در ميانه سومين سال کشتار مردم در يمن، پيشنويس قطعنامهاي در شوراي امنيت چندينساعت مورد بررسي و نهايتا از سوی روسيه وتو شد که به دنبال تمديد تحريم تسليحاتي حوثيهاي يمن بود و شامل انتقاد از نقش ايران ميشد. این قطعنامه با پيشنهاد بريتانيا به صحن شوراي امنيت آمد، البته ابتدا نمايندگان آمريکا، بريتانيا و فرانسه در شوراي امنيت اين پيشنويس را آماده کرده بودند.
به گزارش ایسنا، آنها قصد داشتند ضمن تمديد تحريم تسليحاتي يمن براي يک سال ديگر، ايران را بهخاطر ناکامي در ممانعت از ارسال موشک به حوثيها محکوم کنند. بريتانيا بعدا با اصلاح اين پيشنويس فقط به نگراني از رفتار ايران اشاره کرد. پيشنويس بريتانيا ۱۱ رأي آورد، اما با وتوي روسيه تصويب نشد. روسيه و بوليوي به آن رأي منفي و قزاقستان و چين رأي ممتنع دادند.
اما اين انتهاي ماجرا نبود. دوشنبه حوالي ظهر و بعد از ساعتها بحث و بررسي روي پيشنويس قطعنامه بريتانيا و نهايتا رد آن، پيشنويس قطعنامه تازهاي که از روز يکشنبه روسيه به جريان انداخته بود، مطرح و اين قطعنامه با ۱۵ رأي موافق تصويب شد.
در پيشنويس قطعنامه تازه که از سوی روسيه مطرح شده، ضمن تمديد تحريمهاي تسليحاتي يمن، هيچ اشارهاي به گزارش کارشناسان سازمان ملل درباره آنچه «نقض» تحريمها از سوي ايران ميخواندند، نشده. اين قطعنامه که به اتفاق همچنين مأموريت کارگروه (کارشناسان مستقل) را براي يکسال تمديد ميکند.
اين اتفاق در حالي رخ داده که اين اولينبار است که روسيه از توان حق وتوي خود در حمايت از ايران استفاده کرده، اگر يکي از اعضاي دائم شوراي امنيت به يک قطعنامه رأي منفي بدهند، آن قطعنامه وتو ميشود. آمريکا، روسيه، چين، فرانسه و انگليس اعضاي دائم شوراي امنيت هستند. آنچه در مورد قطعنامه يمن گذشت، اگرچه به نام بريتانيا ثبت شد، اما تلاش نيکي هيلي، سفير آمريکا در سازمان ملل، را در بهجريانانداختن آن نميتوان ناديده گرفت.
پيش از اين هم او خواسته بود موضوع اعتراضات در برخي شهرهاي ايران را به موضوع صحن شوراي امنيت بکشاند که با مخالفت فرانسه مواجه شد. ماجراي موشکي يمن اما از زماني آغاز شد که موشکي از يمن به فرودگاهي در عربستان اصابت کرد؛ موشکي که آمريکا و عربستان مدعي شدند ايران به حوثيها داده است؛ ادعايي که مطابق معمول، تکذيبهاي ايران، مانع ادامهاش نشد تا دوشنبه که موضوع به شوراي امنيت کشيد.
واکنش ايران
سخنگوي وزارت خارجه ايران در واکنش به آنچه در شوراي امنيت گذشت، گفت: عملکرد آمريکا و انگليس در سه سال گذشته در شوراي امنيت غيرسازنده و در راستاي مشروعيتبخشيدن به متجاوزان به يمن بوده است. بهرام قاسمي، همچنين با ابراز نگراني شديد نسبت به تداوم جنگافروزي و حملات بيوقفه عليه ملت مظلوم يمن و با يادآوري اين موضوع مهم که متأسفانه اينک در آستانه آغاز سومين سال تهاجم نظامي ائتلاف ضديمني به اين کشور مسلمان قرار داريم، بر لزوم اقدام قاطع جامعه جهاني براي توقف تجاوز نيروهاي خارجي و جنگافروزي و کشتار هزاران انسان بيگناه تأكيد کرد و مسئوليت دفاع و حفاظت از زنان و کودکان بيپناه يمني را که بهخاطر تحميل جنگي ويرانگر و تحريم، در معرض فاجعهاي انساني قرار دارند متوجه تمامي آناني دانست که با فروش تسليحات مدرن در تقويت زرادخانههاي کشورهاي متجاوز و تشديد اين بحران و بيثباتي منطقه، نقش مخربي را ايفا ميکنند.
