب ایدوئولوژیک " و درفاز عملیات مسلحانه در کنار ارتش بعثی عراق،با حرکت از یک اصل تشکیلاتی وسازمانی ، انحلال "دفتر سیاسی " سازمان را با توسل به این قاعده که  "دفترسیاسی شرک است ومعنی شرکت دررهبری می دهد" جنبه ای ایدوئولوژیک و"توحیدی" داده بود.

بازی زبانی و واژگانی با کلمه های "مشارکت" و"شرک" امروزه به شکلی دیگر توسط داعش بازتولید می شود وبه این ترتیب  مشارکت سیاسی به شکل یک امر "ضد توحیدی" و"شرک آلود" بازنمایی در معرض طرد وتهاجم قرار می گیرد.داعش در نشریه "النباء" در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در فراخوانی با عنوان "یا اهل السنه فی ایران اجتنبوا طاغوت الدیموقرطیه" (ازطاغوت دموکراسی اجتناب کنید) ، هراس عمیق خود از مشارکت جویی حماسی اهل سنت کشورمان را به نمایش گذاشته بود.

با در نظر گرفتن درک انحرافی گروههای تکفیری وتروریستی از مفهوم "توحید" به راحتی می توان فهمید که تهاجم تروریستی اخیر به مجلس به مثابه نماد دموکراسی وحرم بنیان گذار مردمسالاری دینی چه چیزی را نشانه گرفته است.زمان بندی این عملیات تروریستی در ایامی که در پیامد انتخابات اخیر،مردمسالاری دینی ایران به شکل یک الگوی درخشان در معرض رویت مردمان مظلوم وجنگ زده منطقه قرار گرفته تصادفی نیست.

درهر جنایتی آنجا که پای عامل انسانی در میان است مقداری فکر وجود دارد که باید آن فکر را از کمینگاه تروریستی خود بیرون کشید وافشا کرد: تجربه ترورهای مجاهدین خلق در دهه شصت نشان می دهد که آلوده کردن فضای سیاسی و "محیط زدایی از دموکراسی" وایجاد محیط علمیاتی مساعد ومناسب برای عبور از دموکراسی، در قلب این قبیل عملیات تروریستی قرار دارد.

تروریست ها در آن ایام فقط مطهری ها وبهشتی ها را از ما نگرفتند،در سایه شوم جنایات آنان برخی فرصت را برای به محاق سپردن بهار آزادی وبهار مناظره ها مغتنم شمردند.
این تجربه تلخ نباید تکرار شود.