دلایل مخالفت ترامپ با برجام

 در چند هفته اخیر صحبت درباره احتمال خروج ترامپ از برجام بود. اما رویترز گزارش داده طرح جدیدی در کاخ سفید در حال بررسی است که ضمن حفظ برجام محدودیت های بیشتری علیه ایران در زمینه برنامه موشکی و رفتار منطقه ای این کشور اعمال می کند. با این حال برخی کارشناسان همچنان احتمال خروج آمریکا از برجام را بالا می دانند. اتحادیه اروپا، چین و روسیه بر حفظ و تداوم این توافق با ایران اصرار دارند.

به گزارش عصرایران، وب سایت انگلیسی زبان پرشیا دایجست درباره آینده برجام و رابطه ایران و آمریکا با پل پیلار مصاحبه کرده است.

 پل پیلار از مقامات سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) می باشد که مدتی دستیار اجرایی رئیس این سازمان نیز بوده است. او اکنون عضو ارشد غیرمقیم در مرکز مطالعات امنیت دانشگاه جورج تاون است. وی مقالات بسیاری در نشنال اینترست نوشته است.

ترجمه متن کامل این مصاحبه را در ادامه بخوانید.

* به نظر شما آیا دونالد ترامپ همچنان که از پیمان ترانس پاسیفیک و توافق پاریس خارج شد، برجام را نیز کنار می گذارد، یا تهدیدهای لفظی وی جنبه عملی نخواهد یافت؟

یکی از ویژگی های اصلی ریاست جمهوری دونالد ترامپ خنثی کردن موفقیت های سلفش بوده است. این گفته نه تنها درباره اقدامات سیاست خارجی همچون پیمان ترانس پاسیفیک و توافقنامه پاریس، بلکه درباره سیاست داخلی همچون مراقبت بهداشتی نیز صدق می کند.

 ترامپ قطعا میل دارد برجام  که آن را «بدترین معامله تاریخ» می داند تخریب کند. مشکل او برای انجام این کار آن است که همانطور که مشاورین امنیت ملی آمریکا به او گوشزد می کنند این توافق، توافقی کارآمد است.

خارج شدن از آن به جز جامه عمل پوشاندن به وعده هایی که ترامپ در نطق های کارزارهای انتخاباتیش داده است نمی تواند هیچ سود دیگری داشته باشد. او به دنبال راهی است تا این توافق را تخریب کند بدون اینکه خودش مستقیما آن را باطل کند.

 احتمالا اقدام بعدی او این خواهد بود که از کنگره بخواهد با خودداری از تاییدیه ای که بر اساس قانون آمریکا الزامی است، تحریم ها را مجددا وضع کند و امیدوار باشد که ایران به اندازه کافی از این حرکت برنجد و توافقنامه را باطل و بی اثر اعلام کند.

*در صورت خروج آمریکا از توافق برجام، پیامدهای این اقدام برای آمریکا چه خواهد بود؟ این اقدام چه تاثیری در اعتماد بین المللی به تعهدات آمریکا خواهد گذاشت؟

کناره گیری آمریکا قطعا اعتبار آمریکا از نظر التزام به توافق هایی که درباره آنها مذاکره کرده است را خدشه دار می کند. یکی از تبعات خاص این کناره گیری، خدشه دار شدن اعتمادی است که کره شمالی ممکن است به اراده آمریکا برای التزام به هر توافقی که ممکن است بر سر موضوع سلاح های هسته ای کره شمالی مورد مذاکره قرار بگیرد، داشته باشد. کناره گیری آمریکا باعث می شود که آمریکا از مزیت تجارت طبیعی با ایران محروم شود، تجارتی که در عوض نصیب روسیه، چین و اروپائی ها می شود.

* آیا دوباره سیاست آمریکا در قبال ایران به براندازی نظام بازگشته است؟ اشاره من به صحبت های دو ماه قبل تیلرسون در جلسه کنگره است. البته شما قبلا در مصاحبه ای گفته اید که این صحبت پاسخ به سوالی از وی در جلسه کنگره بوده و لزوما به معنای سیاست واقعی واشنگتن برای براندازی نظام ایران نیست. اما آیا چنین اظهاراتی می تواند به کاهش تنش در روابط دو کشور کمک کند؟ آمریکا چگونه انتظار دارد با بیان این اظهارات آمریکاستیزی در ایران کاهش یابد؟

اظهاراتی که تمایل به سرنگونی نظام کشور دیگری را بیان می کنند به وضوح صرفا باعث افزایش تنش های دوجانبه می شوند و نه از بین بردن این تنش ها. اظهارات خصمانه در رابطه آمریکا-ایران از سوی هر دو طرف شنیده می شود و هیچ یک از این گفته ها باعث از بین رفتن تنش نمی شود.

