دهانم به آنی، جهانی می شود...

  عصر ایران؛ مهرداد خدیر- در گفتار صبح چهارشنبه نوشته بودیم «امشب ،کارلوس کی روش افسانه می شود» و حالا شده است.   نویسنده این سطور البته تحلیل گر ورزشی نیست اما این صعود و موفقیت هم تنها ورزشی و فوتبالی نیست.

چندان که می توانیم بگوییم کار را که به کاردان بسپاری نتیجه همین می شود. کی روش یکی از بهترین مربیان دنیا را به ایران آوردیم و فوتبال ایران را متحول کرد.

در راه این صعود اما چه طعنه ها که از جماعت حسود و عنود یا دل خوش داران به پاره ای شعارها نشنود اما ایستاد و به فرجام مأموریت خود اندیشید و حالا موفق شده است.

شوخی نیست. تیم ملی فوتبال ایران بدون گل خورده به جام جهانی 2018 روسیه راه یافته آن هم برای دومین بار پیاپی و آنها که بهانه می آوردند چه حرفی برای گفتن دارند؟

مهم ترین هنر کی روش این بود که استعدادهای ناب ایرانی در دیگر کشورها را کشف و ما را با نام هایی آشنا کرد که نمی شناختیم شان و ستاره تیم ملی شدند هر چند که ستاره اصلی تیم ملی خود کارلوس کی روش بود و هست.

حالا ایرانیان خوش حال اند نه فقط به خاطر فوتبال که برای قرار گرفتن در مدار جهانی. ایرانیان انزوا را دوست ندارند و کثیری از آنان حسن روحانی را هم به این خاطر ابقا کردند که با دنیا تعامل و ارتباط داشته باشیم و نمی خواستند و نمی خواستیم رشته  ها بگسلد.

با این نگاه نه تنها فوتبال ما که اقتصاد و فرهنگ و هنر ما نیز باید با سنجه های جهانی شناخته شود و به این خاطر است که از اسکار اصغر فرهادی برای فیلم های «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» نیز خوش حال شدیم.

کم نبودند مدعیانی که می گفتند چرا باید کارلوس کی روش خارجی هدایت تیم ملی ما را بر عهده داشته باشد و هر گاه به سفر رفت پرسیدند کجا می رود یا چرتکه انداختند که چقدر می گیرد؟

امشب آیا آنها حاضرند کل دریافتی مربی پرتغالی را به تعداد 80 میلیون ایرانی که شاد شده اند تقسیم کنند؟

دستگاه دیپلماسی ما چقدر باید هزینه می کرد تا نام ایران به خاطر آن که زودتر از تمام کشورهای آسیایی و حتی اروپایی و پس از روسیه میزبان و برزیل جواز حضور در جام جهانی فوتبال را دریافت کرد بر صدر اخبار رسانه ها بنشیند؟

چه نگاه سیاسی داشته باشیم و چه نه، سپاس از رییس جمهور روحانی را هم فراموش نکنیم که تا مجلس تغییر کرد وزیر مخالف کی روش را کنار گذاشت و خود تمام قد پشت سر فوتبال ملی ایستاد. با تفکر امثال وزیر سابق ورزش که در امور فدراسیون دخالت می کرد چه بسا خون به دل می شدیم برای صعود اگر می رفتیم و اصلا چه تضمینی بود که برویم؟

کمتر کسی نام اولین مربی خارجی فوتبال ایران – دان گیبل- را که با دو هزار تومان دستمزد استخدام شد و و در بازی های آسیایی 1951 نایب قهرمانی را برای ما به ارمغان آورد به خاطر می آورد اما نام کارلوس کی روش به این زودی ها فراموش نخواهد شد.

او به یادمان آورد که چه استعدادهای نابی داریم که به هر دلیل زندگی در خارج از کشور را برگزیده اند یا در داخل دیده نمی شوند اما دل شان برای ایران و ایرانی می تپد. طعنه زدند که برخی از این ها واقعا ایرانی نیستند و دو رگه اند اما رگ غیرت و ایرانی بودن شان از خیلی از مدعیان بیشتر بیرون زد.

برخی هم حساب و کتاب کردند که چرا کی روش این قدر می گیرد و یادشان رفت که برخی از مربیان وطنی در اندازه های پایین تر چقدر دستمزد می گیرند و چه دستاوردی دارند.

گفتند چرا امکانات بیشتر تقاضا می کند و یادشان رفت او یک هدف مشخص را تعقیب می کند و به همه ابزارها نیاز دارد.

در فوتبال ایران مربیان خارجی بسیاری آمده اند. از ادموند مایوفسکی تا گئورکی لوچ در گذشته های دور و زدراکو رایکوف تا آری هان در همین نزدیکی ها اما انصافا کارلوس از ابتدا چیز دیگری بود.

یادمان باشد سه سال اول کار او از بهمن 89 تا بهمن 92 مقارن با تحریم های همه جانبه ایران بود تا جایی که تیم فلسطین هم از بازی تدارکاتی با ما سرباز زد و حریف پیدا نمی شد و فیفا دی های ما گاه خالی می ماند و پول کی روش را نمی توانستند بپردازند.

با این اوصاف ماند. هنر خود او یا قوت قرارداد فدراسیون علی کفاشیان راه دخالت ها را بست و زور وزیر وقت ورزش هم نرسید.

