ما می توانیم سه تهران را از هم تفکیک کنیم تهران واقعی که مجموعه ای از پدیده های مادی و معنوی است، تهران مجازی که رسانه ها آن را ساخته اند و تهران فهم شده که بازنمایی تهران در ذهن ساکنان آن است.

شهر تهران جزء کوتله ترین کلانشهرهای دنیا به حساب می آید که طول و عرض جغرافیایی آن کمترین تناسب را داراست در حال حالیکه تهران تمام خطوط قزمز جمعیتی خویش را شکسته است و از هر بعدی که به آن بنگریم دارای انفجار و تراکم جمعیتی شدیدی است این مسئله باعث شده که انتقال و جابجایی تهران تنها راه‌حل نجات باشد.

به گزارش مهر، مهندس سهراب مشهودی در سیزدهمین نشست پایگاه دانش شهری که شب گذشته با عنوان افزایش جمعیت تهران و بحران های ناشی از آن برگزار شد با اشاره به بحران خدماغت و امکانات زیستی در تهران گفت: به علت آلودگی هوا عمر تهرانی ‌ها 5 سال کوتاه شده است ، 7 درصد زمان مفید ملی در ترافیک تهران کشته می شود، تهران دارای دو گسل بزرگ زلزله است که در صورت بروز زلزله بزرگترین فاجعه بشری را رقم خواهند زد و اگر به این مسایل تخریب روانی و جمعیتی و بالا رفتن آمار جرم و جنایت و... را هم بیفزاید که همه ناشی از انفجار و گذشتن تهران از تمام استانداردهای شهری است چنین کلاف پیچیده و در هم تنیده‌ای تمام راهکارها را ناکارآمد خواهد کرد.

این کارشناس شهرسازی با بیان اینکه که تنها راه نجات تهران و جمعیت آن جابجایی پایتخت است افزود: بسیاری بر این باورند که انتقال پایتخت بسیار هزینه ‌بر است اما هزینه سامان دادن تهران و اتلاف سرمایه در آن بسیار بیشتر از چنین کار ریشه ‌ای است ؛جابجایی پایتخت در دیگر کشورها چون هند، ترکیه و کشمیر هم اتفاق افتاده است.

مشهودی با انتقاد از این که هزینه سنگین طرح ها همواره باید از جیب مردم پرداخت شود گفت: برای اینکه به نتیجه و راه ‌حلی مناسب دست یابیم بهترین کار کمک گرفتن از هیات های متخصص خارجی به همراه متخصصان داخلی است، اجازه دهیم تا متخصصان بین ‌المللی هم روی این شهر مطالعه‌ ای دقیق انجام دهند و راهکار‌های آنها را هم بنگریم.

وی در ادامه زندگی شهرها بدون مردمام حاسیه اش را غیر ممکن دانست و تاکید کرد:، حاشیه‌نشین در ذهن شهرنشینان، مردمی سربار به حساب می آیند و این در حالی است که اکثر نیروی انسانی و کارگران صنایع ما در حومه تهران ساکنند و در مفاهیم شهری نیازمند خانه تکانی اساسی هستیم.

در ادامه این نشست دکتر مجید کوششی ، عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با اعلام این مطلب که تهران در بعد از انقلاب دارای رشد جمعیتی بسیاری بوده گفت: این در حالی است که به دلیل بالا رفتن سن ازدواج تعداد خانوارها دارای رشد کندی بوده است و یکی از دلایل اصلی کاهش تقاضای مسکن همین مجرد ماندن جوان‌ ها است و در صورت رفع مشکل ازدواج جوانان، مشکل دولت در بخش مسکن چندین برابر خواهد شد.

وی در ادامه با اشاره به رشد یک درصدی جمعیت تهران گفت: اگر در تهران تنها خود تهرانی‌ها ساکن بودند بی شک شاهد رشد منفی جمعیتی نیز بودیم اما مهاجرت سهمگین به این شهر ترکیب جمعیتی پیچیده‌ای را ساکن کرده‌است، 40٪ افزایش جمعیت تهران ناشی از مهاجرت در سه دهه اخیر است.