سخنگوي وزارت خارجه در پايان افزود: متأسفانه نوع رفتار و مواضع کشورهاي آمريکا، انگليس و فرانسه بهعنوان بانيان قطعنامهاي که به تصويب نرسيد، نوعي آدرس غلطدادن و فرار از مسئوليت پاسخگويي است، زيرا اين کشورها بهعنوان حاميان اصلي و تأمينکنندگان کليدي تسليحات مرگبار، نقش بسزايي در آتشافروزي و تداوم تجاوز نظامي عربستان به يمن دارند و بهجاي قطع اين کمکها و پاسخگویی به جامعه جهاني، در موضع مدعي قرار گرفته و مسئوليت جنايات انجامشده عليه مردم مظلوم يمن و حمايتهاي همهجانبه و بيدريغ خود از متجاوزان را نهان کرده و به فرافکني ميپردازند.
همچنين نمايندگي ايران در سازمان ملل در بيانيهاي به آنچه در شوراي امنيت گذشت، آورده است: رفتار نماينده آمريکا در سازمان ملل در جهت سرپوشگذاشتن در مورد جناياتي است که در يمن توسط نيروهاي ائتلاف به سرکردگي عربستان در حال وقوع است. ادعاهاي تکراري و نمايشهاي ملالآور براي ايرانستيزي و کمک به تجاوزگران به يمن است.
ايران ادعاهاي آمريکا درخصوص ارسال سلاح به يمن را بارها رد کرده است و بار ديگر تأكيد ميکند که سه سال بمباران بيوقفه يمن، فاجعهاي انساني به بار آورده است. کودکان و زنان و مردم يمن با خطر بزرگ بيماري، قحطي و جنگ روبهرو هستند. اين جنگ خانمانسوز با سلاحهاي آمريکايي و انگليسي و توسط عربستانسعودي به بيثباتي و ناامني منطقهاي انجاميده است. مشکل يمن از طريق نظامي و بمباران حل نخواهد شد، بلکه به باور ايران تنها از طريق سياسي و با قطع بمبارانها و ارسال کمکهاي انساني و درمان بيماران و رساندن آب و غذا ميتوان فرايندي سياسي براي حل اين مشکل را شروع کرد.
تهديد هيلي
اما سفير آمريکا در سازمان ملل پس از آنکه روسيه قطعنامه عليه ايران را وتو کرد، تهديد کرد که آمريکا اقدامات چندجانبه جديدي را عليه ايران انجام خواهد داد. به گزارش ايسنا، به نقل از رويترز، نيکي هيلي گفت: اگر روسيه به پشتيباني خود از ايران ادامه دهد، در آن صورت آمريکا و شرکايش نياز دارند تا اقدامات جديدي را به صورت چندجانبه عليه ايران انجام دهند. اگر نتوانيم اقدامات متناسبي را در شوراي امنيت عليه ايران انجام دهيم، بايد خودمان دستبهکار شويم. او مدعي شد که اين اقدامات روسيه باعث خواهد شد تا ايران به اقدامات خطرناک و رفتارهاي غيرقانوني خود ادامه دهد.
به سياستهاي منطقهاي خودمان ادامه ميدهيم
عباس عراقچي، معاون سياسي وزير امور خارجه ايران، نيز در واکنش به اين اقدام گفت: گزارش کميته تحريم يمن در شوراي امنيت کاملا مغرضانه بود و آنها قبل از شنيدن سخنان ما تحتتأثير ديگران داراي قضاوت بودند. اعضاي کميته تحريم يمن در شوراي امنيت حتي قبل از اينکه به ايران براي بررسي و شنيدن حرفهاي ما بيايند، قضاوت خود را داشتند و ميزان تأثيرگذاري ديگران در اين گزارش مشخص بود. بر اساس اين گزارش يکطرفه، آنها بنا داشتند در شوراي امنيت قطعنامهاي که به ايران هم اشاره داشته باشد تصويب کنند که ناکام ماندند و اين شکست چندباره دولت آمريکا براي کشاندن ايران به شوراي امنيت است.
او اضافه کرد: در طول يکسال گذشته دولت آمريکا چندينبار تلاش کرده پاي ايران را مجددا به شوراي امنيت باز کند و هربار ناکام مانده است؛ چه در بحث آزمايشهاي موشکي و چه درباره آشوبهاي داخلي و همچنين بحث يمن اين تلاشها را داشتند و شکست خوردند و اين نشان ديگري از انزواي آمريکا در صحنه بينالمللي و اقتدار جمهوري اسلامي ايران در اين عرصه است. معاون وزير امور خارجه تأكيد کرد: ما حتما به سياستهاي خود در منطقه به آن شکلي که تأمينکننده منافع کشورمان است، ادامه ميدهيم. حميد بعيدينژاد، سفير جمهوري اسلامي ايران در لندن، نيز ناکامي آمريکا در صدور قطعنامه ضدايراني در شوراي امنيت سازمان ملل را شکستي کامل براي واشنگتن و نيکي هيلي دانست.