یک منتقد سینما در بازگویی خاطراتش از حضور در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر گفت: با دیدن«از کرخه تا راین» بغض کردم و بعد از دیدن «درباره الی» حالم دگرگون شد.

به گزارش عصرایران، شاهین امین روزنامه نگار و منتقد باسابقه سینما با اشاره به اینکه اولین بار در سال 65 به عنوان تماشاگر عادی به جشنواره رفته است، گفت: در آن سال فیلم «ناخدا خورشید» را بعد از ایستادن در یک صف خیلی طولانی در جشنواره دیدم. اولین بار هم که به عنوان روزنامه‌نگار در جشنواره حضور داشتم به سال 72 بر می‌گردد. سینما قدس در آن سال سینمای مطبوعات بود و بخش منتقدان و خبرنگاران دو روز زودتر از جشنواره اصلی شروع می‌شد.

او با اشاره به تغییرات صورت گرفته در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر، افزود: تغییرات جشنواره در این 37 سال گاهی مفید و گاهی غیرمفید بوده، اما مساله اصلی این است که جشنواره فجر بعد از 37 سال، مدام در حال آزمون و خطا است، گویی هرسال یک جشنواره تازه تاسیس و جوان را شاهد هستیم. درحالیکه 37 سال از عمر جشنواره می گذرد و باید ساختار آن کامل شده باشد نه اینکه سعی و خطا روی آن صورت گیرد.

برای دیدن «شاید وقتی دیگر» در جشنواره، 14 ساعت در صف ایستادم

شاهین امین با بیان اینکه فیلم‌های زیادی در جشنواره‌های مختلف او را حیرت زده کرده است، گفت: اولین بار که دیدن فیلمی من را حیرت زده کرد به سال 66 برمی گردد که دو فیلم «شاید وقتی دیگر» و «آنسوی آتش» را دیدم. خاطرم هست وقتی از سالن بیرون آمدم کلا در یک عالم دیگر سیر می‌کردم. حتی برای دیدن «شاید وقتی دیگر» با دوستانم نزدیک به 13 تا 14 ساعت در صف ایستاده بودیم تا بالاخره در سانس فوق العاده وارد سالن شدیم.

«آنسوی آتش» من را حیرت زده کرد

او افزود: صف فیلم «آن سوی آتش» آنقدر شلوغ نبود، خود من هم بدون پیش زمینه آن را دیدم. البته «شبح کژدم» فیلم قبلی کارگردان را دیده بودم ولی در کل با انتظار زیادی وارد سالن نشدم. حتی به عنوان یک نوجوان فکر می‌کردم با دیدن «آنسوی آتش» حوصله‌ام سر می رود ولی وقتی از سالن بیرون آمدم حیرت زده بودم و یک لحظه هم احساس اینکه فیلم کشدار است به من دست نداد. حتی هیجان داشتم که برای همه تعریف کنم چه فیلم درخشانی را دیدم.

بعد از دیدن «درباره الی» حالم دگرگون شد و تا خانه پیاده رفتم

این منتقد سینما گفت: فیلم های دیگری هم بودند که در طول سال های دیگر من را حیرت زده کردند، مثلا «پرده آخر» یکی از این فیلم ها بود که واقعا حیرت انگیز بود. جلوتر که رفتیم شاید فیلم خوبی که من را شگفت زده کند نبود، اما فیلم هایی بودند که حال خوبی به من می دادند. یکی از فیلم هایی که خیلی حال من را دگرگون کرد «درباره الی» بود. خاطرم هست وقتی از سالن بیرون آمدم کل مسیر تا خانه را پیاده رفتم.

او ادامه داد: یکی دیگر از این فیلم ها «نرگس» بود که در سینما سروش دیدم و برام عجیب بود که این فیلم ساخته شده است چون توقع این همه جسارت را نداشتم.

با فیلم «از کرخه تا راین» بغض کردم و با «مارمولک» به شدت خندیدم

شاهین امین در پاسخ به این سوال که با چه فیلمی خندیدید و با چه فیلمی بغض کردید، گفت: من اصولا آدم احساساتی نیستم اما مطمئنم اولین فیلمی که با دیدن آن در سینما خیلی احساساتی شدم و بغض کردم و حتی می توانم بگویم حالم بیش از بغض بود فیلم «از کرخه تا راین» بود که سال 71 در جشنواره دیدم. انقدر تحت تاثیر قرار گرفته بودم که وقتی از سالن سینما آزادی بیرون آمدم در صف یک سالن دیگر ایستادم و آن فیلم را به سرعت برای بار دوم دیدم. در واقع بهتر است بگویم که قاچاقی وارد سالن شدم و دوباره آن فیلم را دیدم.

او افزود: اولین فیلمی که خیلی با آن در جشنواره خندیدم فیلم «لیلی با من است» بود، حتی برایم عجیب بود که آنگونه با فضای جبهه و جنگ شوخی کرده بود چون تا قبل از آن سابقه نداشت. اما با فیلم «مارمولک» واقعا خندیدم. آن فیلم را هم در سینما آستارا دیدم و خاطرم هست تقریبا نصف دیالوگ ها را از شدت خنده نه من نه بقیه تماشاگران متوجه نمی شدیم. حتی جلوی در آنقدر شلوغ بود که خود من با کمک منوچهر محمدی تهیه کننده و سفارش یکی از نگهبان‌ها توانستم وارد سالن شوم.

روزگاری فیلم‌های ابراهیم حاتمی کیا را دنبال می کردم اما...

این منتقد و روزنامه نگار سینمایی با اشاره به اینکه پیگیر آثار برخی از کارگردانان بوده و هست، گفت: داریوش مهرجویی، بهرام بیضایی، بهمن فرمان آرا، کیانوش عیاری، رخشان بنی اعتماد، رسول صدرعاملی از جمله این کارگردانان هستند. چندین سال هم است که فیلم‌های اصغر فرهادی را دنبال می کنم، روزگاری هم کارهای ابراهیم حاتمی کیا را دنبال می کردم اما الان...

او گفت: شهرام مکری و محمدحسین مهدویان هم قطعا جزو فیلمسازانی هستند که فیلم آنها را دنبال می کنم. فیلم های شادروان عباس کیارستمی را نیز قطعا پیگیر بودم.

امین درباره دوره طلایی جشنواره گفت: اگر لیست فیلم ها را نگاه کنیم دوره پانزدهم جشنواره از دوره های بسیار درخشان بود. سی و چهارمین دوره جشنواره در سال 94 هم که فیلم های خوبی چون «ایستاده در غبار» و «ابد و یک روز» را به نمایش گذاشت یکی دیگر از سال های درخشان جشنواره فیلم فجر بود.

نباید سدی مقابل نسل جدید فیلمسازان قرار داد

این منتقد سینما در بخش دیگر این گفت‌وگو وجود فیلم اول در جشنواره فیلم فجر را خیلی مهم دانست و تاکید کرد: فقط با وجود یک بخش در جشنواره نمی توان انتظار روی کار آمدن نسل جدید فیلمسازان را داشت بلکه باید بستر آن محیا شود و کمک شود که اگر نسل جدیدی ایده دارد وارد شود و جلوی آنها را سد نکنیم.

او افزود: متاسفانه در سال‌های اخیر به شدت یک موضع گیری نانوشته در مقابل نسل جدید وجود داشته است. نمی خواهم بگویم همه نسل جدید خوب هستند و کار باکیفیت می کنند نه اینگونه نیست، کما اینکه در نسل های گذشته هم فیلمسازی باکیفیت و کم کیفیت داشته ایم ولی در حال حاضر گروهی که در دهه 60 و 70 وارد شدند بسیاری مقابل نسل جدید سدی ایجاد می کنند شاید هم ناخواسته بخاطر مسائلی چون کمبود امکانات برای عرضه فیلم این چنین رویکردی را دارند. با این وجود معتقدم که بخش فیلم های اول باید در جشنواره باشد و سازوکاری دائم برایش تعریف شود.

وقتی ایستادن در صف سینما، جزو جدانشدنی زندگی مردم بود

او به تجربه در صف ایستادن ها برای دیدن فیلم های جشنواره هم اشاره کرد و گفت: قطعا همه ما که در دهه 60 دیدن فیلم را شروع کردیم تجربه صف های طولانی را داشتیم اساسا بین نیمه دهه 60 و اواسط دهه 70در صف ایستادن جزئی از سبک زندگی خیلی از مردم بودم. اما از دهه 70 که کار مطبوعات می کردم در صف نمی ایستادم اما در دهه 60 تجربه ایستادن در صف های خیلی بلند را داشتم.

جشنواره فیلم فجر در دهه 60 و 70 به شدت بر سینمای کشور تاثیرگذار بود

این نویسنده و منتقد با تاکید براینکه در دهه 60 و 70 جشنواره فیلم فجر، به شدت بر سینمای ایران تاثیرگذار بود، گفت: اما به قطع یقین می گویم که جشنواره از نیمه دهه 80 نه تنها تاثیر مفیدی نداشته بلکه تاثیر مخربی هم داشته است زیرا یک شور و حال و انرژی که باید در طول سال تقسیم شود در 10 روز اتفاق می افتد و عملا بسیاری از فیلم ها در این روند لطمه می بینند. باید یک تغییر جدی در جشنواره فیلم فجر صورت گیرد و این تغییرات را با ثبات پیش ببرد.حتی خاطرم هست در اوایل دهه 70 قرار بود شکل جشنواره فیلم کاملا تغییر کند و یک جشنواره به عنوان جشنواره فردوسی راه بیفتد که بخش بین الملل باشد که الان خوشبختانه بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر جدا شده است.

چرا بعد از 37 سال هنوز یک کاخ جشنواره نداریم؟

او ادامه داد: مهمترین ضعف جشنواره فیلم فجر در این سال ها این بوده است که هویت و شخصیت قابل اشاره ای ندارد و هرسال دچار تلاطمی می شود که زیبنده نیست. بدتر از آن اینکه جشنواره هنوز بعد از 37 سال مستاجر جاهای مختلف است و هنوز یک کاخ جشنواره نداریم؟ این همه پاساژ و ساختمان درست می شود اما هنوز یک کاخ جشنواره برای جشنواره فجر و دیگر جشنواره ها نداریم.

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه