مرگ عده‌ای از جنگجویان روس در حملات روز ۷ فوریه، حضور نامحسوس گروهی از نیروهای این کشور در جنگ‌های داخلی سوریه را فاش کرد. در حالی‌که برخی از گزارش‌ها از کشته شدن بیش از ۱۰۰ جنگجوی روس فقط در یک نبرد خبر می‌دهند، اخبار رسمی این کشور شمار کشته‌ و زخمی‌ها را ده‌ها نفر اعلام کرده است.

بخش روسی بی‌بی‌سی تحقیق کرده که این جنگجویان اجاره‌ای روس کجا و چگونه در سوریه کشته شده‌اند.

سپتامبر سال گذشته، نینا آتیوشوا، بازنشسته‌‌ای ساکن شهر کوچک سورونسک در روسیه طی تماسی تلفنی از کشته شدن پسرش، یوگنی آلیکوف در سوریه مطلع شد. یک هفته بعد، مردی با یک تابوت و ۵ میلیون روبل (معادل ۹۰ هزار دلار) به عنوان پول بیمه به دیدن نینا رفت، دسته‌های اسکناس ۵ هزار روبلی پیشخوان آشپزخانه نینا را پر کرد. آن مرد ۲۱۰۰ کیلومتر رانندگی کرده بود تا "پسر کوچولو"ی این زن را به او بازگرداند.

بی‌بی‌سی بارها تلاش کرد با این مرد تماس بگیرد اما کسی که گوشی را جواب داد خودش را فرد دیگری معرفی کرد و گفت در مورد جنگجویان داوطلب روسی که به سوریه فرستاده می‌شوند چیزی نمی‌داند.

به سوی خط مقدم

شهر سورنسک واقع در ناحیه آرخانگلسک روسیه چندان شناخته شده نیست. شهری معدنی که تنها علامت مشخصه آن بلوک‌های آپارتمانی ۵ طبقه در کناره رودخانه اونگاست.

یوگنی در سن‌پترزبوگ تحصیل کرد و بعد از ازدواج به مسکو رفت تا با همسر و سه فرزندش زندگی کند. نینا می‌گوید پسرش در فاصله سال ۲۰۱۴ تا زمانی که به سوریه رفت، بارها به شرق اوکراین سفر کرد. او در لوهانسک برای نیروهای جدایی طلب طرفدار روسیه مبارزه می‌کرده است.

یوگنی بعد از اوکراین یک ماه را در یک مرکز آموزشی در راستوف-نا-دانو گذراند و پس از آن به سوریه رفت. رسانه‌های مختلف به شکل مداوم از آموزش دیدن جنگجویان در پایگاهی واقع در ناحیه کراسنودار روسیه خبر می‌دهند، نیروهایی که برای شرکت‌های نظامی خصوصی آموزش می‌بینند و با هواپیماهای نظامی از راستوف به سوریه فرستاده می‌شوند.

یوگنی تابستان سال گذشته وارد سوریه شد، با پاسپورتی که ۱۶ ژوئن برایش صادر شده بود. یکی از مدارکی که بعد از مرگ یوگنی به دست مادرش رسیده، پلاکی است که شماره شناسایی‌ او روی آن حک شده‌: ام- ۳۶۰۱.

شماره شناسایی که وزارت دفاع روسیه به سربازان می‌دهد معمولا از یک حرف الفبای روسی و عددی ۶ رقمی تشکیل شده. شماره‌‌ شناسایی جنگجویان شرکت‌های نظامی خصوصی اما تنها ۴ رقم دارد.

یوگنی از سوریه برای مادرش نامه می‌‌فرستاد. او در یکی از نامه‌هایش نوشته :" مامان، من دارم به خط مقدم می‌روم". و در ادامه گفته انعکاس نور روی شن‌ها به قدری شدید است که نمی‌توانم بدون عینک آفتابی راه بروم.

یوگنی فقط دو ماه در سوریه بود و روز ۲ سپتامبر در نزدیک روستای تیاس در استان حمص کشته شد. در گواهی فوت او دلیل مرگ "جراحت شکم بر اثر برخورد گلوله" ذکر شده است.

نینا دو مدال افتخار که شرکت نظامی خصوصی معروف به وگنر به یوگنی داده بود را هم دریافت کرد. یک مدال برای "شجاعت و از خود گذشتگی" و دیگری برای "رشادت".

نینا پسرش را انسانی مهربان و پدری خوب توصیف می‌کند: "وقتی جسدش را برگرداندند، همه گریه می‌کردند." او پول بیمه پسرش را به حساب نوه‌هایش واریز کرد چون معتقد است یوگنی این‌طور می‌خواهد.

