بهاالدين حسيني هاشمي از معدود اقتصاددان‌هايي بود كه نرخ دلار 5 هزار توماني را براي فروردين ماه سال 97 پيش بيني كرد. او در مصاحبه‌هاي خود با رسانه‌ها گفته بود كه نمي‌توان با جبر نرخ دلار را پايين نگه داشت و بايد بر اساس علم اقتصاد با افزايش طبيعي قيمت ارزها كنار آمد. در آن زمان شايد باور جهش هزار و 500 توماني سخت بود اما حالا اينجا ايستاده‌ايم و از شنيدن خبر افت قيمت دلار تا 12 هزار تومان خوشحاليم!

امروز با حسيني هاشمي به گفت‌وگو نشسته‌ايم تا بدانيم پيش‌بيني جديد او از رفتارهاي متناقض كنوني بازار ارز چگونه است؟ آيا دلار دوباره به نرخ عجيب 20 هزار تومان برمي‌گردد يا قرار است روند نزولي آن ادامه داشته باشد؟

در گفت‌وگويي كه من و شما در فروردين ماه سال 96 داشتيم،‌ شما تاكيد كرديد كه دلار بر مدار 3 هزار تومان باقي نخواهد ماند و فنر ارز بالاخره رها خواهد شد. حتي تاكيد كرديد كه براي فروردين ماه سال بعد نرخ ارز به 5 هزار تومان هم مي‌رسد. اين رقم دقيق را چطور پيش‌بيني كرده بوديد؟

پيش بيني سال گذشته من بر اساس قدرت برابري خريد ارزها در شرايط عادي بود. مولفه‌هاي بازار جهاني و داخلي در آن زمان نرخ ارز را به سمت مدار 5 هزار تومان مي‌برد و ريال بايد با اين مولفه‌ها تطبيق پيدا مي‌كرد. نرخي كه امروز اما در بازار است تنها بخشي از آن ناشي قدرت برابري خريد ارزها است كه حاصل دخالت مابه‌التفاوت تورم داخلي و خارجي است.

اما در شرايط بحراني همه چيز جور ديگر مي‌شود. حالا بحران چه اقتصادي باشد چه ‌سياسي يا اجتماعي. در شرايط بحران اين قيمت و نرخ برابري كه درباره آن حرف زديم، مي‌تواند فراز و فرود داشته باشد.

اگر شرايط كنوني كشور از حالت بحران خارج شود آيا مي‌توان انتظار داشت دلار به زير 10 هزار تومان برسد؟

بر اساس علم اقتصاد تعيين نرخ ثابت تعادلي به قدرت برابري ارزها برمي‌گردد. اگر در شرايط عادي بوديم، در پايان امسال نرخ ارز بايد به 6 هزار تومان مي‌رسيد اما چون متاسفانه سيسات‌هاي ارزي، پولي و بانكي مناسبي نداشتيم در حال حاضر نمي‌توانيم به قيمت واقعي دلار دست پيدا كنيم.

ما به كارت‌ها اعتباري براي خريد‌هاي بين‌المللي دسترسي نداريم. امروز كه بحث FATF داغ است، بگوييد آيا واقعا قيمت دلار وابستگي خاصي به پيوستن به اين كنوانسيون دارد؟

ببينيد وابستگي ما به اسكناس فيزيكي در كشور انكار شدني نيست چرا كه دسترسي به كارت‌هاي اعتباري بين‌المللي نداريم. از طرفي كشوري كه پيش از اين به ما در تامين اعتبار كمك مي‌كردند، امارات بود. از وقتي كه امارات هم به مخالفت با جمهوري اسلامي پرداخته است اين مجرا هم به روي ما بسته شده است و كمبود اسكناس گريبان كشور را گرفت.

در چنين شرايطي قطعا FATF مي‌تواند براي كشور كارگشايي كند. بله. پيوستن به آن معجزه نمي‌كند اما نبايد فراموش كنيم كه شرط لازم بهبود شرايط كنوني پذيرش اين معاهده است اما شرط كافي نيست. بدون FATF نمي‌توانيم وارد بازار بين‌المللي شويم. تعامل اقتصادي ما به حداقل مي‌رسد و ورود سرمايه و سرمايه‌گذار به كشور ما مختل مي‌شود. با پيوستن به FATF مي‌توانيم ساختار پولي و بانكي‌ كشور را اصلاح كنيم و درباره سود دهي بانك‌ها شفاف‌سازي كنيم. در چنين شرايطي مي‌توانيم همچنين به موازات پيشرفت اين قرارداد سطح همكاري خود را بانك‌هاي دنيا افزايش دهيم.

پس شما بر اين باوريد كه قيمت كنوني دلار با وجود كاهش 7 هزار توماني هنوز واقعي نيست؟

بي‌شك همين طور است. قيمت دلار، حتي در همين لحظه كه به مدار 12 هزار توماني وارد شده عمق كمي دارد و واقعي نيست.

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه