تجربیات ثروتمندترین زن روسیه از سفر به ایران

در ادامه تجربیان ایشان را از سفر به کشور عزیزمان ایران می خوانیم و می بینیم:

اکتبر سال 2016 به کمک آژانس گردشگری نادیا پرواز برای گروه ما فرصتی منحصربفرد فراهم شد و به ایران سفر کردیم. در واقع قصد ما این بود که با تاریخ و فرهنگ ایران این کشور حیرت انگیز که در ذهن اروپاییان به شکل کشور افسانه ای نقش بسته از نزدیک آشنا بشویم.

با سفر به جمهوری اسلامی ایران، آنچه در ذهن ما تا پیش از آن نقش بسته بود، به طور کامل تغییر کرد.

ما با مردمی گشاده رو و میهمان نواز و با کودکانی برخورد کردیم که همیشه لبخند بر لب داشتند و با مهربانی پذیرای ما بودند. خود را در محیطی کاملا امن احساس می کردیم، اگرچه متوجه بودیم که در کشورهای همسایه همزمان جنگ و درگیری جریان دارد. ما متوجه شدیم که شرق تمام گنجینه اسرار خود را به یک باره نمایان نمی کند، بلکه باید در تک تک جزییات آن دقت کرده و درباره ارتباطات و تاثیرپذیریهای فرهنگی عمیقا اندیشه کرد.

بزرگی این کشور از زمان امپراطوری قدرتمند پارس ها آغاز شده و یادبودهای آن دوره که توسط باستان شناسان معتعدد در پایتخت این ابرکشور به دست آمده، بیش از هر آثاری در دنیا شناخته شده و به عنوان یادبودهای فرهنگ پارس مورد تحقیق قرار گرفته اند.

در این سفر موفق شدیم از آرامگاه کوروش در پاسارگاد اولین پایتخت امپراطوری پارس بازدید بعمل آوریم. الکساندر مقدونی پس از حمله به سرزمین پارس، از این محل محافظت کرده است. برخی بر این عقیده هستند که در ساخت آرامگاه لنین در میدان سرخ مسکو از سبک معماری آرامگاه کوروش برداشت شده است.

شهر پرسپولیس پایتخت دوم هخامنشیان متاسفانه از بین رفته و به دست سپاهیان الکساندر مقدونی به آتش کشیده شده است. امروز تنها بقایایی از مجموعه کاخ و بناهای نمادین، سالن ها و ستون ها به جا مانده است. با این حال، حجاری ها و نقوش که معرف فرهنگ و تاریخ سلسله پادشاهان پارس هستند، به خوبی بر روی ستون ها و دیوارها حفظ شده اند.

سال 330 قبل از میلاد، امپراطوری پارس سقوط کرد. در آن دوره نحوه حکومتداری، صنایع دستی توسعه یافته و فرهنگ این مردم زبانزد بود. یونانیان باستان از خرد و آینده نگری پادشاهان پارس در حیرت بودند. پادشاهان هخامنشی با استفاده از تجربه گذشتگانشان علاوه بر زور اسلحه از فکر خود بهره گرفته و خصوصیات و ویژگی های هر منطقه را در نظر گرفته به نفع دولت مرکزی از آن بهره می بردند. آنان به خوبی توانسته بودند تجارت را توسعه داده، راه هایی را احداث کنند که سود اقتصادی به دنبال داشته باشد و حتی سیستم پست به راه انداخته و سکه دولتی ضرب می کردند. در همان زمان تمدن در آسیای غربی شکل می گرفت، در این منطقه ایده ها و تفکرات جدیدی پدید آمد و کشفیات بسیار مهمی حاصل شد که تمام حوزه های تولید و فرهنگ را دربرمی گرفت.

در ادامه، تاریخ ایران از هفت خاندان سلطنتی تشکیل شده است: در قرن سوم بعد از راندن یونانیان و پیروزی بر اشکانیان، دومین امپراطوری پارس و حکومت ساسانیان شکل گرفت که فرهنگ ایران باستان را احیا کردند. این فرهنگ بر تفکرات مذهبی استوار بود. دین رسمی مردم پارس در این دوره زرتشت بود که آتش می پرستیدند و آن را نماد خداوند می دانستند. تعالیم زرتشت بر اصل انتخاب آزاد و اخلاقیِ پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک استوار است.

امروز شهر یزد مرکز دینی زرتشتیان به شمار می رود. در یکی از معابد این شهر یک هزار و پانصد سال است که آتش مقدس را حفظ کرده اند. بازدید از نقاط تاریخی شهر با خانه های گلی، بادگیرهای طبیعی، کوچه های باریک و گردش بی شتاب در کوچه پس کوچه ها همچون قهرمانان فیلم های تاریخی تاثیر عجیبی بر ما گذاشت، گویی در دل تاریخ حرکت می کردیم. سبک زندگی و آیین و سنت های مردم این شهر در طول قرن های متمادی تغییر نکرده و حتی با گذشت دو هزار سال، به این آیین و سنت ها وفادار مانده اند.

امپراطوری پارس به مرور زمان قدرت خود را در آسیای غربی از دست داد. جنگ های پیاپی با رومیان، امپراطوری بیزانس و اختلافات داخلی موجب تضعیف حکومت ساسانی شده و اعراب در قرن هفتم از فرصت بدست آمده ساتفاده کرده و به ترویج اسلام در خاور میانه مشغول شدند. سال 651 میلادی بعد از جنگ و درگیری شدید با اعراب، حکومت پارس سقوط کرد. به این ترتیب حکومت پارس به حیات خود خاتمه داد و دین باستانی زرتشت نیز در تنگنا قرار گرفت. لازم به ذکر است که دین اسلام آرام آرام به ایران وارد شد و فرهنگ ایرانی نه تنها با ورود اسلام از بین نرفت که حتی بر خود اعراب نیز تاثیراتی به جای گذاشت.

با گذشت چندین قرن، فئودال های ایرانی اسلام را با قرائت اهل تسنن پذیرفتند و گروه هایی از ایرانیان به اسلام اهل تشیع گرویدند که به مسلمانان غیر عرب حقوق برابر با اعراب را وعده می داد. تنها در سال 1501 شاه اسماعیل یکی از پادشاهان صفوی اسلام شیعی را به عنوان دین رسمی کشور اعلام کرد. به این ترتیب، ایران به کشور شیعی تبدیل شد و مردم پیروان اهل بیت محمد (ص) شدند. شیعیان امامی، دوازده امام را رهبران دینی شمارده و معتقدند که امام دوازدهم در کودکی از انظار ناپدید شده و به عنوان منجی زمانی برخواهد گشت.

امروز 90 درصد ایرانیان اهل تشیع، 8 درصد اهل تسنن و مابقی زرتشتی، یهودی و مسیحی هستند. جالب این است که ایرانیان تا امروز نوروز، سال نوی پارس ها را که ریشه در آیین زرتشتی دارد حفظ کرده اند و جشن می گیرند. پارس ها در کنار تقویم قمری اسلامی، تقویم خورشیدی ایرانی را استفاده می کنند. اسلام شیعی ایرانی در تمام دنیای اسلام اصالت خود را حفظ کرده است.

شهر مقدس مشهد، مرکز اسلام شیعی در ایران است و آرامگاه امام رضا در این شهر واقع شده است. گروه ما با کمی احتیاط و در نهایت احترام به این مرکز زیارتی سفر کرد. طبق رسم معمول در اینجا زنان هنگام ورود به مسجد یا اماکن مقدس چادر به سر می کنند که تمام بدنشان را می پوشاند و تنها دست ها و صورت بیرون است (عکس ما با چادر در تمام گروه های اینستاگرام دست به دست شده و بیش از 20 هزار نفر در ایران آن را لایک کردند). حراست مساجد از ما خواست که موهایمان را بپوشانیم، آنها در داخل مجموعه حضور دارند و تذکر می دهند. متاسفانه ما نتوانستیم از قسمت تاریخی آرامگاه با مساجد فوق العاده زیبا و مزین به گنبدهای طلایی بازدید کنیم. قبلا به ما فیلم هایی درباره این مجموعه نشان داده بودند و گفته بودند که ورود مسیحیان به داخل مسجد ممنوع است. این محل یکی از اماکن زیارتی پرطرفدار دنیا محسوب می شود. خود مجموعه به عنوان یک مرکز زیارتی از نظر ابعاد و تعداد زایران بسیار حیرت انگیز است.

همانطور که قبلا هم گفتیم، فرهنگ ایران در زمان ورود اسلام به کشور نابود نشد، بلکه شکل جدیدی از معماری مذهبی در آن زاده شد. خطاطی، هنر تراش و حجاری و موزاییک نیز بر این معماری اثرات خود را به جا گذاشته اند. چندین سبک معماری بوجود آمد که سبک اصفهان جدیترین آنها محسوب می شود و ما در سفر خود به شهر باستانی اصفهان، پایتخت گذشته ایران از دیدن این معماری لذت بردیم. زمانی که به مسجد اما در میدان مرکزی اصفهان رفتیم، یک بار دیگر با تمام آنچه که در دوره شکوفایی اصفهان برای مردم اهمیت داشته است پی بردیم: در جنوب مسجد امام تابلویی با تزیینات از کاشی و سرامیک رنگارنگ و سوژه های خاص قرار گرفته است. در قسمت غربی کاخ عالی قاپو و روبرو، مسجدی واقع شده که از کاخ به یک زیرزمین وصل می شود. زیر گنبد این مسجد تصویر طاووس حک شده که در ساعت های مشخصی انوار خورشید از پنجره مقابل روی آن می تابد و دم طاووس در اثر نور خورشید به رنگ طلایی در میآید. در قسمت شمالی میدان امام، درب ورودی به بازار بزرگ است. امروز کاربرد این محل همچون گذشته است و محصولات و کالاهای متنوع صنعتگران ایرانی با کیفیت بسیار عالی و زیبایی خیره کننده در این محل به نمایش و فروش گذاشته شده اند.

در دوره شکوفایی اصفهان و زمانی که این شهر پایتخت امپراطوری صفویان بوده، آن را در شمار بزرگترین شهرهای دنیا می آورندند و اروپاییان شیفته معماری، کتابخانه های متعدد، پارک ها و مساجد آن بوده اند.

امروز تهران پایتخت ایران است که از نظر زیبایی در مقابل پایتخت قدیمی قابل قیاس نیست، با این حال در این شهر نیز مرواریدهای نهان یافت می شود. موزه جواهرات ملی ایران یکی از این گنجینه ها است. این موزه در زیر زمین بانک مرکزی ایران واقع شده و صندوق ضمانت خزانه دولتی به شمار میرود. سنگ های قیمتی و جواهرات موجود در این موزه در تمام دنیا مشابه ندارند. کارشناسان تا امروز نتوانسته اند قیمتی روی این گنجینه بگذارند. تمام جواهرات و سنگ های قیمتی در یک سالن نه چندان بزرگ موزه قرار گرفته و پشت شیشه هایی به معرض نمایش گذاشته اند. برخی سنگ های درشت قیمتی و یا اشیای خاص را در محفظه جداگانه قرار داده اند.

از نگاه ما چند شیء بیش از همه توجه را جلب می کرد؛ سنگ برلیان دریای نور به رنگ صورتی با وزن 182 قیرات یکی از آنهاست. می گویند که این سنگ تنها بخشی از یک سنگ درشت به وزن 242 قیرات بوده که بعد آن را به «دریای نور» و «نور العین» (60 قیرات) تقسیم کرده اند.

شی ء دیگر جهان نمایی متعلق به قرن 19 میلادی است که برای ساخت آن 13 کیلو طلا و 51 هزار سنگ قیمتی به وزن 3600 گرم استفاده شده است. دریاها و اقیانوسها از جنس زمرد، خشکی ها از جنس یاقوت و یاقوت کبود و ایران از جنس برلیان است.

تاج خورشید یا تاج طاووس ساخته شده بدست استادکاران اصفهانی با 26 هزار و 730 سنگ قیمتی از دیگر اشیای خیره کننده این موزه به شمار می رود.

اشیای این موزه تنوع بالایی دارند: انواع تاج، اسلحه، سپر، شمشیر، گلدان، آینه، ظروف مزین به برلیان، زمرد، یاقوت، مروارید، فیروزه و ... بیشتر این اشیاء کار دست استادکاران ایرانی و یا هدایای دریافت توسط پادشاهان ایران هستند.

ایران امروز با تصورات افسانه ای و جلال و شکوهی که شرق در ذهن افراد تداعی می کند، تفاوت دارد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979و به حکومت رسیدن روحانیت شیعی، دین در تمام حوزه های زندگی رنگ و بوی بیشتری پیدا کرد. کشور امروز طبق قوانین شریعت زندگی می کند و حکومت بر مبنای اصول شریعت است. ایران تنها کشور دنیاست که قانون اساسی را بر مبنای حکومت مطلقه خداوند تنظیم کرده است.

تمامی زنان بدون توجه به ملیت و قومیت باید حجاب داشته باشند و گردشگران خارجی نیز از این قانون مستثنی نیستند. به همین خاطر ما در طول یک هفته حضور خود در این کشور روسری های رنگارنگ زیبا و شال های مناسب با طرح و رنگ لباس هایمان خریداری کردیم و حتی احساس خوشایندی داشتیم.

گروه ما در طول یک هفته حضور از 6 شهر بازدید کرد. تور فشرده و پرخاطره ای بود. ما نه تنها در طول و عرض کشور که حتی در زمان سفر کردیم و با حضور در نقاط تاریخی، زندگی و فرهنگ ایران معاصر را به خوبی لمس کردیم.

این سفر بی نظیر به لطف و برنامه ریزی مناسب طرف میزبان و آژآنس گردشگری نادیا پرواز میسر شد.

ما قدردان کمک های این گروه، سازماندهی سفر پرهیجان و حیرت انگیز هستیم.