نقش بنزین مصرفی خودروها در آلودگی فضای شهرها

احداث و گسترش واحدهای تولیدی بنزین در پالایشگاه ها و پتروشیمی ها، به خودکفایی در تامین بنزین کشور منجر و نگرانی تامین بنزین مورد نیاز برطرف شد اما همزمان نگرانی هایی در مورد احتمال آلودگی این محصول به وجود آمد.

به گزارش ایرنا، همزمان با آلودگی فضای شهرهای بزرگ در هفته های اخیر، برخی شهروندان در تماس هایی از رسوب گذاری بنزین در باک خودروهایشان گلایه کرده و اظهار داشتند هنگام تست موتور، اجرامی در باک خودرو مشاهده شده است که به نظر می رسد رسوب ها و ناخالصی های بنزین مصرفی باشد.

در این خصوص یک کارشناس فنی خودرو گفت: طی سالهای اخیر انواع خودروها به کرات با این مساله مواجه هستند و تمامی خودروهایی که برای عیب یابی و شست و شوی انژکتور به تعمیرگاه مراجعه می کنند با مشکلاتی متاثر از ناخالصی بنزین مواجه هستند.

وی ادعا کرد: قبل از این کمتر با چنین مشکلاتی مواجه بودیم و بعد از داخلی شدن بنزین این مساله بروز بیشتری پیدا کرد که به نظر می رسد پایین بودن کیفیت بنزین تولید داخل منتج به این مشکل شده است.

از طرف دیگر، کارشناسان محیط زیست، همواره فرسوده بودن خودروها و تنظیم نکردن به موقع موتور خودرو را از جمله دلایل آلودگی هوای شهرها عنوان کرده اند و در کنار این عوامل، برای کیفیت نامرغوب سوخت نقشی ویژه قایل هستند به گونه ای که اعلام می شود بیش از 70 درصد آلودگی هوا ناشی از تردد خودروها در درون شهرها است.

** بنزین پتروشیمی ها برای خودروها قابل استفاده نیست

یک کارشناس ارشد حوزه پالایش نفت که نخواست نام وی ذکر شود، در این ارتباط به ایرنا گفت: پالایشگاه های ایران به جز پالایشگاه امام خمینی (ره)، شازند و بندرعباس، قدیمی هستند.

به گفته وی، در گذشته تولید بنزین در این پالایشگاه ها با افزودن سرب صورت می گرفت که بعد از ممنوع کردن استفاده از سرب، ماده مشکل زای دیگری بنام MTBE که درجه آرام سوزی (اکتان) بنزین را بالا می برد مورد استفاده قرار گرفت.

این کارشناس حوزه پالایش، نیاز بنزین کشور طی سالهای گذشته را حدود 65 میلیون لیتر در روز عنوان کرد و گفت: در گذشته 44 میلیون لیتر بنزین در داخل تولید می شد و با بنزین وارداتی با اکتان 98 تا 100 مخلوط شده تا به اکتان 87 تا 93 برسد و برای خودروها قابل مصرف باشد.

به گفته وی، در شرایط فعلی هیچ بنزینی از دیگر کشورها وارد نمی شود و تولید بنزین کشور به دو گونه صورت می گیرد؛ هم اکنون بخشی از نیاز کشور از بنزین تولیدی در پالایشگاه ها و بخشی نیز از طریق مخلوط کردن بنزین پایه و بنزین پتروشیمی ها تامین می شود.

به گفته این کارشناس ارشد حوزه پالایش نفت، بنزین پتروشیمی ها قابل استفاده در خودروها نیست بلکه برای شکست مولکولی و بخش میان دستی پتروشیمی ها قابل استفاده است.

وی افزود: در این بنزین ها مواد بسیار سنگینی وجود دارد که سوخته نمی شود و از اگزوز خودروها به صورت خام خارج می شود که برای سلامتی انسان مضر است.

به گفته وی، این ذرات مانند یک سد در آسمان شهر ها قرار می گیرد و از جابجایی ذرات معلق در هوا جلوگیری می کند.

به گفته این کارشناس ارشد پالایش نفت، در حال حاضر روزانه 64 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می شود که پالایشگاه ها و پتروشیمی ها حدود 60 میلیون لیتر از این نیاز را تامین می کنند و روزانه چهار میلیون لیتر بنزین نیز از منابع ذخیره شده شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی استفاده می شود.

** لایروبی مخازن پمپ بنزین ها

رئیس هیات مدیره سندیکای جایگاه های اختصاصی فروش فرآورده های نفتی کشور نیز در این ارتباط در گفت وگو با ایرنا، اظهار کرد: پمپ بنزین ها هر چهارسال یکبار مخازن خود را از اجرام رسوب شده لایروبی می کنند.

ˈبیژن حاج محمد رضاˈ اضافه کرد: علاوه بر مخازن، پمپ بنزین ها هر چند ماه یکبار فیلتر تلمبه های خود تعویض می کنند اما با این حال رسوب گذاری در باک های بنزین به نوع خودرو و عمر آن نیز بستگی دارد.

** کنترل خلوص بنزین با استفاده از یک کاغذ سفید

حاج محمدرضا، گفت: از طریق یک کاغذ سفید می توان خلوص بنزین را آزمایش کرد؛ به این صورت که یک قطره بنزین روی برگه سفید چکانده می شود، در صورتی که بعد از چند ثانیه هیچ اثری از بنزین به جای نماند این بنزین خالص است و اگر لکه ی زرد رنگ از خود به جای گذاشت نشان می دهد که آن بنزین آلوده است.

وی افزود: کیفیت بنزین عرضه شده در پمپ بنزین ها هر روز به صورت نامحسوس توسط بازرسان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی آزمایش می شود و در صورتی که آلودگی بنزین بیشتر از 500 سی سی در 30 لیتر باشد، آن جایگاه تعطیل شده و فرآورده برای فرآورش دوباره به پالایشگاه انتقال داده می شود.

به گفته وی، در این صورت ارزش فرآورده به صاحب جایگاه پرداخت نخواهد شد و علاوه بر این، جایگاه دار پنج برابر قیمت فوب خلیج فارس باید جریمه پرداخت کند.

تولید سوخت با استاندارد یورو 4 یکی از بندهای طرح جامع کاهش آلودگی هوا در هشت کلان شهر کشور است که به اعتقاد برخی کارشناسان این کار براساس زمان بندی تعیین شده پیش نرفته است .

بر اساس طرح جامع کاهش آلودگی هوا تمام صنایع خودرو سازی باید خودروهای خود را با استاندارد یورو چهار تولید کنند و بر همان اساس هم وزارت نفت مکلف است سوختی با همین استاندارد تولید کند که هنوز شاهد اجرایی شدن آن در کشور و یا حداقل در کلان شهرها به ویژه تهران نیستیم.

بر این اساس باید از ابتدای سالجاری سوخت با استاندارد یورو چهار به جایگاه های عرضه سوخت تحویل داده می شد که هنوز این اتفاق نیفتاده است ؛ البته در برخی جایگاه های عرضه سوخت مقداری بنزین استاندارد توزیع شده اما به هیچ عنوان کافی و مطابق طرح جامع کاهش آلودگی هوا نیست.

دراین خصوص قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار ایرنا، گفت: مسئولان وزارت نفت قول مساعد داده اند که پالایشگاه امام خمینی (ره)، آبادان و لاوان تا دهه فجر امسال تولید سوخت با استاندارد یورو 4 را آغاز کنند.

ˈعلی محمد شاعریˈ ادامه داد: بیش از 70 درصد علت آلودگی هوا در تهران منابع متحرک از جمله خودروها و موتورسیکلت ها هستند ؛ بنابراین انطباق آنها با استانداردهای روز دنیا در کاهش آلودگی هوا و داشتن هوایی پاک بسیار مهم است و این امر فقط با تولید محصول مطابق با استاندارد اروپا و سوخت با همین استاندارد میسر می شود.

در ارتباط با مساله احتمال آلودگی بنزین و نگرانی های ناشی از آن خبرنگار ایرنا در سه روز اخیر تماسهای متعددی با شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران حاصل کرد تا توضیحات لازم را دریافت کند اما مسوولان مریوطه در این زمینه مایل به اظهار نظر نشدند.