روزگار کرونایی ایرانیان خارج از کشور- قسمت اول / گریــن کارت کووید ۱۹

قرنطینه و در خانه ماندن برای ما آنقدر‌ها سخت نیست که برای مردم اروپا یا استرالیا؛ از تفاوت یک روز تعطیل در ایران و مثلاً فرانسه یا انگلیس هم می‌شود این را فهمید. آخر هفته را ما معمولاً در خانه می‌مانیم و پا به خیابان نمی‌گذاریم، اما روز تعطیل برای شهروندان اروپا تازه روز به خیابان آمدن و کنار هم بودن است.

به گزارش روزنامه ایران، حالا فکر کنید به چنین شهروندی بگویند برای بی دلیل از خانه بیرون آمدن ۳۸۰ یورو جریمه خواهد شد، در خانه حق برگزاری میهمانی نخواهد داشت و اگر عمداً قوانین قرنطینه را زیر پا بگذارد و در جلوگیری از انتشار ویروس با دولت همکاری نکند، به یک سال زندان، ۳ هزار یورو جریمه و محرومیت مادام العمر از تحصیل در دانشگاه محکوم خواهد شد. روایت ایرانی‌های خارج از کشور در توصیف این تحمل سخت و نحوه تشویق و حمایت دولت‌ها از مردم، سختگیری آن‌ها و یا سرگردانی شان در تصمیمات خواندنی است.

ارغوان در استراسبورگ فرانسه حقوق می‌خواند، به قول خودش شهری دانشجویی که جوانان زیادی از ملیت ها‌ی مختلف در آن مشغول به تحصیل هستند و این روز‌ها با تعطیل شدن دانشگاه در قرنطینه بسر می‌برند. او می‌گوید دولت فرانسه در پیشگیری از شیوع کرونا به دلیل برگزاری انتخابات انجمن‌های شهر دیر عمل کرد و همین موضوع باعث شد این کشور وارد وضعیت قرمز شود و حالا هم دولت با قوانین سخت و جریمه‌های سنگین تلاش می‌کند هر طور شده زنجیره انتقال را قطع کند: «با افزایش کشته‌های کرونا در فرانسه، دولت دستور تعطیلی همه مغازه‌ها را صادر کرد جز فروشگاه‌های مواد غذایی و داروخانه‌ها. تردد تراموا و اتوبوس هم به شدت محدود شد. شرایط خیلی سخت است. شهروندان فقط برای خرید، ورزش انفرادی و گرداندن سگ می‌توانند از خانه خارج شوند وگرنه جریمه می‌شوند.»

استرالیایی‌ها اساساً عادت به در خانه ماندن ندارند و بسیاری از میهمانی‌هایشان را هم بیرون از خانه برگزار می‌کنند و حالا قرنطینه خانگی برای آن‌ها سخت‌تر از اروپایی‌هاست. بهاره که از ۹ سال قبل در شهر ساحلی گلدکوئست در ایالت کوئینزلند زندگی می‌کند با اشاره به وضعیت سخت این روز‌ها در استرالیا و قوانینی که از سوی دولت در سه فاز سختگیرانه برای کنترل کرونا وضع شده است، می‌گوید: «وقتی اخبار همه گیری کرونا در چین را دنبال می‌کردیم، مردم اینجا می‌گفتند به دلیل دوری مسافت، خطری ما را تهدید نمی‌کند. اما خیلی زود اولین بیماران مبتلا به کرونا در ملبورن و سیدنی شناسایی شدند. روز‌های اول شروع قرنطینه مردم به فروشگاه‌ها هجوم بردند، وضعیت ترسناکی بود که هیچ کس تجربه‌ای از آن نداشت. در مرحله اول همه اماکن عمومی و رستوران‌ها تعطیل و برگزاری جشن‌ها و عروسی‌ها نیز محدود شد به پنج نفر. در مراحل بعد قوانین سخت‌تری به اجرا درآمد و الان مردم در خانه خودشان هم حق برگزاری میهمانی ندارند. در عوض با دستور دولت تا ۶ ماه مردم می‌توانند اجاره خانه پرداخت نکنند و همه مسافران خارج از کشور هم موقع برگشت باید دو هفته در هتل‌هایی که دولت رزرو کرده قرنطینه شوند.»

