از روزی که یک نماینده مجلس با ادعای سیمان ریختن در رآکتور اراک، رئیس سازمان انرژی اتمی را تهدید به دفن زیر سیمان کرد ۲ سال طول کشید تا خبرنگاران با حضور در رآکتور اراک کذب بودن شایعه ریختن سیمان در قلب رآکتور آب سنگین را با چشم خود ببینند.

همشهری نوشت: صالحي 2‌ماه قبل با حضور در روزنامه همشهري خواسته بود خبرنگار ما در بازديد ميداني، واقعيت رآكتور اراك را بازگو كند. انتشار يك عكس فتوشاپي از رآكتور اراك خشم علي اكبر صالحي رئيس سازمان انرژي اتمي را برانگيخت. او اوايل مرداد امسال در همشهري به‌شدت از اين تصوير انتقاد كرد و گفت: « روزنامه همشهري برود بپرسد اينكه مي‌گويند در چاله رآكتور اراك بتن ريخته‌ايم يعني چي؟ يك چاله را نشان داده‌اند با فتوشاپ بتن ريخته‌اند مي‌گويند چاله قلب رآكتور را بتن ريخته‌اند! آدم به اينها چه بگويد؟!»

انبوه سؤالات باعث شد كه روز شنبه و يكشنبه روزنامه همشهري در قالب يك تيم رسانه‌اي همراه با 2معاون صالحي يعني بهروزكمالوندي، معاون حقوقي و حسين رحمت، معاون امنيتي سازمان انرژي اتمي براي نخستين‌بار پاي در شهرهاي هسته‌اي ايران يعني نطنز و اراك بگذارد.

مقصد اول؛ عمق استراتژيك نطنز

هيأت رسانه‌اي بعد از تحويل تمام وسايل الكترونيكي، اعم از موبايل، فلش و... وارد محيط فوق محرمانه تاسيسات هسته‌اي نطنز مي‌شود، مجموعه‌اي در 40كيلومتري كاشان كه اطراف آن را تپه‌هاي پدافندي احاطه كرده است. سايت نطنز به جهت انجام غني‌سازي‌ صنعتي مهم‌ترين مركز هسته‌اي ايران به شمار مي‌رود، در ورودي سايت بعد از توضيحات مهم مسئول سايت نطنز، هيأت رسانه‌اي با توضيحات يكي از دانشمندان هسته‌اي از نمايشگاه سايت ديدن مي‌كند، براساس اطلاعاتي كه در يكي از بخش‌هاي مربوط به خرابكاري هسته‌اي در نمايشگاه ديده مي‌شد، سايت نطنز از اهداف ويروس استاكس‌نت بود كه اين ويروس توسط متخصصان ايراني، شناسايي، كنترل و در نهايت خنثي شده است.

هيأت رسانه‌اي در ادامه به اعماق سايت نطنز مي‌رود، جايي كه قرار است به سؤالاتي پاسخ داده شود، آيا سايت نطنز بعد از توافق هسته‌اي تعطيل شده يا به قول يكي از نمايندگان به زمين فوتبال تبديل شده؟!

بعد از پوشيدن لباس‌هاي خاص با اتوبوس به زير زمين مي‌رويم، عمقي كه قرار نيست رسانه‌اي شود، نخستين چيزي كه در ورودي سايت جلب توجه مي‌كند دوربين‌هاي آبي و مكعبي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است! ديدن مهر و موم‌ها و پلمب‌هاي آژانس هم در نوع خودش جالب است. جالب‌تر همزماني حضور هيأت رسانه‌اي با بازرسي دوره‌اي بازرسان آژانس است هرچند قرار نيست آنها با نمايندگان رسانه‌هاي ايراني روبه‌رو شوند.

يكي از دانشمندان هسته‌اي كه مسئوليت بالايي در سايت نطنز دارد مي‌گويد سايت با دو سوم ظرفيت خود در حال فعاليت است، يعني از قبل از برجام فقط يك سوم از ماشين‌هاي سايت نطنز كار نمي‌كند، او البته ادامه مي‌دهد كه حتي قبل از برجام هم سايت نطنز بيش از تعداد فعلي ماشين در حال گازدهي نداشته است. مسئول بالاتر اين دانشمند هسته‌اي كه متولي سايت فوردو هم هست مي‌گويد فوردو از نظر پدافندي اهميت دارد و ظرفيت نطنز 17برابر فوردو است.

اهميت سايت نطنز جايي مشخص مي‌شود كه سال82 گروهك تروريستي منافقين كسب اطلاعاتي عليه ايران را از اين مركز كليد زد. در جريان اين بازديد، شنيديم كه هنگام بازديد محمود احمدي‌نژاد رئيس‌جمهور سابق هم اطلاعات گران‌قيمتي از طريق تصاوير منتشر شده آن از سيما به‌دست آمريكا و رژيم صهيونيستي رسيده، جايي كه آنها به نوع وساختار زنجيره‌ها، شركت‌هاي سازنده سانتريفيوژها و حتي تصاويري از دانشمندان هسته‌اي دست يافته‌اند، دانشمنداني كه امروز تصاوير آنها در مراكز هسته‌اي نصب شده و سايت نطنز به نام يكي از آنان يعني شهيد احمدي‌روشن نامگذاري شده است.

حافظه دوربين‌ها معدوم مي‌شود

بازديد از نطنز خبرهاي خوشي هم دارد، ماشين نسل جديد ايران يعني IR8 مراحل تحقيقاتي خود را سپري كرده و به مرحله ثبات رسيده، البته ايران فعلا به‌دليل تعهدات برجامي امكان استفاده صنعتي از آن را ندارد هرچند رسيدن اين ماشين به مرحله توليد صنعتي دو، سه سالي هم زمان مي‌برد.

بهروز كمالوندي معاون سازمان انرژي اتمي هنگام بازديد از زنجيره‌هاي فعال سايت نطنز درباره آن اظهارنظر مضحك مبني بر تبديل سايت نطنز به زمين فوتبال اشاره‌اي به راهروي بين زنجيره‌ها مي‌كند و با خنده مي‌گويد لابد منظورش اينجاست! از يكي از دانشمندان هسته‌اي مي‌پرسم بازرس‌ها با امكانات به مجموعه غني‌سازي‌ مي‌آيند كه مي‌گويد حتي خودكارشان را هم مي‌گيريم!

او ادامه مي‌دهد دوربين‌هاي آژانس هم آنلاين نيست و صرفا عكسبرداري مي‌كنند و بازرس‌ها حق بيرون بردن حافظه اين دوربين‌ها را هم ندارند و فقط مي‌توانند آنها را مشاهده و در نهايت حافظه در حضور نماينده ما معدوم مي‌شود. يكي از مديران ارشد سايت نطنز هم درباره اينكه اگر آمريكا برجام را به هم بزند فقط يك جمله مي‌گويد: دستمان پر است! آنقدر ماشين داريم كه به سرعت سايت را به حالت قبل بر مي‌گردانيم.

مقصد بعد؛ قلب رآكتور اراك

بعد از عبور از تاكستان‌هاي اطراف شهر خنداب اراك وارد مجتمع كارخانه آب سنگين و رآكتور اراك مي‌شويم، مركزي كه ماجراي سيمان ريختن در آن سر و صداي زيادي كرد.

مهرماه سال94 براي نخستين بار شايعه ريختن سيمان در قلب رآكتور اراك در برخي رسانه‌ها منتشر شد، اين شايعه تا جايي پيش رفت كه علي‌اكبر صالحي با حضور در صحن مجلس فاش كرد يك نماينده او را تهديد كرده كه زير سيمان دفنش خواهد كرد؛ روح‌الله حسينيان نام نماينده‌اي بود كه اعلام كرد اين اظهارنظرش شوخي نبوده و كاملا جدي صالحي را تهديد كرده است.

با رسيدن زير گنبد بزرگ مجتمع با پوششي خاص و ايمن وارد حفره قلب رآكتور اراك مي‌شويم اما خبري از سيمان نيست. بعد از توافق هسته‌اي يكي از بخش‌هاي قلب رآكتور به‌دليل بازطراحي از جاي خود خارج شده و به‌دليل تغيير سوخت مورد نياز اين رآكتور، كالندريا يعني حفره‌هاي سوخت در حال بازطراحي است. رئيس رآكتور اراك هم گلايه دارد از همان عكس فتوشاپي معروف، عكسي كه دو نفر با فرغون و بتن ميكسر در حال ريختن سيمان هستند، او با خنده تلخي اشاره مي‌كند كه اينجا همان محل است!

بهروز كمالوندي خبر مي‌دهد كه طرح تفصيلي بازطراحي اراك با كمك چيني‌ها آماده شده و حدود 2سال ديگر اجراي طرح آغاز مي‌شود.

پايان‌بخش بازديد پاسخ يكي از دانشمندان هسته‌اي و دست‌اندركار رآكتور اراك درباره اين است كه اگر برجام به هم بخورد ايران چه مي‌كند؟ پاسخ او اين است كه ما خودمان قلب قديمي را ساخته‌ايم و اطلاعاتش را داريم اگر بخواهيم رآكتور مدرن را رها كنيم و به آن طرح قديم برگرديم در حدود يك سال و نيم مي‌توانيم همان را بسازيم.

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه