عصر ایران ؛ کاوه معین‌فر - در چند روز گذشته یک بحث داغ سینمای ایران حضور لیلا حاتمی در آخرین فیلم کارگردان معروف آمریکایی ترنس مالیک بود در ابتدا انتشار این خبر با شک و تردید همراه شد ولی روز گذشته خبرگزاری‌ها تائید آنرا اعلام کردند و نوشتند در سایت IMDb اسم لیلا حاتمی به عنوان بازیگر فیلم آمده است. وب سایت IMDB نام لیلا حاتمی را به فهرست بازیگران فیلم «آخرین سیاره»، جدیدترین ساخته «ترنس مالیک» کارگردان مطرح آمریکایی اضافه کرد.

این حضور حاتمی در فیلمی از ترنس مالیک به عنوان فیلمسازی مولف و بسیار مطرح که هم برنده نخل طلای کن بوده و هم خرس طلای برلین و ... برای سینمای ایران یک افتخار و فرصتی جدید است.

اما اتفاق بعدی این بود که روز چهارشنبه (29 مرداد) در سایت IMDb اسامی بازیگران ایرانی دیگری هم به چشم می‌خورد بازیگرانی چون سید جواد رضویان، جمشید هاشم پور، مرحوم بهمن مفید و در آخر ترانه علیدوستی هم به این لیست اضافه شد! با احترام به جایگاه تمام بازیگران ذکر شده ولی با آمدن این تعداد بازیگر در اسامی لیست فیلم باز هم حدس و گمان‌ها شروع شد و اصل ماجرا یعنی حضور لیلا حاتمی در فیلم «آخرین سیاره» زیر سوال رفت.

اسامی لیلا حاتمی و ترانه علیدوستی در لیست بازیگران فیلم «آخرین سیاره» در سایت IMDb

اسامی جمشید هاشم‌پور، جواد رضویان، مرحوم بهمن مفید

اصل ماجرا این است که اولین بار در ایران خبر حضور لیلا حاتمی در فیلم ترنس مالیک را سایت آرت تاکس arttalks منتشر کرد و منبع خبر آرت‌تاکس صفحه‌ی ایجنت فرانسوی و بین‌المللی خانم حاتمی بود که نامش ذکر شده بود.

آرت‌تاکس نوشت: «آژانس بازیگری Adequat که لیلا حاتمی را در عرصه‌ی جهانی نمایندگی می‌کند، در صفحه‌ی اینترنتی خود، نام فیلم تازه‌ی مالیک را در رزومه‌ی حاتمی به‌عنوان تازه‌ترین کار این بازیگر بین‌المللی سینمای ایران قرار داده است تا حضور حاتمی در این اثر قطعی باشد. در سایت آیجنت حاتمی، به نقشی که او در «آخرین سیاره» بازی می‌کند اشاره نشده اما شنیده‌های خبرنگار آرت‌تاکس از ایفای نقش مریم مجدلیه در این فیلم حکایت دارد. آخرین ستاره‌هایی که آن‌ها را در نقش مریم مجدلیه به یاد می‌آوریم مونیکا بلوچی در فیلم «مصائب مسیح» مل گیبسون و رونی مارا در فیلم «مریم مجدلیه» ساخته‌ی گرث دیویس هستند.»

اصل این خبر در صفحه ایجنت (کارگزار) فرانسوی خانم حاتمی درست است و وجود دارد، گریگوری ویل Grégory Weill ایجنت ایشان هستند و این فعالیت لیلا حاتمی (حضور در فیلم «آخرین سیاره») را در صفحه مربوط به ایشان ذکر کرده‌اند. البته گریگوری ویل ایجنت فرانسوی بازیگران زیادی است و تا سال 2014 هم با بازیگر معروفی چون آدرین برودی (بازیگر فیلم پیانیست) همکاری داشته است، یا طاهر رحیم بازیگر فرانسوی فیلم گذشته اصغر فرهادی هم تا سال 2018 با او همکاری داشته است.

اما غیر از این منبع Adequat و وبسایت خود گریگوری ویل در هیچ سایت دیگری غیر از IMDb به این حضور اشاره‌ای نشده است. حتی در ویکی‌پدیا انگلیسی فیلم هم اسمی از لیلا حاتمی وجود ندارد. با توجه به اینکه فیلم مالیک فیلمبرداری ان تمام شده است و در مرحله آماده‌سازی نهایی (پسا تولید) است هم این اتفاق در نوع خود عجیب است.