شرایط در آلمان کمی متفاوت‌تر از دیگر کشو‌رهای اروپایی است. در این کشور اگرچه قرنطینه تا حدودی اختیاری است و جریمه‌ای هم برای خروج از خانه در نظر گرفته نشده، خود شهروندان هشدار‌ها را رعایت می‌کنند. اما این فقط یک طرف ماجراست، چون به هرحال وقتی اجباری در کار نباشد، خیلی‌ها ترجیح می‌دهند محدودیتی برای خود درست نکنند.

منصوره مقیم هامبورگ آلمان معتقد است دولتمردان این کشور که همواره به سیستم درمانی‌شان افتخار می‌کنند این روز‌ها واقعیت را اعلام نمی‌کنند و نمی‌خواهند خدشه‌ای به آن تصویر زیبا وارد شود: «خیلی‌ها می‌گویند اگر کسی بر اثر کرونا فوت کند علت مرگ را کهولت سن، بیماری قلبی یا بیماری‌های دیگر اعلام می‌کنند. کمبود هم تا دلتان بخواهد؛ راستش خود من هنوز نتونسته‌ام ماسک و الکل پیدا کنم. خنده دار اینکه کرایه حمل و نقل هم با وجود اینکه در خانه هستیم از حسابمان کم می‌شود، اجاره خانه هم همین طور.»
پرستو ساکن بارسلونا هم شرایط را برای بزرگترین شهر اسپانیا و قطب گردشگری این کشور خوب نمی‌داند. او نقاش است و سه سال است که در این شهر زندگی می‌کند: «وضعیت در اسپانیا نرمال نیست و تلفات کرونا بسیار بالاست. مردم اعتماد زیادی به دولت ندارند و معتقدند مسئولان در زمینه کنترل کرونا دیر اقدام کرده‌اند.

 

اینجا تنها برای خرید مواد غذایی یا تهیه دارو و گرداندن سگ می‌توانیم از خانه خارج شویم، در غیر این صورت مجازات از ۱۰۰ یورو تا یک سال زندان در نظر گرفته شده است. دولت هر روز تصمیمات جدیدی را برای کنترل رفت و آمد وضع می‌کند و نخست وزیر در تلویزیون مردم را در جریان این تصمیمات می‌گذارد. او در آخرین سخنرانی خودش هم شعر سعدی را خواند؛ بنی آدم اعضای یک پیکرند...»

شهر‌های ایتالیا هم این روز‌ها در تسخیر پلیس و ارتش است. آیدا انصاری دانشجوی رشته مد در دانشگاه هنر‌های زیبای رم به اعتماد بالای مردم این کشور به دولت اشاره می‌کند و ازسخت‌تر شدن قوانین برای کنترل کرونا می‌گوید: «مرکز اصلی شیوع کرونا شهر برگامو در استان لمباردیا در شمال ایتالیا است. حالا هم از ۲۶ مارس به این طرف مردم فقط با دلیل موجه و اعلام آن در فرم خوداظهاری که توسط وزارت کشور در اختیارشان قرار گرفته برای خرید مواد غذایی ضروری و دارو می‌توانند از خانه خارج شوند و اگر تخطی کنند از ۴۰۰ تا ۳ هزار یورو جریمه می‌شوند. نخست وزیر هر روز ساعت ۶ عصر در فضای مجازی زنده با مردم صحبت می‌کند و به آن‌ها امید می‌دهد. دولت تلاش می‌کند با کورا (بسته حمایتی) و پرداخت ۶۰۰ یورو به کارمندان قراردادی و بن مواد غذایی ۳۰۰ تا ۵۰۰ یورویی توسط شهرداری به کسانی که قرارداد ندارند و همین طور دانشجویان تا حدی از مشکلات اقتصادی مردم مرتفع کند.»

