جایگاه تاریخی روحانی در دوران پساخروج

اکبر مختاری*

سیاست‌مداران تاثیرگذار تاریخ کسانی اند که در بزنگاه های حساس تصمیمات استراتژیک می‌گیرند و با این تصمیمات زمینۀ عبور کشور خویش از خطر را فراهم ساخته‌اند.

خروج "دونالد ترامپ" از برجام و امضای دوباره برای برگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را می توان یکی از پراهمیت‌ترین اقدامات علیه ایران طی چهل سال اخیر قلمداد کرد.

"دونالد جان ترامپ" از توافقی خارج شده که از یک سو مهم‌ترین دستاورد دولت روحانی محسوب می شد و از جانب دیگر شکست این دستاورد می تواند چالش هایی را برای کشور و ساختار سیاسی و اقتصادی ایجاد کند.

 اگر دوران پسا برجام سبب‌ساز مزیت سیاسی و اقتصادی برای روحانی و  دولت او بوده در دوران پسا خروج آمریکا از برجام "حسن روحانی" سخت‌ترین شرایط دوران ریاست جمهوری را تجربه خواهد کرد.

دوسال گفت وگوی مستمر برای حصول توافق هسته‌ای اگرچه دشوار بود لیکن امید جامعه برای رسیدن به نتیجه و امید رییس جمهور روحانی برای حل مسایل پس از تحقق توافق انگیزه پیش روی را افزون می کرد.

این درحالی است که در دوران پساخروج امریکا از برجام این بیم وجود دارد که تاحدودی امید به آینده به دلیل رکود اقتصادی طولانی و  تحقق نیافتنن برخی وعده ها کاهش یابد و از سوی دیگر حضور کاراکتری بنام ترامپ در جایگاه رییس جمهور آمریکا حل مسایل را از طریق گفت وگوی برد - برد به شدت کاهش داده است.

حسن روحانی در موقعیت خاصی از تاریخ معاصر ایران قرارگرفته جایی که هر اشتباهی در عرصه سیاست خارجی و داخلی می‌تواند اقتصاد ایران را به سمت فروپاشی سوق دهد همانی‌که ترامپ و نئوکان‌های اطرافش به دنبال آن هستند. از این رو وقت آن رسیده است رییس جمهور روحانی حتی با قدرت نسبتا محدود ریاست جمهوری در ایران عیار و وزن سیاسی خویش را نمایان سازد.

مرور پنج سال ریاست جمهوری حسن روحانی، او را سیاست‌مداری پیچیده نشان می‌دهد و اینکه اگر بخواهد می‌تواند در شرایط سخت تصمیمات مهمی را اتخاذ کند.

مرور کارنامه سیاسی حسن روحانی از سال 82 تاکنون او را فردی علاقه مند و آگاه در امر دیپلماسی نشان می دهد همانی که در به ثمر رساندن برجام نقش ویژه ای را ایفا کرد و در زمان پساخروج ترامپ از برجام نیز می‌تواند بسیار موثر افتد.

اگر با به ثمر رسیدن توافق هسته‌ای مطالبات سیاسی و اجتماعی از روحانی بار دیگر پررنگ شد در دوران پساخروج ترامپ از برجام ممانعت از "فروپاشی اقتصادی کشور و تلاش و مذاکره جدی برای جلوگیری از تحمیل جنگی حتی محدود به ایران" اهمیت بسیار یافته است.

حسن روحانی باید به خوبی بداند که بیش از 24 میلیون رای دارد و اگرچه این گونه القا شده که با وقایع دی ماه نودوشش او بخشی از حامیانش را از دست داده لیکن در این برهۀ حساس، کنترل تنش و مدیریت بحران در حوزه سیاست خارجی و شرایط اقتصادی در داخل می تواند بار دیگر جایگاه او را ارتقا بخشد.

روحانی می‌تواند در شکل گیری اجماع داخلی در کشور موثر باشد و با استفاده از ظرفیت های خویش در امر مذاکره با نهادهای دیگر کشور بستر مناسب را در راستای ارتقای اعتماد ملی فراهم سازد.

زمان درحال گذر است و برای کاستن از تاثیر تحریم‌های اقتصادی و سیاسی آمریکا جلب حداکثری اعتماد عمومی می‌تواند راه‌گشا باشد.

وقت آن رسیده است که حسن روحانی چرایی واهمیت شکل گیری برجام را  به طور شفاف برای مردم بیان  کند  زیرا  در دوران پساخروج آن شرایط ممکن است بار دیگر به وجود آید.

تبعات تصمیم آسیب‌زای ترامپ در مورد برجام تنها متوجه جناح خاصی در کشور نمی شود بلکه مستقیما با معاش مردم مربوط است  جایی که تیم سیاسی و امنیتی خطرناک ترامپ بسیار بر روی آن سرمایه گذاری کرده‌اند.

 در دوران پساخروج دیگر پاشنه ورنکشیده ها نمی‌توانند به پیشبرد اهداف دولت کمک کنند و هرگونه اغماض در مورد آنها کشور را به منطقه خطرناک نزدیک‌تر می‌کند.

 حسن روحانی باید بداند در شرایط پیچیده فعلی دیگر عدم موفقیتش، تنها متوجه او یا دولت او نخواهد شد بلکه شکست وی می‌تواند نه فقط اصلاح طلبان بلکه استراتژی اصلاحات در درون را به محاق برد.

*مدرس علوم سیاسی

تماشاخانه

همه چیز درباره کشفیات مرموز باستان‌شناسی در اصفهان / از کشف یک کوره اعجاب‌انگیز تاریخی تا لوله‌های عظیم آب و فاضلاب ۱۰۰۰ ساله و یک سازه عجیب مسقف احتمالا متعلق به یهودیان (فیلم)

جشن آب یا سال نو تایلندی / ببینید فقط از یک مراسم آب پاشی، تایلند چقدر درآمد داشته‌است (فیلم)

فیلم های دیگر