کوششی در ادامه افزود: حتی اگر تمامی درهای مهاجرت به تهران را ببندیم باز تا یکی دو دهه آینده شاهد رشد جمعیتی منفی در این شهر نخواهیم بود، بخش بزرگی از مشکلات روزمره تهران ناشی از همین مهاجرت است، در حال حاضر در طول روز شاهد جمعیت بسیسار بیشتری هستیم که مشکلات را دوچندان می کنند.

در ادامه این نشست دکتر مسعود غنی ‌زاده ، قائم مقام معاونت هماهنگی و برنامه ‌ریزی شهرداری تهران نیز با اشاره به اینکه در کشور ما بسیاری از شهرها نیازمند توسعه جمعیتی‌ هستند گفت: در کشور ما تمرکز امنیتی و اقتصادی که دو رکن اساسی توسعه شهری هستند در تهران و معدودی مراکز استانی انجام شده همین امر باعث شده که جمعیت کشور به گونه‌ای سیل آسا روانه تهران و چند شهر معدود شوند.

وی با تاکید بر این مطلب که شهردای‌ ها در ایران چندان قدرت و اختیاری ندارند گفت: بسیاری از معضلات شهری در حیطه اختیار شهرداری ها نیست در دیگر کشورها شاید این مسایل جزء وظایف شهرداری باشد اما در ایران اینگونه نیست.

غنی زاده با اشره به اینکه در تهران 28 نهاد و ارگان مسئول وجود دارد که به هر کدام اختیاری کوچک در حوزه شهری سپرده شده است تصریح کرد: تعدد بیش از حد مسئولیتی ارگان‌ها در سطح شهر، اجرای طرح ها و برنامه‌های کلان را مختل می کند وهرچند اختیارات هرکدام از این نهاد ها محدود است اما تا بی نهایت می توانند در کار و پیشرفت برنامه‌ها اختلال ایجاد کنند.

دکتر نعمت ‌الله فاضلی ، استاد دانشگاه و عضو وابسته هیئت علمی مدرسه مطالعات شرق و آفریقای دانشگاه لندن نیز در پایان با اعلام اینکه جمعیت به خودی خود یک مزیت است گفت: تهران نیازمند تبدیل شدن به گفتمانی ملی است چون این شهر دارای ویژگی‌های منحصر بفردی است و لایه‌های هویتی متعددی دارد.

وی همچنین تا تاکید بر اینکه زمانی که از تهران سخن می گوییم لازم است مشخص کنیم که از کدام تهران می خواهیم سخن بگویم گفت: ما می توانیم سه تهران را از هم تفکیک کنیم تهران واقعی که مجموعه ای از پدیده های مادی و معنوی است، تهران مجازی که رسانه ها آن را ساخته اند و تهران فهم شده که بازنمایی تهران در ذهن ساکنان آن است.

عضو هیئت علمی مدرسه مطالعات شرق و آفریقای دانشگاه لندن با اشاره به تنوع زیستی در تهران افزود: این مسئله باعث شده که تکاپوی بسیار گرمی در تهران جاری شود و اگر مدیریت و برنامه‌ریزی جمعیتی درستی نداشته باشیم چنین تنوعی باعث زد و خورد و فرسایش تدریجی خواهد شد اما توجه دقیق و علمی بدین پتانسیل باعث فوران نوآوری و خلاقیت در تمام زمینه‌ها می شود.

وی تهران را نمونه ای عالی از یک شهر پست مدرن دانست و تاکید کرد: ترکیب مختلف جمعیتی تنها در شهرهای بزرگ شکل می گیرد، تمامی دانشمندان و هنرمندان بزرگ تاریخ بشری یا در شهرهای بزرگ زیسته اند و یا دوره ‌ای طولانی را در شهر سپری کرده اند.

فاضلی ، دلیل نارضایتی تهرانی ها زا وضعیت زندکی را بالا رفتن کیفیت زندگی و شطح توقع آنها دانست و گفت: بسیاری از براین تصور‌اند که مشکل جمعیت تهران نان شب است اما می توانم قاطع ادعا کنم که مشکل تهرانی‌ها نان شب نیست و اگر بر اساس نظر سنجی‌ها جمعیت تهران بیشترین نارضایتی را در کشور دارند به دلیل افزایش تنوع در سطح زندگی آنها یعنی محرک اصلی خلاقیت و نوآوری شهر است.