هنوز هم افرادی در واشنگتن هستند که می خواهند شاهد تغییر نظام ایران باشند، اما این تمایل در حال حاضر در دولت ترامپ در هیچ اقدام سیاسی خاصی منعکس نمی شود.

* اسرائیل یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در روابط ایران و آمریکا است. چگونه ایران و آمریکا می توانند سیاست دوجانبه مستقلی با یکدیگر داشته باشند که از تاثیرات اسرائیل مصون بماند؟ به نظر می رسد اگر این عامل از این رابطه دوجانبه کنار رود، آمریکا بیشتر از هر کشور دیگری در خاورمیانه، با ایران می تواند دارای اشتراک منافع باشد.

اسرائیل به وضوح عامل بسیار بزرگی در نحوه مدیریت سیاسی همه موضوعات مربوط به ایران در واشنگتن است. جای تاسف است که نگرش دولت نتانیاهو در مخالفت با برجام نقش داشته است. زیرا این توافق همانطور که مسئولین ارشد امنیتی سابق اسرائیل گفته اند بسیار به سود امنیت اسرائیل است.

 آمریکا با همه کشورهای خاورمیانه از جمله اسرائیل و ایران، منافع همسو و منافع غیرهمسویی دارد. به سختی می توان نتیجه گرفت که یک کشور خاص منافع مشترک بیشتری با آمریکا نسبت به سایر کشورها دارد. منافع از نظر اهمیت با هم متفاوت هستند و به مرور زمان تغییر می کنند.

* شما در مقاله 5 سپتامبر در نشنال اینترست نوشته اید بسیاری از اقدامات ترامپ (از جمله خروج از توافق پاریس یا تهدید به خروج از برجام) صرفا به دلیل عمل به وعده های انتخاباتی است؛ حتی آنکه آن اقدام به نفع آمریکا نباشد. از سوی دیگر بحث استیضاح ترامپ به دلیل اقدامات ساختارشکنانه وی مطرح شده است. به نظر شما فارغ از تجربیات گذشته، اساسا در شرایط فعلی سیاست داخلی آمریکا، آیا احتمال استیضاح ترامپ وجود دارد؟

استیضاح دونالد ترامپ فقط هنگامی امکان پذیر است که اکثریت جمهوری خواهان کنگره تصمیم بگیرند که ترامپ برای آنان بیشتر یک تعهد سیاسی محسوب می شود تا یک دارائی.

 البته این اتفاق هنوز نیفتاده است و مشخص نیست که در آینده نیز اتفاق بیفتد. باید به خاطر داشت که استیضاح فقط بر این اساس که رئیس جمهور محبوب نیست یا یک هزینه سیاسی است انجام نمی شود؛ بلکه رئیس جمهور باید مرتکب جرائم تشریح شده در قانون اساسی آمریکا شده باشد.

* در آستانه توافق برجام و همچنین پس از توافق نظرسنجی ها در آمریکا حاکی از رضایت و حمایت مردم آمریکا از این توافق داشت. اگر این دیدگاه هنوز در میان مردم آمریکا وجود دارد، آیا اقدام ترامپ برای خروج احتمالی از برجام غیرمنطقی و نوعی خودکشی سیاسی محسوب نمیشود؟ و اگر مردم آمریکا دیگر حامی برجام نیستند، دلیل آن چیست؟ چرا که ایران به گواه آژانس بین المللی انرژی اتمی به تعهدات خود پایبند بوده است.

ترامپ دائما به شیوه ای رفتار کرده تا «پایه» رای خودش که تا حد زیادی مسئول انتخاب وی بوده اند را خشنود کند؛ اگرچه این پایه رای، اکثریت مردم آمریکا را تشکیل نمی دهند.

 او اعمال دیگری را نیز انجام داده است تا طرفدارانش را مجذوب خودش کند اگرچه این اقدامات توسط اکثر آمریکائی ها حمایت نمی شوند. او با برجام نیز به همین طریق رفتار می کند. شاید این رویکرد به انتخاب مجددش کمکی نکند اما لزوما این چشم انداز انتخاب مجدد نیست که بیشترین انگیزه را به او می دهد، بلکه به نظر می رسد بزرگ ترین عاملی که به او انگیزه می دهد، تشویق شدن توسط طرفدارانش است.