عصر ایران ــ با ادامهی جنگ اسرائیل در غزه، مناطق مختلف از جمله رفح در جنوب غزه به ویرانهای کامل تبدیل شدهاند؛ اما در میان خرابهها، یک الگوی عجیب توجه محققان را جلب کرده است: برخی مدارس، دانشگاهها و مراکز پزشکی همچنان سالم باقی ماندهاند.
بر اساس گزارش تیم تحقیقات دیجیتال الجزیره، تحلیل تصاویر ماهوارهای از بازهی زمانی ۴ آوریل تا ۴ جولای ۲۰۲۵ نشان میدهد که بیش از ۱۲,۸۰۰ ساختمان در رفح توسط ارتش اسرائیل تخریب شدهاند. اما همزمان، دستکم ۳۹ مدرسه، یک دانشگاه و ۸ مرکز درمانی بهطور قابل توجهی سالم ماندهاند.
این ساختمانها که از آغاز جنگ بهعنوان پناهگاههای اضطراری برای آوارگان فلسطینی مورد استفاده قرار گرفتهاند، طبق آمار سازمان ملل بهطور میانگین هرکدام حدود ۱۲ هزار نفر را در خود جای دادهاند. این یعنی در مجموع، این مراکز میتوانند نزدیک به ۵۰۰ هزار نفر را در خود جای دهند.
تحلیل دقیقتر نقشهها نشان میدهد در مناطقی مثل الظهور، شابورا و تلالسلطان، بخش بزرگی از زیرساختها با خاک یکسان شده، اما ساختمانهای آموزشی و درمانی دستنخورده باقی ماندهاند. این الگو باعث شکلگیری این پرسش شده است که آیا این سالم ماندنها عمدی بوده است؟ و اگر بله، هدف از آن چیست؟
در تاریخ ۷ جولای ۲۰۲۵، وزیر دفاع اسرائیل یواف گالانت اعلام کرد منطقهای موسوم به "منطقه انسانی" در رفح شکل میگیرد. طبق این طرح، حدود ۶۰۰ هزار فلسطینی قرار بود به این منطقه منتقل شده و عملاً در آن محصور شوند. کمی بعد، مقامات اسرائیل طرح گستردهتری را مطرح کردند که شامل انتقال کل جمعیت غزه به این ناحیه است.
در واکنش، وکیل حقوق بشر اسرائیلی مایکل اسفارد در پستی در شبکه X نوشت: «این جابهجایی با فشار و تهدید صورت گرفته و هیچ اخراجی تحت زور، توافقی تلقی نمیشود». او این طرح را "جنایت علیه بشریت" توصیف کرد.
همزمان، خبرگزاری رویترز فاش کرد که پیشنهادی برای تأسیس کمپهای بزرگ در غزه مطرح شده که توسط سازمانی موسوم به GHF (با حمایت آمریکا و اسرائیل) پشتیبانی میشود. اگرچه GHF هرگونه ارتباط با این طرح را تکذیب کرده، اما رویترز مدعی است نسخهای از گزارش داخلی این طرح را مشاهده کرده است.
با وجود انکارهای رسمی، دادهها و الگوهای تخریب هدفمند باعث شده تا بسیاری اهداف اسرائیل را زیر سوال ببرند. این نخستین بار نیست که بحث دربارهی کوچ اجباری فلسطینیها مطرح میشود، اما اکنون با مدارک ماهوارهای، شائبه اجرای یک طرح سیستماتیک بیش از هر زمان دیگر جدی بهنظر میرسد.