سفرهای فضایی برای همه علاقه‌مندان به فضا

خبرآنلاین: با گذشت پنجاه سال از آغاز عصر فضا و رویای بسیاری از مردم زمین برای سفر به فضا، فقط چندصد نفر از مرزهای زمین عبور کرده‌اند. قرار است با برقراری سفرهای کوتاه‌مدت به مدار زمین تا دو سال دیگر، همه بتوانند به فضا سفر کنند.

به گفته کارشناسان، ظرف یکی‌دو سال آینده، سفرهای فضایی برای صدها، حتی هزاران نفر از علاقمندان به فضانوردی و سفرهای کیهانی امکان‌پذیر خواهد شد. این امکان در کنفرانس تحقیقات فضایی که هفته گذشته در بولدر، کلرادو برگزار شد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

به گزارش نیچر، این مجمع که با نام «نسل تازه‌ای از تحقیقات در مدار زمین» تا اول اسفندماه جاری ادامه داشت، با حضور بیش از 250 نفر از محقققان فضا، نمایندگان صنعت هوافضا و مقامات رسمی دولتی در بولدر برگزار شد. هدف از برگزاری این کنفرانس بررسی و امکان‌سنجی تدارک پروازهای فضایی تجاری درون مدار زمین بود، چیزی که صنعت هوافضا آنرا نزدیک، عادی و قابل دسترسی برای همگان در آینده‌ای نه چندان دور، ارزیابی می‌کند.

جف گریسون، مدیر اجرایی XCOR Aerospace، مستقر در موهاوی، کالیفرنیا می‌گوید: «من فکر می‌کنم ظرف چند سال آینده تغییرات در صنعت هوافضا آنقدر عمیق باشد که بسیاری از افراد را حیرت‌زده کند. ما به جایی خواهیم رسید که سفرهای فضایی مانند هر کار روزمره دیگری تنها به اراده کردن نیاز خواهند داشت. تحقق رؤیای سفرهای روزانه به فضا و تحقیقات مستمر فضایی در سال‌های آتی بسیار‌هیجان‌انگیز به نظر می‌رسد». گرسون این زمان را با زمانی مقایسه می‌کند که میکروسکوپ‌های الکترونیک آنقدر گران‌قیمت بودند که تنها تعداد معدودی از آزمایشگاه بزرگ قادر به تهیه آنها بودند ولی در حال حاضر اغلب محققان برای پژوهش، حداقل یکی از این میکروسکوپ‌ها را در اختیار دارند. آنها دیگر زمان کار با میکروسکوپ الکترونی را رزرو نمی‌کنند، تنها باید اعلام کنند که برای انجام یک تحقیق تازه به میکروسکوپ نیاز دارند».

مؤسسه XCOR، Lynx یک موشک خلبان‌دار را با دو سرنشین طراحی‌کرده که می‌تواند از اوایل سال 2011/1389 برای سفرهای فضایی در مدار زمین به کار گرفته شود. لینکس مانند یک هواپیمای کوچک عمل خواهد کرد و سرنشینان یا تجهیزات آزمایشگاهی را تا ارتفاع 100 کیلومتر بالاتر از سطح زمین به سفرهایی 30 تا 45 دقیقه‌ای در مدار خواهد برد و سپس به زمین بازخواهد گشت.

برای نمایش اینکه چگونه تحقیقات توسط پروازهای فضایی تجاری به زودی محقق خواهند شد، برگزار کنندگان این مجمع برندگان امسال رقابت دانشجویی تحقیق در مدار زمین را که میان فارغ‌التحصیلان و دانشجویان برگزار می‌شود و موضوع آن ارائه پیشنهادی تحقیقاتی برای سفرهای فضایی تجاری آینده است، به حاضران معرفی کردند. طرح پشنهادی تیم دانشگاه ایالتی نیومکزیکو واقع در لاس‌کروسز که برنده این رقابت سالانه اعلام شد، «الگوریتم شناسایی مؤلفه سکون در سفرهای فضایی مداری بر پایه روباتیک» نام دارد و این تیم می‌تواند به عنوان جایزه، در ماه‌های پایانی سال جاری میلادی این مؤلفه را در پروازی در گرانش صفر مورد آزمایش قرار دهد. این جایزه توسط Masten Space Systems واقع در ماهویی که در کنار بخش تحقیقاتی شرکت، امکان ارسال تجهیزات آزمایشگاهی به فضا را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد، تأمین شده است.

رقابت بر سر سفرهای فضایی

ناسا اعلام کرد، بودجه‌ای پنجساله و معادل 15 میلیون دلار در سال به مأموریتهای علمی و آموزشی در مدار زمین اختصاص خواهد یافت. علاوه بر این مؤسسه تحقیقاتی ساوث‌وست در بولدر نیز که یکی از مراکز تحقیق و توسعه مهندسی و علوم فضایی است و بخشی از هزینه‌های کنفرانس جاری را در کنار انجمن تحقیقات فضایی دانشگاهها و اتحادیه سفرهای فضایی تجاری به عهده گرفته، می‌گوید مبلغ 1 میلیون دلار را به توسعه و اجرای تجربیات اختصاصی فضانوردی و جاذبه نزدیک به صفر این مؤسسه و خرید جزیی از نسل جدید تجهیزات مداری اختصاص خواهد داد.

گریسون می‌گوید: «باور کنید یا نه! تا پایان 2011/1390 یا اوایل  1391/2012 شما شاهد رقابت سایت‌های پرتاب فضایی‌ بر سر نرخ سفرهایی مداری، آن‌هم با قیمت‌هایی باورنکردنی خواهید بود».

دیوید گرینسپون، متصدی اخترزیست‌شناسی موزه طبیعت و علم دنوردر کلورادو می‌گوید: « این نشست اولین کنفرانس بحث و بررسی در زمینه تحقیقات فضای مداری زمین به شمار می‌رود، پیش از این محققان تنها در جلسات بحث چند نفره حضور داشتند، اما این‌بار توانستیم به طرحی جامع و مشترک برسیم. من فکر می‌کنم این یک حس تاریخی است، ما جمع‌شده‌ایم تا جزییات عملی آنچه را که می‌خواهیم انجام بدهیم بررسی کنیم و در واقع ببینیم که چطور می‌خواهیم سفرهای فضایی تجاری را آغاز کنیم. شاید تمامی این تلاش‌ها محکوم به شکست باشند، شاید روزی برسد که شاهد حوادث ناگواری باشیم. اما اگر این رؤیا به حقیقت بپیوندد، بدون‌شک این کنفرانس سهم به‌سزایی در تحقق آن خواهد داشت».

آلن اشترن، یک دانشمند نجومی از مؤسسه تحقیقاتی ساوث‌وست از جمع مدعوین به این کنفرانس پرسید که تاکنون چند نفر از آنها رؤیای استفاده از یک سفینه فضایی را برای انجام تحقیقاتش داشته است؟ و به سختی می‌شد کسی را پیدا کرد که دست بلند نکرده باشد. او در خلال سخنرانیش گفت: «نمی‌دانم چرا در سال‌های اخیر دانشجویان دکترا یا مقاطع پایین‌تر علاقه چندانی به تحقیق در علوم فضایی نداشتند. من فکر می‌کنم ما از همین امروز به آینده پا گذاشته‌ایم».