فارس: كارشناسان موسيقي عقيده دارند كه مداحان كنوني به راحتي از كارهاي پاپ فقط با تغيير شعر براي مداحي استفاده ميكنند.
* راويان موسيقي مذهبي در قديم با ذوق و باسواد بودند
* موسيقي مذهبي باعث حفظ موسيقي سنتي نشده است
* رسانهها بر سليقه مخاطبان تاثير ميگذارند
صدري در خصوص نوع مداحيها و ارايه موسيقي مذهبي در شرايط كنوني ميگويد: در حال حاضر مداحي از دو منظر رسمي و غير رسمي مورد استفاده قرار ميگيرد منظر رسمي ما اين است كه برخي از نوحهها توسط رسانهها مورد تبليغ قرار ميگيرد و يا برخي از آنها توسط شركتهاي خصوصي به صورت سي دهايي به نامهاي موسيقي مداحي توليد و در بازار منتشر ميشوند. جريان غير رسمي مداحي همان موسيقيهاي اقواممان است كه در مجالس عزاداري از آنها با استفاده از لحنهاي بومي خودشان استفاده ميكنند. اما در اين ميان رسانهها مقدار زيادي برسليقههاي مخاطبان تاثير ميگذارند كه اين تاثير گذاري به اقوام هم كشانده شده و آنها نيز ميخواهند خودشان را به فرهنگ شهري نزديك كنند.
* لحن مداحان بايد متناسب با مضمون باشد
سجادي ترانه سرا و مدير موسسه نغمه شهر نيز در اين خصوص ميگويد: بحث ما در مداحي و موسيقي بحث لحن است. ما هميشه با بزرگان و رؤسا با لحن مودبانه صحبت ميكنيم پس چه طور ميشود ائمه را كه از همه اينها بالاترند با لحنهاي دم دستي و كوچه بازاري مورد خطاب قرار دهيم. من براي مداحي تقسيم بندي سنتي و پاپ قائل نيستم بلكه معتقدم تنها بايد لحن مداحان متناسب با مخاطبان و كساني باشد كه آنها را مدح ميكنند. به عقيده من ما بايد لحني را انتخاب كنيم كه شايسته باشد و بتواند آن حس معنوي كه مردم نسبت به آنها دارد را القا كند و در واقع چيزي به آن حس اضافه كند نه اينكه چيزي از آن بكاهد.
* مداحان كنوني، مداحان سبك پاپ هستند
* موسيقي مذهبي پناهگاه موسيقي سنتي بوده است
سجادي با اشاره به ارتباط موسيقي مذهبي و سنتي ميگويد: از گذشته به خاطر نگاههاي نامهرباني كه به موسيقي بوده هميشه موسيقي مذهبي ما پناهگاه خوبي براي موسيقي سنتي و اصل بوده و نيز به خاطر محدوديتهاي تاريخي خيلي از موسيقيها در قالب تعذيه رفتند كه امروزه دوباره از آنها استخراج ميشوند و به دست ما ميرسند. همواره موسيقي مذهبي با موسيقي غيرمذهبي مفارقت،دوستي و همراهي داشته يعني اين دو هميشه به همديگر كمك كردند و هيچ وقت آسيبي به هم نزدند.
* روضهخوانهاي اصيل تاريخ عاشورا را از روي مقاتل ميخواندند
* در گذشته مداحان به معني واقعي ستايشگران ائمه بودند
رضا مهدوي كارشناس موسيقي نيز در خصوص موسيقي مذهبي ميگويد: در زمان گذشته موضوع كاملا اعتقادي و نگاه كاملا شريعتي بود و قضيه به صورت كوششي نبود بلكه جوششي و از درون مردم بود و مداحان به معني واقعي ستايشگران ائمه بودند و در اين ايام خالصانه بدون هيچ چشمداشت مادي اين كار را انجام ميدادند، اما امروزه اين مسئله خيلي كمرنگ شده و برخي افراد بدون شناخت و بيشتر به خاطر شهرت، معروفيت و روزمرگي زندگيشان و نيز عدم ارتباط با علما و فضلا به اين وادي ميآيند و چيزهايي ميخوانند كه از ريشه به دور است. بالطبع اثري هم كه با اصرار بخواهد خلق شود چيزي ميشود كه ما امروزه ميبينيم.
* مداحان قديم داراي ملوديهاي ناب هستند
مهدوي درباره استفاده از الحان غيرسنتي در موسيقي مذهبي اظهار ميدارد: به عقيده من استفاده از اين الحان در موسيقي مذهبي اشكال ندارد، اما در صورتي كه اين الحان متصل به ريشهها باشد، به صورت جذب مشتري نباشد و داراي همه شاخصههاي برگرفته از سنت باشد. من معتقدم موسيقي مذهبي بايد با بيان امروزياش مخاطب جديد را جذب كند البته برخي از آنها كاملا نامناسب و جزء اصوات مسموم هستند كه از موسيقيهاي غلط خارج از ايران گرته برداري شده به طوري كه ريتمها و ملوديهاي آنها زيبنده اين مجالس نيست و نبايد از آنها استفاده كرد.
* موسيقي از صدر اسلام در خدمت مذهب گرفته شد
اين پژوهشگر معتقد است: شكي نيست كه موسيقي مذهبي باعث ارتقاء موسيقي سنتي شده است. ما از گذشتههاي دور حتي قبل از اسلام موسيقي را به شكل سنتي داشتيم، اما در صدر اسلام اين هنر به نوعي نهادينه و كاناليزه ميشود و در خدمت مذهب قرار ميگيرد كه به دنبال آن مذهب هم حمايت خوب و سالمي از آن كرده به همين خاطر بعضي از علما هم موسيقي رديف دستگاهي را مورد تأييد ميدانند و براي انواع آن اشكالي نميدانند و اين خود بيانگر اين است كه از گذشته تا به حال هم موسيقي به مذهب خدمت كرده و هم مذهب در جاي خودش از موسيقي حمايت كرده تا امروز كه به دست ما سالم رسيده است.
* برخي گوشههاي موسيقي از دل مذهب برخاسته است
اين كارشناس موسيقي با اشاره به ساخت و نامگذاري برخي گوشههاي موسيقي بر اساس اعتقادات مذهبي ادامه ميدهد: برخي گوشهها از جمله گوشه صدري، حسيني و حاجي حسني مذهبي هستند چرا كه از دل مذهب برخاسته و رنگ و بوي موسيقايي به خود گرفتهاند. همه گوشهها و دستگاهها بر اساس نامهاي مختلف نامگذاري شدهاند حتي برخي گوشهها بر اساس نواهاي مذهبي به وجود آمده، اما ما چون كتابت نداشتيم ضبط و ثبت درستي صورت نگرفته است.