علی دانشجوی ساکن وین پایتخت اتریش می‌گوید: «چند وقت پیش در یکی از شهر‌های اتریش تعدادی از دانشجویان پارتی گرفته بودند که پلیس همه را بازداشت کرد و در دادگاه به محرومیت مادم العمر از تحصیل در اتریش محکوم شدند. بعد از شیوع بیماری همه مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شد و الان هم کلاس‌ها به صورت آنلاین برگزار می‌شود. نکته جالب اینکه تکالیف زیادی به دانش آموزان در همین کلاس‌های آنلاین داده می‌شود که باعث اعتراض خانواده‌ها شده است.»

او در مورد فعالیت فروشگاه‌ها می‌گوید: «بجز فروشگاه‌های مواد غذایی و بهداشتی بقیه فروشگاه‌ها حق فعالیت ندارند و اگر قانون شکنی کنند، ۳۶ هزار یورو جریمه می‌شوند. دولت اتریش از اطلاعات تلفن همراه مردم برای رصد محل اقامت آن‌ها با هدف نظارت بر اجرای قرنطینه استفاده می‌کند. البته مردم اینجا خیلی رعایت می‌کنند و دولت هم برای حمایت از شرکت‌هایی که با مشکلات مالی مواجه شده‌اند و همین طور برای جلوگیری از اخراج کارمندان اعلام کرده تا ۹۰ درصد حقوق آن‌ها را پرداخت می‌کند.» تخطی از قانون «در خانه بمانیم» در امریکا ۵۰۰ دلار جریمه و ۶ ماه زندان دارد. امیر رضا دانشجوی دکترای برق دانشگاه نیوجرسی امریکا می‌گوید: «نیویورک به دلیل تراکم انسانی و حضور ملیت‌های مختلف دنیا در این شهر کانون شیوع کرونا بوده و به دلیل دیر اقدام کردن دولت فدرال و بی‌توجهی به این موضوع ویروس به سرعت شیوع پیدا کرده و هر روز هم آمار مبتلایان درحال افزایش است. نیوجرسی رتبه دوم تعداد مبتلا‌ها را دارد و با دستور دولت فدرال همه باید در خانه‌ها بمانیم. از دانشجویان مقطع لیسانس خواسته شده به شهر‌ها و کشور‌های خودشان برگردند و مواد ضدعفونی کننده و ماسک تقریباً کمیاب شده، چون دولت همه آن‌ها را به بیمارستان‌ها اختصاص داده است. غزال نیز که فارغ التحصیل علوم ارتباطات است و در دالاس کانتی ایالت تگزاس زندگی می‌کند جدی گرفتن کرونا را مربوط به زمانی می‌داند که تام هنکس بازیگر مشهور سینمای امریکا به این بیماری مبتلا شد:

 

«از دو هفته قبل به دستور قاضی کانتی دالاس وضعیت قرمز اعلام شده و همه باید در خانه بمانیم و تنها یک سری مشاغل ضروری می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند. خوشبختانه دولت و فرمانداران ایالت‌ها هر روز گزارشی در ارتباط با بیماری همراه با آمار‌های شفاف به مردم ارائه می‌کنند.

 

کیت‌های آزمایش کرونا در همه مراکز درمانی هست و مردم می‌توانند با دستور پزشک به این مراکز مراجعه کنند و تست بدهند. دولت برای کسی که در طول سال زیر ۷۵ هزار دلار درآمد دارد مبلغ هزار و ۲۰۰ دلار و برای زوج‌هایی که زیر ۱۵۰ هزار دلار درآمد سالیانه دارند ۲ هزار و ۴۰۰ دلار کمک هزینه در نظر گرفته است.»

اغلب کسانی که در این گزارش با آن‌ها به گفتگو پرداختم از روز‌های سخت قرنطینه و در خانه ماندن گفتند، آن هم در کشور‌هایی که اغلب مردم چندان عادتی به در خانه ماندن ندارند. روز شنبه در قسمت دوم و پایانی از نحوه همدلی شهروندان این کشور‌ها با یکدیگر برای گذراندن روز‌های سخت کرونایی می‌خوانید و البته قدردانی‌شان از پزشکان و پرستاران...

یوسف حیدری/ گزارش نویس