.png "عصر ایران")
۲۰ ارديبهشت ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۶:۳۰
زاکانی چقدر برای تهران مفید بوده‌است؟ وعده‌ها یا خیالبافی‌های یک شهردار! تهران دلخوش کدام یک است؟ (فیلم) اظهارات جنجال برانگیز عضو مجلس خبرگان درباره قائم مقام رهبری / دبیرخانه سکوت می کند یا واکنش نشان می دهد؟
واکنش یا سکوت دبیرخانه مجلس خبرگان یا دیگر اعضای مجلس خبرگان مشخص خواهد کرد آنچه آقای توکل گفته مانند امام جمعه قزوین در دهه ۶۰ بدون هماهنگی بوده است یا مقدمه و تمهیدی است برای بحثی جدی‌تر.
آیت الله توکل روز دوشنبه در مصاحبه ای گفته بود «در کمیسیون‌ها یک چند نفری هستند که در مورد قائم مقام رهبری دارند کار می‌کنند؛ آنها افراد را گزینش کرده و فقط با رهبری مشورت می‌کنند. اما از گزینه‌هایی که این چند نفر دارند انتخاب می‌کنند، هیچ‌کسی با خبر نیست. در اجلاس هم از این حرف‌ها مطلقا حرفی به میان نیامده است.»
روزنامه هم میهن به قلم مهرداد خدیر واکنشی به سخنان روز گذشته عضو مجلس خبرگان رهبری داشته است. در این مطلب آمده است؛
آنچه آیت‌الله سیدرحیم توکل، عضو کمیسیون تحقیق مجلس خبرگان رهبری درباره انتخاب «قائم‌مقام رهبری» گفته با سوءتفاهم و برداشت‌های متنوعی روبه‌رو شده و بیش از همه این تلقی را ایجاد کرده که مدل مجلس اول خبرگان در انتخاب مرحوم آیت‌الله حسینعلی منتظری مدنظر است.
گفت‌وگوی هم‌میهن با ایشان پس از انتشار مصاحبه اول (با تارنمای جماران) اما گویای این امر است که این تصور نادرست است و منظور «در حیات» نیست.
به لحاظ تاریخی این یادآوری مناسبت دارد که در نیمه دهه ۶۰ نیز ظاهراً قرار نبوده که خبر علنی شود ولی آیت‌الله هادی باریک‌بین، امام جمعه قزوین، در خطبه‌های نمازجمعه اعلام کرد و روز بعد نیز روزنامه «صبح آزادگان» با تیتر سبزرنگ به انعکاس آن پرداخت و پس از آن در رسانه‌ها از آیت‌الله منتظری به‌عنوان قائم‌مقام رهبری یاد می شد و در دیدار با ایشان در قم نیز این شعار را سر می دادند: «قائم‌مقام رهبری، آیت حق منتظری.»
در آن زمان کسی یادآوری نکرد چنین عنوانی در قانون اساسی لحاظ و پیش‌بینی‌نشده، در بازنگری سال ۶۸ نیز این عنوان افزوده نشد درحالی‌که موضوعاتی مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام در قانون اساسی بازنگری‌شده اضافه شد و احتمالاً با توجه به تجربه برکناری یا استعفای قائم‌مقام رهبری در فروردین همان سال، ترجیح داده شد این عنوان در نظر گرفته نشود اما مجلس خبرگان سازوکاری اندیشید و موضوع انتخاب گزینه‌های جانشینی از داخل یا بیرون از خبرگان محرمانه و درون‌تشکیلاتی شد.
در نگاه تاریخی باید یادآور شد در نامه منسوب به امام خمینی آمده است ایشان با انتخاب آقای منتظری موافق نبوده اند اما به رای و نظر مجلس خبرگان رهبری احترام گذاشته‌اند.
وجه مهم دیگر در سخنان یا خبر آیت‌الله توکل این است که مشخص نکرده‌اند چند نامزد را مدنظر دارند؛ یک فرد مشخص را و از درون مجلس خبرگان است یا بیرون از آن.
اهمیت و حساسیت موضوع با توجه به جایگاه رهبری در جمهوری اسلامی ایران نیاز به توضیح ندارد اما می‌توان یادآور شد ساختار سیاسی جمهوری اسلامی خاص است. از یک سو ریاست «جمهوری» با مقام ریاست‌جمهوری است چنان که از عنوان آن بر می‌آید کما اینکه همتای رهبران خارجی به حساب می‌آید و در اجلاس سران سازمان ملل در نیویورک شرکت می‌کند و استوارنامه سفیران در تهران نیز تسلیم ریاست‌جمهوری می‌شود. در اصل ۱۱۳ قانون اساسی هم آمده است، رئیس‌جمهور عالی‌ترین مقام رسمی کشور بعد از مقام رهبری است. هرچند این جمله به مقام دوم تعبیر شده اما مقام دوم در قانون اساسی نیامده و رئیس‌جمهوری بعد از اضافه شدن اصل ولایت فقیه به پیش‌نویس اولیه همچنان «رئیس» جمهوری است اگرچه برخی در حد نخست‌وزیر آن را تقلیل می‌دهند.
از این منظر نه مانند جمهوری‌های متعارف عالی‌ترین مقام رئیس‌جمهوری است و نه قدرت، مانند غیرجمهوری‌ها انتقال می‌یابد و همین امر انتقال قدرت در سطح عالی‌ترین مقام را مورد توجه قرار داده است. کاری که در غیاب قائم‌مقام مستعفی یا معزول رهبری به دقیق‌ترین شکل ممکن با مدیریت مرحوم هاشمی‌رفسنجانی در خرداد ۶۸ انجام شد و به شکلی که به رغم شرط قانون اساسی برای مرجعیت که در بازنگری برداشته شد، مراجعی در حد آیت‌الله گپایگانی و حتی آیت‌الله منتظری انتخاب رهبر جدید را تبریک گفته و در واقع بر آن صحه گذاشتند.
انتقال قدرت در عالی‌ترین سطح در حکومت‌های سلطنتی دشوار نیست و در جمهوری‌های جاافتاده، مانند فرانسه و آمریکا به سبب تکرار در هر چند سال با چالش جدی روبه‌رو نیست. برخی هم به انتخاب حزبی و گاه در واقع موروثی (مانند سوریه و کره شمالی) موضوع را حل کرده‌اند. مدل جمهوری اسلامی ایران اما کاملاً خاص و ویژه است؛ هم از حیث قیاس با ساختارهای دیگر و هم به سبب اختلاف در برداشت. زیرا به مرور و با غلبه گفتمان آیت‌الله مصباح یزدی این قول قوت گرفته است که اعضای خبرگان، رهبر جدید را انتخاب نمی‌کنند بلکه کشف می‌کنند شبیه کاری که کاردینال‌ها و اسقف‌های اعظم در واتیکان انجام می‌دهند و خبر توافق و انتخاب با دود سفید اعلام می‌شود. این تعبیر اما در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و کلام رهبران اول و دوم جمهوری اسلامی ایران دیده نمی‌شود و مکانیسم شمارش آرا و مبنای عددی هم با عرف مدرن نزدیک‌تر است.
واکنش یا سکوت دبیرخانه یا دیگر اعضای مجلس خبرگان مشخص خواهد کرد آنچه آقای توکل گفته مانند امام جمعه قزوین در دهه ۶۰ بدون هماهنگی بوده است یا مقدمه و تمهیدی است برای بحثی جدی‌تر.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
نقشه مترو فضایی؛ به راحتی ایستگاه عوض کنید! این سرطان علائم اولیه ندارد، غربالگری را جدی بگیرید ماه دارد کوچک می‌شود؛ این چه عواقبی برای زمین خواهد داشت؟ این میوه را می‌توان جایگزین قهوه کرد سریع‌ترین خودروهای عضلانی دهه 80 میلادی، از موستانگ SVO تا بیوک GNX (+عکس) قاتل حافظه زنان؛ 100 برابر کُشنده تر و سمی تر از آلزایمر! شاید حیات بیگانه در حلقه‌های زحل یا مشتری پنهان شده باشد سفر به ایران قدیم؛ این مرد خلبان مخصوص بالگرد اشرف پهلوی بود (+عکس) بهترین نوع زیتون از نظر طب سنتی / طبع زیتون گرم است یا سرد ؟ اشتباه بزرگ داوری VAR را ناکام گذاشت؛ گل دلیخت به رئال مادرید به ناحق مردود شد! تصویر حیرت‌انگیزی که واقعیت منظومۀ شمسی را نشان می‌دهد همدردی رودریگو با سیل زدگان برزیل؛ پیام روی پیراهن ستاره رئال مادرید چه بود؟ (+عکس) تیپ و چهره بازیگر ترکیه ای نقش «مریم» فیلم مست عشق در دنیای واقعی (عکس) ستاره بوشهری از کجا شروع کرد؟ تصویری از مهدی قایدی در دوران کودکی تاریخچه مدل‌های AMG بلک سریز، وحشی‌ترین خودروهای تاریخ مرسدس (+عکس)
اخبار و تحلیل های ترکیه
وبگردی