ماجرای IMDb چیست؟

می‌توان گفت که IMDb سایت دانشنامه آزاد سینمایی است و هم‌چون ویکی‌پدیا بخش عمده‌ی اطلاعاتش را از منابع مردمی یا خود دست‌اندرکاران آثار دریافت می‌‌کند اما با یک تفاوت؛ باید منبعی برای اطلاعات تازه همراه تغییرات ذکر شده وجود داشته باشد و البته این اطلاعات از سوی تاییدکننده‌ی IMDb پس از تطبیق و در نظرگرفتن منبع معتبر ضمیمه انجام گرفته و اضافه شده است. که در این مورد سایت آرت‌تاکس به‌عنوان یکی از پنج سایت معتبر سینمایی میان سایت‌های فارسی الکسا و البته سایتی دوزبانه که خبر را به انگلیسی هم منتشر کرده است منبع موجهی است و البته اگر همان صفحه ایجنت خانم حاتمی در سایت Adequat هم ارائه شده باشد برای ذکر این فعالیت کفایت می‌کند.

حال در مورد دیگر بازیگران ایرانی در لیست IMDb هم احتمالا یک یا چند نفر خواسته‌اند چنین کاری را بکنند و با ارائه منابع جعلی باعث شده‌اند که ویرایشگر IMDb دچار این اشتباه شده باشد. یک نوع شوخی بیمزه!

در پایین صفحات سایت IMDb آیکون Edit page برای ویرایش وجود دارد که هر کاربر این سایت می‌تواند از آن طریق تغییراتی در صفحه مورد نظر انجام دهد و بسیاری مواقع هم به دلیل حجم زیاد و نبود نظارت دقیق این اتفاقات رخ می‌دهد. مثلا برای ترانه علیدوستی نوشته اند در نقش عبدل یا برای جمشی هاشم‌پور ذکر کرده اند در نقش زینال بندری و ...!؟

قابل اشاره است که در میان رسانه‌های سینمایی جهان و البته سینماگران و جشنواره‌ها و ... مستندات سایت IMDb بنابر همین دلایل زیاد مورد اعتبار نیست و سعی بر این است بیشتر از سایت‌ها و منابع موثق دیگر به عنوان منبع خبری استفاده کنند.

و در نهایت ...

حال بعد از تمام این اتفاقات بهترین منبع خود لیلا حاتمی است که به این بحث و نظرات پایان دهد و درباره همکاری خود با ترنس مالیک توضیح دهد اما گویا او دوست دارد با سکوت خود رسانه‌ها را به تکاپو وادارد، حال که چنین است ما به عنوان یک رسانه اعلام می‌کنیم در اینکه لیلا حاتمی در فیلم «آخرین سیاره» حضور داشته است شکی وجود ندارد.

با توجه به اعتبار ایجنت ذکر شده قطعا حاتمی در این فیلم حضور داشته، ولی این که این حضور در چه نقشی بوده، نقش اصلی بوده یا فرعی و ... هنوز جواب مشخصی ندارد.

بعیدترین حالت ممکن این است که ایجنت خانم حاتمی اشتباهی کرده باشد و سهوا یا عمدی دست به چنین اقدامی زده باشد که این حالت واقعا مانند یک خودکشی در این حرفه است و تقریبا محال است چنین کسی اعتبار خود را زیر سوال ببرد.

از طرف دیگر ترنس مالیک هم کارگردان خاصی است و بسیار پیش آمده که در تدوین یک نقش را از فیلمش کامل حذف کرده است و ... باید منتظر ماند و دید.

پی نوشت: فیلم «آخرین سیاه» دهمین ساخته بلند سینمایی «ترنس مالیک» پس از فیلم های «زمین‌های لم یزرع» (۱۹۷۳)، «روزهای بهشت» (۱۹۷۸)، «خط باریک سرخ» (۱۹۹۸)، «دنیای جدید» (۲۰۰۵)، «درخت زندگی» (۲۰۱۱)، «به سوی شگفتی» (۲۰۱۲)، «شوالیه جام‌ها» (۲۰۱۵)، «ترانه به ترانه» (۲۰۱۷) و «یک زندگی پنهان» (۲۰۱8) است.

«ترنس مالیک» با فیلم «خط باریک سرخ» نامزد جایزه اسکار بهترین کارگردانی و فیلمنامه شد و خرس طلایی بهترین فیلم جشنواره برلین را از آن خود کرد و با فیلم «درخت زندگی» نیز جایزه نخل طلایی جشنواره کن را کسب کرده است. او پیش از آن نیز با فیلم «روزهای بهشت» برنده جایزه بهترین کارگردانی کن شده بود.

بیشتر بخوانید: