آینده روابط ایران با 15 شریک اصلی در حوزه نفت و گاز

  آخرین نیوز - در چند هفته اخیر اخبار متفاوت و بعضا متناقضی از موضوع تحریم ایران بویژه در حوزه انرژی و نفت توسط امریکا و متحدینش به گوش می رسد .از یک سو بحث از همراهی و موافقت روسیه و چین با دور جدید تحریم ها علیه ایران در شورای امنیت اخباری منتشر می شود و از سوی دیگر موضوع انصراف شرکت بزرگ روسی لوک اویل در پروژه توسعه میدان نفتی اناران بزرگنمایی می گردد. در همین حال اداره گمرک چین گزارش می دهد که در دوماهه نخست سال جدید میلادی به میزان 40% از واردات نفت خود ازایران کاسته و میزان واردات نفت ژاپن از ایران به کمترین حد خود در 17 سال گذشته رسیده است. ریلاینس، کمپانی بزرگ هندی و دارای بزرگترین پالایشگاه جهان که روزانه 1 میلیون و سیصد هزار بشکه نفت تصفیه می کند، قراردادهای خود با ایران را تمدید نکرده است.

خط کلی اخبار منتشر شده در این مدت نمایش عزم و اراده قدرتهای مخالف بحث هسته ای ایران برای تشدید فشار به تهران و عقب نشینی ایران از مواضع خود است اما در این میان تحریم ایران در عرصه انرژی بویژه تحریم خرید نفت ایران  تا چه حد در اراده رهبران قدرتهای بزرگ قرار دارد و آیا اصولا امکان پذیر است؟  نگاهی به گزارش چندروز پیش رويترز می تواند به بخشی از این سوالات پاسخ دهد.در این گزارش روابط نفتی ایران با 15 کشور اصلی خریدار و سرمایه گذار در ابعاد مختلف بررسی شده است . این گزارش در رسانه های ایران انعکاس نیافته و آخرین نیوز برای اولین بار آن را منتشر می کند:

چين:

ايران سومين عرضه کننده نفت خام به چين است. چين در کل سال دو هزار و نه روزانه حدود چهار صد و شصت هزار بشکه نفت خام از ايران حدود پانزده درصد بيشتر از قراردادهاي مربوطه وارد کرد. شرکت ژوهاي ژنرونگ بزرگترين شرکت حمل کننده نفت خام ايران در جهان در سال دو هزار و  ده توافق کرد روزانه دويست و چهل هزار بشکه نفت خام از اين کشور عضو سازمان کشورهاي صادر کننده نفت (اوپک) خريداري کند.ژنرونگ بخش اعظم نفت خريداري شده از ايران را به شرکت سينوپک چين بزرگترين پالايشگاه نفتي آسيا انتقال مي‌دهد.
سينوپک قرارداد خريد جداگانه‌اي را با شرکت ملي نفت ايران براي سال دو هزار و ده به منظور خريد حجم ثابت يا بيشتر از قرارداد سال دو هزار و نه تمديد کرد. اين شرکت در سال دو هزار و نه روزانه صد و شصت هزار بشکه نفت از ايران خريداري کرد.چين خريدار شماره يک نفت آسيا ميزان واردات نفت خود را از ايران کاهش داده است. دلالان اعلام کردند چين به دليل آنچه بهاي رقابتي نفت ايران مشاهده کرده ميزان خريد خود را کاهش داده است. چين در سال دو هزار و نه با کاهش شصت و چهار درصدي ميزان واردات نفت خود از ايران چهارصد و سي و چهار هزار تن نفت از ايران وارد کرده است.

شرکت ملي نفت چين امسال قراردادي به ارزش چهار ميليارد و هفتصد ميليون دلار براي توسعه فاز يازده ميدان پارس جنوبي امضا کرد و جايگزين توتال فرانسه شد. شرکت ملي نفت چين اواخر سال گذشته تعداد کارمندانش را در ايران به حدود شصت تن افزايش داد و اين در حاليست که شرکت‌هاي نفتي غربي تعداد کارکنانشان را در اين کشور کاهش دادند. شرکت ملي نفت چين قرارداد دوازده ساله اي را به ارزش دو ميليارد دلار با شرکت ملي نفت ايران در سال دو هزار و نه براي توسعه ميدان نفتي آزادگان شمالي براي تقويت ظرفيت توليد اين ميدان به صد و بيست هزار بشکه در روز امضا کرد.
شرکت ملي نفت چين در ژوئيه سال دو هزار و نه يادداشت تفاهمي براي توسعه ميدان نفتي آزادگان جنوبي در ژوئيه سال دو هزار و نه امضا کرد. اين شرکت بر اساس اين قرارداد نود درصد از هزينه هاي اين طرح دو ميليارد و پانصد ميليون دلاري را پرداخت مي کند. شرکت ملي نفت چين در حال مذاکره با ايران براي امضاي قرارداد سه ميليارد و ششصد ميليون دلاري براي خريد گاز مايع از فاز چهارده ميدان پارس جنوبي است. اين شرکت همچنين در حال مذاکره براي اکتشاف و توسعه ذخاير انرژي در درياي خزر ايران است.
گروه سينوپک چين قرارداد دو ميليارد دلاري را براي توسعه ميدان نفتي عظيم يادآوران ايران در دسامبر سال دو هزار و هفت نهايي کرد. شرکت نفت فلات قاره ملي چين در حال مذاکره براي نهايي شدن قرارداد شانزده ميليارد دلاري براي توسعه ميدان گازي پارس جنوبي و احداث نيروگاه طبيعي مايع است.

هند:

دهلي نو در سال مالي دو هزار و هشت / دو هزار و نه روزانه چهار صد و بيست و شش هزار و سيصد و شصت بشکه نفت از ايران وارد کرده است که اين رقم نسبت به سال پيش از آن افزايش نه و نيم درصدي داشته است. ايران دومين تامين کننده نفت هند است. هند بنزين و سوخت ديزل به ايران صادر مي کند.شرکت ريلاينس ايندستريز واردات نفت را از ايران در سال مالي جديد متوقف مي کند ضمن اينکه شرکت پتروشيمي و پالايشگاهي مانگالور واردات نفت خود را در سال دو هزار و ده / دو هزار و
يازده با هشت و نيم درصد کاهش به روزانه صد و سي هزار بشکه نفت مي رساند.

ايران در ماه دسامبر به شرکتهاي هندي او ان جي سي، گروه هندوجا و پترونت ال ان جي پيشنهاد سود چهل درصدي در توسعه فاز دوازده ميدان گازي پارس جنوبي و ال ان جي ايران داد. او ان جي سي گفته است اين شرکت در حال بررسي امکان پذيري اين پيشنهادهاست و سياست دهلي نو را در قبال ايران دنبال مي کند. هند بخشي از طرح "خط لوله گازي صلح" است اما سال گذشته همزمان با درخواست عقد قرارداد دو جانبه اي با پاکستان درباره هزينه انتقال گاز پيش از مذاکرات درباره اين طرح، از اين مذاکرات کنار رفت. ايران در ماه مه اعلام کرده است هند ممکن است به اين طرح ملحق شود.

ژاپن:

ايران در سال دو هزار و  نه روزانه حدود چهارصد و بيست و يک هزار بشکه نفت خام به ژاپن صادر کرد. اين کشور با سبقت گرفتن از قطر به عنوان سومين صادر کننده نفت خام به ژاپن نام گرفت. بسياري از شرکت هاي پالايش برجسته ژاپن از جمله شرکت شوا شل سکيو، نيپون اويل، ژاپن انرژي، کاسمو اويل از ايران نفت خام خريداري مي کنند.  شرکت تجاري تويتا تسوشو نيز قراردادي براي خريد نفت خام از جمهوري اسلامي ايران دارد. بسياري از اين شرکتها واردات نفت خود را از ايران در پي کاهش تقاضاي نفت در اين کشور کاهش داده اند. شرکتهاي پالايش ژاپني به دليل کاهش سود نيز ميزان پالايش نفت خود را کاهش داده اند.

شرکت سهامي اينپکس ژاپن هفتاد و پنج درصد از سهام خود را در ميدان نفتي آزادگان ايران در سال دو هزار و شش و پس از قطع مذاکرات درباره يک طرح توسعه در اين کشور به ده درصد کاهش داد.

کره جنوبي:

ايران در سال دو هزار و نه روزانه هشتاد و يک هزار و چهار صد و چهل و شش  بشکه نفت خام به کره جنوبي صادر کرد که اين ميزان دوازده درصد بيشتر از حجم صادرات اين
کشور در سال دو هزار و هشت بود. بر اساس اطلاعات شرکت ملي نفت کره جنوبي، ايران چهارمين صادر کننده نفت خام کره جنوبي پس از عربستان سعودي، امارات عربي متحده و کويت است. شرکتهاي پالايش برجسته کره جنوبي که نفت خام ايران را خريداري مي‌کنند اس کي انرژي و هيونداي اويلبنک است.

 مالزي:

گروه اس کا اس مالزي در دسامبر سال دو هزار و هشت قرارداد گازي به ارزش چهارده ميليارد دلار با شرکت ملي نفت ايران امضا کرد.اين توافقنامه شامل طرح توليد گاز مايع و توسعه دو ميدان گازي گلستان و فردوس است. صادرات نفت خام و صد و بيست هزار بشکه گاز فشرده نيز بخشي از اين توافقنامه است. شرکت دولتي نفت پتروناس به عنوان يکي از عرضه کنندگان اصلي بنزين به ايران باقي مي ماند.

اندونزي:

 شرکت دولتي نفتي پرتانيما در مارس سال دو هزار و نه اعلام کرد طرح سرمايه گذاري مشترک پالايشگاهي با ايران احتمالا از سال دو هزار و ده تا دو هزار و شانزده به تعويق مي‌افتد.شاخه پي تي النوسا شرکت پرتامينا در سال دو هزار و شش قرارداد مقدماتي با شرکت توزيع و پالايش نفت ملي ايران براي احداث خط لوله نفتي به اندونزي با ظرفيت انتقال سيصد هزار بشکه نفت در روز امضا کرد.

 روسيه:

روسيه سرگرم ساخت اولين نيروگاه هسته اي ايران و ارسال سوخت مورد نياز اين نيروگاه  است.سرمايه گذاري: غول انرژي دولتي روسيه "گازپروم" در ماه فوريه سال دو هزار و نه قراردادي را براي کنترل طرح هاي جديد در ايران از جمله نقش بيشتر در ميدان پارس جنوبي و حفاري براي کشف نفت امضا کرد. گازپروم از سال دو هزار و هفت تاکنون حدود چهار ميليارد دلار در ايران سرمايه گذاري کرده است و در مرحله اوليه توسعه پارس جنوبي مشارکت داشت.

 فرانسه:

 شرکت سي ان پي سي چين در سال دو هزار و نه جايگزين شرکت بزرگ نفتي توتال در ميدان پارس جنوبي شد. اين شرکت مهم فرانسوي يکي از عرضه کننده هاي اصلي بنزين به ايران به همراه پتروناس مالزي است.

ايتاليا:

سيلويو برلوسکني نخست وزير ايتاليا در ماه فوريه گفت شرکت اِني مشارکت خود را در سومين فاز توسعه در ميدان نامشخصي در ايران لغو کرده است که تحليلگران اعلام کردند اين قرارداد درباره ميدان دارخوين بوده است. يکي از مقامات ايراني بعدا اعلام کرد اِني از اين طرح کنار نکشيده است.

آلمان:

شرکت اي بي بي لوموس آلمان در سال دو هزار و شش قرارداد پانصد و دوازده ميليون دلاري را با شرکت ملي نفت ايران و کنسرسيومي از شرکت هاي ايراني براي توسعه پالايشگاه بندر عباس امضا کرد. اين گروه در نظر دارند ظرفيت توليد بنزين را در اين پالايشگاه از روزانه چهار ميليون و هشتصد هزار ليتر در حال حاضر به سيزده ميليون ليتر در روز افزايش دهند.

لهستان:

شرکت انحصاري گازي پي جي ان آي جي لهستان قرارداد مقدماتي را با شرکت ملي نفت فلات قاره ايران براي همکاري در زمينه مديريت ذخاير گازي کشف شده اين کشور امضا کرده است.

اسپانيا: شرکت رپسول در نظر داشت به همراه شل در توسعه ميدان پارس جنوبي و احداث نيروگاه گاز طبيعي مايع شرکت کند اما شل در سال دو هزار و هشت از اين طرح کنار رفت. ايران ماه مه گذشته ضرب الاجلي را براي شل و رپسول به منظور مشخص کردن مشارکت شان در اين طرح تعيين کرد.

سوئيس:

گروه انرژي ايي جي ال سوئيس سال گذشته قراردادي بيست و پنج ساله را با ايران براي خريد گاز به ارزش بيش از سيزده ميليارد دلار  امضا کرد.

ترکيه:

ترکيه قرارداد مقدماتي را در نوامبر سال دو هزار و هشت براي صادرات گاز به اروپا از طريق اروپا و مشارکت ترکيه در توليد گاز در ميدان پارس جنوبي امضا کرد. ارزش اين سرمايه گذاري  سه ميليارد و پانصد ميليون دلار برآورد شده است.

انگليس:

شرکت رويال داچ شل از فاز سيزده ميدان گازي پارس جنوبي در سال دو هزار و هشت کنار کشيد اما گفت اين شرکت ممکن است به مراحل بعدي طرح توسعه اين ميدان ملحق شود .