آری، از صعود به جام جهانی خوش حالیم. چون دوست داریم ایران را در اندازه های جهانی ببینیم. انزوا را دوست نداریم. دوست داریم مربی به فرهنگ ایرانی احترام بگذارد اما نیازی نیست ریاکاری کند.

شاید در هیچ عرصه دیگری مانند فوتبال ایرانیان خارج از کشور نتوانند احساس مشترک خود را ابراز کنند و جام جهانی چنین قابلیتی دارد.

فوتبال یک بازی است. می دانیم. برد و باخت دارد. این را هم می دانیم و قواعد آن را به سیاست و اقتصاد نمی توان تسری داد. اما موفقیت تیم ملی فوتبال با کارلوس کی روش نشان داد هر جا کاری لنگ می زند پای مدیریت و نگاه مدیریتی است که لنگ می زند.کی روش خوب پول گرفت، خوب استراحت کرد، خوب سفر رفت و خوب هم کار کرد. ما مدیرانی داریم که مدعی اند خوب پول نمکی گیرند، کم استراحت می کنند، سفر نمی روند و مدام کار می کنند ولی نتیجه کارشان را می بینیم.

نگاه کنید دغدغه صدا و سیما در موقع پخش بازی ایران و ازبکستان چه بود. این که صندلی صفایی فراهانی را نشان ندهد! جواد خیابانی اسامی بازیکنان خارجی ازبک را بارها تکرار کرد ولی نام هم وطنان ایرانی خود که بر کرسی فدراسیون فوتبال نشستند و در این بازی از آنان یاد نشد نیاورد یا اجازه نداشت به خاطر صفایی فراهانی بیاورد. یا اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری را با اکراه نشان دادند چون آنان را یاد مناظره های انتخابات می انداخت. شاید هم نگران بودند بعد از آن که مسعود شجاعی پنالتی را هدر داد برخیزد و بگوید: آقای شجاعی!چه کردی با این پنالتی...

از کی روش سپاس گزاریم. دستمزدی که گرفت گوارایش باد. از بچه های تیم ملی هم که ادا در نیاوردند و ناز نکردند و هر چه در توان داشتند به کار گرفتند. از دروازه بانی که هر چند سیمایش نه جاذبه ناصر حجازی فقید را دارد و نه احمدرضا عابدزاده را اما او هم از جان مایه گذاشت و دروازه را در تمام بازی های مقدماتی بسته نگاه داشت.

ایرانی به لبخند و به شادی نیاز دارد. ایران و ایرانی متفاوت است. این را همه باید دریابند و فوتبال بی دردسر ترین راه انتقال این مفهوم است اگرچه بسیار پر مرارت .

بگذارید بگوییم چه کسی می گوید دختر جوان ایرانی حق ندارد مسابقه والیبال را تماشا کند؟ چه کسی دنیای دختران را محدود می خواهد؟ اگر قرار بود به این گونه اندیشه ها میدان دهیم فوتبال هم باید تعطیل می شد. اما نشد و حالا فوتبال هم حرفه است و هم عشق. هم صنعت است و هم هنر.

اینجا اما ایران است. به مانند برخی کشورهای جنوب خلیج فارس نیست که فقط فوتبال را از همه نشانه های دنیای مدرن برگزینند. ما هم فوتبال می خواهیم، هم موسیقی، هم سینما، هم رمان و هم حزب و تشکل های متنوع را.

می توان حدس زد که از پیروزی فوتبال و صعود به جام جهانی تنها اهل فوتبال خوش حال نیستند. محمود دولت آبادی نویسنده، رضا کیانیان بازیگر، محمد رضا شجریان خنیاگر و مشاهیر عرصه های دیگر نیز بی تردید شادمان اند.

فوتبال، تنها یک نماد است. کارلوس کی روش نیز از این پس یک نماد است و حضور ما در یک فستیوال جهانی مبارک!

کام ما دست کم تا یک سال دیگر که جام جهانی شروع می شود شیرین است. از گروه مان در جام جانی بالا می آییم یا مثل 4 دوره قبل با سه بازی در مرحله اول کارمان تمام می شود؟ این را باید کارشناسان و اهل فن پی گیری کنند. ما تنها می خواهیم با این شیرینی خوش باشیم فعلا تا یک سال دیگر.

اگر می پرسید تحلیل گر سیاست را با موفقیت فوتبالی و صعود جام جهانی چه کار؟ دو پاسخ می توانم داد: در عرصه عمومی و ملی خط کشی ها و جناح بندی ها در این شادی راهی ندارد و همه فارغ از این که به ابراهیم رییسی رای داده اند یا به حسن روحانی یا حتی رای نداده اند در این شادی شریک اند ولو به یک شکل ابراز نکنند.

در عرصه اظهار نظر و تحلیل اما از این نظر که این عرصه یک سر مدرن است و بحث مهارت و تخصص و هنر و مدیریت در آن می چربد و تئوری های دلواپسانه جایی برای عرضه نمی یابد!

بگذارید روشن تر بگویم. راز شادی در «جهانی» شدن است. دنیای امروز دنیای جهانی شدن و احساس شهروند جهانی در عین حفظ هویت و ملیت است نه در خود تنیدگی و در خود ماندگی.

زنده یاد سید حسن حسینی سروده بود:

«نام تو را می برم

ای عشق

 و دهانم

 به آنی 

 جهانی می شود...»

جهانی شدن چه طعم شیرینی دارد؛ به شیرینی عشق. راز خوش حالی از جهانی شدن فوتبال مان این است...