دولت آمریکا سال گذشته شرکت نظامی خصوصی وگنر را به دلیل دخالت در مناقشه اوکراین در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.
سرباز شماره ۷۷

طبق مدارکی که نینا در اختیار بخش روسی بی‌بی‌سی قرار داده، در سپتامبر ۲۰۱۷ حداقل ۵۴ شهروند روسیه در سوریه کشته شده‌اند. این رقم بیشتر از تعدادی است که رسما اعلام شده از زمان شروع عملیات نظامی روسیه در حمایت از ارتش سوریه ( سه سال و نیم پیش) کشته شده‌اند.

رویترز طی تحقیقی دریافته که در طول ۹ ماه ابتدایی سال ۲۰۱۷، حداقل ۱۳۱ شهروند روس در سوریه کشته شده‌اند. این تحقیق گواهی فوت جنگجویی دیگر که توسط یک شرکت نظامی خصوصی روس اجیر شده را منتشر کرده است. نام این جنگجو سرگی پودوبنی است. در گواهی فوت او زمان مرگ ۲۸ سپتامبر و مکان آن تیاس، همان دهکده‌ای که یوگنی در آن کشته شد، به ثبت رسیده. گواهی فوت سرگی که دلیل مرگش را سوختگی ذکر کرده، توسط زایور گوسینوف، دبیر سفارت روسیه امضاء شده است.

نیروی هوایی سوریه پایگاهی در تیاس دارد و بارها وقوع درگیری در این منطقه گزارش شده است.

شماره گواهی فوت پودوبنی ۱۳۱ است. بر اساس دستورالعمل‌های وزارت دادگستری روسیه، گواهی‌های فوتی که سفارت‌ها صادر می‎کنند، از ابتدای هر سال به ترتیب از عدد صفر شماره‌گذاری می‌شوند. شماره گواهی فوت یوگنی که در ۲ سپتامبر کشته شده، ۷۷ است و به این ترتیب با توجه به تاریخ و شماره گواهی فوت پودوبنی، در ماه سپتامبر دست کم ۵۴ شهروند روس در سوریه کشته شده‌اند ( اختلاف بین اعداد ۷۷ و ۱۳۱).

کنسولگری‌های روسیه مرگ پرسنل نظامی این کشور را ثبت نمی‌کنند و تعداد شهروندان غیر نظامی روسیه که در سوریه سکونت دارند زیاد نیست. هیچ اتفاقی هم در سوریه نیفتاده که بتواند آمار بالای غیرنظامیان کشته شده روس در این کشور را توجیه کند.

طبق گزارش وزارت دفاع روسیه، تنها ۴۴ نفر از پرسنل رسمی نظامی این کشور در سوریه کشته شده‌اند. دولت روسیه به تازگی و در پی حمله هوایی آمریکا به سوریه در روز ۷ فوریه برای اولین بار به طور رسمی اعلام کرد احتمالا ۵ نفر از نیروهای داوطلب این کشور در این حملات جان خود را از دست داده‌اند. مسکو بعد از آن در روز ۲۰ فوریه از کشته و زخمی شدن "ده‌ها" جنگجوی روس در یک "درگیری" خبر داد و بدون دادن اطلاعات بیشتر، تأکید کرد این افراد سربازان رسمی نبوده‌اند.

تلاش برای به رسمیت شناخته شدن

پیشخوان آشپرخانه نینا حالا پر شده از نامه‌هایی که برای درخواست اطلاعات فرستاده و پاسخ‌های رسمی که دریافت کرده است. او تنها یک هدف دارد: دولت باید رسما اعلام کند که پسر بزرگ او در راه کشور جانش را از دست داده: "سوال من این است: پسر من که به عنوان داوطلب به سوریه رفته با آن‌هایی که از سوی نیروهای مسلح کشور فرستاده شده‌اند، چه فرقی دارد؟"

درخواست نینا برای به رسمیت شناختن مرگ پسرش از سوی کرملین رد شده اما رهبران محلی پشت او ایستاده‌اند، از جمله آن‌ها گالینا استاریتسینا، عضو شورای ناحیه. او می‌گوید: "یوگنی یکی از ماست. هیچ شکی نیست که ما در این باره اقدام می‌کنیم و دست از حمایت برنمی‌داریم."

عکس یوگنی حالا در موزه تاریخ سورونسک آویزان است، در کنار عکس دیگر ساکنان شهر که در چچن و افغانستان کشته شده‌اند. شورای شهر همچنین در صفحه آخر روزنامه محلی هم آگهی ترحیم کوتاهی برای یوگنی چاپ کرد.

نینا امیدوار است دولت نه تنها مرگ پسرش، بلکه مرگ همه کسانی که برای شرکت‌های نظامی خصوصی می‌جنگیدند را به رسمیت بشناسد. او می‌گوید: " این اصلا عادلانه نیست. پسر من در یک کتک‌کاری در کوچه کشته نشده، او در جنگ جانش را از دست داده. من می‌خواهم دولت به نوعی از او قدردانی کند. درخواست من غیرعادی نیست. شاید هم پسرم برای هیچ و پوچ از بین رفته؟ حتی دیگر این را هم نمی‌دانم."

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه